جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 121
الدین و البشریه مواقف سلبیه عبر التاریخ
نویسنده:
عادل الامیر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پژوهش حاضر از منظری تاریخی به مقوله دین و دینداری و اعتقاد بشر به خدا، نبوت، معاد و... می‌پردازد و عوامل تأثیرگذار در انحراف بشر از عقاید حقه و گرایش وی به اعتقادات باطل و انحرافی را بررسیده و عبرت‌های تاریخی در این زمینه را به تصویر می‌کشد. نویسنده ضمن ارائه تاریخچه ادیان مختلف توحیدی و غیر توحیدی، به تبیین عوامل وقوع انحراف در ادیان بشری پرداخته و انحراف اقوام و مذاهب گوناگون به ویژه دین مسیحیت، یهودیت و حتی مسلمانان را بررسی کرده است. فصل اول از این نوشتار، ضمن بیان ضرورت نیاز بشر به دین و عقاید سالم دینی، به بحث درباره نظریه اصالت توحید پرداخته و نسبت بین عقیده و انسان، اهمیت اعتقاد به توحید در جهان امروز و عقاید الهی تحریف شده مانند مجوس، زرتشت، یهودیت، مسیحیت، صابئین و دین بودایی را باز می‌گوید. نگارنده در همین زمینه به معرفی فرقه‌های دین مجوسیت، کتاب مقدس زرتشتیان، تاریخ یهود، انبیای یهود، عقاید یهودیان، مصادر دین یهودیت، فرقه‌های یهود، مسیحیت، زندگانی حضرت مسیح، عقاید مسیحیان، انجیل، ظهور کنیسه، مسیحیت کاتولیک، ارتودوکس، پروتستان، عقاید صابئین، فرقه‌های صابئه، کتاب‌های دینی آنان، رجال دینی صابئه، عقاید الحادی آنان، معرفی دین بوداییان، کنفوسیوس، دین هندو، برهمایی، تثلیث هندو، مذهب سیک، عقاید سیک‌ها، عبادت آنان و مذهب شک آنان پرداخته است. وی در فصل دوم عوامل وجود انحراف در دین را از لحاظ تاریخی شرح می‌دهد. او در این فصل ابتدا هدف از خلقت انسان، و تشریع دین و آثار دین در زندگی وی را بررسیده و دین را مایه رستگاری آدمی در دنیا و آخرت می‌خواند. آن‌گاه عوامل انحراف در ادیان همچون: انحراف در دین نوح، هود، صالح، ابراهیم، لوط، شعیب، موسی، عیسی و دین حضرت محمد( را واکاویده، انحراف یهودیان، مسیحیان و مسلمانان از دین اصیل خویش، مانند عدم تبلیغ درست دین را تبیین کرده است
مقایسه اندیشه توحید در ادیان ابراهیمی
نویسنده:
محمد داود حیدری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
رساله حاضر با عنوان «مقایسه اندیشه توحید در ادیان ابراهیمی» در صدد تبیین جایگاه توحید در ادیان ابراهیمی و مقایسه آن برآمده است. در این راستا به مهم ترین مباحث الهیاتی و توحیدی در ادیان یهود، مسیح و اسلام و از جمله توحید در عهدین و به خصوص به مسأله تثلیت و نیز به مقایسه اشتراکات و اختلافات توحید پرداخته است. رساله موجود برای نیل به اهدافش در ضمن پنج فصل ارایه گردیده است.فصل اول به کلیات و مفاهیم پرداخته است. در فصل دوم خدا در آیین یهود مورد بررسی قرار گرفته و به اسماء و صفات خدا در عهد عتیق، وحدت و یگانگی خدا و ملّی بودن آن و نیز به عقاید یهود در قرآن اشاره شده است. فصل سوم به توحید در دین مسیحیت اختصاص یافته و به مطالب مهمی در مورد تثلیث از جمله عوامل رویکرد مسیحیت به این اندیشه، تثلیث و عهدین، تثلیث و شوراهای جهانی و در پایان به نقد و بررسی آن پرداخته شده است. در فصل چهارم توحید از دیدگاه اسلام مطرح گردیده، دلایل توحید، اقسام و مراتب توحید مورد بحث قرار گرفته است. در فصل پنجم که آخرین فصل نیز خواهد بود، با توجه به اینکه توحید در ادیان ابراهیمی در فصلهای جداگانه قبلاً مورد بررسی قرار گرفت. در این فصل به بررسی تطبیقی، جمع بندی مطالب و مقایسه آن پرداخته شده است؛ اشتراکات و اختلافات ادیان ابراهیمی در باب توحید، صفات الهی، اقسام و مراتب توحید بازگو و مقایسه گردیده است.
