جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور پدیدآورندگان
>
بهجت پور, عبدالکریم (دانشیار گروه قرآن پژوهی پژوهشکده حکمت و دین پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی), 1344 ش
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 31
معناشناسی آیه «لا اکراه فی الدین» با تأکید بر نقد شبهات
نویسنده:
حسین کامیاب
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مسأله ی تعارض احکام ارتداد و جهاد ابتدایی در اسلام با آیه ی «لااکراه فی الدین» از مهمترین مسائلی است که امروزه در مجامع علمی و دانشگاهی مطرح و در این پژوهش به آن پرداخته شده است. با توجه به وحیانی و قدسی بودن قرآن کریم و ارتباط معنادار و حکیمانه ی آیات قرآن یکی از بهترین راه حل های پرداختن به این مسأله، بررسی این آیه در متنی است که در آن قرار گرفته و از آن به نام معناشناسی آیه ی لااکراه یاد می کنیم. این معناشناسی در چهار ساحت مفردات، گزاره ها، سیاق و آیات و روایات مرتبط صورت می گیرد. بر اساس معناشناسی آیه ی لااکراه اولاً خداوند جعل هر امر مکروه در دین خودش را (نه هر دینی) حقیقتاً نفی نموده و ثانیاً هر گونه اکراه درونی بر پذیرش هر دینی (الهی یا غیر الهی) را غیر ممکن دانسته و ثالثاً از اکراه بیرونی و عملی در قلمرو دین الهی (با سلسله مراتب آن) نهی کرده است و بدیهی است که نفی اول و نهی اخیر شامل ادیان غیر الهی مثل ادیان شیطانی، طاغوتی و مشرکانه نمی شود و البته هیچ یک از این حالات مغایر با اراده و اکراه الهی بر حاکمیت دین خود نیست. خداوند اراده فرموده دین خود را حاکمیت ببخشد و مومنان را در زمین حاکم نماید و حاکمیت دین الهی به معنای پذیرش آن توسط همه ی انسان ها نیست. احکام کیفری مرتد با آیه ی لااکراه تعارضی ندارد زیرا اساساً ناظر به انگیزه ها و اهداف شومی مثل افساد، فتنه گری، اضلال، انحطاط و برهم زدن نظم و آرامش و امنیت فکری و عقیدتی جامعه ی اسلامی است که از شمول آیه ی لا اکراه خارج شده و تحت شمول آیات دیگری از قرآن قرار می گیرد که مستلزم برخورد بافتنه گر و مفسد است. جهاد ابتدایی هم با آیه ی لااکراه تعارضی ندارد زیرا برای اکراه در دین نیست بلکه مقید به قیودی مثل تعدی و فتنه گری و برای حاکمیت یافتن دین خدا و سیطره ی آن و اکراه علی الدین (نه اکراه فی الدین) است به این معنا که دین خدا باید در جهان حاکم باشد گرچه کافران یا مشرکان از این حاکمیت و غلبه کراهت داشته باشند و اکراه در دین خدا امری درونی است که هیچ گاه چنین اکراهی واقع نمی شود تا با آیه ی لا اکراه مغایر باشد.
مشخصات اثر
تبیین چارچوب مفهومی پرستاری در اسلام
نویسنده:
اکرم‌السادات سادات حسینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
همواره درپرستاری لزوم تدوین نظریه‌ها بر اساس فلسفه‌ها و فرهنگ‌های جوامع مخاطب حس شده است. لذا این مطالعه با هدف تبیین چارچوب مفهومی پرستاری در اسلام به عنوان اولین گام در نظریه‌پردازی پرستاری بر مبنای اسلام انجام شد. در این مطالعه چهار مفهوم اصلی در پرستاری شامل انسان، سلامت، محیط و پرستاری تعریف شدند. مفاهیم انسان و محیط با شیوه‌ی چهار مرحله ای اقتباس مفهوم واکر و اوانت، مفهوم سلامت با ترکیب دوشیوه اقتباس مفهوم و تحقیق موضوعی آیات و روایات و جهت تعریف پرستاری از شیوه‌ی آنالیز مفهوم هشت مرحله‌ای واکر و اوانت استفاده شد. در نهایت ارتباطات بین