جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف پژوهش : بررسی اصول جنگ در قرآن و حدیث است. روش نمونه گیری : دسته بندی آیات قرآنی در خصوص جنگ و جهاد بر اساس اصول جنگ و تحلیل و بررسی اصول جنگ در دو غزوه بزرگ پیامبر گرامی اسلام ( بدر واحد ) و بررسی اصول جنگ از دیدگاه حضرت علی ( ع ) در نهج البلاغه. روش پژوهش : استفاده از روش کتابخانه ای. ابزار اندازه گیری : الف - کتب تفسیری اهل سنت و شیعه ب- کتب روائی اهل سنت و شیعه ج- کتب تاریخی در مورد جنگهای پیامبر ( سیر نویسان ) د- نهج البلاغه طرح پژوهش : بحث و بررسی پیرامون اصول جنگ در چهار فصل به روش تحقیقی با مراجعه به متون اصلی٬ قرآن و حدیث. نتیجه کلی : اسلام به عنوان کاملترین آئین الهی و قرآن به عنوان معجزه جاوید وام العلوم در مورد جنگ و جهاد که یکی از مهمترین مسائل جامعه اسلامی و یکی از فروع دین می باشد دیدگاههای خود را به طور روشن اظهار داشته و اصول مربوط به جنگ را نیز بیان نمودده است و پیامبر گرامی اسلام به عنوان اشرف مخلوقات و کاملترین انسانها از هر حیث بلاشک می تواند بهترین الگو از نظر فرماندهی نظامی برای دکترین نظامی دنیا باشد.

این رساله در صدد است تا نشان دهد که چگونه اخلاق اسلامی می تواند بر اساس اصولی بنیادین که در نهاد دستگاه فلسفی-عرفانی ارزشهای اسلامی نهفته است با مقتضیات عالم جدید مطابق باشد و احیانا برخی نارساییهای ارزشی و اخلاقی دوران مدرن را تدارک کند . بدین منظور ناگزیر نخست باید به استخراج بنیادی ترین این اصول مبادرت کرد و از آنجا که منطقا می توان نقطه عزیمت های مختلفی برای استخراج این اصول در اندیشه و عرفان اسلامی اتخاذ کرد به نحو روشی نخست پیش فرضها و اصول عام این اندیشه و عرفان را مسلم فرض می کنیم و ثانیا برای نیل به مقصود و تفسیر مطلوب خود الگوی فلسفی عام فلسفه های مدرن را بر می گزینیم و اصول بنیادینی را که این الگو فرا نهاده مسلم می گیریم و آنگاه به بازسازی مورد نظر مبادرت می کنیم. بنابراین می پرسیم : مقوّم اخلاقیت برای انسان چیست؟ با توجه به رابطة تکلیف با آزادی، آیا آزادی انسان، به آزادی در علم و آگاهی نیست و معنای آزادی اندیشه این نیست که انسان جهان را آنطور که خود می فهمد و تجربه می کند، بیاراید. پس معنای انسانیت، نفوذ همین اندیشه انسان در زندگی است و نفی سلطة امور بیرونی. آیا اخلاق اسلامی این تجربه انسانی را در علم و نظام بخشی جهان تبیین می نماید؟ پس انسانیت یعنی توجه به «مرتبه و استعداد» انسان که حاوی نگاه طمعناک او به هستی است. «استعدادی» که جهان را به رنگ مدرَکاتش درآورده و برگزیده هایش را به رنگ فهمش درآمیخته است، مسئولیت را تحمل رنجی قرار داده برای عملی کردن درست ها و بایسته های انسان. درجه آزادی فرد به همین مسئولیت پذیری اوست و فردیت هر انسان به میزان قبول مسئولیت او شکل می گیرد و از دیگران تمایز می پذیرد. مفروض این گفته ها، اصولِ انسانیت، عقلانیت، آزادی و فردیت اند. آیا می توانیم با تحلیل مباحث هستی شناسی و معرفت شناسی فلسفه اسلامی، اصول فوق را بازخوانی کنیم؟ و شرایط پیشین تحقق اخلاق را دریابیم؟ این نوشتار نگاهی است از نوع معرفت درجه دوم، بی آنکه به صحت و سقم مدعیات درجه اول فلسفه اسلامی بپردازد. مبانی آن مدعیات را جستجو می کند. در این بررسی، عمق و معنای اصول مذکور را در فلسفه اسلامی نشان داده ایم و توان این فلسفه برای ورود به گفتمان جهانی اندیشه را آشکار کرده ایم. در این معنا، اخلاق برای آن ممکن است و اندیشه حکماء که در پیوند با عرفان نظری است و ادبیات فارسی در کنار کتب رسمی فلسفه به حکایت نغز آن پیوسته است، به قوت حکایت از این امکان می کنند

