جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
1. اصطلاحنامه کلام اسلامی (Kalam (Islamic scholastic theology
>
08. صفات attributes
>
تجرد
>
تجرد روح
>
تجرد نفس ناطقه
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 100
عنوان :
ابن سینا و اتهام انکار معاد جسمانی
نویسنده:
زهره توازیانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق(ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معاد جسمانی
,
معاد روحانی
,
علم نفس
,
فلسفه بوعلی
,
سعادت اخروی
,
اشقیاء
,
سعداء
کلیدواژههای فرعی :
رابطه نفس و بدن ,
رابطه تدبیری نفس و بدن ,
جوهریت نفس ,
ادراک انسان ,
تجرد نفس ناطقه ,
فلسفه مشاء ,
لذت ,
لذت عقلی ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
حضور ماده حین ادراک ,
تشکیک در لذات ,
لذت مجردات ,
حقیقت لذت نفس ,
نفوس غیر ناطقه ,
سعادت و شقاوت وهمی ,
علاقه ذاتی نفس به مجردات ,
ملکه تعلق به بدن ,
تبیین فلسفی عذاب اخروی ,
تکفیر ابن سینا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
همه مطالب مقاله حاضر با قصد بررسی صحت و يا سقم نسبت انكار معاد جسمانی به ابن سينا با استناد به اقوال وی در كتاب «شفا» و «نجات» و آثار ديگر او تدوين شده است. حاصل كلام وی در مجموعه آثارش اين است كه معاد در دو صورت «جسمانی» و «روحانی» قابل تصور است، كه نوع جسمانی آن قابل اثبات به برهان نيست. اما نوع روحانی آن را می توان به برهان اثبات كرد. او بعد از تقسيم معاد به جسمانی و روحانی، تصديق معاد جسمانی را به طريق شرعی و به حكم تصديق خبر نبوت بر مسلمان فرض می داند. ولی با اين حال معتقد است كه سعادت نفسانی را اصلاً قابليت قياس با سعادت بدنی نيست. بنابراين رغبت حكمای الهی به برخورداری از آن بسيار بيشتر از سعادت جسمانی است. به گونه ای كه اگر حتی سعادت بدنی را به ايشان اعطا كنند، به آن التفات و توجهی نخواهند داشت. وی بعد از تأكيد بر اين مسأله در صدد است تا توضيح دهد كه چرا با وجود كمال بيشتری كه در سعادت نفسانی است، مع ذلك انسانها از آن غافلند. بعد از ذكر علل بي توجهی انسانها به كمالات برتر، سرانجام و در بخش پايانی با استناد به قول كسانی كه وی آنها را «اهل علم» می نامد، می پذيرد كه بعضی از نفوس انسانی كه از آنها به عنوان «بدنيون» يا نفوس ساده ياد می شود، می توانند معاد جسمانی داشته باشند، اما آن جسم، از جنس اجرام سماوی خواهد بود، كه به عنوان آلت نفس در خدمت ايشان قرار مي گيرد. نگارنده در سخن پايانی به فقراتی از ديدگاه شيخ اشاره كرده است كه احتمال مي رود به آن دليل اين بزرگوار در مظان اتهام قرار گرفته باشد و اما داوری را به خواننده واگذار نموده تا با مطالعه دقيق خود حق مطلب را به جا آورد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 14 تا 31
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تحلیلی مسأله تجرد نفس نزد سه فیلسوف بزرگ مسلمان (ابن سینا، شیخ اشراق، ملاصدرا)
نویسنده:
وحیده عامری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق(ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کمال ثانی
,
تجرد نفس ناطقه
,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه)
,
علم نفس
,
فلسفه بوعلی
,
حرکت جوهری
,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته)
,
کمال اول جسم طبیعی
کلیدواژههای فرعی :
ادله تجرد نفس ,
برهان انسان معلق درفضا ,
نور اسفهبدیه ,
تجرد مثالی ,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) ,
جسم ,
صورت عقلی ( مجرد ) ,