مفاهیم تبیین شده و چارچوب مفهومی پرستاری در اسلام تدوین شد. بر اساس نتایج این مطالعه انسان دارای دو ساحت جسمی و روحی است که وابسته به یکدیگرند و بر همدیگر اثر دارند. ساحت جسم انسان دارای دو بعد نباتی و انسانی و ساحت روح انسان دارای سه مرتبه نباتی، حیوانی و انسانی است. سلامت این انسان بر مبنای سلامت حکیمانه است که بکارگیری ابعاد جسمی، حسی، روانی، اجتماعی، خیالی، مذهبی، عقلی و روحی انسان برای دستیابی به قلب سلیم است. این ابعاد، با هماهنگی و تعادل در حالیکه فرد بطور حکیمانه‌ای بر امور محیط و زندگی خود مسلط است و توانایی سازگاری با تغییرات ایجاد شده و حرکت بر مبنای فطرت را دارد، انسان را به سمت زندگی الهی سوق خواهند دادپرستار بر اساس اینکه خداوند محیط طبیعی را در اختیار و تسخیر انسان آفریده است از آن به عنوان کمک دهنده در امر پرستاری استفاده می‌نماید. در همین راستا محیط اجتماعی نیز به عنوان کاتالیزوری در ارائه پرستاری بر مبنای فطرت به وی کمک می‌نماید. انسان فطرتاً به واسطه‌ی حب ذات وظیفه‌ی مراقبت، حفظ، نگهداری و ارتقا سلامت تمامی ابعاد و ساحات وجودی خویش را دارد که در راه مراقبت از فطرت خویش دچار مشکلات و موانعی خواهد شد. وظیفه‌ی پرستار در اینجا چاره جویی برای انسان در مواجه با مشکلات ایجاد شده برای حفظ و مراقبت و ارتقا ذات وجودی اش است. نوع چاره جویی پرستار از نوع پروراننده و از جنس مادری است یعنی همراه با احسان و نیکو کاری است که در نهایت در این فرآیند چاره جویی پرورشی پرستار نیز ارتقا می‌یابد. بنابراین بر اساس این مطالعات نظریه پرستاری حکیمانه مبتنی بر فطرت برای رسیدن به قلب سلیم ارائه می‌گردد.
مشخصات اثر
بررسی آرای ذهبی درباره «تأویل»
نویسنده:
عبدالکریم بهجت پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
متن
چکیده :
دکتر ذهبی در کتاب التفسیر و المفسرون از تأویلات نقل شده از ائمه اطهار(ع) در مجامع روایی و تفسیری شیعه انتقاد کرده است. مقاله حاضر در پاسخ این انتقاد ضمن تبیین دو مفهوم متفاوت تأویل، به بررسی آرای ذهبی در مورد فوق پرداخته است: 1)تأویل در برابر تفسیر؛ این تأویل در حوزه معانی و مفاهیم کاربرد دارد. 2)تأویل در برابر تنزیل؛ این تأویل مربوط به مصادیق است. مؤلف معتقد است تأویلات وارد شده از ائمه در منابع شیعه ریشه در چنین اصطلاحی دارد. این اصطلاح علاوه بر مستندات روایی خاص شیعه، مستندات قرآنی هم دارد و در کلمات دانشمندان فریقین نیز پذیرفته شده است.
مشخصات اثر
رویکردی نو در تفسیر بر اساس ترتیب نزول
نویسنده:
عبدالکریم بهجت پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ طوسی‏: ابوجعفر محمد بن حسن
چکیده :
نویسنده در این نوشتار پس از اشاره به سبک‌های تفسیری، به معرفی روش تفسیر به ترتیب نزول می‌پردازد در این راستا نخست از روایی و اعتبار آن سخن می‌گوید و دلایل متعددی برای اثبات مشروعیت آن می‌آورد سپس به فواید و پیامدهای مثبت این روش در ساحت‌های گوناگون می‌پردازد و در این زمینه به: 1- کشف روش‌های تحول دینی 2- کشف مراحل فرهنگ شدن مفاهیم دینی 3- کشف هندسه تحول دینی مخاطبان 4- فهم رابطه چالش‌ها با پیام‌های دین 5- آشنایی با روند تثبیت قلب پیامبر 6- تقویت نگاه تربیتی و آموزشی به مقوله تفسیر 7- کاربردهای روش ترتیب نزول در تفسیر و فهم بهتر‌ آیات، به عنوان آثار و پیامدهای مهم شیوه ترتیب نزولی یاد می‌کند.
