جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب پیش رو حاوی شواهد جدید راهگشایی درباره‌ی خدا و تجربه‌ی نزدیک به مرگ است. این اثر گسترده‌ترین تجربه‌های نزدیک به مرگ را در میان افرادی با فرهنگ‌ها و باورهای گوناگون در خود جای داده و آنچه که از این شواهد بر می‌آید و در واقع فصل مشترکی میان تجربه‌ی تمامی این افراد است، وجود موجودی متعالی، خداوند، است.کتاب «خدا و زندگی پس از مرگ» با زیرعنوان «شواهد جدید پیشگامانه تجربه نزدیک به مرگ» نوشته‌ی جفری لانگ، با همکاری مشترک پل پری، یک تحقیق متقاعدکننده در مورد تجربیات نزدیک به مرگ (NDEs) و پیامدهای آن‌ها بر درک ما از زندگی است. این کتاب بر اساس بزرگترین مطالعه NDE در تاریخ، که 3000 نفر از پیشینه‌ها و سنت‌های مذهبی مختلف را در بر گرفته است، از جمله افراد بی‌ایمان، نوشته شده است و شواهد شگفت‌انگیزی از وجود خدا و سازگاری وجود او در جهان ارائه می‌کند. جفری لانگ، پزشک و محقق، بخش قابل توجهی از حرفۀ خود را به مطالعه‌ی NDE ها از طریق «بنیاد تحقیقات تجربه‌ی نزدیک به مرگ» اختصاص داده است. اثر قبلی او، «شواهد زندگی پس از مرگ»، زمینه را برای یک کاوش جدید علمی برای زندگی پس از مرگ فراهم کرد. در «خدا و زندگی پس از مرگ»، او یک گام فراتر می‌رود تا الگوها و اشتراکاتی را در تجربیات کسانی که ادعا می‌کنند نگاهی اجمالی به زندگی پس از مرگ داشته‌اند، آشکار کند. باید در نظر داشت که این کتاب صرفا مجموعه‌ای از گزارش‌های حکایی نیست بلکه یک تحلیل از طریق عناصر مشترک این تجربیات عمیق نیز می‌باشد. لانگ در مورد طیف گسترده‌ای از NDE ها بحث می‌کند. برخی افراد گزارش می‌دهند که یک نور روشن را می‌بینند، برخی دیگر عبور از یک تونل را توصیف می‌کنند، و برخی دیگر مروری سریع بر زندگی‌شان را بازگو می کنند. با وجود این تفاوت‌ها، بسیاری از روایت‌ها بر توصیف خدا به‌عنوان یک خالق متعال که محبت و لطف را می‌تاباند، همگرایی دارند. «خدا و زندگی پس از مرگ» سهم قابل توجهی در زمینه‌ی معنویت و تحقیقات NDE به خود اختصاص داده است. جفری لانگ هم بدبینان و هم مومنان را به طور یکسان دعوت می‌کند تا در مورد پیامدهای این تجربیات تأمل کنند. در واقع حتی اگر کسی این گزارش‌ها را تحت اللفظی یا استعاری ببیند، این کتاب استدلال‌های قانع کننده‌ای ارائه می‌دهد که این تجربیات ارزش بررسی جدی را دارند.