تفکر عقلانی از دیدگاه اهل حدیث و امامیه
نویسنده:
عبدالله محمداف
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این پایان نامه سعی کرده ایم، تفکر عقلانی را از دیدگاه دو مذهب اسلامی،‌ اهل حدیث و امامیه، از ابعاد مختلف،‌ در پنج فصل تتبع و تحلیل کنیم. در فصل اول مفاهیم را ترسیم نموده و معنای عقل را از پنج جهت در لغت ، و واژه دینرا در اصطلاح متکلمین معنی کردیم. سپس پیشینه اهل الحدیث و امامیه را از جهت تعریف اصطلاحی و چگونگی پیدایش و باورها و همچنین پیشینه بحث تفکر عقلانی در جهان اسلام را مورد تفحص قرار دادیم. در فصل دو، اهل حدیث را، و در فصل سه، امامیه را مورد تتبع قرار دادیم. در فصل چهارم، اختلافات و اشتراکات این دو مذهب را جداگانه بحث کرده و در فصل پنجم با در نظر گرفتن مطالب مطروحه،‌ نتیجه گرفتیم که: در حقیقت عقل و خرد در عقاید و فقه اهل الحدیث از اهمیت چندانی برخوردار نیست و کارائی لازم را ندارد ولی در فرقه امامیه، با تبعیت کردن از امامان معصوم، عقل را در همه جوانب زندگی،‌ جهان بینی و ایدئولوژی به معنای خاص بکار می گیرند و از آن به عنوان یک حجت باطنی استفاده می کنند.
غلو و غالیان در قرآن و حدیث
نویسنده:
اختر حسن شاه نقوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این تحقیق شامل یک مقدمه و شش فصل است: در فصل اول از معنی لغوی و اصطلاحی غلو بحث شده است. در فصل دوم ثابت کردیم که در کتب اهل سنت و هم در کتب شیعه بعضی افراد در تعریف غلو اشتباه کرده اند، بلکه به الفاظ دیگر آنها در تعریف "غلو"، غلو کرده اند، بعد از تعریف های غلط غلو، معیارهای صحیح غلو مطرح شده است. فصل سوم درباره تفویض و مفوضه است در این فصل عقاید غالیان که بنام مفوضه هم شهرت دارند بطور فهرست وار ذکر کرده و یکی از عقاید باطله آنها یعنی "عقیده تفویض" را تاحدی مفصلا تبیین کرده و باطل بودن آن از نظر قرآن و روایات و آراء علماء اعلام شیعه ثابت نموده ایم. در فصل چهارم بحث درباره غلو از دیدگاه قرآن به طور مشروح مرود بررسی قرار گرفته و اقوال مفسرین در ذیل آیات غلو ذکر شده اند. در فصل پنجم بحث از مبارزات ائمه معصومین (ع) و علما کرام شیعه با غلات و شیوه های مبارزه علمی و عملی را مفصلا مورد بررسی قرار داده ایم و در نتیجه ثابت کردیم که غلات از نظر ائمه معصومین (ع) و علماء شیعه محکوم به کفراند و تمام احکام کفر از قبیل نجاست، عدم جواز نکاح و...درباره آنها ثابت است و چون در حقیقت این فصل هدف نهایی نسبت به فصول گذشته بود، لذا از لحاظ مبسوط بودن تفاوت واضحی دارد. در فصل ششم که تکمیل مباحث قبلی است از دو عنوان بحث کردیم: 1- سیر تاریخی فرق غلات از صدر اسلام تا غیبت صغری طبق ترتیب زمانی مورد بررسی قرار داده شده است. 2- فتاوی فقهاء شیعه درباره غلات که نتیجه آن فتاوی محکوم به کفر بودن غالیان منجر می شود.