بساطت نفس ,
معاد(فلسفه) ,
تجرد تام عقلی ,
خودآگاهی ,
جسم طبیعی آلی ,
علم النفس افلاطونی ,
این همانی صورت و کمال ,
انطباع صور عقلی در جسم ,
تجرد نفس از ماهیت ,
افعال نامتناهی عاقله ,
خودآگاهی حیوان ,
تجرد نفس حیوانی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
پی بردن به حقیقت نفس و درک ناشناختههای آن، همواره از دغدغههای فیلسوفان مسلمان بوده است. از میان صفات نفس ویژگی تجرد یکی از مهمترین آنهاست چرا که اگر وجود نفس به عنوان یک جوهر مجرد که بعد از زوال بدن باقی است ثابت نشود، بحث از معاد بیمعنا خواهد بود. این مقاله به بررسی آراء سه فیلسوف بزرگ مسلمان (ابنسینا، شیخ اشراق و صدرالمتالهین) در باب تجرد نفس میپردازد. ابنسینا بحث نفس را در طبیعیات آورده زیرا به نظر وی نفس کمال اول برای جسم طبیعی است و مجردا حادث میشود. البته در این صورت این سؤال به وجود میآید که رابطه موجودی مادی مثل بدن با موجودی مجرد چون نفس چگونه قابل توجیه است؟ وی سپس دلایل مختلفی بر تجرد نفس ارائه میدهد که مهمترین آنها در این مقاله آمده است. بر خلاف حکمای مشاء که از علمالنفس در طبیعیات بحث کردهاند، شیخ اشراق به مسأله نفس صورتی الهی بخشیده است. از نظر وی نفس نوری از انوار حقتعالی است که در زندان تن گرفتار شده و در جهت رهایی او از دام تن و نجاتش از تاریکی جهان مادی باید کوشید. برخی از دلایل سهروردی بر تجرد نفس برگرفته از آراء مشاییان و برخی مختص به خود اوست. از دیدگاه ملاصدرا تعریف نفس به کمال اول برای جسم طبیعی ناظر به ذات نفس است، نه حیثیت تعلقی آن و نفس حقیقتی جز سرپرستی و تدبیر بدن ندارد. وی بر خلاف ابنسینا از نفس در الهیات بحث کرده و معتقد است نفس «جسمانیة الحدوث» و «روحانیة البقا» است. به عبارت دیگر، نفس از بستر ماده بر میخیزد و مراتب تجرد را یکی پس از دیگری میپیماید تا اینکه به مقام تجرد تام عقلی نائل میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 101 تا 124
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی مسأله بقای نفس و معاد نزد سه فیلسوف مسلمان ابنسینا، شیخ اشراق، ملاصدرا
نویسنده:
وحیده عامری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع) ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معاد(کلام)
,
معاد جسمانی
,
معاد روحانی
,
بقاء نفس
,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته)
کلیدواژههای فرعی :
حدوث نفس ,
وجود سعی نفس ,
تشخص انسان ,
رابطه تدبیری نفس و بدن ,
تجرد خیال ,
تجرد نفس ناطقه ,
قیام صدوری صور نفسانی ,
حرکت جوهری ,
تشخص ,
اصالت وجود ,
بساطت نفس ,
وحدت تشکیکی وجود ,
اشقیاء ,
فساد ناپذیری نفس ,
شرف نفس بر بدن ,
رابطه شوقی نفس و بدن ,
شیئیت شیء ,
تشخص و وجود ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
آنچه نفس، این موجود بیهمتای الهی را از دیگر موجودات متمایز میسازد، صفت بقا و جاودانگی آن است. مقاله حاضر سعی دارد مسأله بقای نفس را از دیدگاه فلاسفه بزرگی مانند ابنسینا، شیخ اشراق و ملاصدرا مورد بررسی قرار دهد. همچنین به دلیل رابطه تنگاتنگ میان بقای نفس و مسأله معاد، بحث از معاد نیز به دنبال آن خواهد آمد. در آغاز پس از نگاهی گذرا به معنای بقا و مراد فلاسفه از آن، به بیان ادله هر کدام از فلاسفه در باب آن خواهیم پرداخت که حاصل آن اثبات صفت جاودانگی برای نفس خواهد بود. سپس به معنای معاد و تفاوت آن با بقا پرداخته و دیدگاه هر کدام از فلاسفه مذکور در باب کیفیت و چگونگی معاد، مورد بحث قرار خواهد گرفت. نتیجه بدست آمده این است که ابنسینا معاد روحانی را با دلایل عقلی اثبات نموده و معاد جسمانی را به شرع ارجاع داده است. شیخ اشراق سعی نموده تا با تکیه بر اصول اشراقی معاد جسمانی را اثبات نماید اما او نیز از اثبات عینیت جسم دنیوی و اخروی بر نیامده است. صدرالمتألهین با بنیان نهادن یازده اصل مستحکم، به تبیین و اثبات معاد جسمانی همت گمارده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 124 تا 151