هدف از این پژوهش بیان موضوع ابتلاآ و آزمایش از منظر نهج البلاغه ، همچنین بررسی و تبیین ارتباط بین خطبه ها، نامه ها و حکمت های نهج البلاغه پیرامون این موضوع بیان تاثیر تربیتی و روحی ابتلاآ در زندگی انسان است روش نمونه گیری : در تهیه و تدوین این رساله از آیات قرآن و تفاسیر معتبر و همچنین نهج البلاغه ، و بیانات و سخنان گهربار ائمه معصومین (علیهم السلام ) که در منابع معتبر موجود است استفاده گردیده است روش پژوهش : موضوع مورد تحقیق به روش کتابخانه ای تهیه و تدوین شدهاست . جمع آوری مطالب با مطالعه کتب و منابع مربوطه و نرم افزارهای موجود و فیش برداری از تفاسیر معتبر و کتب حدیثی ، صورت پذیرفته است طرح پژوهش : ابتدا کلیات بصورت تعاریف لغوی و اصطلاحی و سپس موضوع کلی آزمایش و ابتلاآ، انواع آزمایش ، زمینه های آزمایش و ابتلاآ، فلسفه آزمایش و ابتلاآ و در نهایت ره آوردها و نتایج آزمایش و ابتلاآ مورد تحقیق و بررسی واقع شده است نتیجه کلی : آزمایش و ابتلاآ در تمامی وجوه زندگی انسان جلوه و نمود دارد. چه امور سیئه و چه امور حسنه ، لذا بر عهده انسان است که در تمامی امور صبر را پیشه خود سازد و شکر نعمتهای الهی را بجا آورد

این پایان نامه در سه بخش به شرح زیر است : بخش اول : اعتباریات از دیدگاه علامه طباطبائی ( ره ) که تفصیل بیشتری از باقی بخشها دارد. مقصود از اعتباریات در این مقاله اعطا حد شی به شی دیگر در خیال و تصور است . بخش دوم : افعال گفتاری از نظر جان سرل مطرح شده است و مقصود از افعال گفتاری افعالی است که بوسیله گفتار انجام می شود مثل تعهد دادن، قول دادن و امثال آن که در فقه اسلامی بعضا به نام عقود و ایقاعات نام گرفته است . انواع افعال گفتاری و پیشینه آن که به ویتگنشتاین می رسد، و همچنین قوانین و قراردادها مورد بحث قرار گرفته است و بالاخره بحث حقایق طبیعی حقایق موجود در عالم هستی است و حقایق نهادی یعنی حقایقی که نهاد اجتماع آن را ایجاد و اعتبار می کند از نظر جان سرل مورد بحث و بررسی قرار گرفته است . در بخش سوم نیز تطبیق اعتباریات از دیدگاه علامه و افعال گفتاری جان سرل مورد بحث قرار گرفته که در این بخش بطور کلی تشابه این دو دیدگاه اثبات و جامعیت نظریه علامه نیز ثابت شده است/

