جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پژوهش حاضر که با هدف مطالعه ی تطبیقی مبانی توسعه ی غربی و توسعه ی عدالت محور دینی انجام گرفته است، در واقع درک مسئله توسعه با بررسی مبانی فلسفی - تمدنی مدرنیته و اسلام در ابعاد هستی شناسی، معرفت شناسی و انسان شناسی را شامل می شود. روش تحقیق در این پژوهش فلسفی- مقایسه ای است.در واقع از آنجا که در میان دانش آموختگان مسلمان، کم نیستند کسانی که به دلیل ناآگاهی از مبانی اسلامی و نیز ناآشنایی با مبانی لیبرالیستی و تقابل آن با اندیشه ی اسلامی، آنچه را که در علوم انسانی و اجتماعی مغرب زمین به عنوان خاستگاه اندیشه های لیبرالیستی مطرح است، به عنوان سخنانی غیر قابل تردید و جهانشمول تلقی می نمایند و روز به روز، بیش از پیش از اندیشه های ناب اسلامی فاصله می گیرند، ضرورت این نگاه مقایسه ای را بیشتر ساخته است. حفظ و صیانت فکری مسلمانان، اقتدار بخشیدن به جوامع مسلمان، ارائه ی الگویی موفق از حکومت اسلامی، تدوین الگوی توسعه و پیشرفت و…، مستلزم استمرار مطالعات تطبیقی و مقایسه ای در زمینه های نظری و کاربردی است و البته از نظر منطقی، مطالعات نظری پیرامون اصول و مبانی، مقدم بر هر گونه مطالعه در زمینه های کاربردی است. چرا که بدون تبیین آن مبانی، مطالعات کاربردی استواری لازم را نخواهد داشت و راه به جایی نخواهد برد. پس، لازم است با عمق بخشیدن به این مباحث بر غنای آنها افزوده شود تا بتواند زوایای پنهان اندیشه ی مدرن بررسی شود و همچنین با آشنایی اندیشه ی اصیل اسلامی بر توانایی آن برای پاسخگویی به نیازهای معقول زمانه بیفزاید.در این رساله، نویسنده با اشاره به مفهوم توسعه و الگوهای آن در جهان معاصر و با ارائه ی تعریف و بیان مولفه های دو تمدن سکولار مدرن و تمدن اسلامی، نشان می دهد در اسلام بنیاد هستی شناسی توحیدی با بهره گیری از منابع معرفتی وحی و عقل در کنار حس و تجربه، انسان را خلیفه الله در عالم معرفی می کند و این در تباین و تضاد کامل با هستی شناسی ماتریالیستی مدرنیته با معرفت شناسی حس گرا و تجربی می باشد که خودبنیادی انسانی مادی و ابزار ساز را در خود دارد. همچنین این پژوهش عنوان می سازد اختلاف در مبانی معرفت شناختی، هستی شناختی و انسان شناختی این دو نظام و همچنین دین و عقلانیت این دو تمدن، اختلاف در قلمروهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و ... را به دنبال دارد و نتیجه ی این امر آن است که توسعه به مفهوم اسلامی متفاوت از توسعه ی غربی خواهد بود. ضمن آنکه این پژوهش، ناظر به بحران در مدرنیته نیز مى‏باشد و این نوشتار در صدد ارائه این مطلب است که نه تنها مبانی توسعه ی غربی با آنچه در تمدن اسلامی است، متفاوت و حتی متباین است؛ بلکه در دوران کنونی که مدرنیته با بحران های تمدنی روبرو است ضعف الگوهای غربی بیش از پیش عریان شده است و جایگزین های پیش روی مدرنیته که در نگاه این رساله جریان هایی از جمله سنت گرایی، پست مدرنیسم و اسلام در قالب انقلاب اسلامی با محوریت حکومت الله است، از جایگاه های رو به تزایدی برخوردارند و با بحران موجود در تمدن غرب رجوع به الگوهای توسعه ی غربی ناشی از این تمدن بیش از پیش برای جوامع غیر غربی به خصوص برای جوامع اسلامی و از جمله ایران اسلامی نه تنها ارتجاع بلکه انقطاع از هویت تاریخی و در نتیجه بحران و سرگشتگی هویتی و نهایتاً ناکامی را به دنبال دارد. شایان ذکر است از نظر نگارنده از آنجا که پرسش از هویت تاریخی و تمدنی اسلام تنها با انقلاب اسلامی صورت گرفته است بحث از تمدن اسلام و احیای آن با انقلاب اسلامی معنا می یابد.