صفحات :
از صفحه 26 تا 71
مشخصات اثر
بررسی و نقد دیدگاه زرقانی در بارۀ تقدم مصحف ابو بکر بر مصحف امیر‌مؤمنان با تأکید بر دیدگاه آیة الله معرفت
نویسنده:
عبدالکریم بهجت پور, زهرا بهجت پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
در باره اولین جمع‌آوری مصحف، پس از رحلت رسول اکرم6، دو دیدگاه اصلی وجود دارد که مبتنی بر دو دسته از روایات است: نخست، دیدگاه مشهور و چه بسا اتفاق شیعی، از جمله آیةالله معرفت; که این جمع را به امیر مؤمنان7 نسبت می‌دهد و دوم، دید گاه مشهور اهل سنت که آن را به ابو بکر نسبت می‌دهد و سعی می‌کند روایات مربوط به مصحف امیر مؤمنان را مخدوش جلوه داده و یا به توجیه آنها بپردازد. این مقاله به بررسی روایات مرتبط با موضوع جمع‌آوری علی7 پرداخته و سپس مستندات دیدگاه مشهور اهل سنت، به ویژه زرقانی را در باره تقدم مصحف ابو بکر نقد می‌کند و به این نتیجه می‌رسد که با توجه به روایات و گزارش‌های شیعه و اهل سنت، اولین مصحف علی الاطلاق، مصحف حضرت علی7 است و تردیدها و توجیه‌های اهل سنت توانی مخدوش کردن آن ندارد. هم‌چنین مشخص می‌شود که بر خلاف نظر زرقانی، مصحف ابو بکر هیچ ویژگی منحصر به فردی ندارد تا باعث ممتاز شدن و تقدم آن گردد و این احتمال تقویت می‌گردد که مصحف مذکور، مصحفی شخصی برای خلیفه بوده است.
صفحات :
از صفحه 65 تا 82
مشخصات اثر
برسی مصحف امام علی (ع) در روایات فریقین
نویسنده:
فاطمه عربستانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژه‌های اصلی :
علوم انسانی , مصحف امام علی
چکیده :
مصحف امیرالمومنین علی(ع) قرآنی بود که آن حضرت، پس از وفات پیامبر اکرم(ص) به جمع و تدوین آن همت گماشت . طبق مدارک و منابع فریقین اعم از روایات و گزارشات تاریخی ، اصل وجود چنین مصحفی ثابت و تردید ناپذیر است؛ با استفاده از همین گزارشات می توان به چگونگی تفاوت ساختاری و محتوایی این مصحف با مصحف موجود پی برد . آن چنان که از روایات بر می آید ، این مصحف ، قرآن صرف نبوده بلکه شامل ویژگی هایی چون مرتب بودن سور به ترتیب نزول قرآن ، بیان شأن نزول ،ناسخ و منسوخ ،تأویل و تفسیر و ... بوده است. اما با وجود این گزارشات که حجم اخبار آن درر منابع اهل سنت بیش از منابع شیعه است ،برخی از اهل سنت صحت و سقم اسانید و مضامین گزارشات در این باره را زیر سوال برده اند و سعی در انکار چنین مصحفی دارند . این دیدگاه و همچنین سخنان ناسنجیده گروهی از اخباریون شیعه چون محدث نوری و جزایری دستمایه داوری گروهی از اهل سنت در اتهام تحریف قرآن به شیعه شده است .این گروه که عموما از تیره وهابیون می باشند بااستمساک به دعاوی گروهی چون محدث نوری در فصل الخطاب ونعمت الله جزایری در منبع الحیاه مدعی شده اند که برخی شیعیان با پذیرش وجود چنین مصحفی ،قائل به تحریف شده اند. محدث نوری نیز بدون غوردر صحت وسقم اسانید روایاتی که به آن ها استدلال کرده، بهانه به دست این گروه داده است. چنین رویکردی به همراه اختلاف نظر در مورد ویژگی مرتب بودن سور بر طبق نزول قرآن، اهمیت پرداختن به این موضوع را نشان می دهد.واژگان کلیدی: مصحف امام علی(ع) ،روایات،فریقین(شیعه و سنی)‌،ترتیب نزول،وهابیون،اخباریون شیعه
مشخصات اثر
روش طرح توحید در قرآن (خداپرستی یا خداشناسی)
نویسنده:
عبدالکریم بهجت پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
چکیده :
يكی از مطالعات مهم و راهبردی در موضوعات دينی، شناخت روش ها و اسـلوب ديـن در طـرح موضوعات دينی است. اين مطالعه محققان را به لايه هايی از اغراض و مقاصـد گـزاره هـای دينی رهنمون می سازد كه در غيرآن حاصل نمی شود. شايد يكی از مهمتـرين ايـن موضـوعات، شـيوه بيان توحيد در قرآن است. تحقيـق پـيشرو، در صـدد بررسـی روش خـاص قـرآن در ارائـه ايـن موضوع است. رويكرد اصلی بحث، توجه به كشف روش با عنايت به سير ترتيب نـزول سـوره هـا می باشد. به نظر می رسد قرآن با محوريت توحيد پرستش، به مقوله خدا پرداختـه و بـا رويكـردی تربيتی مباحث توحيدی را پيگيری نموده است . هرچند توحيد افعالی به گستردگی در قرآن آمده است، اما در خدمت به بارنشاندن توحيد عبادت است . همچنين بحـث از ذات و صـفات الهـی بـه تناسب و يا در قالب لطايف واسرار آيات مورد توجه قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 75 تا 94