نوشتار حاضر مسأله مهم مبدأ و معاد را بصورت تطبیقی در اندیشة کلامی علامه محمدحسین آل کاشف الغطاء نجفی رحمه الله علیه و تعدادی از حکماء و متکلمان از جمله ملاصدرای شیرازی،خواجه نصیرالدین طوسی و علامه حلی و غیرهم در سه بخش به بحث و بررسی می گذارد. بخش نخست: ویژگی های فردی، علمی، مبارزات سیاسی و نیز روش کلامی مرحوم کاشف الغطاء رامورد بحث قرار می دهد. بخش دوم: ابتدا به عنوان مقدمه، ذیل عنوان وجوب النظر و المعرفة این بحث از سوی کاشف الغطاء مطرح می شود که آیا مراد از وجوب مذکور، گرایش فطری انسان به تحقیق و جستجو در مورد اشیاء و علل و اسباب آنها است که در این صورت جای هیچگونه بحث و مناقشه ای نیست و یا مراد از آن امری دیگری می باشد که در این صورت باید بدان پرداخته شود، آنگاه تفاوت ظاهری میان دلیل عقلی (که وجوب نظر و معرفت را وظیفة مکلف می داند) ودلیل نقلی (که آن وجوب را برعهده خداوند می گذارد) را بر طرف می کند. پس از مباحث مقدماتی، ادلة وجود خدا، صفات و اسماء و نیز افعال الهی مورد بحث قرار می گیرد. ایشان دربحث شناخت خداوند به سه روش اشاره می کند، و پس از مطرح نمودن ادله مختلف برای اثبات وجود واجب تعالی، برهان صدیقین را بهترین راه به شمار می آورد. آنگاه در بحث صفات الهی صفات ثبوتیه هر صفتی که بر عظمت و کمال دلالت کرده و صفات سلبی هر صفتی که برمحدودیت و نقص دلالت می کند معرفی کرده است و حصر آن به آنچه متکلمین گفتند قبول نمی کند، درباره اسمای الهی معتقد است که هیچ دلیلی بر توقیفی بودن و حصر آن اسماء وجودندارد ولی بهتر است که تنها اسمایی که هیچ گونه شائبه نقص ندارند مانند واجب الوجود ثابت بر خداوند اطلاق شود.

تبیین دلایل مادّی نبودن نفس با بهره گیری از آیات و دلایل عقلی است. پژوهش حاضر در شش بخش تدوین شده است. بخش اول شامل، چیستی نفس، هوای نفس، چیستی تجرّد و مادیت و مبنای تقسیم ادلة تجرد نفس است. نویسنده در بخش دوم تا پنجم به بیان دلایل تجرد نفس پرداخته و انواع ادله را در چهار نوع دسته بندی کرده است. نوع اول: ادلة نقلی قرآنی که شامل آیات دال بر نحوه خلقت، مانند نفخ روح و...، آیات دال بر ویژگی های انسان در دنیا مانند رؤیا یا الهام بدی ها و خوبی ها به قلب بشر، آیات دالّ بر نحوة مرگ و آیات دالّ بر امور برزخی و پس از مرگ. نوع دوم: ادلة وجدانی و شهودی (عرفا) است. که رسیدن به شهود «نفس مجرد» در طی حرکت و در مرحله ای از مراحل سیر و سلوک انجام می پذیرد. نوع سوم: ادلة حسی و تجربی است که با توجه به ویژگی های جسمانی بدن، ده نوع از ادله یادآوری شده است مانند: نقش زمان و مکان، تغییر بدن، تعامل قوا، منفعل بودن جسم، که هر کدام به نوعی بر مجرد بودن نفس دلالت دارند. نوع چهارم: ادلة عقلی تجرد نفس است که شامل پانزده دلیل است مانند: ثبات نفس، درک دائمی خود، علم به ذات، استقلال، وحدت نفس، درک کلی مجرد.

