جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 180
تحلیل ساختار زبان قرآن در چارچوب نظریه ی معاصر استعاره
نویسنده:
الخاص ویسی، غلامحسن اورکی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اراک: دانشگاه اراک,
چکیده :
یکی از جنبه های اعجاز قرآن داشتن ظاهری آراسته و ساختاری منطبق بر تفکرات بشری است که با استفاده از زمینه های حسی و مادی ، زمینه های مجرد و معنوی را نشان می دهد . هدف این پژوهش تحلیل و توصیف ساختارهای استعاری زبان قرآن در چارچوب نظریه ی معاصر استعاره و تقسیم بندی استعاره های مفهومی لیکاف است. در این نظریه، استعاره به هرگونه فهم و بیان مفاهیم انتزاعی در قالب مفاهیم ملموس تر اطلاق می شود. پژوهش حاضر به روش توصیفی-تحلیلی صورت پذیرفته؛ بدین ترتیب که نگارنده پس از معرفی ساختار زبان قرآن ، داده های پژوهش را به شیوه ی کتابخانه ای و به کمک فیش برداری ،از جای جای قرآن استخراج و در چارچوب نظری تحقیق مورد تحلیل قرارداد -گرچه گستردگی ساختارهای استعاری قرآن در این پژوهش نمی گنجد که با تحلیل آنها در این رویکرد، نتایج ارزشمندی حاصل گردید؛ از جمله اینکه، بخش قابل توجهی از ساختارهای زبان قرآن، استعاریست و استعاره های قرآنی فراتر از استعاره های زبانی ویا ادبی هستند .دیگر این که اختلاف مفسّران در تعیین معانی برخی از ساختارهای استعاری زبان قرآن ، از عدم توجه به نقش و مفهوم شناختی استعاره ها نشأت می گیرد و در نهایت این که سبک بیان و ساخت معنایی ومفاهیم قرآنی به صورت ترکیبی از زبان های متعدد (عرفانی ، سمبولیک و تلفیقی )وحتّی استعاری می باشد و میان اجزاء ساختاری زبان قرآن پیوند منظم و رابطه ای منسجم برقرار است.
صفحات :
از صفحه 80 تا 100
نگاهی نو به ارائه جزئیات در قرآن کریم بر اساس زبان شناسی نقشگرا
نویسنده:
حسین رضویان، معصومه عزیزی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اراک: دانشگاه اراک,
چکیده :
تاکنون بررسی‌های زبان‌شناختی بسیاری درباره قرآن کریم صورت گرفته است که عمدتاً در زمینه معنی‌شناسی و تجزیه و تحلیل متن قرآن (تحلیل گفتمان قرآن) بوده است. این پژوهش قصد دارد تا جزئیات ارائه شده در دو سوره از قرآن کریم را با رویکردی نو بررسی کند. برای این منظور با تکیه بر رویکرد نقش‌گرایی هالیدی به بررسی افزوده‌های حاشیه‌ای سوره‌های مبارکه مائده و یوسف به عنوان نمونه های سوره‌های مدنی و مکی می‌پردازیم. در دستور نقشگرای نظام‌مند مطرح شده توسط هالیدی، افزوده‌های حاشیه‌ای، سومین نقش از نقش‌های سه‌گانه فرانقش اندیشگانی هستند که حاوی جزئیات و اطلاعات حاشیه‌ای درباره متن هستند. افزوده‌های حاشیه‌ای با ارائه اطلاعات و جزئیات بیشتر، ابزاری برای توصیف دقیق تر یک فعل، ابهام زدایی و افزایش محتوای تجربی متن محسوب می شوند. نگارندگان پس از استخراج این افزوده‌ها و تعیین بسامد آنها در سوره‌های مذکور، به تفسیر انواع افزوده در این دو سوره پرداخته و دلایل وجود افزوده‌ها با توجه به فراوانی آنها را بررسی کرده اند. نتایج بررسی نشان می دهد که در مجموع، میزان استفاده از افزوده ها در سوره مدنی مائده بیش از سوره مکی یوسف است. پربسامدترین افزوده­ ها در هر دو سوره افزوده­ های سبب (دلیل، هدف و ذینفع) و موقعیت (مکان و زمان) هستند که مورد اخیر در سورۀ مبارکه مائده از بسامد بالاتری برخوردار است. پس از این دو، افزوده ­های احتمال (شرط، پیش­فرض و سازش)، افزوده­ های حالت (وسیله، کیفیت، مقایسه و درجه) و همراهی (هم­کنشی و افزایشی) دارای بیشترین بسامد و افزوده­ های موضوع، نقش (ظاهر و محصول) دارای کمترین بسامد هستند و افزوده زاویه دید (منبع و نقطه­نظر) در هیچ یک از دو سوره یافت نشد. جزئیاتی از جنسِ سبب، علت و انگیزۀ یک عمل، نشان دهنده توجه ویژه پروردگار به منشأ و سبب امور و دعوت مخاطبان به تدبیر در این امور است. بسامد بالای افزوده‌های موقعیت نیز حاکی از توجه ویژه خداوند متعال به مخاطب کتاب و محدودیت های نوع بشر و قابل فهم ساختن متن قرآن کریم برای مخاطب (انسان) است.