(ترجمه به زبان اردو)عقاید اور معارف اسلامی، قرآن، سنّت اور عقل کی روشنی مین
نویسنده:
محمد ظفر شاه نقوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژه‌های اصلی :
علوم انسانی , ترجمه , کلام , ادله عقلی , زبان اردو , اصطلاحنامه علوم قرآنی , کلام , ادله نقلی , philosophy , religious beliefs , philosophy , philosophy , سبحانی تبریزی , جعفر , 1308- , religious beliefs , PHILOSOPHY , عقاید و معارف اسلامی در قرآن و سنت (کتاب) , سبحانی تبریزی , جعفر , 1308- , PHILOSOPHY , religious beliefs , religious beliefs , Religious beliefs , عقاید و معارف اسلامی در قرآن و سنت (کتاب) , سبحانی تبریزی , جعفر , 1308- , PHILOSOPHY , religious beliefs , سبحانی تبریزی , جعفر , 1308- , religious beliefs , عقاید و معارف اسلامی در قرآن و سنت (کتاب) , سبحانی تبریزی , جعفر , 1308- , PHILOSOPHY , religious beliefs , عقاید و معارف اسلامی در قرآن و سنت (کتاب) , سبحانی تبریزی , جعفر , 1308- , PHILOSOPHY , religious beliefs , religious beliefs , عقاید و معارف اسلامی در قرآن و سنت (کتاب) , سبحانی تبریزی , جعفر , 1308- , PHILOSOPHY , religious beliefs , عقاید و معارف اسلامی در قرآن و سنت (کتاب) , سبحانی تبریزی , جعفر , 1308- , PHILOSOPHY , religious beliefs , عقاید و معارف اسلامی در قرآن و سنت (کتاب) , سبحانی تبریزی , جعفر , 1308- , باور دینی‌
چکیده :
این پایان نامه ترجمه کتاب "عقاید و معارف اسلامی در قرآن و سنت" تألیف آیت‌الله جعفر سبحانی به زبان اردو است، که مهم ترین عقاید و معارف اسلامی و برهان های عقلی و نَقلی مبتنی برآن ها را در بر می‌گیرد. خداشناسی، ضرورت ایمان به خدا، تعدیل غرایز، پرورش فضایل اخلاقی، اجرای قوانین، گسترش عدالت و ضرورت آرامش روحی و روانی از جمله مباحث فصل نخست محسوب می‌شود. نویسنده در فصل دوم راه‌های شناخت خداوند متعال از راه عقل و فطرت و دیدگاه قرآن کریم در این زمینه بیان می‌کند. برهان نظم برای اثبات وجود خدا، نقد دیدگاه‌های مادّیگرایان در نفی وجود خدا و اعتماد افراطی آن‌ها بر حس و تجربه و علوم ظاهری، از مطالب بعدی کتاب است، که نویسنده در این زمینه با استناد به اصل علّیت به اثبات وجود خدا و خلقت جهان توسّط پروردگار می‌پردازد. وی در بخش دیگری به اثبات توحید و ابعادِ مختلف آن، یعنی: توحید در صفات و افعال، تشریح صفات خدا و نفی جسمانیت و مکان از خداوند پرداخته و نسبتِ بین ذات و صفات الهی را بررسی می‌کند. نگارنده در ادامه با اشاره به ضرورت نبّوت و ادلّه عقلی و نقلی آن، لزوم بعثت انبیا، نیاز انسان به پدیده وحی، شرایط و ویژگی‌های پیامبران الهی، راه اثبات نبّوت آنان و... را بررسی می‌کند. وی همچنین به وظایف پیامبران در تربیت انسان، اجرای قوانین الهی، قانون‌گذاری و اصلاح اخلاق بشر اشاره کرده و ادلّه اثبات اعجاز پیامبران برای اثبات نبّوت آنان را تبیین می‌سازد. سپس دلیل های مبتنی بر اعجاز و شرایط معجزه و ارتباط آن با قوانین علمی و عقلی را واکاوی کرده و دلالت معجزه بر اثبات صدق نبّوت و تفاوت معجزه و شعبده‌بازی و سِحر و جادو را بیان می‌کند. نویسنده در ادامه به صفات اخلاقی و ویژگی‌های معنوی پیامبران الهی پرداخته و آن ها را دارای اخلاق پسندیده معرفی کرده، که به دنبال اهداف عالی انسانی بوده‌اند و از هر اشتباه و خطایی مصون (معصوم) هستند؛ زیرا در غیر این صورت هرگز نمی‌توانند مردم را هدایت کنند.
