جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

اثر حاضر، با موضوع فلسفة ادراک و به قلم «مورسیس مولو پونتی» نگاشته شده است. هفت سخنرانی گردآوری شده در این جلد از کتاب، به سؤالات مختلفی از جمله «ادراک چیست؟»، «ادراک ما چگونه به جهانمان شکل می‌دهد؟»، «تلقی‌های دو جهان کلاسیک و مدرن از ادراک و جایگاه آن، چه پیش‌فرض‌هایی را برملا می‌کند؟» پاسخ می‌دهد. همچنین،‌ دو مسئلة «ابهام» و «ارزش» در جهان درون و کلاسیک را توضیح می‌دهد. «موریس مرلو پونتی» در هفت سخنرانی رادیویی به این مسائل با عناوین «جهان ادراک و جهان علم»؛ «کاوش در جهان ادراک: فضا»؛ «کاوش در جهان ادراک: اعیان حسی»؛ «کاوش در جهان ادراک: حیات حیوانی»؛‌ «انسان از منظر بیرونی»؛ «هنر و جهان ادراک» و «جهان قدیم و جهان جدید» اشاره کرده است.

ایگلتون در این کتاب می‌کوشد دست به دست مارکس، نیچه، فروید و ویتگنشتاین بدهد تا ما را از حقیقت ماتریالیسمی که بر فعالیت‌های جسمانی زندگی هرروزه‌مان حاکم است و همواره از پیش بدان پایبند بوده‌ایم آگاه سازد. به این ترتیب به فرایندی پی می‌بریم که طی آن تاریخ طبیعی صورت‌های زندگی‌مان ما را وارد نوعی همبستگی جسمانی با یکدیگر می‌کند. شرح‌وبسط این فرایند به قلمرو پر زدوخورد سیاست شکل می‌دهد. نثر درخشان و کم‌نظیر ایگلتون بر این وعده صحه می‌گذارد که یک زندگی حقیقتاً مشترک ـ که همان زندگی معمول هرروزه باشد ـ برای موجوداتی همچون ما همچنان ممکن و در دسترس است.

شناخت طبقه راویان واقع در اسناد احادیث، یکی از بنیادی‌ترین نیازها در فرایند اعتبارسنجی احادیث شیعه است؛ زیرا در ارزیابی احادیث، شناخت طبقه راوی و دست‌یابی به اتصال سلسله راویان سند، تاثیر بنیادین دارد. طبقه راوی به معنای شناخت تقریبی عصر فعالیت‌های حدیثی راوی در دو دوره تحمل (زمان علم‌آموزی و اخذ حدیث) و اداء (آموزش اندوخته‌ها به‌نسل‌های پسین) می‌باشد. دانشیان رجال شیعه در دوران معاصر، برای شناسایی طبقه راویان از راه‌کارهای گوناگون بهره می‌جویند. تجربه نگارندگان در مطالعات پیراحدیثی مرتبط با طبقه راوی، بیان‌گر آن است که این راه‌کارها، نمی‌تواند تمام چالش‌های فراروی شناخت طبقه راویان را، پاسخ‌گو باشد. نوشتار حاضر، با توجه به اطلاعات موجود در منابع رجالی، فهرستی و حدیثی شیعه، سعی در ارائه چهار راه‌کار نوین طبقه‌شناسی دارد که از رهگذر آن، بتوان از بسیاری از چالش‌های باقی‌مانده، گذرکرد. عملکرد برخی از این راه‌کارها در گشودن چالش‌های طبقه‌شناسی سه تن از راویان فعال در عرصه انتقال تراث حدیثی امامیه، یعنی ابراهیم‌بن‌هاشم، محمدبن‌عیسی‌بن‌عبید و محمدبن‌احمد‌بن‌یحیی، به نمایش گذاشته‌شده‌است.

انقلاب اسلامی ایران یکی از بزرگ‌ترین اتفاقات قرن حاضر است که با رهبری مقتدرانه امام خمینی؟ره؟ و همراهی بی‌نظیر مردم با ایشان، به پیروزی رسید و توانست علیرغم بحران‌های متعدد در پرتو اندیشه‌های امامین انقلاب که ریشه در آموزه‌های اسلام ناب محمدی داشت، دستاوردهای کلانی در سطح داخلی و بین‌المللی کسب کند از جمله این مهم، دستاوردهایی است که در عرصه مهدویت کسب نموده است. از این رو این پژوهش با هدف تبیین دستاورد‌های انقلاب اسلامی در عرصه مهدویت با روش توصیفی _ تحلیلی و از طریق کتابخانه‌ای به دنبال پاسخ به این سؤال اساسی است: دستاوردهای مهدوی انقلاب اسلامی در دیدگاه امامین انقلاب چیست؟ در پی پاسخ به این سوال پس از جستجو در نقطه نظرات امامین انقلاب این نتیجه حاصل شد که دستاورد‌های مهدوی انقلاب اسلامی که در ابعاد فرهنگی، اعتقادی و بین‌المللی است، عبارتند از: افزایش برنامه‌ها و مکان‌های مهدوی، افزایش امید در جامعه، تربیت مبلغان مهدوی، تغییر نگرش در آموزه­های مهدوی، بیدارسازی و آگاهی‌بخشی شیعیان جهان.

