جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

فاطمه زهرا (سلام اله علیها) از جهات مختلف و برای تمامی انسانها نعمت است. نعمت فرزند صالح برای رسول اله (صلی اله علیه و آله)؛ نعمت همسر شایسته برای امیر المومنین (علیه السلام)؛ نعمت مادر نمونه برای فرزندانش به خصوص حسن و حسین (علیهما السلام) و نه فرزند او؛ وسیله فیض الهی برای گذشتگان و مردم هم عصر خود و نیز آیندگان؛ نعمت هادی و راهنما برای انسانهای هم عصر خود و آیندگان؛ نعمت الگو و اسوه برای همه انسانها چه مرد و چه زن، چه در شئونات اخلاقی ، چه دینی و چه سیاسی؛ شفیع برای امت پیامبر اکرم (صلی اله علیه و آله) و شیعیان علی (علیه السلام) و اولادش است. پس آن حضرت همانند ائمه (علیهم السلام) نعمتی است که روز قیامت درباره او از ما سوال خواهد شد.

افضل الدین بدیل خاقانی شروانی و نظامی گنجوی، دو تن از آن شاعران بزرگ و صاحب سبک هستند که بر بسیاری از شاعران بعد از خود تاثیر گذاشته اند. بخش عمده ای از اشعار خاقانی شروانی، ساده و روشن است، اما درک خیلی از قصایدش برای افراد عادی و گاه درس خوانده، دشوار و دیریاب شده است. یکی از این دلایل، ساختن ترکیب های مختلف و به کار بردن اصطلاحات علوم گوناگون است، ولی آنچه بیش از همه، سروده های این شاعر را برای خوانندگان، سخت کرده است، استفاده از آیات قرآن، معارف اسلامی، داستان های پیامبران و به ویژه تلمیحات اسلامی نادر است که گاه سبب شده در برداشت از شعر او، راه خطا پیموده شود. تنوع مایه های تلمیحی در حوزه داستان پیامبران، ناشی از وسعت اطلاعات خاقانی در زمینه قرآن و تفسیر و حدیث و تنوع مضمون های شعری و نیروی تخیل اوست. وی در استفاده از داستان پیامبران و اشارات پندآموز در همان حدی که قرآن بدان اشاره کرده است، اکتفا نکرده و به تفسیر قصص و اخذ آنها از منابع دیگر نیز پرداخته است. در این مقاله، تلاش می شود با استفاده از پژوهش های استادان و محققان، دو تلمیح نادر در دیوان خاقانی بررسی و تحلیلی شود.