مصادر علوم اهل بیت و ائمه معصومین (ع)
نویسنده:
سلطان علی صفرزاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
رساله حاضر تحت عنوان (مصادر علوم اهل بیت و ائمه معصومین) ضمن سه فصل و مباحث مقدماتی (کلیات) با زیرمجموعه‌های آن این مصادر را تبیین، تحلیل، تجزیه و جمع‌بندی کرده است. در سراسر این نوشتار این پرسش اساسی دنبال می‌شود که مصادر علوم ائمه کدامند و از کجا سرچشمه می‌گیرند؟ آن چه در جواب این پرسش به آزمون گذاشته می‌شود این است که دانش ائمه‌ی معصومین (ع) دارای مصادر نه‌گانه است. از آن‌جا که موضوع هر پژوهش در شکل کامل آن به یکسری مباحث مقدماتی نیازمند است و بدون آن‌ها تحقیق ناقص خواهد بود، در آغاز به مباحث مقدماتی پژوهش از قبیل بیان مساله، سوالات اصلی و فرعی پژوهش و روش تحقیق، تحت عنوان پیش‌گفتار پرداختهشده است. نقش مهم امامت در هدایت انسان به‌سوی سعادت و کمال دنیوی و اخروی، لزوم شناخت مصادر و منابع علوم ائمه معصومین( را به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مسائل مربوط به امامت، آشکار می‌سازد؛ زیرا اثبات علم آنان و تبیین منشأ آن، در استحکام مبانی شیعه و تبیین لزوم رجوع به امامان معصوم(، و همچنین در اثبات حجیت سنت آنان، نقش بسزایی دارد. فرضیه‌ای که در این پژوهش پیگیری می‌شود آن است که علوم ائمه اهل بیت( به علم خداوند منتهی می‌گردد، و در نتیجه سخن ائمه اهل بیت( حجت خواهد بود. ضرورت وجود امام از پشتوانه دلایل متقن و مستحکمی برخوردار بوده، و امام همچنین باید دارای ویژگی‌های ممتازی همچون عصمت، اعلمیت، آگاهی از کتب آسمانی پیشین، و حوادث گذشته و آینده برخوردار باشد. در مجموع، ویژگی‌های امام و رهبر دینی را می‌توان در چهار دسته جسمی، روانی و اخلاقی، ذهنی و علمی، و خانوادگی تقسیم‌بندی کرد، که مدیریت، رهبری و اعلمیت از مهم‌ترین آن‌ها به‌شمار می‌رود. همچنین گستره وظایف امام را اموری چون حفظ دین از بدعت، تشکیل حکومت و هدایت مردم تشکیل می‌دهد. در نظام اعتقادی شیعه، و همچنین از منظر قرآن، رسول خدا( و حتی اهل سنت، ائمه معصومین( دارای جایگاه بسیار والایی هستند. مصادر علوم اهل بیت( بر اساس دلایل قرآنی، روایات و شواهد تاریخی، شامل قرآن، سنت، کتاب امیرالمومنین، مصحف فاطمه(، کتاب جفر، اسم اعظم، تحدیث فرشتگان و روح‌القدس، الهام، شهود و مکاشفه می‌باشد. بر این اساس، منابع علوم ائمه( کاملاً به علم خداوند، که همان علم لدنی است، منتهی می‌گردد. بدین ترتیب، سنت که شامل قول، فعل و تقریر ائمه( می‌شود، حجت خواهد بود، و بر این اساس، زمامداری و مدیریت دین و دنیا از آنِ آن‌ها بوده، و با وجود آنان شخص دیگری حق دخالت در امور مسلمین را ندارد؛ مگر این‌که به نیابت از آنان باشد.