بحث از چرایی غیبت امام زمان؟عج؟ حتی پیش از غیبت ایشان مورد توجه بوده و از امامان پرسش شده است؛ گاه نیز خود ایشان به تبیین علت غیبت پرداخته‎اند؛ از این روی، در روایات فراوانی از اهل‌بیت، سخن از چرایی غیبت با عناوین متعددی انعکاس یافته است: 1. اجرای سنّت انبیای پیشین؛ 2. خشم و غضب الهی؛ 3. آزمایش و امتحان مردم؛ 4. خوف قتل؛ 5. رهایی از بیعت طاغوت‌ها؛ 6. ستم‎پیشگی مردمان؛ 7. خارج شدن مؤمنان از صلب کافران؛ 8. فرصت‌یابی مدعیان حکومت شایسته. براساس برخی از این احادیث، علت غیبت امام مهدى؟ع؟ این است که، آن حضرت با وجود غیبت و نهان‌زیستی از یوغِ بیعت با طاغوت‏هاى زمان آزاد مى‏شود و تعهد و بیعت با هیچ حاکمى را برعهده ندارد، تا بتواند در زمان قیام خود آزادانه تلاش کند. دیگر امامان از روى تقیه حکومت‏ها را به رسمیت مى‏شناختند، ولى امام مهدى؟ع؟ مأمور به تقیه نیست. این مقاله، پس از بررسی سند و دلالت 10 روایات متناظر با این عنوان، نقش «رهایی از بیعت طاغوت‏ها» را در غیبت امام زمان؟عج؟ واکاوی و تحلیل نموده است. با توجه به رسالتی که امام زمان؟عج؟ بر دوش دارد، به خلاف دیگر امامان، مأمور به تقیه نیست؛ او مأمور به قیام است و مکلف است تا براساس واقعِ دین عمل کند؛ شدّت فشار و ستم‌کاری خلفای جور، چنان عرصه را بر او تنگ کرده‌ است که به فرض که او را نکشند، او باید با تقیه رفتار کرده، با ایشان بیعت کند؟! از این رو، برای رهایی از بیعت با طاغوت‎ها نگزیر به غیبت و نهان‎زیستی خواهد بود.

تمدن اسلامی بر پایه شریعت استوار گردیده است و کلیه مؤلفه‌های آن بسان؛ دین، اخلاق، علم و عدالت مطابق با قرآن کریم و سنت رسول‌الله و امامان شیعه بوده و در کل توحیدی است. از طرفی هم، مهدویت از جمله مفاهیمی است که در طول تاریخ اسلام و قرون متمادی همواره راه نجات از استبداد و ستم و تحقق عدالت اجتماعی بوده است. پس اتخاذ چنین رویکردی به مفهوم مهدویت در انسجام انقلاب اسلامی و شکل گیری تمدن بزرگ اسلامی مؤثر است. لذا هدف از انجام این پژوهش پاسخگویی به این سؤال است که مهدویت از چه طریقی می‌تواند در تحقق تمدن اسلامی نقش داشته باشد؟ بنابراین در این مقاله تلاش می-شود تا ابعاد و زوایای مختلف این موضوع با بهره‌گیری از روش تحقیق کتابخانه‌ای مورد توصیف و تحلیل قرار گیرد. یافته‌ها نشان می‌دهد که، مهدویت آرمان غایی و هدف اصلی انقلاب اسلامی ایران است، اما برای دست‌یابی به آن و پیدایش و حفظ تمدن اسلامی باید به الزاماتی همچون، توجه مستمر به آموزه‌ها و اندیشه-های مهدویت، جهاد تبیین برای راهنمایی مردم و زمینه‌سازی ظهور، انتظار محوری در سبک زندگی اسلامی در همه سطوح و نیز تربیت افراد متدین و عالم توجه نمود تا بدین طریق، موانع برداشته شود و جامعه به سوی ترقی و تعالی حرکت نماید.

