جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

زمینه: دستگاه عدالت کیفری همه روزه با جرایمی مواجه است که نمی تواند هیچ رد و نشانی از مرتکبین آنها بیابد. در دهه گذشته پزشکی قانونی ژنتیک توانسته است با استفاده از روش تحلیل داده های ژنتیکی از یافته های برجای مانده در صحنه جرم، امکان شناسایی بهتر و رسیدگی مطمئن تری را به دست آورد. اما از طرف دیگر جمع آوری و استفاده ناروا از داده ها ممکن است اصول اخلاقی و حقوقی رضایت آگاهانه، احترام به حریم خصوصی فردی و اصل رازداری را خدشه دار سازد.قوانین برخی از کشورها استفاده بدون رضایت آگاهانه از داده ها را به تصویب رسانده اند. برخی انجام این کار را در زمینه تحقیقات جنایی صراحتا غیر قانونی اعلام کرده اند. برخی از کشورها نظیر ایران نیز صراحتی در این باره ندارند.روش کار: با توجه به اهمیت موضوع، با مطالعه کتب و نیز برخی مقالات مرتبط معتبر از سال 1998 به بعد با جستجوی واژه های مرتبط  و مشورت با صاحب نظران این نوشتار تهیه شده است.نتیجه گیری: اگرچه هدف نهایی جمع آوری داده های ژنتیکی ارتقا دادرسی است، ولی امکان بروز عواقب منفی یا ناخواسته، منتفی نیست. این امر ممکن است به نقض آزادی فرد و حریم خصوصی یا اعمال تبعیض اجتماعی منجر شود. مطابق اصول اخلاقی و حقوقی استفاده از این گونه داده ها باید با رضایت آگاهانه پژوهش شونده انجام شود و در امر پژوهش بر این داده  ها نمی توان به تجسس های ناروا دست زد. از سوی دیگر شاید بتوان گفت، اخذ رضایت آگاهانه از متهمان و مجرمان با توجه به شرایط ارتکاب جرم آنها غیرضروری و بعضا غیرممکن است. اما در این راه نمی توان به افراط گری دست زد و ضروری است اصولی در این رابطه وضع شود.

پیش از پیدایش دانش جدید تحت نام اخلاق زیستی، علم اخلاق به مدت بیش از دو هزار سال از زمان بقراط حکیم محور طبابت بوده است. در جهان پیچیده امروز، آموزش اخلاق زیستی در رشته پزشکی امری الزامی می باشد، زیرا: خطی مشی های پزشکی و قانون گذاری جهت حفظ حقوق بیماران همواره در حال تغییر است، عملکرد سیستم های مراقبت بهداشتی با گذشته فرق کرده است و امروزه، طب بالینی تصمیم سازی درباره هر موضوع جدید را حایز اهمیت می شمارد. به منظور انجام مراقبت های پزشکی به شیوه اخلاقی و انسانی، لازم است پزشکان جنبه های خاص اخلاق پزشکی را بهتر بیاموزند و یاد بگیرند که قاطعانه درباره پیچیدگی های فزاینده جهان پزشکی تفکر کنند. برنامه های آکادمیک آموزشی برای دانشجویان، دستیاران و آموزشهای مداوم برای پزشکان، بهترین روش نیل به این هدف می باشد. امروزه، اخلاق زیستی در بسیاری از دانشکده های پزشکی جهان تدریس می شود و این ضرورت وجود دارد که گروهی از مدرسین ورزیده به امر آموزش اخلاق زیستی به پزشکان مبادرت نماید. باید مدرسان را تشویق نمود تا به این مسوولیت مهم اهتمام ورزند و در این زمینه توصیه های کاربردی به پزشکان ارایه کنند تا موجب ارتقا دانش پزشکی در بالین گردند. آموزش اخلاق زیستی به پزشکان با به کارگیری یک رویکرد بالینی تسهیل می شود. آموزش این دانش باید در تمام مراحل آموزش پزشکی شامل کارآموزی، کارورزی، دستیاری و آموزش مداوم قرار داده شود. ضروری است فرهنگی در برنامه های آکادمیک و واحدهای آموزش بالینی شکل بگیرد که به نکات مورد توجه اخلاقی بیمار و خانواده اش حساس باشد. مدرسان بالینی باید به شخصیت سازی دانشجویان توجه داشته باشند، زیرا شخصیت برای زندگی اخلاقی موضوعی محوری است.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