«کارکردهای دین در جامعه سنتی و مدرن»
نویسنده:
امان‌الله فصیحی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
با وجود آن‌که دین در طول تاریخ بشر، دارای کارکردهای فراوانی بوده، اما در عصر مدرنیته این پرسش مطرح گردید که در زمان اداره زندگی بشر بر مبنای عقلانیت، چه نیازی به دین وجود دارد؟ پژوهش حاضر با روش توصیفی و تبیینی به بررسی کارکردهای دین در جامعه سنتی و مدرن پرداخته است. مفهوم دین از یک تعریف اجماعی میان دانشمندان برخوردار نیست اما می‌توان سنت‌گرایی، اسطوره، مفهوم رستگاری، مکان‌ها و اشیای مقدس، اعمال مقدس، نوشته‌های مقدس، جامعه مقدس و تجربه مقدس را شاخص‌های دین دانست. دین در جامعه سنتی، فرانهادی بوده و کارویژه‌های متعددی را به‌عهده داشته است؛ اما با تغییر جامعه از سنتی به مدرن، تغییراتی در کارکردهای دین پدید آمد. برخی از این تغییرات را می‌توان "تبدل کارکرد" نامید؛ به این معنا که برخی از کارکردها در جامعه مدرن به‌دلیل فقدان مسأله، یا پیداشدن راه حل‌های دیگری که مغایر با دین نیست، از میان رفته، و کارکردهای جدید در ارتباط با مسایل جدید پدید آمده است؛ مثلاَ نقش دین در ایجاد انقلاب، جنبش‌های اجتماعی و مشروعیت‌بخشی به نظام سیاسی، در جامعه سنتی نبوده و یا این اهمیت را نداشته است. برخی تغییرات نیز از نوع "تبدیل کارکردی" است؛ یعنی برخی از کارکردهای دین در جامعه سنتی، به‌دلیل مبنا قرار گرفتن علم و عقلانیت در جامعه مدرن کنار گذاشته شده، که می‌توان آن را "عرفی‌شدن" نامید. اما این تغییرات به‌معنای تنزل دین به نهادی در کنار سایر نهادها نیست. در این زمینه دو نظریه وجود دارد؛ برخی، کارویژه‌های دین را منحصر در امور فردی و روانی و هدایت انسان‌ها می‌دانند، و حضور دین در عرصه‌های دیگر جامعه سنتی را از باب ضرورت تلقی می‌کنند. و برخی دیگر اگرچه جامعه‌سازی را وظیفه دین می‌دانند اما مسائلی مانند رواج تمدن عرفی غرب و عدم ارایه الگویی کارآمد از دین را موانع حضور دین در صحنه اجتماع می‌دانند. اما در هر صورت، دین در جامعه مدرن هم می‌تواند کارآمد باشد. تحقیق حاضر در یک مقدمه و هفت فصل بیان شده است.
حقیقت و مراتب علم الهی در حکمت متعالیه
نویسنده:
محمدجواد نبوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
علم در حکمت متعالیه امری وجودی و دارای مراتب است. علم واجب به ذات خود، و علم او به موجودات، قبل از ایجاد و بعد از ایجاد آن ‌ها، از نوع علم حضوری تفصیلی است ؛ با این تفاوت که علم او به ذات و به موجودات قبل از ایجاد ذاتی است ، اما علم او به اشیا بعد از ایجاد، فعلی است. صدرالمتالهین علم واجب به ذات خود را با ارایه سه برهان که در راس آن‌ها برهان صدیقین قرار دارد، ثابت می‌ کند، که بر اساس آن، خداوند به ذات خود عالم بوده، و این دانش و خودآگاهی به‌ شیوه حضوری و اتحاد عاقل و معقول است. از مهم ‌ترین رهیافت‌ های تحقیقی صدرالمتالهین، اثبات علم تفصیلی خداوند به همه موجودات در مقام ذات و پیش از ایجاد است، که از آن به "علم اجمالی در عین کشف تفصیلی" تعبیر نموده است، و اثبات عقلی این علم را بر مبنای دو اصل مهم فلسفی یعنی "بسیط الحقیقه کل الاشیا" و "وحدت حقه حقیقیه" ممکن و مقدور می ‌داند. همچنین صدر المتالهین درباره مراتب علم واجب به ماسوی بعد از ایجاد معتقد است که عالم هستی در نشات‌ های گوناگون و مراتب مختلف برای واجب تعالی مکشوف می ‌شود، و لذا خداوند متعال در چند مرحله به مخلوقات خود عالم است، که این مراتب در نظر وی به ‌صورت علم نهایی، علم فضایی و قدری، جلوه‌ گر است. به نظر ملاصدرا علم حق به ماسوی در مقام ذات، یک علم بیشتر نیست، که از آن به علم عنایی تعبیر می‌شود؛ زیرا تمام موجودات در صقع ربوبی هستند و از خود هستی ندارند، از این رو، در این مرتبه نمی ‌توان مراتب مختلف قائل شد. اما از آن‌ جایی که مظاهر او متعدد هستند، به اعتبار تعدد معلوم و در مقام کثرت و در مرتبه فعل می ‌توان گفت علم حق دارای مراتب است، که این مراتب شامل علم قضایی و علم قدری است.
