جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در پاسخ به این سوال که دین حق کدام دین است دو دیدگاه کاملا متفاوت وجود دارد. دیدگاه انحصارگرایان که تنها دین حق و واجب الاطاعه را اسلام و دیدگاه کثرت‌گرایان که پیروی ازهر یک از ادیان آسمانی را موجب فلاح و رستگاری می‌دانند. هر کدام از دو گروه برای اثبات ادعای خود به تعدادی از آیات قرآنی استناد می‌کنند که نقد و بررسی برخی از این مستندات بمنظور مشخص کردن دلالت یا عدم دلالت بر نظریات مبتنی بر انها هدف اصلی از تدوین این رساله می‌باشد. بعد از اتمام نقد و بررسی مشخص شد برخی از مستندات انحصارگرایان دلالت بر نظریه آنها دلالت ندارد و برخی از مستندات نیز بهتر است در این راستا بکار گرفته نشود. ضمنا معلوم شد مابقی این مستندات قطعا بر نظریه آنها دلالت دارد. از بین مستندات قرآنی کثرت‌گرایان نیز تنها سه مستند مورد نقد و بررسی قرار گرفت که هیچ یک موید نظریه آنها شناخته نشد.

چکیده ندارد.

نخستین چیزى که از علوم مختلف براى درک و فهم قرآن نیاز داریم و بایستى به آن پرداخته شود علوم الفاظ است و بخشى از این علوم علم تحقیق در الفاظ مفرد و تک واژه‏ها است. تحصیل و به دست آوردن معانى مفردات الفاظ در حقیقت نخستین یارى کننده براى کسى است که مى‏خواهد معانى قرآن را بفهمد و آنرا درک کند.از گذشته تاکنون تحقیقات متعددی در زمینه مفردات قرآنی صورت گرفته و کتب فراوانی در این زمینه نوشته شده است.محققان برای شناخت مفردات قرآن به سراغ فرهنگ لغت ها و معجمهای عربی وکتب لغوی نوشته شده در این زمینه می روند . رسول اکرم?و امامان معصوم ?که اولین مفسران و معلمان قرآن هستند به مناسبت های مختلف درباره مفردات قرآن بحث نموده اند.بنابراین برهر قرآن پژوهی برای شناخت و فهم صحیح قرآن و مفردات آن رجوع به روایات معصومین(ع) در کنار استفاده از کتب لغوی،امری ضروری می باشد.در این پژوهش،روایات معصومین?در کنار اقوال لغویان «در ذیل مفردات سوره ی حج»آورده و به ارزیابی تطبیقی میان آن دو پرداخته است. روش جمع آوری اطلاعات در این پژوهش از نوع کتابخانه ای است، و با توجه به موضوع مورد پژوهش ،ازنوع تطبیقی و تحلیلی است.در منابع لغوی به ذکر معنای لغوی ، اشتقاق ، اصل ، ریشه،منبع لغوی ،مصادیق معنایی متعدد برای یک واژه و.....پرداخته اند،امّا در روایات بیشتر به ذکر معنای اصطلاحی،مصادیق،وجه تسمیه واژه،بیان شأن نزول،ترسیم فضای نزول و ....پرداخته اند.و در برخی روایاتیبه معنای لغوی واژه ،اشاره داشته اند.

فهم صحیح آیات قرآن وابسته به احاطه ی بر کیفیت اجزاء جمله است. نحوه ی ارتباط کلمات در قرآن، وجوه متعدد اعراب و ترکیب های نحوی را به دنبال داشته است. اعتقاد به یک اعراب و ترکیب خاص، در برخی موارد وابسته به مبنای عقیدتی است به طوری که با یک مبنای کلامی الزاما باید به نوع خاصی از اعراب معتقد شد. امّا بهترین ضابطه برای انتخاب وجه یا وجوه اعراب، مطابقت با عقل و نقل (اعم از آیات دیگر قرآن و روایات) می باشد.