به یقین می توان گفت که در بین متون منقولف از معصومین(ع) صحیفه سجادیه در کنارنهج البلاغه مهمترین اثر روایت شده به شمار می آید، کتابی که مشتمل بر بنیادی ترین اصول تربیتی و اخلاقی است، هدف از پژوهش پیش روی در پرتو استمداد از روح پرفتوح امام سجاد(ع) و با استناد به بیانات سازنده آن امام همام، ارائه تصویری روشن از تعریف، ماهیت اخلاق و تربیت و ارتباط این دو با یکدیگر است. نگارنده کوشیده است با مبنا قرار دادن کلام امام سجاد(ع) ضمن تبیین اصول اخلاقی و تربیتی بیان پایداری، ناپایداری این اصول و اینکه چه روشهایی در دستیابی به سعادتمندی و تهذیب نفس مؤثرند، در حد توان و بضاعت اند که علمی پرتویی از بیانات امام سجاد(ع) را برای پژوهشگران ارائه نماید، تأکید بر عزت و کرامت انسانی،سیر و سلوک و در نهایت وصول به لقای الهی و به بیان روشن تر چشم انداز و عنایت نهائی همه این مباحث بر این مبنا استوار شده است که زمینه رشد و تعالی انسان را در تمامی ساحتهابخصوص ابعاد معنوی و روحانی فراهم آرد و انسان به عنوان موجودی تربیت پذیر که توانایی تغییرپذیری گسترده ای را دارد جان مایه و محور مسائل تربیتی به شمار می آید و مدار پژوهش درهمه مباحث یاد شده براساس روش تفسیری تحلیلی و کتابخانه ای است.

آنچه منتسب بودن نیچه به صفت فیلسوف اخلاق ستیز را واقعیتی انکارناپذیر می سازد این است که او همانقدر که داعیه دفاع از زندگی و حفظ ارزشهای آن را دارد به همان اندازه از اخلاق، دین، فلسفه و همه چیزهایی که روح سیلان و صیرورت را در زندگی خفه می کند و لذا آتش نیست انگاری روشن نگه می دارد بیزار است. او قصد دارد ارزش، ارزش های اخلاقی را به سوال و چالش بگیرد و در این راه از روش تبارشناسی سود می برد. نیچه با برشمردن دو گونه اخلاق سروری و اخلاق بندگی آرمانها و ایدیالها ی خود را زیر عنوان "اخلاق سروری" و آنچه از آن اعراض می جوید را تحت عنوان اخلاق بندگی دسته بندی می نماید. اخلاق مسیحیت نمود اخلاق بندگی است. دین مسیح علاوه بر بی اعتقادی به جهان صیرورت و شدن و دل در گرو جهانی خیالی و ساختگی بستن با برساختن مفهوم قدرتمند خدا در راس آن جهان خیالی و قرار دادن نمایندگانی تحت عناوین پاپ و کشیش و غیره در روی زمین، در جهت نابود کردن زندگی طبیعی بشر تا سرحد توان کوشیده است. از نظر نیچه اخلاق مسیحی از جمله علتهای اصلی فروماندن نوع انسان در مرتبه پست بوده است که با واژگون کردن ارزشها و وضع حقایق دروغین نوع والاتر انسان را خرد کرده و محیط را برای بقای فرد قوی، سالم، شجاع و مستقل، فردی که به زندگی آری می گوید دشوار کرده است. او در مقابل اخلاق، از انسانها می خواهد که به هنر روی بیاورند اما هنر نیز در قاموس او رنگ و جلای دیگری یافته است. هنرمند مکتب نیچه انسان دیونیزو سی است که آموزه بازگشت جاودان همان را پذیرفته و به زندگی با تمام هولناکی و دهشتناکی اش عشق می ورزد. دغدغه نیچه بیشتر معطوف به وضعیت عظمت، سلامتی و بیماری فرهنگ عصر معاصر است. او سعی دارد با نقد و نفی اخلاق مسیحیت و فرهنگی که در اثر سالها فرمانروایی آن پدید آمده است، یک فرهنگ و آیین جدید بنیان گذارد که تنها خطوط کلی آن را مشخص می کند، فرهنگ کاملاً انسانی که به هیچ عامل آسمانی چشم ندوخته است، فرهنگی که در آن انسانها بار سنگین وظیفه آفرینندگی را خود بر دوش حمل می کنند و آرمان شان تحقق ابرانسانی است که معنای زمین است، انسان های شاداب، نیرومند و سالمی که به سرنوشتشان عشق می ورزند و همین اعتقادشان به آنان چنان قدرتی می بخشد که می توانند هر سخنی و زشتی را تاب آورند و شاعران و هنرمندان زندگی خود باشند.

