جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

اثر حاضر، با موضوع فلسفة ادراک و به قلم «مورسیس مولو پونتی» نگاشته شده است. هفت سخنرانی گردآوری شده در این جلد از کتاب، به سؤالات مختلفی از جمله «ادراک چیست؟»، «ادراک ما چگونه به جهانمان شکل می‌دهد؟»، «تلقی‌های دو جهان کلاسیک و مدرن از ادراک و جایگاه آن، چه پیش‌فرض‌هایی را برملا می‌کند؟» پاسخ می‌دهد. همچنین،‌ دو مسئلة «ابهام» و «ارزش» در جهان درون و کلاسیک را توضیح می‌دهد. «موریس مرلو پونتی» در هفت سخنرانی رادیویی به این مسائل با عناوین «جهان ادراک و جهان علم»؛ «کاوش در جهان ادراک: فضا»؛ «کاوش در جهان ادراک: اعیان حسی»؛ «کاوش در جهان ادراک: حیات حیوانی»؛‌ «انسان از منظر بیرونی»؛ «هنر و جهان ادراک» و «جهان قدیم و جهان جدید» اشاره کرده است.

هایدگر بر آن است که وقتی فلسفه قرون وسطی و فلسفه عصر جدید ماهیت یونانی لوگوس و نوس را بنا به مفهومی که از ratio دارند توضیح می‌دهند با این توضیح به جای آن که روشن کنند در ظلمت فرومی‌برند. «روشنگری برآمدگاه ذاتی تفکر را تاریک می‌کند.» هیچ چیز مرموزی در کار نیست. آنچه را هایدگر در باب فراخوانش یا ندای امر اندیشیدنی می‌گوید، چه درست باشد چه نادرست، به درستی نفهمیده‌ایم اگر گمان بریم که از نوعی وحی و الهام حکایت دارد. مسئله بسی ساده‌تر از آنی است که، مثلاً، آدرنو در قطعه نقل شده تصویرش می‌کند. هنوز ندای «بازگشت به سوی خود چیزها» در حضور امر حاضر به گوش می‌رسد. هایدگر هنوز پدیدارشناس است و بلکه تلویحا می‌رساند که پدیدارشناسی ریشه در یونان باستان، ریشه در الثیا یا نامستوری، ریشه در لوگوس و نوس و امر حاضر، حضور امر حاضر دارد. در حقیقت «بازگشت به سوی خود چیزها»، که شعار مدرسه پدیدارشناسی هوسرل بود، انتشار جنجال‌برانگیز هستی و زمان که حتی تا به امروز در میان آثار پدیدارشناسان شاهکاری یگانه و طرفه به حساب می‌آید، انتشار تاریخ و آگاهی طبقاتی که شاید قوی‌ترین و محکم‌ترین تحلیل فلسفی نظریه‌های اقتصادی مارکسیستی باشد و بالاخره تلاش‌های نظری و عملی رزا لوکسمبورگ و بعدها تأسیس مکتب فرانکفورت و رخدادهای دیگر در هنر، تئاتر، سینما و ادبیات در زمان جمهوری وایمار، به لحاظ مقاصد و غایات، مشترکات شگفت‌انگیزی داشتند که مشکل می‌توان آن‌ها را به نوعی همقرانی تصادفی نسبت داد. مارکس بالاخره فلسفه را به انقلاب اکتبر کشانده بود.

ایگلتون در این کتاب می‌کوشد دست به دست مارکس، نیچه، فروید و ویتگنشتاین بدهد تا ما را از حقیقت ماتریالیسمی که بر فعالیت‌های جسمانی زندگی هرروزه‌مان حاکم است و همواره از پیش بدان پایبند بوده‌ایم آگاه سازد. به این ترتیب به فرایندی پی می‌بریم که طی آن تاریخ طبیعی صورت‌های زندگی‌مان ما را وارد نوعی همبستگی جسمانی با یکدیگر می‌کند. شرح‌وبسط این فرایند به قلمرو پر زدوخورد سیاست شکل می‌دهد. نثر درخشان و کم‌نظیر ایگلتون بر این وعده صحه می‌گذارد که یک زندگی حقیقتاً مشترک ـ که همان زندگی معمول هرروزه باشد ـ برای موجوداتی همچون ما همچنان ممکن و در دسترس است.

