جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در جامعه‌ای که دین محوریت اصلی را داراست، دینداری افراد می‌تواندبا سایر پدیده‌های اجتماعی موجود در جامعه ارتباط داشته باشد، یکی از مهمترین پدیده‌های اجتماعی امروز جامعه ایران، احساس امنیت اجتماعی می‌باشد، احساس امنیت از مهمترین نیازهای بشری است و عنصری سرایت کننده است و در کنش‌های متقابل افراد دائماً تولید و انتشار می‌یابد. آنگونه که یافته‌های پژوهشی نشان می‌دهد میزان احساس امنیت اجتماعی در ایران در وضعیت مناسبی نمی‌باشد بر این اساس با هدف تعیین چگونگی رابطه میان دینداری و احساس امنیت اجتماعی سوال محوری پژوهش فوق بدین صورت تدوین گردید. میزان دینداری جوانان (دانشجویان) چه تأثیری بر میزان احساس امنیت اجتماعی آنان دارد؟ ذیل این سوال کلی در قالب سه سوال فرعی چگونگی ارتباط میزان تقید به اعتقادات، میزان تقید به احکام و میزان تقید به اخلاق به عنوان سه بعد از کل متغیر دینداری، با متغیر میزان احساس امنیت اجتماعی مورد بررسی و آزمون قرار گرفت. چارچوب نظری پژوهش فوق، بر اساس تلفیقی از دیدگاه اسلام در مورد دینداری و امنیت و نظریات پیتربرگر، گلیفوردگیرتس، آبراهام مازلو، لئون فستینگروپل ساتیس می‌باشد. روش تحقیق پیمایشی، جمعیت آماری تحقیق کلیه جوانان دانشجوی استان قم می‌باشد که از بین سه دانشگاه اصلی استان قم: دانشگاه قم، آزاد اسلامی واحد قم و پیام نور مرکز قم 300 نفر به عنوان نمونه آماری تحقیق به طور تصادفی انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز این تحقیق از طریق پرسشنامه گردآوری شده و داده‌های بدست آمده با توجه به سطح سنجش متغیرها، با بهره‌گیری از روشها و تکنیک‌های مختلف آماری از جمله قویترین ضریب همبستگی خطی (پیرسون) انجام شده است. یافته‌های پژوهش رابطه متجانسی را بین میزان دینداری و میزان احساس امنیت اجتماعی نشان می‌دهد . بدین معنی که هر چه میزان دینداری افزایش یابد میزان احساس امنیت اجتماعی افزایش خواهد یافت. یافته‌های دیگر پژوهش نشان می‌دهد که ارتباط میزان هر یک از ابعاد سه گانه دینداری (تقید به اعتقادات، تقید به احکام و تقید به اخلاق) با میزان احساس امنیت اجتماعی متجانس بوده بدین معنی که هر چه میزان تقید به اعتقادات، احکام و اخلاق افزایش یابد، میزان احساس امنیت اجتماعی افزایش خواهد یافت.

پژوهش «پایگاه اجتماعی زن در خانواده» با عنایت به مقایسه رویکرد اسلام و فمینیسم، به بررسی و تحلیل جایگاهی که به لحاظ اجتماعی زنان در خانواده و به دنبال آن در جامعه اشغال می‌کنند می‌پردازد و با توصیفی از وضعیت گذشته و کنونی آنان و ظلم‌ها و ستم‌هایی که در طول تاریخ بر آن‌ها روا شده، در صدد بررسی علل ظهور جنبش‌های جدید در زمینه دفاع از حقوق زنان می‌باشد، این‌که این جنبش‌های نوظهور و فعالیت‌های آن‌ها در چه زمینه‌هایی صورت گرفته و چه دستاوردها و پیامدهایی را برای زنان، خانواده و جامعه در پی داشته است. پژوهش حاضر با روش کیفی و رویکرد توصیفی ـ تحلیلی که حاصل مطالعات کتابخانه‌ای و فیش برداری از منابع موجود بوده است، به مقایسه پایگاه اجتماعی زن در خانواده، از دو منظر اسلام و فمینیسم پرداخته است و به این نتیجه رسیده است که گرچه فمینیسم در خاستگاه‌های اولیه خود، بعضاً نظریه‌ها و خواسته‌های قابل تأمل و قابل دفاعی داشته امّا به مرور زمان با ابزار انتقام از جنس مذکر با شیوه‌های ناکارآمد، تحقیر ویژگی‌ها و خصوصیات طبیعی زنان، انکار تفاوت‌های میان زن و مرد و در نظر گرفتن خانواده و نهاد ازدواج به عنوان عوامل بدبختی و ستم بر زنان در طول تاریخ، بیشتر تلاش خود را در جهت متزلزل ساختن بنیان‌های خانواده و نابودی کامل آن به کار بسته است. دین اسلام، با توجه به تفاوت‌ها و خصوصیات زن و مرد به