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقامات و تنوع افراد انسان
نویسنده:
مرضیه اخلاقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تفاوت تفاضلی انسان
,
03. انسان شناسی Human nature
,
تنوع افراد انسان
کلیدواژههای فرعی :
حدوث نفس ,
وجود سعی نفس ,
حرکت اشتدادی نفس ,
تجرد نفس ناطقه ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
ماهیت انسان در قرآن ,
قیام صدوری صور نفسانی ,
نفس نبوی ,
وحدت تشکیکی وجود ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
تجرید((اصطلاح وابسته)، قسیم انتزاع و تعمیم) ,
نفوس انبیاء ,
تنوع انسان در قرآن ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
فيلسوفان پيش از صدرا با تعريف انسان به عنوان حيوان ناطق، نطق را فصل حقيقی و كمال اول و ادراكات و فعاليت های ارادی بالفعل را كمال ثانی انسان می دانند كه عارض بر ماهيت نوعيه او می گردد؛ از اين رو تعدد و تغاير افراد انسان از ناحيه كمالات ثانيه ای است كه نفس انسانی در مسير استكمال واجد آنها می شود. ملاصدرا با به ميان كشيدن مسأله ماده و صورت برای تعريف انسان، بر خلاف فيلسوفان سلف، صورت انسانی را برزخی ميان دو عالم جسمانيت و روحانيت دانسته و با مبنا قرار دادن استكمال تدريجی مبتنی بر حركت جوهری، انسان را حقيقت ذو مراتبی می داند كه به موازات استكمال وجودی اش ماهيات گوناگونی می يابد و مراتب وجودی مختلفی را سپری می نمايد. وی با استناد به آيات و روايات، تفاوت ذاتی نفوس انسانی را قطعی دانسته و شديداً تأكيد می نمايد كه هرگز بهترين و برگزيده ترين مردم نمی تواند در حقيقت نوعی، همتراز بدترين و فرومايه ترين آنها باشد؛ آن دو نه تنها در حالات، كه در اصل ذات و ماهيت نوعيه نيز متفاوت از يكديگرند. پس از بررسی اين دو نگرش كاملاً متفاوت از يكديگر كه ناشی از تفاوت در مبانی و اصول است، علت تنوع و تفاوت ذاتی افراد انسانی و نيز رمز و راز مقامات حاصل از اين تنوع بيان می شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 108 تا 134
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ترس از مرگ با تکیه بر دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا
نویسنده:
فاطمه سلیمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
کلیدواژههای اصلی :
03. انسان شناسی Human nature
,
علم نفس
,
انسان شناسی مادی (مسائل جدید کلامی)
,
فلسفه بوعلی
,
بدن
,
موت بدن
,
خوف از مرگ
کلیدواژههای فرعی :
قوس نزول و صعود ,
حرکت اشتدادی نفس ,
نظریه افلاطونی نفس ,
تجرد نفس ناطقه ,
حدیث خلقت طینت ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
علت حقیقی مرگ ,
بقاء نفس ,
حرکت جوهری ,
صور اخروی ,
موت اخترامی ,
موت ارادی ,
موت طبیعی ,
نظریه افلاطونی مرگ ,
نگاه اپیکوری به مرگ ,
نظریه رواقی مرگ ,
فکر مداوم به مرگ ,
غفلت از مرگ ,
علت ترس از مرگ ,
بی معنایی ترس از مرگ ,
غایت مرگ ,
نظریه اگزیستانسیالیستی مرگ ,
رابطه مرگ و فردیت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