مسائل اصلی فلسفه درآمدی حقیقتاً عالی است بر فلسفه که در قالب جذاب درس‌گفتار همراه با کادرهایی شامل خواندنی‌های بیشتر، پرسش‌های پایان هر فصل و فهرستی از مسائل برای بیشتر اندیشیدن نوشته شده است. نویسندۀ کتاب، الیوت سوبر، فیلسوفی حرفه‌ای و نام‌آشنا است که تحقیقاتش در فلسفۀ علم و فلسفۀ زیست‌شناسی شهرت جهانی دارد. کتاب به دانشجویان و خوانندگان علاقه‌مند نشان می‌دهد چگونه می‌توان از فلسفه برای ارزیابی انواع استدلال‌ها و شکل دادن به نظریه‌های معقول استفاده کرد. در لابه‌لای فصول کتاب بخش‌هایی از متون کلاسیک فلسفه نیز آمده است، اما نه برای مرور آنچه فیلسوفان گفته‌اند، بلکه برای درگیر شدن با ایده‌های آنان و سپس نقادی کردن و بهبود بخشیدن به آنها. از سوی دیگر، از آنجا که فلسفه نمی‌تواند جدا از تعامل با جامعه به حیات خود ادامه دهد، ربط و نسبت مسائل سنتی و معاصر فلسفه با علوم فیزیکی، زیستی و اجتماعی به بحث گذاشته شده است. کتاب مشتمل بر پنج بخش و سی‌وپنج فصل است و موضوعاتی مانند چیستی فلسفه و انواع استدلال، فلسفۀ دین، نظریۀ معرفت، فلسفۀ ذهن و اخلاق را پوشش می‌دهد. این کتاب سال‌ها است به‌عنوان متن درسی مورد استفادۀ دانشجویان دوره‌های کارشناسی و عموم علاقه‌مندان به فلسفه است و ویرایش‌های متعددش گواهی است بر موفقیت در جلب توجه مخاطبان. «مسائل اصلی فلسفه» نوشته‌ی الیوت سوبر به‌عنوان چراغی برای کسانی است که سفری فلسفی را آغاز می‌کنند و کاوشی در دسترس و در عین‌حال دقیق از جستارهای بنیادی را ارائه می‌دهد که برای قرن‌ها اندیشه‌ی بشر را مجذوب خود کرده است. در این کتاب درسی جامع، سوبر، فیلسوف و استاد برجسته، خوانندگان را از طریق هزارتوی سوالات عمیق راهنمایی می‌کند و از آنها دعوت می‌کند تا با معماهای فلسفی جاودانه درگیر شوند. این کتاب برای ذهن کنجکاو جوینده‌ی حقایق عمیق که مشتاق دست‌و‌پنجه نرم کردن با جوهر هستی است، ساخته شده است. رویکرد سوبر هم دقیق و هم جذاب است، و به‌طور یکپارچه وضوح را با عمق ترکیب می‌کند، زیرا او به سوالاتی می‌پردازد که فیلسوفان را در سراسر فرهنگ‌ها و ادوار به خود مشغول کرده است. خواه دانشجوی فلسفه باشید که مشتاق غوطه‌ور شدن در پرس‌و‌جوهای اساسی این رشته هستید یا یک خواننده‌ی کنجکاو که به‌دنبال تحریک فکری است، «مسائل اصلی فلسفه» سفری مهیج به قلب تحقیقات انسانی ارائه می‌دهد. سوبر در میان موضوعات مختلف از متافیزیک تا اخلاق و معرفت شناسی تا اگزیستانسیالیسم حرکت می‌کند و یک نمای کلی از چشم‌انداز متنوع تحقیق فلسفی ارائه می‌دهد. هر فصل به‌عنوان دروازه‌ای به قلمرو فکری متفاوت عمل می‌کند و خوانندگان را تشویق می‌کند تا در مورد پرسش‌هایی مانند ماهیت واقعیت، مبانی اخلاق، و محدودیت‌های دانش بشری فکر کنند. یکی از ویژگی‌های متمایز کار سوبر در دسترس‌پذیری آن است. این کتاب با هدف ابهام‌زدایی از مفاهیم پیچیده‌ی فلسفی نوشته شده است و آنها را برای کسانی که تازه وارد این رشته شده‌اند قابل دسترس می‌کند. با این‌حال، این قابلیت دسترسی، سختگیری فکری را به خطر نمی‌اندازد. روایت سوبر هم جذاب و هم تفکر برانگیز است و تعادلی را ارائه می‌دهد که هم برای مبتدیان و هم برای فیلسوفان باتجربه به‌طور یکسان پاسخگو است. «مسائل اصلی فلسفه» یک جشن فکری برای کسانی است که از چالش دست‌و‌پنجه نرم کردن با جستارهای بنیادی لذت می‌برند. این کتابی است برای فیلسوف مشتاقی که مشتاق توسعه‌ی مهارت‌های تفکر انتقادی و درک عمیق پرسش‌های همیشگی است که سیر تاریخ فکری بشر را شکل داده است. علاوه‌بر این، برای خواننده‌ی عام که شیفته‌ی پیچیدگی‌های هستی و شرایط انسانی است، این کتاب نقطه‌ی ورود به ملیله‌ی غنی تفکر فلسفی است. در اصل، کار الیوت سوبر دعوتی است برای درگیر شدن با معماهای ماندگاری که در طول اعصار به تحقیقات فلسفی دامن زده‌اند. ذهن کنجکاو، جویندگان خرد و کسانی را که از کاوش در ایده‌های عمیق لذت می‌برند، اشاره می‌کند. «مسائل اصلی فلسفه» فراتر از یک کتاب درسی است و همراهی برای کسانی است که می‌خواهند به جست‌و‌جوی فلسفی بپردازند، رازهایی را که در زیر سطح ادراکات ما نهفته است کشف کنند و خوانندگان را به تأمل در ماهیت معنای انسان بودن دعوت کنند.