صفحات :
از صفحه 53 تا 73
معناشناسی روایت
نویسنده:
بابک معین
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
این مقاله به بحث درباره یکی از روشهای نقد ادبی تحت عنوان معناشناسی می پردازد. ابتدا تفاوت میان معناشناسی و نشانه شناسی را باز نموده سپس کوچکترین عناصر روایی را مورد بحث قرار خواهیم داد. در این راستا برنامه های روایتی پایه نیز تشریح خواهد شد و سپس در یک نظرگاه کلی طرح روایت کلی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
صفحات :
از صفحه 117 تا 132
طرحی در طبقه بندی سبک های ادب فارسی
نویسنده:
مهدی نیک منش
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
با وجود آنکه قدمای ما از تغییر ویژگی های آثار ادبی- به ویژه در مراحل تحول از دوره ای سبکی به دوره دیگر- آگاه بوده اند، تلقی درستی از سبک و سبک شناسی نداشته اند و از تذکره های شعرا نیز آراء مشخصی در این باره به چشم نمی خورد. در یکی از دو سده اخیر که جهان غرب به دانش های ادبی نگاهی نو افکنده است، سبک شناسی نیز مانند نقد ادبی تحت تأثیر زبانشناسی، روانشناسی، جامعه شناسی و ... تحولاتی چشمگیر یافته است. با این وجود، سیر سبک شناسی در ایران- از ملک الشعرای بهار تا امروز- سیری کُند بوده است. از آنجا که موضوع طبقه بندی سبک ها از مباحثی اصولی است که در بخش نظری این دانش طرح می شود، نگارنده ضمن مروری بر موضوع سبک و سبک شناسی و به ویژه تلاش هایی که تاکنون برای طبقه بندی آثار و دوره های ادبی صورت پذیرفته، طرحی برای طبقه بندی سبک های شعر و نثر فارسی پیشنهاد می کند.
صفحات :
از صفحه 133 تا 145
چگونگی تاثیر پذیری زبانهای فارسی و عربی از یکدیگر
نویسنده:
ولی الله ظفری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
زبان وسیله ای است برای برقراری ارتباط اجتماعی و به دو صورت ظهور می کند: خط و گفتار. این دو به تبع عوامل و تأثیرات متعدد دستخوش دگرگونی های فراوان می شوند. همچنین زبانها در تأثیرگذاری بر روی یکدیگر گاه مایه فساد و فرسایش و گاه مایه شکوفایی متقابل می گردند که از جمله می توان به رابطه تاریخی میان زبان فارسی و عربی اشاره کرد که مایه شکوفایی هر دو زبان گشته است. با این وجود، در اکثر تحقیقات و مطالعات بیشترین اذعان و یا بزرگنمایی بر جانب تأثیر زبان عربی بر فارسی بوده است و این مقاله حدود واقعی این تأثیر گذاری دو جانبه را مورد بررسی قرار می دهد.
صفحات :
از صفحه 183 تا 196
رابطه نحو و معناشناسی در تعیین متمم های گزاره ای در زبان فارسی
نویسنده:
غلامرضا دین محمدی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
در این مقاله، فرض اصلی آن است که ساخت معنایی محمول جمله اصلی و ساخت صوری بند متممی رابطه دارند. در زبان فارسی تفاوت صوری میان وجه اخباری و وجه التزامی در بند پیرو مربوط به تفاوتهایی است که در رابطه معنایی میان محمول جمله پایه و محمول جمله پیرو وجود دارد.
