جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

از آنجا که هدف از تربیت تکامل تمام ابعاد وجودی انسان است این نوشتار بر آن است تا افکار استاد شهید مرتضی مطهّری پیرامون مبانی و روش‌های تربیتی را با الهام از آیات قرآن کریم و روایات بررسی کند و وسیلهای باشد برای بهرهگیری انسانهایی که سعادت ورستگاری را برگزیدهاند.این پژوهش در پنج فصل به شرح زیر نگارش یافته است، در فصل اول به کلیّات، واژهها، مفاهیم و اصطلاحات مربوط به بحث تربیت پرداخته شده است. در فصل دوم شناختی از زندگی استاد مطهّری ارائه شده است تا شناخت بیشتری از ابعاد وجودی ایشان حاصل گردد و کسانی که می‌خواهند راه تربیت را پیش گیرند از نظراتشان بهتر استفاده کنند، در فصل سوم به بحث اهداف، عوامل، دوران‌های تربیتی و در فصل چهارم به مبانی‌ تربیتی و در فصل پنجم به روش-های تربیتی از دیدگاه استاد مطهّری اشاره شده است.

ابن عربی به عنوان نماینده سنت عرفان اسلامی و هایدگر نماینده تفکر معاصر پرنفوذترین متفکرین در فرهنگ اسلام و فلسفه غرب هستند. پرسش از حقیقت انسان پرسش اصلی است که نقش رشته راهنما برای ورود به اندیشه های این دو متفکر و تحقیق در آراء انانرا ایفا نموده است. این پژوهش از دو منظر قابل تعمق و مداقه نظر است: نخست بررسی امکان گفتگوی دو فرهنگ در باب یک مسئله انسان معاصر، بررسی امکان مشارکت نماینده یک سنت فکری دوران غیر مدرن در پاسخ به پرسش اساسی در عالم معاصر. این پژوهش با تکیه بر روش تحلیل محتوا آثار و متون دو متفکر و شارحان آنها رامورد بررسی قرار داده و با توجه به اقتضائات تاریخی و شرایط فکری آنها پاسخهای دو متفکر به این پرسش را استخراج نموده است. هرجا امکان تقریب آراء و تالیف اندیشه ها و یافتن افقهای مشترک مورد تامل بوده بطور طبیعی نقش محقق و برداشتهای وی بیشتر شده است.

این پایان نامه در نظر دارد از منظر انسانشناسی نهج البلاغه نقبی به تعلیم و تربیت نهج البلاغه بزند به این معنا که تعلیم تربیت مبتنی بر دو بحث مهم انسانشناسی است: وضع موجود انسان وضع مطلوب است. تعلیم و تربیت موفق تعلیم و تربیتی است که تصویر مطابق با واقع ای از وضع موجود انسان و همچنین تصور روشنی از وضع مطلوب انسان داشته باشد.حال نقش تعلیم و تربیت چیست؟ به نظر برخی از فلاسفه، تعلیم و تربیت ابزار و وسیله ای است که انسان را از وضع موجود به وضع مطلوب می رساند. با توجه به این مبانی نظری ای که اتخاذ کردیم وضع موجود انسان از منظر نهج البلاغه دارای سه مولفه ی اساسی است:‌الف) انسان طوری ساخته شده است که بالطبع تمایل به بدی دارد و با کراهت خوبی را انجام می دهد. ب) انسان موجودی تنهاست، و تنهایی یک ویژگی اجتناب ناپذیر انسان است و تنهایی به این معنا که آثار و نتایج افعال آدمی فقط بر دوش خود اوست نه بر دوش دیگری ج)‌نیت آدمی است که خوبی و بدی افعال آدمی را تعیین می کند. یعنی همان نظریه ی فضیلت گرایی در فلسفه ی اخلاق.وضع مطلوب انسان از منظر نهج البلاغه در یک مولفه ی بسیار مهم خلاصه می شود:‌عبودیت خدا، این عبودیت خدا اگر به درستی صورت بگیرد، با خود سه مطلوب مهم دیگر به همراه می آورد: الف) مطلوب های روانشناختی : یعنی عبودیت خدا با خود شادی، آرامش، امید به همراه می آورد.ب) مطلوب های اخلاقی: یعنی عبودیت خدا ضامن اخلاقی زیستن ماست، بدون خدا همه چیز مجاز می شود. خداست که تضمینی است برای اخلاقی زیستن ما. ج) مطلوب ارزشمندی زندگی: خدا و بندگی او به زندگی انسان معنا می بخشد، یعنی به زندگی انسان هدف و ارزش می بخشد.حال تعلیم و تربیت از منظر نهج البلاغه باید انسان را از این وضع موجود به وضع مطلوب برساند. و اینکه این تعلیم و تربیت چگونه باید باشد خود پایان نامه ی دیگری را می طلبد.