زمینه: برخوداری و رعایت استانداردهای اخلاق حرفه از سوی اعضای هیات علمی می تواند در کیفیت فرایند و برونداد سیستم نظام آموزش عالی موثر واقع شود، در نتیجه پژوهش حاضر با هدف بررسی دیدگاه دانشجویان نسبت به رعایت استانداردهای اخلاق حرفه ای اساتید و رابطه آن با کیفیت نظام آموزش عالی انجام شده است.روش: روش تحقیق توصیفی از نوع رابطه ای (همبستگی) است. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه بوعلی سینا همدان می باشد، 252 نفر از دانشجویان با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم هر طبقه به عنوان نمونه آماری جهت مطالعه انتخاب شدند. برای گردآوری داده های پژوهش از دو پرسشنامه استاندارد اخلاق حرفه ای و کیفیت خدمات استفاده شد. داده های تحقیق پس از جمع آوری با استفاده از نرم افزارهای آماری LISREL, SPSS تحلیل شدند.یافته ها: نتایج بررسی دیدگاه دانشجویان در خصوص رعایت استانداردهای اخلاق حرفه ای اساتید در سطح به نسبت مطلوب ارزیابی شد ولی از نظر آنان بین وضعیت موجود و مطلوب رعایت استانداردهای اخلاق حرفه ای شکاف وجود دارد. نتایج الگویابی معادلات ساختاری نشان داد که: اثر مستقیم اخلاق حرفه ای بر تضمین کیفیت مثبت و معنی دار است.نتیجه گیری: توجه به استانداردهای اخلاق حرفه ای اعضای هیات علمی می تواند یکی از راهبردهای اساسی جهت بهبود تضمین کیفیت در نظام آموزش عالی باشد.

مسایل اخلاق زیست- پزشکی از ابتدای تاریخ پزشکی و فعالیت های زیستی بشر مطرح بوده ولی از دهه 1960 به این سو و با گسترش تکنولوژی های نوین پزشکی، اخلاق زیست- پزشکی به عنوان یک حوزه معرفتی میان رشته ای و یک حرفه ظهور کرد.علیرغم گسترش روز افزون فعالیت های علمی و حرفه ای اخلاق زیست- پزشکی، هنوز درباره تحصیلات و مهارت های لازم، کارکردها و وظایف، مراجع ذی صلاح برای صدور گواهی نامه و سازوکار ارزیابی و نظارت بر فعالیت اعضای این حرفه سوالات زیادی وجود دارد. این مقاله تلاشی برای جواب دادن به برخی از این سوالات می باشد.روش تدوین این مقاله مبتنی بر جست و جو در منابع کتابخانه ای و اینترنتی است. برای شناسایی منابع با استفاده از واژه های bioethics, medical ethics, biomedical ethics, bioethicist در موتور جست و جوی google، و کتابخانه مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی به جست و جو پرداخته شد.نتایج به دست آمده از جست و جوی منابع الکترونیک با کلید واژه های مربوطه نشان می دهد که اخلاق زیست- پزشکی علیرغم نوپا بودن، ادبیات فربهی داشته و میزان روزافزونی آن نیز بسیار بالاست. وجود بیش از 4.000.000 نتیجه برای جست و جوی واژه bioethics و 269 هزار نتیجه برای جست و جوی واژه bioethicist در Google حکایت از شکل گیری این دانش و حرفه دارد. از اواخر قرن بیستم متخصصان و مراکز آموزش، پژوهش و مشاوره اخلاق زیست- پزشکی در کشورهای توسعه یافته ظهور کردند و هم اکنون مراکز دانشگاهی، مراکز حکومتی دخیل در سیاست گذاری بهداشتی، مراکز درمانی و بیمارستان ها، شرکت های داروسازی وسایر کارخانه های تولید کننده محصولات مرتبط با زیست، متخصصان اخلاق زیست- پزشکی استخدام می کنند.در کشورهای توسعه یافته اخلاق زیست- پزشکی رشد چشم گیری داشته و به عنوان دانش و حرفه نهادینه شده اند. کارشناس اخلاق زیست- پزشکی در چهار محور آموزش، پژوهش، مشاوره و نظارت فعالیت می کند. در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران نیز نشانه هایی از تلاش برای ایجاد نظام و سازمان های اخلاقی زیست- پزشکی بومی و ظهور دانش و حرفه ی اخلاق زیست- پزشکی وجود دارد.