اسلام اهمیت زیادی به اندیشه ورزی و تعقل داده است و در قرآن و کلام معصومین به انسانها سفارش فراوان شده برای استفاده از این نعمت بزرگ الهی و نیز بر حذر بودن از بیکار گذاشتن فکر و اندیشه. در مقایسه با سایر ادیان، اسلام بیشترین اهمیت و ارزش را برای عقل و اندیشه بشر قائل شده است و عقل و شرع را مکمل هم و رابطةبین آن دو را دو سویه و هماهنگ می داند. در احادیث معصومین توجه خاصی به این مسئله شده و بیان شده که تعقل در نهایت منجر به تدین خواهد شد. همچنین دربارة ارزش عقل و خرد سخنان ارزشمندی از پیامبر(ص) و ائمة معصومین علیهم السلام رسیده که جای تأمل بسیار دارد. به همین خاطر موضوع این تحقیق جایگاه معقل در روایات اسلامی انتخاب شده است که در پنج فصل به شرح زیر آمده است. در فصل اول پس از بیان کلیات تعاریفی از تعقل و عقل و رابطة بین این دو آمده است. در فصل دوم اهمیت اسلام به اندیشه ورزی و امتیاز اسلام بر سایر ادیان، رابطة تعقل و تدین و عقل و شرع و محدودة تفکر و تعقل از دیدگاه روایات بیان شده است. در فصل سوم ارزش و جایگاه خرد و خردمند و بعضی از خصوصیات خردمندان در روایات آمده است. در فصل چهارم برخی آفات و موانع تعقل از دیدگاه روایت بیان شده است. در فصل پنجم تبعات و پیامدهای عدم تعقل از نظر قرآن و روایات مورد بحث قرار گرفته است/

این رساله ترجمه و تحقیق مبحث تاویل از کتاب النص القرآنی بین التفسیرو التاویل نوشته دکتر احمد عبدالغفار می باشد.مبحث تاویل از کتاب مذکور شامل تاویل، تاویل در لغت و اصطلاح، کاربرد قرآنی، مفهوم تاویل نزد صحابه و تابعین که مولف به سیر تکاملی تاویل می پردازد.سپس با ذکر اصول کلی تاویل و نظرات برخی دانشمندان در این زمینه، آنچه به موول درباره تاویل ارتباط دارد را ذکر می کند و با ذکر تقسیم بندیهای برخی دانشمندان انواع تاویل را نام برده، آنگاه به ضرورت تاویل پرداخته و نظرات گروههای مخالف تاویل را بیان می دارد./

بسیاری از افراد هستند که می خواهند انسان های صالحی باشند اما راه رسیدن به آن را نمی دانند، این تحقیق عوامل ایجاد، تقویت و استمرار عمل صالح را نشان می دهد. اگر انسان بداند تغذیه ای که از مال حلال به دست آمده و نوع آن که در ایات و روایات بر آن تأکید شده می تواند جسم را پر انرژی تر و راهبری او را در اعمال صالح بیشتر کند، توجه خود را به این امر معطوف می دارد که در کار و شغل خود حدود الهی را رعایت کند و غذایی را مصرف کند که مناسب با جسمش باشد. اگر اثر ورزش را در شادابی و تحرک بیشتر، بداند مسلما در برنامه ریزی زندگی خود جایی برای این امر قرار داده تا هر روز نسبت به روز قبل در انجام کارهای خیر و اعمال حسنه سبقت بیشتری گیرد اعمال یک انسان از تفکر او نشأت می گیرد و تفکر یک انسان ناشی از شناخت و معرفت است، معرفت به خدا، نفس، آیات الهی و تفکر و تعقل در ایات و ایمان و تقوای به آنها چنان تأثیری بر انسان می گذارد به طوری که او را مشتاق و مسرور به انجام کارهای نیک می کند، از آنجا که محبت اهل بیت در گرو اطاعت از آنهاست و اطاعت در عرصه عمل شکوفا می گردد لذا اثر شگفت انگیز محبت و ارادت به اهل بیت را نمی توان نادیده گرفت و این عزم و اراده یک انسان است که همه این امور را محقق می کند و به سر منزل مقصود می رساند. اگر می خواهیم فرزندان ما انسان هایی شوند که به هدایت راه یابند و گرایش آنها به معنویات و رغبت آنها به عمال حسنه زیاد باشد ناگیزیر هستیم از اینکه در تربیت آنها، انتخاب همسر و ازدواج آنها، دوستان وعناصر تبلیغاتی که بر روح و جسمشان اثر دارد کمال دقت را داشته باشیم. با این اوصاف جامعه ای خواهیم داشت که افراد در انجام اعمال صالح و کارهای نیکو و شایسته گوی سبقت را از یکدیگر می ربایند لذا اگر انسان به ریشه های اعمال خود توجه کند و بداند اعمالش بر چه پایه و اساسی شکل می گیرد و استمرار می یابد، با دقت در اصلاح آن ریشه ها زودتر به نتیجه و ثمره دست پیدا خواهد کرد. در این صورت دانستن بنیان های عمل صالح بسیار ضروری و کمک کننده انسان است./