بحث درباره واقعیت های هستی، ارتباط پدیده ها با یکدیگر، نیاز پدیده ها به علت هستی بخش، ذرات، صفات و افعال علت هستی بخش و ... از اساسی ترین مباحث در زندگی بشر بوده، هست و خواهد بود. مجموعه این مباحث که فلسفه الهی را تشکیل می دهد به دلیل آنکه نقشی اساسی و زیربنایی را در شناخت امور واقعی از امور غیرواقعی، تحکیم اصول و مبانی جهان بینی دینی و تثبیت باورها دارد و با ارائه قویترین و عمیق ترین براهین و استدلالهای عقلی می تواند از حریم دین و مسائل اساسی آن به بهترین وجه ممکن دفاع کند، مورد توجه ادیان آسمانی بوده و توسط رهبران این ادیان مورد گوشزد قرار گرفته است . دین اسلام نیز که آخرین و کاملترین دین الهی است به این نوع از فلسفه توجه خاصی داشته و در کتاب آسمانی خود و توسط رهبران معصومش به مهمترین مباحث مطرح در این زمینه پرداخته است . در این راستا پیشوای هشتم اسلام، حضرت رضا علیه السلام به دلیل شرایط خاص سیاسی و فرهنگی زمان خود و نیز به دلیل شروع نهضت ترجمه در آن دوران و ورود فلسفه یونان به جهان اسلام، بیشترین مباحث را در زمینه فلسفه الهی مطرح کرده اند. به همین خاطر از جمله گامهای موثر در آشنایی هر چه بیشتر با فلسفه الهی و مسائل اساسی اش با د بدانیم دیدگاه آن حضرت در این زمینه چیست ؟ و چه نظراتی را در رابطه با مسائل خاص فلسفه الهی ابراز کرده اند؟ تا با بهره گیری از سخنان گهربار و حکیمانه ایشان که سرچشمه اصلی معارف الهی اند، بتوانیم تصویری هر چه صح حتر و جامع تر از فلسفه الهی داشته باشیم. بر این اساس، لازم است ابتدا منابع معتبر روائی را که سخنان آن حضرت در آنها ثبت شده است، شناسایی کرده و پس از استخراج سخنان و نظرات بلند ایشان در زمینه مهمترین و اساسی ترین مسائل مربوط به فلسفه الهی به تجزیه و تحلیل و تبیین آنها بپردازیم. ./

چکیده: ‫هدف تبیین برهان امکان فقری در حکمت متعالیه صدرا است که نتیجه قطعی اصول حکمت متعالیه است و بیشتر از هر چیز با اصالت وجود و تشکیک وجود رابطه دارد فهم فقر وجودی با قبول اصالت وجود تناسب دارد زیرا عالم به اصالت وجود سرتاسر جهان هستی و متن واقع را عین تعلق دانسته و جز وابستگی صرف نداند و آنچه هست وجود علت و وجود معلول است اما وجود معلول وابسته است و این وابستگی چیزی غیر از خود آن نیست و این همان اضافه اشراقی است و از این بیان دانسته می شود که اصالت وجود تا چه اندازه سرنوشت مساله ضرورت و امکان را تغییر می دهد. امکان اطلاقات و معانی متعددی داراست که در این تحقیق به آن پرداخته شده و به آثار با ارزش امکان فقری اشاره شده امکان ذاتی که از لوازم ماهیت می باشد از جمله موضوعاتی است که به آن اشاره شده و تفاوت آن با فقر وجودی بیان شده است روش پژوهش به صورت روش توصیفی و پژوهشی است و ابزار گردآورنده در تالیف این رساله فیش و اطلاعات کتابخانه ای است. نتایج نشان می دهد که ملاصدرا خداوند را قادر مطلق و حکیمی می داند که علت این جهان است و بین جواهر مخلوق رابطه ضروری علی و معلولی وجود دارد و این توقف بر نیاز و تعلق وجود است.