نظریه‌ی عالم کبیر و عالم صغیر یا تناظر انسان و عالم سابقه‌ای طولانی در تاریخ اندیشه دارد. در عالم اسلام، این اندیشه در بیان اخوان الصفا و تفکر اسماعیلی، ابن مسکویه، راغب اصفهانی، غزالی، شیخ اشراق، افضل الدین کاشانی، عطار و مولوی تبلور بیشتری یافته است.این نظریه از منظر مکتب ابن عربی، اندیشه‌ای اساسی و زمینه‌ای است که با تمام مباحث جهان‌شناسی و انسان‌شناسی این مکتب، پیوندی عمیق دارد. این نظریه در نگاه ابن عربی، واجد جایگاهی بسیار والا شده و در پی تبیین مقام انسان و جایگاه او در عالم است. تناظر انسان و عالم در مکتب ابن عربی از دو رویکرد تناظر جزوی و تناظر کلی قابل بررسی است. تناظر جزوی که یکا‌یک اعضای انسان را با تک تک اجزای عالم، مقابل قرار می‌دهد، بیشتر جنبه‌ی ذوقی و تمثیلی داشته که به مباحثی عالی‌تر رهنمون می‌شوند. این گونه تناظرات، با اینکه شاید، دقیق‌تر و وسیع‌تر از مکاتب پیشین نیز طرح شده، اما بحثی فرعی و جنبی تلقی شده که به طرح تناظر کلی یاری می‌رساند.در طرح تناظر کلی عالم کبیر و عالم صغیر، این اندیشه را می‌توان عین الربط مباحث این مکتب تلقی کرد. براساس جهان‌شناسی و انسان‌شناسی ابن عربی و ذیل اصل اول و آخر این مکتب یعنی وحدت وجود، انسان و عالم، ظهورات اجمالی و تفصیلی حقیقت واحد هستند. تناظر کلی، متوجه ساحت نوعی و تکوینی انسان است و بر این اساس، انسان و عالم، هر دو بر صورت الهی بوده و از این جهت، نشانگر یک حقیقت‌اند و هر سه با یکدیگر تطابق تام دارند. در این نگاه، انسان، کون جامع؛ خلیفه‌ی الهی؛ روح؛ معنی؛ کمال و غایت عالم است. انسان، مختصری از کل عالم است که تمام حقایق عالم را در خود داشته، و از این رو، به لحاظ صورت ظاهری، عالم صغیر؛ اما در معنی، عالم کبیر تلقی می‌شود.

دستیابی به تربیت، ازدغدغه‌های اصلی هر نظام آموزشی است. ازمسائل مهم نابسامانی وعدم پیشرفت کشورها، موضوع تعلیم وتربیت است. در دیوان شعرمنسوب به حضرت علی(ع) ،مواردی ملاحظه می‏شود که مربی می تواند، انجام آن ها را درتمام لحظات آموزشی و تربیتی و در میدان عمل به کار برد. محقق ،دراین تحقیق ،در تلاش است تا به بررسیمسائل هستی؛ یعنی ویژگی های خدا، انسان ، دنیا ومرگ واستلزامات تربیتی آنهادردیوان منسوب به امام علی(ع)بپردازد. جمع آوری اطلاعات، مبتنی برروش کتابخانه ای بوده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که ،می توان با توجه بهصفات خداوند ویژگیهای انسان ،دنیا ومرگ ،استلزامات تربیتی آنها را استنتاج نمود. و به هدایت وشکوفاسازی همه ارزش‏ها و ابعاد وجودی ‏اش به طور هماهنگ ودر مسیر صحیح خودپرداخت . در این راستا، درسی به عنواندیوان شعرامام علی علیه السّلام به زبان ساده و به فراخور پایه‌های مختلف تحصیلی و با استفاده از تکنیک‌های آموزشی و تربیتی جدید، در مدارس، دانشگاه‌ها و در حوزه‌های علمیه موجّه جلوه می کند.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی محورهای دعای عرفه امام حسین علیه السلام به تحلیل محتوای این دعا پرداخته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که محورهای دعای عرفه شامل خداشناسی ، انسان شناسی، راهنماشناسی، هستی شناسی و معاد شناسی است و بیشترین فراوانی به محور خداشناسی اختصاص پیدا نموده است.