یکی از مهمترین دغدغههای بشری مسأله ترس از مرگ است. برای درمان این ترس متفکران از حوزههای مختلف به نظریهپردازی پرداختند. بر پایه تفکر فلسفی، ترس از مرگ ریشه در نوع نگاه انسانها نسبت به حقیقت مرگ دارد. به همین جهت برای از بین بردن این ترس باید به تصحیح نگرش خود نسبت به مرگ پرداخت. مرگ به عنوان واقعیتی ضروری و غیر قابل انکار موضوع مطالعه و تحلیل مکاتب مختلف فلسفی قرار گرفته است و هریک از این مکاتب براساس درک و شناختی که از حقیقت انسان دارند،نسبت به این مقوله ضروری قضاوت میکنند.تفکر مادی،تمام هستی انسان را محدود به جسم میداند و مرگ را نابودی و پایان زندگی میشمارد.ازاینرو در این مکتب ترس از مرگ مساوی ترس از نابودی و فناست.اما در تفکر الهی واقعیت انسان، حقیقتی متعالی و روحانی غیر از جسم اوست و جسم به منزله ابزاری برای اوست.در نظر این گروه، مرگ قطع ارتباط روح از بدن است، در نتیجه وقوع ترس از مرگ حاصل جهل نسبت به این حقیقت است. ابن سینا و ملاصدرا بر مبنای تفکر فلسفی خود نظریه دوم را تأیید مینمایند، هرچند هر کدام در راستای مبانی فلسفی خود عوامل متعددی را برای این ترس مطرح مینمایند ولی هر دو در نهایت، علت اصلی این ترس را جهل انسانها نسبت به واقعیت مرگ و حوادث پس از آن اعلام میکنند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 75 تا 101
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اندیشه های اشراقی ابن سینا
نویسنده:
مرضیه صادقی
نوع منبع :
مقاله , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
03. انسان شناسی Human nature
,
کمال نهایی انسان
,
لقاء الله
,
جایگاه شناسی انسان (مسائل جدید کلامی)
,
فلسفه بوعلی
,
ماهیت سعادت حقیقی
,
ابن سینا و عرفان
,
فنا
,
مقامات سلوک(مقابل مقامات کمال)
کلیدواژههای فرعی :
قوس نزول و صعود ,
سلوک عرفانی ,
سریان عشق در موجودات ,
کمال ثانی ,
تجرد نفس ناطقه ,
وقت ,
علم نفس ,
زهد ,
عبادت آزادگان ,
عرفان عملی ,
عارفان (مسلمان) ,
مقام ریاضت ,
مقام سکینه ,
مقام طمانینه ,
مقام تمکن ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
اثبات وجود نفس ,
تشکیک در انسانیت ,
اراده به حق ,
مداوت در مشاهده حق ,
مقام تردد ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
امام خمینی
چکیده :
کمال نهایی انسان در سیر صعودی،رسیدن به حق تعالی است که همین امر،کمال و خیر او به شمار میرود؛زیرا انسان که خداوند او را مثال خودش قرار داده است دارای چنان شأنی است که بتواند به عنوان اشرف ممکنات،متصف به صفات حق و متخلق به اخلاق حق شود.از نظر ابن سینا،عارف کسی است که فکر خود را معطوف به عالم قدس نموده تا نور حق پیوسته بر باطنش بتابد.ابن سینا زهد و عبادت را به عنوان مقدمات سیر و سلوک عرفانی میداند او نخستین مرحله را«اراده»میداند که از آن به میل و رغبت تعبیر میکند و منشأ آن را یقیین برهانی و ایمان قلبی میداند. به نظر وی دومین مرحله«ریاضت»است که به معنای پرهیزگاری و انجام کارهای سخت یا تحمل رنج در راه تربیت خود میباشد.از نظر ابن سینا سالک پس از طی مراحل بعدی یعنی وقت،توغل،سکینه،خوف و تلبیس،طمأنینه،مشیت و عروج،به جایی میرسد که نظری به حق و نظری به خود به عنوان آیینه حق دارد.سرانجام عارف واصل در پایان این سلوک به مقامی دست مییابد که در آن تنها حق را مشاهده مینماید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 118 تا 137
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ارادی بودن تعقل در پرتو نظریه عقل فعال نزد فارابی و ابن سینا
نویسنده:
جلیله علم الهدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