نویسندۀ این کتاب، دان زهاوی، که خود یکی از پدیدارشناسان صاحب نظر است، بنا دارد با تکیه بر اندیشه‌های ادموند هوسرل، مارتین هایدگر و موریس مرلو-پونتی، و نیز گاهی امانوئل لویناس، ژان پل سارتر و میشل آنری، و تأکید بر اشتراکات فکری آن‌ها، به شرح مسائل بنیادین و روش پدیدارشناسی (بخش اول)، تحلیل‌های پدیدارشناختی از بعضی موضوعات اساسی (بخش دوم) و نیز کاربست پدیدارشناسی در سایر رشته‌ها (بخش سوم) بپردازد. سعی نویسنده در همۀ این مباحث نشان دادن مبنا و بذر اندیشه‌های پدیدارشناسان پساهوسرلی در آثار خود هوسرل است. این کتاب علاوه بر معرفی پدیدارشناسی و خصوصاً رفع بعضی سوءبرداشت‌های رایج از آن، خواننده را با شیوه‌ای آشنا می‌کند که بسیاری از پدیدارشناسان هم‌روزگار ما به فلسفه‌ورزی می‌پردازند.الفبای پدیدارشناسی درآمدی است کوتاه و تأمل‎برانگیز بر یکی از جنبش‌های فلسفی مهم قرن بیستم. این کتاب روشن و هیجان‌انگیز باب آشنایی با مفاهیم اساسی پدیدارشناسی را می‌گشاید، مفاهیمی که برای فهم اندیشمندان بزرگی همچون هوسرل و هایدگر و مولوپونتی اهمیت دارند. دن زهوی، یکی از متخصصان برجستۀ پدیدارشناسی، در این کتاب به شرح و بررسی مسائل کلیدی‌ای مانند اینها می‌پردازد: تحلیل پدیدارشناسانه چیست؟ پدیدارشناسی چه شالوده‌های روش‌شناسانه‌ای دارد؟ پدیدارشناسی دربارۀ بدن‌مندی و بیناسوبژکتیویته چه حرفی برای گفتن دارد؟ وجوه تمایز و ارتباط پدیدارشناسی با سایر حوزه‌های فلسفی کدام‌اند؟ ایده‌های متعلق به پدیدارشناسی کلاسیک با مباحث جاری در روان‌شناسی و پژوهش کیفی چه ارتباطی دارند؟ کتاب شامل فهرستی است از اصطلاحات کلیدی و پیشنهادهایی برای مطالعۀ بیشتر و به بررسی مسائل فلسفی مهمی در پدیدارشناسی می‌پردازد. به این ترتیب، این اثر متنی ایدئال است برای کسانی که در پی‌آمدی مختصر و قابل‌فهم بر پدیدارشناسی‌اند.

فن فلسفه مانند فن جراحی نیازمند تسلط بر پیکرۀ دانش است، ولی افزون بر آن نیازمند مهارت و تبحر در استفاده از ابزار یا وسایل نیز هست. جعبه‌ابزار فیلسوف را می‌توان مجموعه‌ای از همین ابزارها در نظر گرفت. اما برخلاف ابزارهای جراحی یا نجاری، ابزارهای ارائه‌شده در این متن مفهومی‌اند – ابزارهایی که می‌توانند برای تحلیل، دستکاری و ارزیابی مفاهیم، استدلال‌ها و نظریه‌های فلسفی استفاده شوند. این کتاب قرار است به‌مثابه جعبه‌آچار مفهومی عمل کند و هر کسی، از مبتدی تا استادکار، بتواند ابزاری را که لازم دارد از آن بیرون بکشد. کتاب شامل هفت بخش اصلی است و از ابزارهای استدلال‌آوری پایه تا مفاهیم و اصول پیچیدۀ فلسفی را در بر می‌گیرد. این بخش‌ها عبارت‌اند از: ابزارهای پایه برای استدلال کردن، ابزارهای پیشرفته‌تر، ابزارهای ارزیابی، ابزارهای تمایز مفهومی، ابزارهای فیلسوفان و مکتب‌های تاریخی، ابزارهای نقد اساسی، و ابزارهای محدود کردن. هریک از این بخش‌ها دربردارندۀ چند مدخل فرعی است که در هرکدام تبیینی از ابزار فلسفی یادشده، مثال‌هایی از چگونگی به کار بردن آن و راهنمایی‌هایی درمورد قلمرو و محدودیت‌های آن عرضه شده است. هر مدخل شامل ارجاع متقابل به مدخل‌های مرتبط دیگر است. همچنین در پایان هر مدخل پیشنهادهایی برای مطالعۀ بیشتر آورده شده است. فهرستی از منابع اینترنتی نیز در پایان کتاب موجود است.«جعبه ابزار فیلسوف» بستری را برای هم فکری و مشارکت در استدلال ، خواندن و تأمل موثر فلسفی فراهم می آورد. مدخل های اصلاح شده و بخصوصی که در اثر مورد استفاده قرار گرفته اند ، بخش کاملا جدیدی را گرفته اند که از روش های تاریخ فلسفه استخراج شده اند. این نسخه رویکردی گسترده و کثرت گرا دارد - برای خوانندگان هم در فلسفه قاره و تاریخ فلسفه و هم فلسفه تحلیلی جذاب است. مفاهیم دشوار را به راحتی توضیح می دهد ، و به استفاده و کاربرد این مفاهیم می پردازد. ثابت شده این کتاب برای دانشجویان فلسفه در هر دو سطح ابتدایی و پیشرفته می تواند بسیار کاربردی باشد. علاوه بر آن برای علاقه مندان فلسفه، خارج از مباحث آکادمیک و مقوله بندی شده حرف های نو و بدیعی را ارائه می کند. جولیان بگینی سردبیر و بنیانگذار مجله فیلسوفان است. از کتاب های مهم او می توان به :این همه چیز چیست؟ - فلسفه و معنای زندگی و خوکی که می خواهد خورده شود،نیز اشاره کرد. این کتابی معقول ، خواندنی و خوش نوشت است که مخصوصا برای تازه کارها یا غیر متخصصان مناسب است. متن در تبیین یا ترسیم اصطلاحات و مفاهیم اساسی فلسفی بسیار مفید است. این کاملا ارزشمند است زیرا آنها معمولا در ادبیات با این فرض ضمنی که خوانندگان از قبل معانی و مفاهیم آنها را می دانند به کار می روند.