حمایت از نهاد خانواده پرداخته و با تبیین جایگاه والا و انسانی برای زن در نقش‌های منحصر به فرد مادری و همسری، به تحکیم پایه‌های خانواده و به تبع آن جامعه می‌پردازد. اسلام، به عنوان مجموعه‌ای پیوسته و سیستماتیک که تمامی اجزا و قوانین موجود در آن با یکدیگر پیوستگی دارد در نظر گرفته می‌شود. سیستمی که هر یک از اجزای آن در ارتباط منطقی با سایر اجزا قابل تحلیل و بررسی می‌باشد. بررسی و تحلیل هر یک از اجزاء در خلاء و بدون در نظر گرفتن ارتباط آن با سایر اجزا ممکن است به نتایجی متفاوت از تحلیل نقش آن در ارتباط با کل سیستم منجر شود. براساس نگرش سیستمی، تمامی اجزای یک سیستم برای رسیدن به هدفی واحد، عمل می‌کنند و از آنجا که بنا بر جهان بینی اسلام، انسان جزئی از یک نظام هماهنگ و حکیمانه است لذا تفاوت‌های میان زن و مرد نیز که ناشی از این نظام هماهنگ است، نه تنها ستم آمیز نیست بلکه کاملاً حکیمانه است. بنابراین عناصر گوناگون در نظام حقوقی زن در اسلام مانند مهریه، نفقه، دیه، ارث و... که مورد انتقاد طرفداران حقوق زن می‌باشد، در درجه اول باید در نگرشی سیستمی در ارتباط با سایر اجزا تفسیر گردد و سپس در ارتباط با اهداف نظام خانواده، جامعه و غایت خلقت مورد بازبینی و بررسی و تحلیل قرار گیرد.

چکیده: در زندگى بشرى، چاره‏اى از دوستى و همنشینى افراد انسانى با یکدیگر نیست. تک تک انسانها با طبایع و عواطف گوناگونى که دارند، نقاط مشترک یکدیگر را مى یابند و با هم دوست و هم نشین مى‏گردند. از رهگذر این دوستی ها، و همنشینی ها است که نتایج متعددى به بار مى‏نشیند؛ خوش بختی، و یا بدبختی نصیب انسان می گردد. مسأله اثر گذاری هم نشین و همنشینی ها بر ساحت روح و روان انسان یکی از موضوعات بسیار مهم در تفکر دینی محسوب می گردد، چرا که انسان یک موجود موثر و متأثر است یعنی نه تنها بر محیط پیرامونش اثر میگذارد بلکه از آنهم تأثیر می پذیرد، اساسا زمانی که انسان وارد مجموعه از انسانها می شود به تعبیر جامعه شناسان روح جمعی حاکم بر آن مجموعه افسار مدیریت روح و روان انسان را بدست می گیرد اگر اعضای مجموعه انسان ها مزکی و تر بیت شده ای باشند روح جمعی انسان ها را بسوی سعادت رهبری می کند ولی اگر اعضا را انسان های فاجر، و فا سق تشکیل بدهند انسان به سمت انحطاط پیش می رود. لازم به یاد آوری است که میل به همنشینی، و رفاقت در دوران نوجوانی و جوانی از شدت و حدت بسیار والایی برخوردار است، لذا ضروریست که انسان درگزینش آن محتاطانه عمل نموده تا از آسیب های که شئونات زندگی مادی و معنوی آنها را دچار می کند؛ در امان باشد.جامعه شناسان ایجاد همبستگی اجتماعی و مشارکت عمومی جامعه را ناشی از عواملی چون اعتقادات و احساسات مشترک و تعادل و هماهنگی میان باورها و ارزش ها می دانند و عامل اصلی واگرایی انسانها را جدال و ستیز و کمبود امکانات مادی تلقی می کنند. در نگاه اسلامی از جمله عوامل تقویت کننده همبستگی اجتماعی و مشارکت عمومی در سطح نظری و عملیعلم و آگاهی ، باور وایمان ، مشورت و تفاهم، مهربانی و مدارا ، صفا و یکرنگی و نوعدوستی،پیمان برداری واعتماد ومحبت است وبرای رسیدن به انسجام وهمبستگی اجتماعی انتخاب یک دوست وهم نشین خوب را پیشنهاد می کند و خصوصیات را مانند : ایمان، احترام به مقدسات و مسائل دینی،راستگویی ،دوستی دوطرفه، دورو نبودن، خیرخواه بودن وخوش اخلاق بودن درنظر گرفته. وعوامل موثر در انتخاب هم‌نشین را: همجواری، نیازها و جاذبه‌ها و مشابهت. و عوامل موثر درهمنیشنی را: تلاش برای همرنگ کردن همنشینان، همنوایی و عدم خویشتن داری در برابر وسوسه های شیطانی می داند. وباالاخره آثار و نتایج فردی و اجتماعی برای همنشینی قایل است.واژگان کلیدى: هم‌نشین، انسجام، همبستگی، انسان، اسلام، اثرپذیری و اثرگزاری.