آلن بدیو و اسلاوی ژیژک در کتاب راهنمای نازیبایی‌ شناسی، به سراغ نقشی رفته‌اند که فلسفه در دنیای هنر امروز ایفا می‌کند. نویسندگان در این اثر کوشیده‌اند تا به یک پرسش بنیادین پاسخ دهند و پرسش این است که: آیا فلسفه در همه‌ی ابعاد جهان مداخله دارد؟ این کتاب با بررسی پیوند میان فلسفه و هنر، معنای جدیدی از هنر را به خوانندگان ارائه می‌کند.

«دنیای سوفی» به قلم یوستین گردر (۱۹۵۲)، یک رمان فلسفی است که تاریخ فلسفه را به زبان ساده برای نوجوانان تشریح می‌کند. این کتاب تاکنون به ۵۴ زبان ترجمه شده و علاوه بر نوجوانان، توجه بزرگسالان را هم به‌خود جلب کرده ‌است. گردر در رشته فلسفه، الهیات و ادبیات از دانشگاه اسلو فارغ‌التحصیل شد و سپس به مدت ده‌سال به‌ تدریس «تاریخ عقاید» در دبیرستان‌ها پرداخت و پیوسته در فکر متن فلسفی ساده‌ای بود که به درد شاگردان جوانش بخورد و چون متن مناسبی نیافت در نهایت «دنیای سوفی» را نوشت. داستان در مورد دختری به نام سوفی است که در آستانه پانزده سالگی نامه‌های جالب و نوارهای ویدئویی از شخصی به نام آلبرتو ناکس دریافت می‌کند که در آنها سؤالات جالبی مانند جهان چگونه پدید آمده‌است؟، که آغازگر راه آموزش تاریخ فلسفه ‌است، مطرح می‌کند. این نامه‌ها در ابتدا مطالبی در خصوص یونان باستان، سقراط و سؤالات اساسی زندگی بشری عنوان می‌کند. پس از دریافت چند نامه، سوفی و آلبرتو یکدیگر را ملاقات می‌کنند. موضوع صحبت‌های آنان عمدتاً نظریات فلاسفۀ یونان باستان، امپراتوری روم، قرون وسطی، رنسانس، عصر روشنگری، و موضوعاتی چون انقلاب‌های بزرگ و مسائل امروز بشری است. نویسنده در ضمن داستان، تاریخ فلسفه را به‌صورت طبقه‌بندی شده به خواننده آموزش دهد؛ همچنین در داستان وقایعی اتفاق می‌افتد که خواننده را تشویق به ادامه رمان می‌کند.

کشف المحجوب هجویری از آثار تعلیمی صوفیه و متعلق به دوره نخستین نثر فارسی است. اهمیت این کتاب در این است که اطلاعات فراوانی از تصوف و موضوعات مربوط به آن در اختیار خواننده قرار می دهد. نثر این کتاب در قسمتهای مختلف متفاوت است و با موضوع سخن ارتباط مستقیمی دارد، با وجود تنوع موضوعات و گوناگونی نثر در کشف المحجوب، این کتاب ساختاری منسجم و یکپارچه دارد. در این مقاله به ساختار کلی این کتاب و شیوه ویژه نویسنده آن در تبیین و گسترش اندیشه ها و مضامین محوری پرداخته شده است.