فلسفه یک باشگاه بسته یا یک جامعه مخفی نیست. این برای هر کسی است که فکر می کند سؤالات بزرگ ارزش صحبت کردن را دارند. برای شروع، داگلاس گروتویس هفت جمله محوری از تاریخ فلسفه غرب را باز می کند – چند جمله معروف، همه کوتاه و بی اهمیت. شامل عبارتند از: “زندگی بررسی نشده ارزش زیستن ندارد.” -سقراط «ما را برای خود ساخته‌ای و دل‌هایمان بی‌قرار است تا در تو آرام گیرد». – آگوستین “من فکر می کنم، پس هستم.” – دکارت “دل دلایلی دارد که عقل از آن چیزی نمی داند.” – پاسکال جملاتی از پروتاگوراس، ارسطو و کیرکگور این تور سریع را کامل می کند. از آنجایی که هر فیلسوفی یک داستان دارد، نه فقط یک سری ایده، گروتویس نیز بخشی از زندگی هر یک را برای تنظیم صحنه ارائه می دهد. خود این هفت جمله بی‌درنگ، در حالی که نمی‌توانند همه چیزهایی را که باید بدانیم به ما بگویند، پل‌هایی را به سرزمین‌های فکری دیگر ارائه می‌کنند که می‌تواند ایده‌ها و ماجراجویی‌های جدیدی را جرقه بزند. و چه کسی می داند که آنها ممکن است به کجا منجر شوند؟ آغازگرهای قابل دسترس در مجموعه Introductions in Seven Sentence به عنوان مقدمه ای کوتاه برای یک رشته دانشگاهی، با سازماندهی ساده عمل می کنند: هفت جمله کلیدی که به خوانندگان یک دید پرنده از یک رشته علمی می دهد. این کتاب که برای آشنایی با فلسفه و ماهیت آن خواندنی و روشن است، سعی کرده تا فکر و اندیشه این اندیشمندان را در یک عبارت خاص خلاصه کند و از دریچه آن عبارت به جهان فکری ایشان بپردازد. محتمل است برای متخصصان فلسفه نیز این رویکرد و پرداخت، بینشی به همراه داشته باشد یا چه بسا به باز خوانی آنان منجر شود.

فلسفه چگونه می‌تواند ما را در کنارآمدن با سختی‌ها و رنج‌ها و کمبودهای زندگی و مواجهۀ درست و واقع‌بینانه با آن‌ها یاری کند؟ کتاب «دربابِ زندگی و رنج: فلسفه علیه مشقت‌های روزمره»، با عنوان اصلی Life Is Hard: How Philosophy Can Help Us Find Our Way، راهنمایی فلسفی برای شیوۀ درستِ رویارویی با سختی‌ها و مصائب و رنج‌های گوناگونی است که در زندگی روزمره با آن‌ها مواجه می‌شویم.

