جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب «لماذا ظهر الإسلام في جزيرة العرب» نوشته احمد موسى سالم، درباره علت ظهور اسلام در شبه جزیره عربستان است. ظهور اسلام در عربستان دارای علت های متعددی است، در زمان ظهور اسلام ادبیات عرب به رشد و پیشرفت قابل توجهی رسیده بود و همین امر موجب شد تا اسلام معجزه اصلی خود را قرآن و به زبان عربی قرار دهد. و از آنجا که مهد زبان عربی جزیرة العرب بوده باید این دین و معجزه اش در آنجا ظهور کند تا معجزه بودن آن به خوبی بر همگان آشکار گردد. از سویی هر دینی در ابتداء ظهور از نظر توانائی دفاع از خود و پیروانش در وضعیت بالائی نیست و ممکن است در مقابل طوفان حملات و لشکركشی های دشمنان توان مقابله و دفاع از خود را نداشته باشد. بنا بر این لازم است تا رسیدن به توانائی مطلوب در شرایطی رشد کند که کمتر دچار آسیب ها شود و از آنجا که منطقه حجاز به دلیل نامساعد بودن شرایط آب و هوائی و جغرافیائی، منطقه ای بکر و دست نخورده بوده و مردم آنجا مردمی جنگجو بودند، هیچ یک از قدرت های موجود آن زمان، (امپراطوریهای غربی و شرقی) طمع و تمایلی برای لشکرکشی به آن جا را نداشتند. به همین جهت محیط بسیار مناسبی برای این منظور بود. همچنین نبودن حکومت مرکزی قوی در منطقه حجاز، و وجود نظام قبیله ای و طایفه ای در آن منطقه موجب می شد تا از نظر سیاسی و نظامی، مانعی بر سر راه این دین نوپا وجود نداشته و امکان پیشرفت دعوت و تبلیغ در آنجا بیشتر فراهم باشد. وجود برخی خصلت ها و اخلاقیات مثبت در نژاد عرب که با ظهور اسلام به شکوفایی و اعتلا رسید، نظیر توانایی تحمل شداید و سختی ها و داشتن روحیه دلاوری و شجاعت و سلحشوری و آشنایی با جنگ و درگیری و پایبندی به پیمان و قرارداد و وفاداری نسبت به آن... اینها خصلت هایی بود که اسلام برای تحمل سختی ها و محدودیت ها و مقابله با دشمنان خود در آینده به آنها نیاز فراوان داشت و پیامبر اکرم (ص) و مسلمانان توانستند با بهره برداری از این خصلت ها، آزار و اذیت های مشرکین و مشکلات محاصره اقتصادی شعب ابی طالب و جنگ ها و ...را تحمل کرده و به پیروزی دست یابند. کتاب در سه قسم به این قرار نگاشته شده است: تواطؤ علی الحقیقة ـ السوال عن المعقول و غیر المعقول حول ظهور الاسلام بین العرب، و هذه هی الحقیقة ـ العرب کما اعدتهم مشیئة الله لحمل رسالة الاسلام، نحو الحقیقة.

مباحث کتاب از دو بخش تشکیل شده است. بخشش نخست حاوی مطالبی است درباره دین و شناخت آن نیز نقش دین در زندگی، همچنین تبیین جایگاه حکومت، رهبری، دفاع و اخلاق از دیدگاه دین که بیشترجنبه نظری دارد و در بخش دوم، تحقق اندیشه دینی در بستر تاریخ به ویژه تاریخ اسلام، نیز عوامل پیشرفت، محافظت و بازدارنده دین تجزیه و تحلیل می شود