صفحات :
از صفحه 81 تا 96
زبان، شناخت و واقعیت
نویسنده:
محمد عموزاده مهدیرجی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
رابطه میان زبان و واقعیت از دیرباز مورد توجه فلاسفه بوده است و آنها با اتخاذ فرازبان منطقی بیشتر سعی در توصیف چگونگی نظام زبان برای بیان امور دنیای خارج یا واقعیت های بیرونی داشته اند. از طرف دیگر، روانشناسان به بررسی ارتباط میان زبان و نحوه حصول شناخت درباره واقعیتهای پیرامون اشتغال داشته اند. به عبارت دیگر، بررسی نقش زبان در مفاهیم پروری و یادگیری، خصوصا توسط کودکان، حوزه کار روانشناسان را تشکیل می داده است. نکته مشترک میان اغلب فیلسوفان و روانشناسان این بوده است که رویکردهای مزبور زبان را منفک از واقعیت و شناخت فرض می کرده اند، یعنی شناخت واقعیتها را مقوله ای کاملا جدا از ماهیت زبان می پنداشتند و زبان را ابزاری جهت بیان واقعیتها می دانستند. در حالیکه رویکرد نوین زبانشناسان به این مسئله کاملا متفاوت است. این دسته از زبانشناسان معتقدند که نظام شناختی و ادراکی انسان از ساختار زبانی منفک نیست. به تعبیری، زبان نه تنها در بیان واقعیات و شناخت پیرامون خنثی نیست بلکه در ساخت واقعیت ها تأثیرگذار است یا به تعبیری دیگر، زبان مستقیما دنیای بیرون را بازگو نمی کند بلکه مفاهیم و تعامل انسانی از جهان را بازگو میکند. بنابراین، مقاله حاضر درصدد است نحوه تکوین دیدگاه های زبانشناختی در مورد نقش زبان در نمود واقعیت ها را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد.
صفحات :
از صفحه 97 تا 115
بررسی ساختار روایی داستان حضرت موسی (ع) در سوره اعراف
نویسنده:
شیرین پور ابراهیم، فردوس آقاگلزاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اراک: دانشگاه اراک,
چکیده :
در رویکردهای نوین به زبان مهمترین هدف مطالعات زبانی، توصیف ارتباط از راه رخدادهای زبانی در سطوح مختلف از جمله متن است. زبان قرآن، از رویکردهای مختلف زبانی و در برخی سطوح مورد مطالعه قرار گرفته است، هرچند در سازمان متن قرآن در چارچوب نظریات جدید زبانشناسی، مورد بررسی قرار نگرفته است. این تحقیق مطالعه موردی سازمان متن روایی "حضرت موسی"، در سوره اعراف، بر اساس الگوی حل مسأله مایکل هوئی (2001) است. سه مسأله اصلی، یعنی ظلم و کفر فرعون، رسیدن حضرت موسی (ع) به یقین قلبی و نافرمانی و بت‌پرستی قوم بنی‌اسرائیل از ارکان این داستان هستند. در روایت مذکور، پاسخ‌های متعددی برای حل مسأله نخست از سوی خداوند و حضرت موسی (ع) ارائه می‌شود که در برخی موارد، ارزیابی آنها مثبت اما نتیجه آن منفی است. طرح نهایی برای رسیدن به راه حل این مسأله، پس از طی چرخه‌‌ای نسبتاً طولانی، طرح کشتن فرعون و پیروانش است که با موفقیت انجام می‌شود. مسأله دوم، بدون طی کردن چرخه طولانی و تنها با دو پاسخ حل می‌شود، اما در پاسخ به مسأله سوم طرح‌ها یا پاسخ‌های ناموفق ارائه می‌‌شود که ارزیابی از آن منفی و نتیجه آن در برخی موارد مثبت و در برخی موارد منفی است در این مسأله داستان حاوی مسائل تبعی دیگری است که بعضاً حل نشده یا به عنوان پیامد منفی اعمال شخصیت‌های داستان باقی می‌ماند. می‌توان گفت هرچند الگوی حل مسأله هوئی ساختار داستان را خوب پیش‌بینی می‌کند اما در برخی داستانها مثل روایات دینی، مسأله به طور قاطع حل نمی‌شود.