مشخصات اثر
بررسی جاودانگی قرآن با تأکید بر نقد شبهه تاریخمندی آن
نویسنده:
محمد زارع ارنانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تحقق وحی در برهه ای از تاریخ و استفاده از ادبیات رایج عصر بعثت از یک سو و نقد کتابهای مقدس از سوی دیگر، این شبهه را در ذهن بعضی از مستشرقان و روشنفکران ایجاد کرده اند که قرآن، محصول و مخلوق زمان خویش است و در برهه ای از تاریخ با صبغه تاریخی، فرهنگی و جغرافیایی خاص و متناسب با آگاهیها و شرایط معین مخاطب آن تحقق یافته است و در بیان عقاید نیز به جنبه هایی از عقاید و دیدگاههای عصر خود توجه می کند و لازمه این کلام، نفی جاودانگی احکام و آموزه های قرآنی است؛ درحالی که قرآن آمده است تا فرهنگ زمانش را اصلاح و فرهنگ قرآنی را جایگزین کند. به همین جهت از یکسو متناسب با آگاهیها و شرایط معین مخاطبش از عنصرهای مختلف این فرهنگ در راستای هدفهای نزولش بهره می گیرد؛ به گونه ای که بی توجهی به فرهنگ زمانه موجب می شد که عرب جاهلی در جاهلیت خود باقی بماند و رسالت پیامبر اکرم (ص)، ناقص و ناتمام بماند و از سوی دیگر قرآن به گونه ای سخن گفته است تا پاسخگوی نیازهای همه جهانیان در همه زمانها باشد و به عنوان تنها کتاب آسمانی تحریف نایافته، گفتار و پیام خداوند را به طور مستقیم در دسترس بشریت قرار داده است؛ زیرا هدف، هدایت انسانها بوده و به گونه ای نازل نشده است تا تحت تأثیر فرهنگ و محیط جغرافیایی خاصی قرار گرفته و احکام را برای جمعیت خاصی بیان کرده باشد. لذا برای فهم صحیح قرآن باید با توجه به واقع گرایی احکام، امور ثابت و متغیر، الغاء خصوصیت و تعیین مناسبتهای مربوط به احکام، پیامهای قرآن را از لایه های زیرین معانی کشف کرده و از آنها در حل مسائل مستحدثه برای دوره های مختلف کمک گرفت. به همین جهت قرآن برخلاف سایر کتابهای مقدس از هرگونه تحریفی مصون مانده است و نقد آنها و آشکار شدن تناقضها در آنها قابل تسری به قرآن نیست.با این بیان نه تنها بین تاریخمندی قرآن و جاودانگی آن هیچ گونه تنافی وجود ندارد؛ بلکه مراعات مسائل تاریخی عصر بعثت در قرآن سبب شده است تا در ابتدا نسل اول که مخاطبان اولیه قرآن هستند، قرآن را بفهمند و نسلهای دیگر نیز از ورای آنها متحول شوند و قرآن جاودانه بماند.
مشخصات اثر
سیری در زندگی علمی آیت الله معرفت
نویسنده:
عبدالکریم بهجت پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مشخصات اثر
رسالت قرآن، پیشینه، فوائد
نویسنده:
عبدالکریم بهجت پور,مجید چهری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
برخی از موضوعات پدیدار شناختی قرآن در حوزه تفسیر و فهم تاثیر به سزائی دارند. از جمله آنها رسالت قرآن یعنی هدف کلان و نهایی خدای حکیم از فرود آوردن این متن مقدس است. آشنایی با هدف نهایی در مباحث علوم قرآنی تاثیر می گذارد و دانشمندان این رشته را به کشف نظام موجود و شایسته میان مجموعه اهداف ریز و درشت قرآن موفق می کند. نیز مفسران را که برای کشف مرادهای خدای متعال از قرآن تلاش می کنند، در شناخت جهت گیری های کلان آیات و سور مساعدت می کند و تلاوت کنندگان قرآن را نیز به تدبر شایسته در قرآن توفیق می دهد. علی رغم اهمیت این موضوع، رسالت قرآن به طور غالب مطالعه ای عصری است و به شکل علمی و انسجام یافته در مطالعات پیشینیان بیان نشده است. رسالت قرآن ابعاد گوناگونی دارد. این مقاله به بررسی بسامدی توجه به موضوع در آثار قرآن پژوهی می پردازد. مؤلفان امیدوارند این مقاله نظر محققان را در تولید ادبیات علمی لازم این موضوع جلب نماید.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 31