در این پژوهش پس از ارائه کلّیات و مفاهیم، جایگاه و اهمّیت بصیرت بر اساس آیات و روایات مورد بررسی قرار گرفته است. ارزش و عظمت انسان ها به بصیرت و معرفت آن ها بستگی دارد. هر انسانی که از بصیرت بیشتر و کامل تری برخوردار باشد، به همان میزان از ارزش، عظمت و شخصیت والای انسانی بهره مند است. دین مقدّس اسلام، کسانی را نابینای حقیقی می داند که فاقد بصیرت و بینش عملی، عقلی و دینی هستند. در ادامه به مباحثی همچون: زمینه های پیدایش بصیرت از دیدگاه آیات و روایات (ایمان، تقوا، خوف از خدا، صبر، شکر و آگاهی)، انواع بصیرت (بصیرت در عمل و قضاوت، بصیرت دینی، بصیرت رهبری و بصیرت مؤمنان) و موانع بصیرت (هواهای نفسانی، آلودگی های نفسانی، حبّ و دوستی دنیا، خودخواهی و تکبّر، آرزوگرایی، انکار حقّ، تقلید کورکورانه یا رسومات فکری، استبداد رأی و...) پرداخته شده است.

اساسی ترین روش برای بررسی موضوع رهبری امت پس از رسول خدا(ص) از منظر ویژگیهای آن رهبر و یا صفات امام است. آیا پس از رسول خدا پیشوای مسلمانان هر فردی می تواند باشد؟ و یا لازم است دارای شرایط و صفات ویژه ای باشد؟ از دیدگاه روایات امامیه، اصل امامت زیرمجموعة اصل نبوت است و امامت پس از نبوت چنان اهمیتی دارد که تنها راه کامل شدن دین و استمرار نبوت و به ثمر رسیدن رسالت به شمار می آید و امام باید همچون نبی صفات ویژه ای داشته باشد تا این غرض حاصل شود. مهمترین منبع برای دست یابی دقیق به صفات امام و کمالات و مقامات ویژة او فرمایشات رسول خدا(ص) و اهل بیت علیهم السلام است که اولا به عنوان برجسته ترین دانشند عصر خویش با تذکرات وجدانی و استدلالهای عقلی صفات بارز امام را به روشنی بیان فرموده اند، به صورتی که سخنانشان مورد توجه بیشتر انسانها در همة اعصار بوده است و علاوه بر تثبیت اعتقادات پیروانشان سبب تشخیص امام حق از امام باطل و جلوگیری از گمراه شدن سایر مسلمانان و انسانها شده است و ثانیا توصیف ایشان از مقامات ویژة خویش در حالی صورت گرفته که خودشان در آن مقامات بوده اند و بنابراین با القای شناخت صحیح از امام به پیروانشان به عنوان راهنمایان مسیر عبادت الهی سبب می شوند تا بندگان خدا راه بندگی را با راهنمایی امام و تمسک به او به سلامت و آسان طی کنند. موضوع صفات امام در کتب حدیثی شیعه هزاران صفحه را به خود اختصاص داده است به طوری که می توان بیش از پنجاه صفت برای امام از روایات به دست آورد ه وجوب برخی از آنها همچون معصوم بودن، منصوص بودن، اعلم بودن و افضل بودن توسط متکلمان نیز با دلیل عقلی ثابت گشته است و برخی همچون مهربان ترین مردم بودن، عابدترین مردم بودن، داشتن تولد پاک و نبود سایه برای امام و .... فقط در روایات آمده است. به دلیل کلیدی بودن برخی از صفات امام و وجود ارتباط میان آن صفات با سایر صفات می توان مجموع صفات مذکور در روایات را در زیرمجموعه چهار عنوان کلی ص عصمت امام، نص یا انتصاب آشکار امام، صفات ظاهری امام و علم امام بررسی نمود./

این نوشتار با عنوان شبهه از دیدگاه روایات در چهار فصل فراهم گردیده، هدف از آن ارائه تعریفی از شبهه با استناد به روایاتی است که به نوعی منعکس کننده تلقی معصومین از این واژه می باشد. در فصول چهارگانه این پایان نامه، با محور قرار دادن نظرات معصومین به بحث درباره شبهه پرداخته شده است. فصل اول به تعریف شبهه از نظر لغویون و احادیث و مقایسه آن با واژگان دیگر اختصاص یافته است. در فصل دوم عوامل و زمینه های بروز و گسترش شبهه بررسی شده است. راههای مقابله باشبهه نیز در فصل سوم مورد دقت قرار گرفته است و بالاخره در فصل چهارم مصادیقی از شبهه افکنان معرفی شده و شبهات آنان بیان گردیده است