صفحات :
از صفحه 72 تا 96
بررسی کاربرد معناشناسی همزمانی در دیدگاه معناشناختی ایزوتسو با تکیه بر مفهوم ایمان
نویسنده:
مریم پورافخم، مهرداد عباسی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
توشیهیکو ایزوتسو، اسلامشناس معروف ژاپنی، در دو اثر ارزنده و مشهورش یعنی خدا و انسان در قرآن و یمفاهیم اخلاقی-دینی در قرآن مجید، دانش معناشناسی را مبنا ی کار خود قرار داد و پیشرفتی عمده در حوزه مطالعات قرآنی بویژه معناشناسی واژه ها و مفاهیم قرآن پدید آورد. ایزوتسو در کتاب مفاهیم اخلاقی ـ دینی در قرآن مجید با به کارگیری روش معناشناسی همزمانی سوسور، روابط معنایی مفاهیم عمده قرآن را به شیوهای روشمند یعنی بر اساس معیارهای علمی قابل قبولی همچون روابط همنشینی، جانشینی، تضاد، ترادف و .. . بافت کلام، مشتقّات واژه در قرآن، وجوه معانی هر مشتق در کاربرد قرآنی و... از قرآن استخراج کرده و به تجزیه و تحلیل برخی از مهمترین مفاهیم اخلاقی قرآن بویژه مفهوم ایمان پرداخته است. در مقالة حاضر، ابتدا مبانی ایزوتسو در فهم مفاهیم اخلاقی قرآن شناسانده شده و در ادامه تعریف مفاهیم اخلاقی قرآن و نیز دوگانگی بنیادی نظام اخلاقی زمان قرآن از نگاه ایزوتسو، تعریف معناشناسی همزمانی و روشهای ایزوتسو در فهم مفاهیم اخلاقی قرآن تبیین شده است. سرانجام، برا ی عرضه روشنتر روش ایزوتسو تحلیل او از واژه ایمان به عنوان نمونه بررسی شده است.
صفحات :
از صفحه 59 تا 92
نشانه‌شناسی غزلی از مولانا
نویسنده:
یداله محمّدی ، مصطفی گرجی ، احمد پارسا
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان ,
چکیده :
مولانا جلال‌الدّین محمّد بلخی(604 – 672ق) از شاعران و عارفان بزرگ ایرانی است. درک مفاهیم غزلیّات مولوی برای کسانی که آشنایی کمتری با ذهن و زبان او دارند، دشوار است. وجود اصطلاحات عرفانی، وسعت اطّلاع او از دانش‌های گوناگون شرعی، مسائل ادبی و فرهنگ عمومی اسلامی از دلایل این امر شمرده می‌شوند. علی‌رغم روند رو به رشد مولوی‌پژوهی در چند دهۀ اخیر و تلاش‌های ارزندۀ مولوی‌پژوهان هنوز نکات درخور تأمّل بسیاری در تفسیر برخی از غزلیّات این سرایندۀ توانمند به چشم می‌خورد و جای پژوهش‌های بایستۀ بسیاری در این عرصه خالی است. بررسی انواع نشانه‌ها(رمزگان‌ها) در غزلیّات شمس از مواردی است که کمتر بدان پرداخته شده است. پژوهش حاضر با عنوان «نشانه‌شناسی غزلی از مولانا» به واکاوی نشانه‌های عرفانی و ادبی در یکی از غزل‎های مولانا به مطلع: ای رستخیز ناگهان، وی رحمت بی‌منتها ای آتشی افروخته در بیشۀ اندیشه‌ها پرداخته و رابطۀ میان دالّ‌ها و مدلول‌ها(دلالت) را نشان داده است: پژوهش حاضر از نوع توصیفی– تحلیلی است و داده‌ها با استفاده از شیوۀ تحلیل محتوا به روش کتابخانه‌ای و سندکاوی و بر اساس دانش نشانه‌شناسی بررسی و تجزیه و تحلیل شده است. وجود واژه‌های «آتش، جان، حاجب، خامش، خورشید، رحمت، رنگ، زندان، ساقی، سکر، طالب، عقل، علم، کین، مست و مفتاح» به عنوان نشانه‌های عرفانی و «قافیۀ میانی»، «مجاز و اغراق»، «زنجیره‌های باهم‌آیی»، «غلبۀ وجه تفسیری»، «بهره‌گیری هنرمندانه از بحور عروضی» و «غنای موسیقی کناری» به عنوان بخشی از نشانه‌های ادبی در این غزل از یافته‌های این مقاله است.
صفحات :
از صفحه 147 تا 180
  • تعداد رکورد ها : 180