مبانی کلامی حجیت اهل بیت علیهم السلام در تفسیر قرآن کریم
نویسنده:
مظهر عباس
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این نوشتار ما به دنبال این مدعا هستیم که مبانی کلامی نقش اهل بیت علیهم السلام در تفسیر قرآن کریم چه می باشد؟ یعنی به چه دلیل تفسیری که اهل بیت (ع)از قرآن کریم ارایه کرده اند، حجت است. به این منظور این نوشتار را در دو بخش ارایه کردیم. در بخش نخست به توضیح و تبیین تفسیر اهل بیت (ع) از قرآن کریم پرداخته ایم. بخش دوم که مهم ترین بخش است، به تبیین مبانی پرداخته است. به نظر ما حجیت تفسیری اهل بیت (ع) بر سه مبنا استوار است؛ نخست، اتصال اهل بیت (ع) به غیب است. دومین مبنا، برخورداری آنان از عصمت است، و سومین مبنا ارتباط اهل بیت (ع) با سیره نبوی است. بر اساس برخی روایات، پیامبر (ص) علم خود را به همه ی جانشینان و حتی به حضرت زهرا (ع) منتقل کرده است، بنابراین اهل بیت (ع) آگاه ترین افراد از سیره ی نبوی خواهند بود.
أهمیه التفکر فی القرآن الکریم
نویسنده:
عبدالهادی الزهیری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده : نوشتارحاضر به تشریح اهمیت، آثار و برکات، عوامل و وسایل تفکر و ادله آن از قرآن و سنت می پردازد. و آیاتی از قرآن کریم مبنی بر دعوت انسان‌ها به تفکر و تعقل در امور را تجزیه و تحلیل می کند. نویسنده در سه فصل به این موضوع پرداخته است. فصل اول معنای لغوی و اصطلاحی تفکر و اصطلاحات و معانی واژه‌های مترادف آن همچون: تعقل، بصیرت، تدبر، تذکر، اعتبار (عبرت)، نظر و تفقه را شرح می دهد. نگارند در فصل دوم از نوشتار خویش ضمن واکاوی وسایل، مراحل و نتایج تفکر، اموری مانند حواس پنج گانه، قلب، عقل را از وسایل تفکر برشمرده و اتحاد حواس با عقل، رابطه بین قلب با عقل، ضرورت تأمل عقلی در آیات آفاقی و ضرورت این ارتباطات و اتحاد را بیان می‌کند. وی در ادامه این فصل، از مراحل تفکر سخن گفته و مرحله استعداد، مرحله تمیز دادن به وسیله حواس، مرحله تحصیل علوم کسبی، مرحله علم به بدیهیات را از مراحل تفکر برمی شمارد. آثار تفکر، مانند رسیدن به علم و معرفت، کسب یقین، تقوا، صبر و ایمان، و آثار عدم تفکر همچون: کفر، غفلت و پیروی از هوای نفس در دنباله این فصل ذکر شده است. فصل سوم به ادله تفکر در کتاب و سنت اختصاص دارد و آیات قرآنی دلالت کننده بر دعوت به تفکر و تعقل، بیدار شدن فطرت انسان‌ها، اولوالباب، مذمت عدم تعقل برخی افراد و تفکر آنان در آفاق و اَنفس، آیات مترادف با تفکر و تعقل مانند لب، حُلم، نهی، حجر و قلب، آیات دعوت کننده به لزوم نظر، بصیرت، تدبر و اعتبار (عبرت گرفتن از امور گذشتگان)، تفقه (درک عمیق از دین و تذکر و یادآوری خداوند و نعمت‌های او) به صورت اجمالی شرح می شود. نویسنده همچنین روایاتی از معصومین علیهم السلام را که در آن ها مردم و اصحاب خویش را به تفکر و تعقل در امور فرا می خواندند. نقل کرده و ائمه( و پیامبر اسلام را نیز همانند قرآن کریم، از مشوقان تفکر و تعقل معرفی می‌کند.
  • تعداد رکورد ها : 121