کلیدواژههای اصلی :
اشراق الهی
,
اختیار انسان
,
علم نفس
,
فلسفه مشاء
,
فلسفه بوعلی
,
عقل فعال
,
عقل(منطق)
,
تعقل(معرفت شناسی)
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
اتصال نفس به عقل فعال ,
استکمال نفس ,
خروج از قوه به فعل ,
تکامل اختیاری ,
نظام هستی ,
تجرد نفس ناطقه ,
اراده انسان ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
هستی شناسی اسلامی ,
هستی شناسی معرفت (مسائل جدید کلامی) ,
معرفت شناسی اسلامی ,
استعداد ,
مکتب رواقی ,
عقل هیولانی ,
تبیین فلسفی وحی ,
معرفت بالفعل ,
عقل در حکمت مشاء ,
اشراق صور معقول ,
تعقل ارادی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
کنش و واکنش روان آدمی در ادراک و تعقل که بیشک یکی از اساسیترین و کهنترین مسائل فلسفه است در فلسفه ارسطو عنوان عقل فعال را به خود اختصاص میدهد.این عنوان در جریان فلسفه بعد از ارسطو در دو دیدگاه طبیعی و اشراقی تفسیر میشود؛دیدگاه اول هر دو بعد فعال منفعل تعقل را در نفس انسان منطبع می داند و همانند تمامی موجودات جهان طبیعت،جریان تکامل روان آدمی را عبارت از خروج از حیثیت انفعال و وصول به بعد فعالیت میداند.در مقابل،دیدگاه دوم وجه انفعالی تعقل را به انسان اختصاص داده و وجه فعالیت را به مقام الوهیت ارجاع میدهد و فعلیت عقل را عبارت از افاضه و اشراق الهی میداند.علیرغم فاصله این دو دیدگاه در مورد مرجع فعالیت عقل،هر دو دیدگاه به ناچار بر این امر اتفاق نظر دارند که جریان تعقل خارج از اراده و قصد انسان بوده و در نتیجه،تکامل نظری نفس انسان امری غیر ارادی و جبری است.برخلاف این دو تفسیر مرسوم،فلسفه مشائی اسلامی-فارابی و ابن سینا-با ارجاع وجه فعالیت عقل به دو اصل استعداد پدید آمده توسط جوهر مفارقی به نام عقل فعال و همچنین قصد و اراده انسان موفق میشوند دیدگاه سومی را در نظریه عقل فعال ارائه کنند که علی رغم قول به تأثیر عامل مفارق در روند تعقل،ارادی بودن تعقل و قصدی بودن تکامل نظری نفس انسان را تبیین نماید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 99 تا 117
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأثیر پذیری غزالی از ابن سینا در دو موضوع نفس و معاد
نویسنده:
رضا اکبری، عبدالرسول کشفی، نسرین سراجی پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
امام محمد غزالی
,
علم نفس
,
عذاب قبر
,
ابن سینا
,
برانگیختگی
,
بدن جدید
,
عرض حیات
,
فلسفه بوعلی
,
معاد(فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
تهافت الفلاسفه ,
بدن دنیوی ,
روح انسانی ,
تجرد نفس ناطقه ,
بقاء نفس ,
روح حیوانی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
هر چند غزالی در کتاب تهافت الفلاسفه به نقد فلاسفه مشاء پرداخته، اما در هر دو نظریه ای که درباره معاد ارائه می دهد، تحت تأثیر نفس شناسی ابن سیناست. او در کتاب تهافت الفلاسفه نظریه بدن جدید را به عنوان یک امکان برای معاد جسمانی معرفی می کند که مبتنی بر وجود و تجرد و بقای نفس و نیز پذیرش نفس به عنوان ملاک این همانی شخصیت است که همگی نظریاتی مشایی هستند. نظریه دیگر او نظریه برانگیختگی است که نزد متکلمان، نظریه ای مرسوم بوده است و غزالی آن را در کتاب الاقتصاد فی الاعتقاد آورده است. در این نظریه نیز شاهد نقاط افتراق غزالی با متکلمان و تأثیر پذیری او از حکمت مشایی هستیم. در حالی که نزد اشعریان متقدم و معتقد به برانگیختگی، نفس مجرد جایگاهی ندارد، غزالی نظریه برانگیختگی را به گونه ای مطرح کرده که با تجرد نفس تنافی ندارد. از سوی دیگر، هر