---

---

‫عنوان از روي صفحه عنوان پايان نامه

‫برخي تجدد را به‌مثابه ساختار اجتماعي، فرهنگي دوراني خاص مي‌نگرند، و بعضي ديگر تجدد را به‌مثابه يک رويکرد فلسفي و جهان‌بيني خاص مورد توجه قرار مي‌دهند. به نظر مي‌رسد که مدرنيته يا تجدد، نوعي از انديشه است که ظهور و بروز آن در اروپا، پيامدهاي اساسي و مهمي را در تمام حوزه‌هاي اجتماعي، اقتصادي، سياسي و فرهنگ جوامع انساني به‌دنبال داشته و سراسر جهان را در بر گرفته است. کارآمدي در مطالعه طبيعت، ارتقاي سطح زندگي مادي، فناوري ماشيني، نوآوري در توليد صنعتي، ليبراليسم، فرهنگ دنيوي، فردگرايي، عقل‌گرايي و انسان‌گرايي از مهم‌ترين ويژگي‌هاي تجدد مي‌باشد. در مقابل آن، سنت قرار مي‌گيرد که آن نيز نوع خاصي از انديشه و جهان‌بيني بوده و بر عرف و عادت و آداب و رسوم خاصي تأکيد دارد که در اثر تجدد رو به ضعف نهاده است. اگرچه سنت و تجدد، ناسازگار به نظر مي‌رسند، اما در عمل مي‌توان جوامعي را مشاهده کرد که عناصري از سنت را در کنار تجدد حفظ کرده‌اند. دکتر طباطبايي که تمدن ايراني را در بن‌بست و انحطاط مي‌بيند، براي خروج از وضعيت موجود، شناخت سنت و نقادي ايدئولوژي را پيشنهاد مي‌کند. او با الهام از هگل، خواستار شناخت و در نهايت استحاله سنت مي‌باشد. از نظر او سنت متعلق به دوران گذشته بوده و با تجدد ناسازگار است. در مقابل، دکتر نصر که از مشهورترين سنت‌گرايان جهان است، درصدد نقد تفکر فلسفي معاصر غرب، بر اساس تعاليم سنت‌گرايانه برآمده است. او همچنين به‌دنبال ترسيم چهره واقعي اسلام و معرفي آن به جهان مي‌باشد. تعريف نصر از تجدد، سلبي است؛ او تجدد را بريدن و جداشدن از اصول عالي و بلندمرتبه‌اي مي‌داند که تغييرناپذير بوده، و از راه الهام يا وحي به‌دست آمده است. او براي خروج از بحران موجود، مسأله احياي سنت و اعاده تقدس به عالم و آدم، و اجراي دستورات مقدس دين را پيشنهاد مي‌کند.

آنچه پیش رو دارید نگرشی به موضوع تبرج از دیدگاه قرآن و روان‏شناسی است. علی‏رغم نهی صریح اسلام از تبرج و عدم هرگونه آرایش و پیرایش در مجامع عمومی، چنان‏که می‏بینیم این موضوع تا حدودی جایگاه خود را در جامعه کنونی از دست داده و منکرات جای آن را گرفته است. تبرج به معنای خود نمايي زنان، آشکار کردن زينتشان براي نامحرم و زيبا جلوه دادن در برابر آنهاست؛ و با هیستریک (افرادی با ویژگی‏های شخصیتی‏ وابسته، خودمحور، نیازمند به جلب‏توجه دیگران، همراه‏ با ابراز رفتارهای نمایشی) در روان‏‏شناسی منطبق است. هیستریک به عنوان یکی از عوامل تبرج به بحث و بررسي نياز دارد. درمان هیستریک از دیدگاه قرآن و روان‏شناسی، موضوعي است که در فصل سوم اين تحقيق با روش توصيفي تحليلي به آن پرداخته‏ایم. با رجوع به مضامین عمیق قرآن می‏توان كامل‏ترین و مناسب‏ترین نسخه پزشكی را برای افراد دچار اختلال شخصیت و در کل همه بیماری های روانی پیچید. قرآن برای برونرفت از همه مشكلات راهكارهایی را ارایه داده است.با نگاهی گذرا به درمان اختلالات شخصیت در قرآن و روان‏شناسی در‏می‏یابیم صرفاً استفاده از دارو (که در روان‏شناسی به آن توصیه شده)کافی نیست، بلکه جنبه روانی و باورمندی به قدرت لایزال الهی بسیار مهمتر از استفاده از دارو است. آنچه باعث شفا می شود روحیه تلقین (به ضمیر ناخودآگاه) و قدرت ایمان و سایر جنبه های معنوی است و هرچه این روحیه و ایمان قلبی به مبداء قوی تر باشد، درمان نیز مؤثرتر و عمیق تر خواهد بود.