زمینه: یکی از علل کم رنگ شدن اخلاق در روابط انسانی، غفلت از ارزش والای انسانی است. این نگرش باعث می شود که انسان موجودی کم اهمیت به نظر آید و ناخودآگاه بسیاری از حقوق قانونی و اخلاقی او نادیده گرفته شود. برعکس، توجه به جایگاه بالای انسان، حس احترام به بشر و رعایت رفتار اخلاقی نسبت به او را بر می انگیزد. بنابراین لازم است، حقیقت و جایگاه انسان به گونه ای فراگیر و با روشی عقلی و نظری، تبیین شود و پیامدهای اخلاقی آن در رفتار افراد نسبت به یکدیگر مورد توجه قرار گیرد. از این روی پژوهش حاضر بر آن شد بر انسان شناسی فلسفی، عرفانی و دینی، به عنوان مبانی نظری اخلاق حرفه ای توجه نماید.نتیجه گیری: بین تلقی هر شخصی از انسان و نوع رفتار او با افراد بشر رابطه معناداری وجود دارد. توجه دادن به استعدادها و ظرفیت های نهفته در انسان و جایگاه بالای او در آفرینش، افزون بر این که هوش اخلاقی را پایدارتر می کند، می تواند از سویی نوعی احترام و رفتار اخلاق مدارانه نسبت به انسان ها را در افراد برانگیزد و از دیگر سو، انگیزه برای تربیت انسان های بدرفتار و غیراخلاقی را افزایش دهد. از این رو، برای بهبود روابط انسانی و به ویژه رعایت اخلاق در محیط کسب و کار، دیدن این جایگاه می تواند نقش چشمگیری داشته باشد. این دیدن اما بیشتر با چشم خرد دیده می شود تا با چشم سر، یعنی نظری و فراتر از رفتارشناسی است.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

یکی از مهم ترین موضوعاتی که در اخلاق پزشکی مطرح و قابل پرداختن است و مساله روز سلامت کشور را شامل می شود، موضوع تخصیص بودجه های کلان سلامت و پیشگیری از بیماری و اصلاح تعیین کننده های اجتماعی سلامت است. عدالت در رابطه با سلامت، در مفهوم امروزین خود، نه فقط تخصیص منابع درمانی به بیماران، بلکه تامین شرایطی برای زندگی تمام مردم است که آنها را تا حد ممکن بر مدار سلامت و دور از بیماری نگاه دارد. در این مقاله ضمن توضیح دو پارادایم پزشکی و اجتماعی عدالت در اخلاق زیستی، پرداختن به موضوع عدالت در سلامت از منظری که در پارادایم اجتماعی به آن نگریسته می شود، بعنوان حلقه مفقوده ادبیات اخلاق پزشکی در سطح جهان و بویژه در زبان فارسی مطرح شده و به شرح این نکته پرداخته شده است که اگر قرار است اخلاق پزشکی در جهت تامین و ارتقای سلامت جامعه گام بردارد، باید در کنار موضوعات دیگر، نگاهی جدی به موضوع سلامت عمومی داشته باشد و این عرصه ای است که در آن هیچ اصلی مانند اصل عدالت راهگشا و جهت بخش نیست.