مسئله پژوهش حاضر بررسی و مطالعه انتقادی روایاتی است که مفاد آن­ها پرهیز از معاشرت با پاره­ای از قومیت­ها و نژادهای خاص می­باشد. این سنخ از اخبار که در میراث روایی امامیه نیز وارد شده، موجب پدیدار شدن برخی چالش­ها و پرسشها بوده است. لذا نیک پیداست که ضرورت اتخاذ موضع صحیح در مسئله و تبیین رویکرد شریعت در این زمینه، از اهمیت شایانی برخوردار است. جستار حاضر در پژوهشی توصیفی-تحلیلی، ابتدا روایات مزبور را از خلال جوامع حدیثی امامیه استخراج نموده و پس از تبیین آنها، از دو ناحیه سند و دلالت، آن­ها را در سنجه تحلیل افکنده است. برآیند پژوهش بیانگر آن است که غالب این روایات به ضعف سندی مبتلا بوده و در زمره اخبار آحاد محسوب می­شوند. از حیث دلالت نیز عرضه چنین روایاتی به کتاب، سنت، عقل و اخلاق، حکایت از نااستواری مضامین موجود در آنها دارد. لذا نگارنده دو نحوه مواجهه با این اخبار پیشنهاد می­دهد: 1- توجیه و تأویل پاره­ای از این اخبار در پرتو ارائه تفسیری متکی و متصل به زمان و مکان؛ 2- رها کردن پاره­ای دیگر از این اخبار که با قطعیات دینی در تنافی آشکار قرار می­گیرند.

سی اس لوئیس و شهید مطهری دو متفکر موحدی هستند که تلاش کرده اند تا راه حلی برای مسئله شر ارائه دهند. سی اس لوئیس یکی از مدافعان مسیحیت، تلاش کرده با اصلاح معنای مفاهیمی همچون قدرت مطلق، خیرخواه مطلق و سعادت بشری معضل مسئله شر را حل نماید. او همچنین با ارائه ی تئودیسه بلندگو که مبتنی بر فواید تربیتی شرور است، وجود شرور را توجیه می کند. لوئیس راه حل عملی را نیز برای مسئله شر مطرح می کند. استاد مطهری نیز با تحلیل ماهیتی شرور و عدمی و نسبی دانستن آن همچنین توجیه شرور با استفاده از فواید تربیتی شرور، ایرادات وارده بر عدل الهی را رد می کند. او همچنین شرور را لاینفک از ساختار جهان می داند. یافته های تحقیق نشان می دهد که نظریه لوئیس به صورت کلی برمبنای آموزه هبوط است که باعث اشکالات اساسی در نظریه او می‌شود از این رو پاسخ استاد مطهری موفق تر است.

ادبیات و به خصوص ادبیات داستانی، ابزاری است که از دیرباز به عنوان بستری برای انتقال اندوخته­های فکری، فرهنگی و عقیدتی ادیان و تمدن­های مختلف بشری استفاده شده است. از سوی دیگر در قرن اخیر و به موازات پیشرفت علوم بشری، تلاش­های بسیاری از سوی اندیشمندان مسلمان برای بهرمندی هرچه بیشتر از منابع حدیثی در حوزه­هایی مانند طب، اقتصاد، روانشناسی و.. صورت پذیرفته است. در این بین موضوعاتی مانند داستان کوتاه و رمان با توجه به ماهیت مدرنی که دارند در نگاه ابتدایی مباحثی غریبه با متون حدیثی به نظر می­رسند؛ حال آنکه نوشته­هایی را می­توان یافت که ضمن دارا بودن وجه حدیثی و روایی، در قالبی داستان محور و رمان گونه ارائه شده­اند. رساله موسوم به مکالمات حسنیه از جمله این نوشته­ها است. در نوشتار پیش‌رو که با روش توصیفی-تحلیلی و با بهره­گیری از منابع کتابخانه­ای سامان پذیرفته، در پی پاسخ این پرسش است که: ابعاد و شئون تعامل عناصر داستانی و داده­های روایی موجود در مکالمات حسنیه، در چه گستره­ای قابل توصیف است؟ در این مسیر ضمن برشمردن جنبه­های فنی حوزه داستان‌نویسی مدرن در این متن، میزان گسترش مفاهیم روایی موجود در این نوشته، در پرتو جلوه­های هنری وابسطه به دانش داستانویسی، ارزیابی شده است که این مهم در نوع خود می­تواند جهت بازتولید ادبی و هنری چنین نوشت‌­هایی، به صاحبان ذوق و اصحاب قلم راهکاری ارئه کند.