اصل «ولایت» از مهم ترین محورهای تصوف اسلامی است. نیاز سالک به ارشاد و هدایت شیخی کامل و ولیی مکمل در پیمودن مسیر دشوار سلوک، گردنه های مخوف و وادی های هولناک آن پیوسته در کتاب های تعلیمی منثور و منظوم تصوف مورد تاکید بوده است. در این میان نمی توان نقش موثر امهات کتب نثر صوفیانه از جمله التعرف، کشف المحجوب و مصباح الهدایه را نادیده گرفت. التعرف از جمله آثار صوفیه است که در اوایل قرن چهارم یعنی قرنی طلایی که تصوف در آن به کمال علمی و فنی خود نزدیک می شد در نهایت ایجاز اما به شکلی دقیق و با دلیل و برهان به تحکیم اصول عقاید صوفیان می پردازد، کشف المحجوب نیز پس از شرح تعرف مستملی بخاری نخستین کتاب به زبان فارسی در تصوف است و از این حیث در میان کتاب های صوفیه از اهمیتی بسزا برخوردار است، ضمن این که هجویری در این کتاب، به گونه ای همه جانبه و مستوفی به موضوعاتی از جمله «ولایت» می پردازد که در حال و هوای تصوف روزگار او مطرح بود، مصباح الهدایه نیز در تصوف و اخلاق در میان آثار فارسی قرن هفتم به بعد ممتاز و منحصر به فرد است. بررسی نظریات مولفان این سه اثر مهم در باب «ولایت» می تواند تا حدود زیادی نشان دهنده عقاید رایج در این زمینه، در سه مقطع زمانی متفاوت، یعنی قرن های چهارم، پنجم و هفتم باشد و از آن جا که این کتاب ها، قطعا از آثار قبل یا هم عصر خود بهره جسته و بر آثار بعد از خود نیز تاثیرگذار بوده اند، بررسی آن ها می تواند مبین عقاید کلی پیرامون مساله مهم «ولایت» در تصوف اسلامی باشد.

تحلیل ریخت شناختی به روش ولادیمیر پراپ در حدود 200 حکایت عارفانه از دو کتاب ارزشمند کشف المحجوب و تذکره الاولیا مشخص کرد که در خویشکاری خاص عارفانه ها، که کرامت در جایگاه برجسته و نقطه عطف داستان واقع است، تابع معنای دامنه بیشتری نسبت به گونه های دیگر (عامیانه ها، عاشقانه ها و ...) دارد. با وجود اینکه تعداد نقش ویژه ها محدود است از گوناگونی بسیاری برخوردار است. تنها عامل همسانی در چنین آرایشهای کوچک مقیاس با رنگهای متنوع، جایگاه نقش ویژه هاست؛ همچون قرار گرفتن کدهای رمز در محلهای ویژه در راستای همخوانی با نقطه عطف داستان در این تحقیق، سه حوزه کنش، مشخص شد و تعداد خویشکاریها به 11 رسید که بعضی با آنچه در عامیانه ها وجود دارد، همسان، و بعضی دیگر جدید و خاص عارفانه هاست.

این مقاله به شناخت بهتر بخشی از ادبیات داستانی گذشته فارسی می‌ پردازد؛ بخشی که در متون عرفانی بازتاب یافته و از ویژگی ایجاز و سادگی بیان برخوردار است. هدف آن نیز تشریح و تبیین ساختار روایی حکایت ‌های کوتاه کشف ‌المحجوب هجویری است. برای این منظور، 160 حکایت کوتاه از این کتاب انتخاب شد. سپس، با در نظر گرفتن ویژگی ‌های داستان ‌های مینی ‌مالیستی، میزان توجه هجویری به عناصر داستانی در حکایت ‌پردازی، مورد بررسی قرار گرفت. در این نوشتار، شیوه هجویری در داستان ‌گویی، شخصیت ‌پردازی، صحنه‌ پردازی، انتخاب زاویه دید، ایجاد گفت‌ و ‌گو، لحن، درون ‌مایه و ... بررسی و تحلیل شده است.این پژوهش نشان می ‌دهد که در بسیاری از حکایت ‌های‌ کوتاه عرفانی کشف ‌المحجوب، می ‌توان ویژگی ‌هایی را یافت که با ویژگی‌ های سبک مینی ‌مالیسم معاصر همخوانی دارد. گزینش لحظه ‌ای خاص از هر موقعیت و روایت برشی از آن لحظه، طرح ساده، ایجاز و کوتاهی روایت، محدودیت صحنه ‌پردازی، کم بودن تعداد شخصیت ‌ها، محدودیت تعداد وقایع، روایت به زبان ساده و پرهیز از عبارت ‌پردازی، از جمله این ویژگی ‌هاست.