جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

نوع منبع :

پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی

پاسخ تفصیلی:

اينكه گفته شده است هر چيز و هر كسى خالق و علت پديد آورنده‏اى دارد صحيح است ولى بايد ملاحظه و دقت كرد كه آيا اين قاعده بدون ملاك است يا با ملاك؟ و از سوى ديگر آيا خداوند متعال اين ملاك را دارد تا شامل اين قاعده گردد يا خير؟
اولاً اين قاعده كه هر م بیشتر ...

مشخصات اثر

عنوان :

برهان های عدمی (22 برهان از طریق نیستی ها بر وجود خدا) : دوره 15، شماره 55 : قبسات

نویسنده:

حسین عشاقی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,

کلیدواژه‌های اصلی :

برهان وجودی , براهین خداشناسی , اثبات وجود خدا , عدم , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) , واجب تعالی (اسماء ذات) , عکس مستوی ( قضیه ) , عکس نقیض ( قضیه ) , برهان عدمی

کلیدواژه‌های فرعی :

ارتفاع نقیضین , حمل مواطات , تناقض , قضیه حقیقیه , قیاس اقترانی ,

چکیده :

برهان های اثبات وجود خدا چهار دسته اند؛ زيرا واسطه اثبات و سرمايه اوليه برای اذعان به وجود خدا یا مصداقاً متحد با ذات خداست، يا مغاير با اوست. در صورت تغاير، واسطه مغاير، يا از موجودات خارجی است، يا از مفاهيم ذهنی و يا اين واسطه مغاير، از معدومات است. دسته چهارم را برهان های عدمی می ناميم. در اين برهان ها از طريق بررسی خواص نيستي ها و تكيه بر قواعد بديهی، نظير امتناع ارتفاع نقيضين و قواعد منطقی، نظير قاعده عكس مستوی و عكس نقيض و اشكال قياس های اقترانی، وجود خدا اثبات می گردد. در مقاله زير بيست و دو برهان را از اين نمونه ملاحظه خواهيد كرد.

صفحات :

از صفحه 73 تا 94

مشخصات اثر

عنوان :

گزارش و بررسی انتقادی برهان وجودی بر وجود خداوند در فلسفه دکارت : دوره 15، شماره 55 : قبسات

نویسنده:

سید صدرالدین طاهری

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,

کلیدواژه‌های اصلی :

هستی , برهان وجودی , کمال مطلق , براهین خداشناسی , ماهیت , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) , مفهوم تصوری خدا

کلیدواژه‌های فرعی :

قضاوت , اتحاد وجود و ماهیت , نامتناهی , ذات نامتناهی , کمال , کمال مطلق , علیت , عرض لازم ماهیت , فرض خدا ,

چکیده :

اين مقاله به بحث انتقادی درباره «برهان وجودی» بر وجود خداوند به روايت دكارت و برحـسب سنت فلسفی او اختصاص دارد. دكارت برهان وجودی را در رساله مختصر و مهم خود ، تـأملات در فلسفه اولی، در تأمل پنجم ارائه كرده و در كتاب اصول فلـسفه و رسـاله دلايـل اثبـات وجـود خدا و جدايی نفس و بدن به روش هندسی نيز همان دليل را تلخيص و تكرار نموده است. درمقاله حاضر ابتدا صورت هايی از طرح برهان وجودی را در آثار مختلـف دكـارت ملاحظـه خـواهيم كرد و پس از استخراج مضمون مشترك آنها شش اعتراض را كه دكارت خـود پـيش بينـی یـا نقـل كـرده و پاسخ داده،همراه با پاسخ های او گزارش می كنيم و می كوشيم در هر مورد قضاوتی نيز داشته باشيم . در پايـان نيز يك اعتراض برنتيجه برهان،به ابتكار اين مقاله،برمجموعه اعتراضات می افزاييم.

صفحات :

از صفحه 121 تا 144

مشخصات اثر

عنوان :

برهان اخلاقی اثبات وجود خدا

نویسنده:

محمد محمد رضایی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

سعادت , وجود خدا , وجدان , حکم اخلاقی , براهین خداشناسی , استدلال اخلاقی , اثبات وجود خدا , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) , قانون عینی

چکیده :

مقاله حاضر بر آن است که ضمن ارائه تقدیرهای متعدد از استدلال اخلاقی به استدلال اخلاقی کانت نیز بپردازد که از اهمیت ویژه ای برخوردار است. ئر جایی دیگر به مقایسه استدلال اخلاقی کانت و امام خمینی می پردازد و مزایای استدلال اخلاقی امام خمینی را عیان می سازد. نتیجه آنکه استدلال اخلاقی در صورت نقص های آن می تواند به عنوان راهی بر اثبات وجود خدا تلقی شود و نیز استدلال اخلاقی امام خمینی بهترین تقدیر در این مورد است.

صفحات :

از صفحه 89 تا 106

مشخصات اثر

عنوان :

برهان وجودی

نویسنده:

عسکری سلیمانی امیری

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

برهان وجودی , وجود محمولی , براهین خداشناسی , حمل شایع , حمل اولی , قضیه ترکیبی(مقابل قضیه تحلیلی) , قضیه تحلیلی(مقابل قضیه ترکیبی)

چکیده :

برهان وجود، نوع برهان برای اثبات وجود خدا، نشان می دهد که مفهوم خدا به گونه ای است که عقلاً باید موجود باشد وگرنه مستلزم تناقض است. در این نوشتار، تقریر آنسلم و دو تقدیر دکارت از برهان وجودی ارائه شده است و از میان اندیشمندان مسلمان تقریر مولی مهدی نراقی و محمد حسین غروی اصفهانی و تقریر بعضی از فضلا ذکر شده است.

صفحات :

از صفحه 63 تا 100

مشخصات اثر

عنوان :

برهان صدیقین در فلسفه و کلام اسلامی (از قرن ششم تا دهم)

نویسنده:

حمید پارسانیا

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

برهان صدیقین (اثبات خدا) , تشکیک , جوهر غاسق , نور مجرد , واجب لذاته , ممکن لذاته , استحاله تسلسل , براهین خداشناسی , فلسفه اسلامی

چکیده :

ملاصدرا علیت ضروری را با برهان صدیقین بوعلی با استفاده از امکان ماهوی و استحاله تسلسل شکل گرفته است، پس از صدرالمتالهین در آثار عرفانی و همچنین درآثار فلسفی و کلامی تحولاتی در جهت بررسی و یا تقریرهای مجدد برهان شکل می گیرد. این مقاله تحولاتی را پی می گیرد که در آثار فلسفی و کلامی بعد از بوعلی تا پیدایش حکمت صدرایی پدید آمده است، نخست به دو تقریر شیخ اشراق می پردازد، شیخ اشراق در تقریر دوم خود تلاش ناموفق برای استفاده نکردن از استحاله تسلسل دارد، تقریر دیگری از فخر رازی ارائه می شود و در نهایت تقریر موفق خواجه برای ابتنای استحاله تسلسل بر برهان بازگو می گردد، و در پایان به چگونگی اخذ وجود ممکن در برهان اشاره می شود. در برخی تقریرها نظیر تقریر سینوی وجود ممکن با تردید و به نحو علم اجمالی اخذ می شود. در برخی دیگر برهان بر علم تفصیلی به وجود ممکن بنا می شود و در تقریر نوع اول وجود واجب قبل از علم تفصیلی به وجود ممکن اثبات می شود.

مشخصات اثر