مقدمه اي بر پديدارشناسي يک راهنماي برجسته و جامع براي پديدارشناسي است. درموت موران به طور شفاف مشارکت نه متفکر اصلي پديدارشناسي را بررسي مي کند: برنتانو، هوسرل، هايدگر، گادامر، آرنت، لويناس، سارتر، مرلوپونتي و دريدا. مقدمه اي بر پديدارشناسي که به سبکي روشن و جذاب نوشته شده است، سير حرکت پديدارشناسي را از مبدأ آن در هوسرل تا دگرگوني آن توسط دريدا ترسيم مي کند. اين کتاب انديشه هايدگر و سارتر، مشهورترين متفکران پديدارشناسي را تشريح مي‌کند و استفاده متمايز از پديدارشناسي را توسط برخي از شارحان کمتر شناخته شده آن، مانند لويناس، آرنت و گادامر، معرفي و ارزيابي مي‌کند. در سراسر کتاب، تأثير عظيم پديدارشناسي بر سير فلسفه قرن بيستم به طور کامل بررسي شده است. اين مقدمه اي ضروري براي همه کساني است که با اين مکتب فکري که در مورد آن بسيار صحبت شده، اما کمي درک شده اند، آشنايي ندارند. اصطلاحات فني در سراسر توضيح داده شده است و از اصطلاحات تخصصي اجتناب مي شود. مقدمه اي بر پديدارشناسي براي همه دانشجوياني که به دنبال مقدمه اي قابل اعتماد براي يک جنبش کليدي در انديشه اروپايي هستند، جالب خواهد بود.

«در این کتاب برای اشاره به این پدیده از اصطلاح «کج‌باوری» استفاده می‌کنم. کج‌باوری مانند عینکی تحریف‌کننده است که از پشت آن دنیا را می‌بینیم، درباره‌اش می‌اندیشیم و سپس آن را برای دیگران توضیح می‌دهیم. ازدیگرسو، کج‌باوری یک روند است؛ گردابی که افراد را در خود غرق می‌کند. در این کتاب این مسئله را مدنظر قرار داده‌ام که هر شخصی در شرایطی خاص ممکن است در گرداب کج‌باوری گرفتار شود. البته بسی ساده‌تر است که این کتاب را کتابی درباره‌ی دیگران بدانیم؛ اما این کتاب به هریک از ما نیز مربوط است. کتابی است دراین‌باره که چگونه به باورهایمان شکل می‌دهیم، به آن‌ها انسجام می‌بخشیم، از آن‌ها دفاع می‌کنیم و اشاعه‌شان می‌دهیم. به جای نگاه‌ کردن به دوروبَر و گفتن اینکه «دیگران چقدر دیوانه‌اند»، سعی کنیم نیازهای روحی و نیروهای روانی و اجتماعی منجر به شکل‌گیری باورها را بشناسیم و حتی با دیگران همدلی کنیم. علوم اجتماعی برای درک عناصر مختلف این روند، و برای برهم‌زدن یا تعدیلش، ابزارهای ارزشمندی در اختیارمان می‌گذارد.» نویسنده می‌افزاید: «بیشتر تحقیقات ارائه‌شده در این کتاب جدید نیستند. بارها در تلاش برای درک عناصر روحی، شناختی، شخصیتی و اجتماعی منجر به کج‌باوری، به نظریات و مفاهیم بنیادین این حوزه رجوع کرده‌ام. تعجبی ندارد، چون گرایش به کج‌باوری بخشی از سرشت بشری است. چه چیزی غیرمنطقی‌تر و غیرانسانی‌تر از آن است که مجموعه‌ای از باورها را بدون وجود شواهد کافی قبول کنیم و بر حقانیت آن باورها اصرار ورزیم، هرچند ما را از خانواده و دوستانمان دور می‌کنند و باعث می‌شوند در وضعیت دردناک بدبینی و بی‌اعتمادی زندگی کنیم؟»

کتاب فلسفه عشق در گذشته، آینده و حال شامل مقاله‌هایی بدیع در باب فلسفهٔ عشق است. این مقاله‌ها در سه بخش گذشته، حال و آینده، به اندیشهٔ فلسفی در باب عشق پرداخته‌اند. در بخش نخست، نویسندگان به تاریخ اندیشهٔ فلسفی دربارهٔ عشق و آنچه می‌توان از آن فراگرفت می‌پردازند. فصل‌های مختلف این بخش، اندیشهٔ متفکران یونان باستان نظیر افلاطون و ارسطو و نقد کی‌یرکگور بر عشقِ ترجیحی و همچنین تفسیر رازآلود اریش فروم از روابط جنسی را پوشش می‌دهند. در بخش دوم به درک فعلی از عشق و شیوه‌های رایج عشق‌ورزی پرداخته می‌شود. در فصل‌های این بخش، چگونگی تغییر عشق در طول زمان، روند عاشق شدن، بُعد اروتیک عشق رمانتیک و همچنین تفسیر جدیدی از عشق بزرگ ـ والدین بررسی شده‌اند. در نهایت، بخش سوم نگاهی خواهد داشت به مفهوم عشق در آینده. در فصل‌های این بخش، پیشرفت‌های فناورانهٔ مرتبط با عشق، نظیر اپلیکیشن‌های دوستیابی و دوستان رباتیک بررسی می‌شوند و توان بالقوهٔ پُلی‌آموری برای تبدیل شدن به آرمان آتیِ عشق، مورد تحلیل و نقد دقیق قرار می‌گیرد.