جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در این پایان نامه خلقت آدم، خلافت انسان، لزوم زندگی اجتماعی بشر و نحوه آفرینش حوا و ازدواج فرزندان آدم، بهشت آدم،لغزش وتوبه آدم،نخست در آیات قرآن و سپس در تورات و انجیل بررسی شده اند.

مساله تساوی یا عدم تساوی اسلام و ایمان از بحث هایی بوده است که در میان متکلمان اسلامی از صدر اسلام مطرح بوده است. نظر امام علی(ع) به عنوان اولین امام معصوم در رابطه با اسلام و ایمان و مرز میان این دو هدف این تحقیق است. برای این منظور با توجه به اینکه نهج البلاغه اثر ماندگار سید رضی است ابتدا زندگی پربار سید رضی مورد بحث قرار گرفته است و سپس به دیدگاه امام علی(ع) در رابطه با اسلام و ایمان پرداخته شده است . می توان گفت در نهج البلاغه اسلام به دو معنا به کار رفته است که ای دو معنا به نحوی با معنای لغوی اسلام که همان تسلیم شدن است سازگار می باشد. ‎۱ اسلام ظاهری: یکی از معنای به کار رفته شده اسلام در نهج البلاغه اسلام ظاهری یا اظهار شهادتین یا همان اسلام در اصطلاح فقهاست. که این معنا با معنای لغوی اسلام سازگار است. در اسلام ظاهری نیز تسلیم شدن وجود دارد. اما انقیاد تسلیمی که فقط زبان منقاد است. ‎۱ اسلام حقیقی: اسلام حقیقی نیز از معانی به کار رفته اسلام در نهج البلاغه است در این اسلام فرد در تمام ابعاد تسلیم و منقاد است این معنا از اسلام نیز با معنای لغوی سازگار است. و ایمان از دیدگاه امام علی(ع) شناخت قلبی و اقرار زبانی و عمل به ارکان است می توان گفت در نظر امام علی(ع) رابطه اسلام ظاهری با ایمان رابطه عام و خاص است. بدین معنا که هر ایمانی اسلام است و هر مومنی مسلمان است. اما هر اسلامی، ایمان نیست لذا هر مسلمانی مومن نیست لذا این معنا از اسلام اخص از ایمان است. در رابطه اسلام حقیقی با ایمان رابطه تساوی می باشد. یعنی هر مومنی مسلمان حقیقی و هر مسلمان حقیقی مومن است و اسلام و ایمان یک چیز می باشند./

احتجاجات پیامبر عظیم الشأن اسلام حضرت محمد(ص) با گروه های مخالف در تمام زمینه های عقیدتی و غیر عقیدتی در تاریخ ثبت گشته و از آنجا که دستورالعمل پیامبر(ص) چیزی غیر از وحی و قرآن کریم نبوده می توان بسیاری از این برخوردها و رفتارهای پیامبر(ص) را با توجه به آیات قرآن بررسی نمود. چنان که این بررسی ها نشان می دهد، شیوة پیامبر(ص) چیزی غیر از مهربانی و صبر و استقامت در امر تبلیغ معارف والای اسلام نبوده است و با این شیوه سعی داشتند با حجة بالغة و استدلالات روشن، حقیقت را برای مخالفان بیان دارند و این مسیر دشوار را با کمک وحی الهی و قرآن منزل از طرف پروردگار به اسانی پیموده و وظیفه خویش را به بهترین صورت انجام می دادند. این منکرین معاد در برخی اوقات با درک پائین نمی توانستند درباره زنده شدن مردگان و قیام رستاخیز را باور کنند و آن را غیر ممکن می پنداشند در آنجا رسول(ص) با اثبات قدرت بی پایان الهی و اموری محسوس سعی می کردند ذهنیت ایشان را درست کرده و امکان معاد را ثابت نمایند و گاهی نیز منکرین با مقاصد دیگری شبهه وارد کرده که پیامبر(ص) با اثبات ضرورت معاد سعی می کردند اعتقاد ایشان را اصلاح نمایند. نه تنها شیوة احتجاج رسول بلکه براهین و احتجاجتشان که در قرآن بیان گردیده الگوی جامعی است برای تمام مسلمانان در تمام اعصار تا با استفاده از این شیوه ها و احتجاجات دیدگاهها اصلاح گردیده و هم شیوة احتجاج با مخالف آموخته گردد./

. این پایان نامه با عنوان ابن مسعود و روایات تفسیری او در دو فصل تدوین شده است . در فصل اول به طور اجمال در باره ابن مسعود، اصل و نسب او، مقام علمی او، شاگردان او، روش تفسیری او بحث شده، و در فصل دوم روایات تفسیری اوآمده است . مفسر در تفسیر آیات، از خود آیات قرآن، احادیث نبوی، سبب نزول و اجتهاد شخصی بهره برده است . او در تفسیر آیات از علوم قرآنی مثل : محکم و متشابه، مکی و مدنی، تشبیه و تمثیل، ناسخ و منسوخ، قرائت و ... بحث کرده است . او از روش های تفسیری مختلف از جمله : قرآن به قرآن، تفسیر روایی،تفسیر لغوی و اجتهاد شخصی استفاده کرده است ./

پژوهش حاضر به بررسی مهم ترین اندیشه های قرآنی و حدیثی جریان فکری نوظهوری موسوم به قرآنیّون می پردازد که از میان اهل سنّت برخاستند. خاستگاه آغازین این جریان شبه قارّة هند بود، سپس از رهگذر مصر به جهان عرب راه یافت. پیروان این جریان بر آن هستند که قرآن یگانه مرجع معتبر تشریع دین اسلام است. بنابراین، سنّت نبوی را به عنوان یکی از مصادر تشریع، فاقد اعتبار می دانند. در توجیه این اعتقاد، ایشان دو دلیل عمده را مطرح می نمایند: اوّل آنکه احادیث منقول از پیامبر، وحی نیستند، به دلیل اینکه پیامبر از تدوین حدیث خویش نهی کرده است ودوم اینکه این احادیث به سبب تأخیر در کتابت مورد جعل و تحریف قرار گرفته است، لذا حجّیّت ندارند. قرآنیّون از نظر مبانی فکری، تجدّدگرا و خواهان تطبیق قرآن با مقتضیّات زمان و نیز تعدیل مسائل دینی هستند. از نظر روش، آیات قرآن را با روش عقلی مبتنی بر تدبّر و اجتهاد آزاد تفسیر می نمایند و نیز تأثیرپذیری ایشان از علوم عقلی و تجربی باعث شده، حتّی حقایق غیبی و ماورایی آن را با استناد به پدیده های طبیعی و حسّی تفسیر نمایند. همچنین این فرقه برآنند که نیازی به تفسیر قرآن نیست، چراکه تفسیر تنها در مورد مسائل مبهم و یا پیچیده صورت می گیرد، لکن قرآن کریم کتابی روشن و مبرّا از هر گونه غموض و ابهام است و تنها باید در آیات آن تدبّر نمود. لذا برای روایات و سخن مفسّران وقعی نمی نهند و بیشتر استدلال هایشان مبتنی بر شبهه و مغالطه است. بنابراین، مقالة حاضر در ابتدا به معرّفی مشهورترین فرقه های قرآنیّون و بنیانگذاران آن و نیز بررسی گرایش های فکری و عقیدتی آنان می پردازد، سپس مهم ترین اندیشه های آنان را مورد بررسی و نقد قرار می دهد.