چند که او مانند غالب متکلمان متقدم حیات و مرگ را عرض می داند، اما در تحلیل این عرض با آن ها هم داستان نیست و مانند مشائیان این دو را به ارتباط و انقطاع نفس و بدن تفسیر می کند. تأثیر پذیری او از حکمت مشایی در مبحث عذاب قبر نیز مشهود است. مرور کتاب ها و رساله هایی هم چون معارج القدس، المضنون به علی غیراهله، کیمیای سعادت و احیاء علوم الدین نیز نشانگر تأثیر پذیری او در مسئله معاد ازمباحث نفس شناسی در حکمت مشایی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 77 تا 90
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فلسفه افلاطون مادر همه فلسفه های الهی است : زمستان 1381 : فلسفه
نویسنده:
حسین غفاری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
افلاطون
,
فلسفه افلاطون
,
رابطه فلسفه افلاطون و فلسفه الهی
کلیدواژههای فرعی :
معاد ,
اعیان ثابته ,
رابطه انسان و خدا ,
خداشناسی ,
رساله تیمائوس ,
اصالت روح ,
تجرد نفس ناطقه ,
قرآن ,
تجرد نفس ,
یونان باستان ,
بقا و خلود نفس ,
حکمای یونان ,
یونان ,
ایدئالیسم ,
قوانین ,
ایدئالیسم (مسائل جدید کلامی) ,
فلسفه یونان ,
بقاء نفس ,
مُثُل ,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
معاد(فلسفه) ,
قرآن ,
کتاب جمهوری (افلاطون) ,
رساله فیلبوس ,
تجرد نفس (فلسفه) ,
شاپا (issn):
2008-1553
چکیده :
موضوعی که برخی متفکران و فلاسفه را به اندیشه و بحث واداشته قابلیت تفسیر فلسفه یونان به عنوان یک فلسفه الهی است در این مقاله با رجوع مستقیم به آثار افلاطون و ارائه تفسیر و تطبیق مختصری فضای کلی فلسفه افلاطون از این منظر بررسی و تحلیل شده و با استناد به متن عبارات افلاطون نشان داده می شود که فلسفه افلاطون نه تنها یکی از الهی ترین فلسفه های عالم اندیشه است بلکه مادر و سرچشمه تمامی تفکرات اصیل الهی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 41 تا 60
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد و بررسی معادشناسی سهروردی در پرتو حکمت متعالیه
نویسنده:
منیره سیدمظهری
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت اشراق the School of Illumination
,
معادشناسی سهروردی
,
معادشناسی حکمت متعالیه
کلیدواژههای فرعی :
معاد جسمانی ,
معاد روحانی ,
نفس ناطقه ,
زندگی پس از مرگ ,
النار ,
تجرد نفس ناطقه ,
جهنم ,
معاد جسمانی ,
معاد روحانی ,
قرآن ,
نورالانوار ,
نور اسپهبد ,
بهشت ,
قرآن ,
سلسله انوار مدبره ,
انوار مدبره فلکی ,
انوار مدبره انسی ,
جایگاه ابدی نفس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
شیخ شهابالدین سهروردی در تبیین خود از مسئله معاد به این باور میرسد که نفوس سعادتمندان و کمالیافتگان بعد از مرگ منجذب عالم انوار قدسی شده و از اشتغالات برزخی برکنار میماند. اما متوسطان اهل سعادت بعد از مرگ با حفظ درجات در عالم صور معلقه یا اشباح مجرده مستقر میشوند و متذکر میشود که بعث اجساد و اشباح ربانی و کلیه وعدههای پیامبران بدینگونه تحقق مییابد. اما در مورد نفوس اهل شقاوت اظهاراتی دارد که مظنون به تمایل به تناسخ است. صدرالمتألهین شیرازی از رویکرد سهروردی به مسئله معاد، خصوصا آنجا که صورتهای غیرجسمانی را، که باعث نقوشی در خیال هستند، منشأ آثار ملائم و غیرملائم شمرده است، انتقاده کرده و تبیین وی را متضمن مخالفت با ظواهر متون دینی دانسته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 121 تا 137
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 100
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید