جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
>
حکمت نظری
>
فلسفه (خاص)
>
فلسفه الهی
>
فلسفه اسلامی
>
الهیات بالمعنی الاخص
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
تعداد رکورد ها : 111
عنوان :
الذات الإلهية وفق المفهوم الفلسفي
نویسنده:
مالك مهدي خلصان
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
pdf
نسخه PDF
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
حکمت نظری
,
فلسفه (خاص)
,
فلسفه الهی
,
فلسفه اسلامی
,
الهیات بالمعنی الاخص
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
ذات مقدس الهی
,
توحید صدوق
,
کشف المراد: علامه حلی
,
اسفار اربعه: ملاصدرا
,
01- کافی : شیخ کلینی
,
نهایة الحکمة: علامه طباطبایی
,
حق الیقین: علامه مجلسی
کلیدواژههای فرعی :
امتناع معرفت ذات الهی ,
معرفت ذات الهی ,
وحدت وجود ,
احکام واجب الوجود ,
توحید ذاتی ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
مفهوم واجب الوجود ,
تنزیه الهی ,
تنزه الهی از اتحاد با غیر ,
تنزه الهی از ترکیب ,
تنزه الهی از جسمانیات ,
چکیده :
فلم يكن ھذا الكتاب بحثاً عن الصفات الإلھیة سواء الثبوتیة منھا أو السلبیة فحسب، ولا إحاطة بالألوھیة وما يتعلق بھا وما يشكل علیھا من الدور والتسلسل، لأننا لسنا بصدى تفصیل العقیدة الإسلامیة، ولا بخصوص دين معین، بل ندخل بعمق إلى خواص وماھیة الذات الإلھیة دون التعرض لكنھھا، وفقا لما تصدت له الفلسفة الإسلامیة لأھل بیت النبوة صلواة لله علیھم أجمعین.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسى برهان «وجوب و امكان» در فلسفه غرب با تأكيد بر تقرير توماس آكوئيناس
نویسنده:
رؤيا بناكار
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
آکوئیناس
,
برهان وجوب و امکان
,
براهین خداشناسی
,
فلسفه غربی
,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری)
,
فلسفه دین
کلیدواژههای فرعی :
قرون وسطی ,
بطلان دور و تسلسل ,
حدوث ,
الهیات مسیحی ,
فلسفه اسلامی ,
الهیات بالمعنی الاخص ,
علیت ,
تسلسل ,
احکام امکان ,
برهان صدیقین ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
قرآن ,
مفهوم ممتنع الوجود ,
مفهوم ممکن الوجود ,
دین مسیحیت (ادیان زنده) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
اثبات وجود بارى تعالى از ديرباز همواره مطمح نظر فلاسفه بوده و در اين راه، تلاش هاى زيادى انجام داده اند كه منتهى به ادله و براهين متعددى گشته است. يكى از بهترين و محكم ترين ادله در خصوص اثبات وجود خدا، برهان «وجوب و امكان»، ابتكار فارابى است. پس از ايشان، ساير فلاسفه الهى، به ويژه فلاسفه اسلامى، با بيانات متفاوتى آن را تبيين كرده اند. يكى از قديمى ترين و معروف ترين تقريرهاى برهان اثبات وجود خدا، برهان ابن سينا است. اين پژوهش با رويكرد تحليلى و نظرى، ضمن ارائه تحليلى از برهان «امكان و وجوب» از منظر ابن سينا، به بررسى آن در آثار انديشمندان غربى پرداخته است. اين برهان در آثار انديشمندان غربى، جزو براهين جهان شناختى است. از ميان تقريرهاى متفاوتى كه اين برهان در غرب دارد، تقرير آكوئيناس داراى شهرت فراوانى است. اين پژوهش با تبيين اين برهان از منظر آكوئيناس، به نقد و بررسى آن مى نشيند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 65 تا 73
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی جریانهای کلامی اثرگذار بر التعرف کلابادی
نویسنده:
علی مهمان نواز , مهدی مهریزی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اشاعره (اهل سنت)
,
3- اهل سنت Sunnism (فرق اسلامی)
,
اصطلاحنامه تصوف
,
کلام متصوفه
کلیدواژههای فرعی :
کسب ,
خلق قرآن ,
جبر و اختیار(کلام) ,
صفات الهی ,
رؤیت خدا ,
اختیار انسان ,
خلق ایمان ,
شفاعت حضرت محمد(ص) ,
قضا و قدر ,
الهیات بالمعنی الاخص ,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
سعداء ,
قدرت واجب ,
کرامت (عرفان) ,
ایمان ,
فضل پیامبر بر ملائکه ,
چکیده :
با وجود اینکه ابوبکر محمد بخاری کلابادی (حدود 385ه.ق) صوفی و فقیه حنفی قرن چهارم شخصیتی صوفیانه دارد، اما در کتاب «التعرف لمذهب اهل التصوف» ضمن پرداختن به مباحث تصوف، نگاهی ویژه به طرح مباحث کلامی و اعتقادی داشته است؛ به عنوان نمونه مباحثی همچون رؤیت خداوند و قضا و قدر را همسو با ابوالقاسم حکیم، سردمدار مکتب اهل سنت و جماعت، مباحث مربوط به ایمان را متأثر از مکتب عرفانی عراق و جنید بغدادی، و مباحث مربوط به اثبات قدرت و اراده خداوند را همسو با مکتب اشعری و ماتریدی بیان کرده است. پایگیری مکاتب کلامی در عصر کلابادی باعث شد تا التعرف به نوبۀ خود تحت تأثیر هر یک از آنها باشد که شخصیت چندوجهی کلابادی نیز در هضم و پذیرش نگاههای گوناگون فکری در این راستا اثرگذار بوده است. به هر تقدیر، این اثرگذاری ضمن پردازش به اصول اساسی تصوف، باعث به وجود آمدن نظامی جدید از مفاهیم کلامی و اعتقادی در این کتاب شده است. نگارندگان این مقاله کوشیدهاند تا ضمن شناسایی جریانهای کلامی موجود در جهان اسلام؛ که عبارتاند از: طیفهای گوناگون مکتب اهل سنت و جماعت (ماتریدی و ابوالقاسم حکیم سمرقندی)، مکتب اشعری، مکتب عراق و جنید بغدادی، ردّ پای هر یک از تفکرات کلامی و اعتقادی آنها را در بابهای گوناگون التعرف نشان دهند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 179 تا 206
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
معیار اعظم بودن «اسم اعظم» خداوند در عرفان اسلامی
نویسنده:
کاوس روحی برندق
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اسماء واجب(حکمت نظری)
,
عرفان نظری
,
اسم اعظم الوهی((الله)، قسیم اسم اعظم وصفی و اسم اعظم فعلی)
,
اعظمیت اسم
کلیدواژههای فرعی :
اسم عینی ,
صفات الهی ,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی) ,
الهیات بالمعنی الاخص ,
احکام اسم جامع الله ,
اسم جامع(هزار و یک اسم) ,
علم به اسم اعظم ,
احادیث اسم اعظم ,
دعا و اسم اعظم ,
محدوده وجودی اسم الهی ,
مصدر اسمی عالم(عرفان) ,
تفسیر عرفانی خلقت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
امام خمینی
چکیده :
پژوهش درباره اسم اعظم خداوند، یکی از مباحث پردامنه در روایات اسلامی و به تبع آن در عرفان اسلامی، اعم از نظری و عملی، به شمار می رود. یکی از مسائل مربوط به اسم اعظم، معیار و ملاک در اعظم بودن اسم اعظم است که در میان منابع روایی و عرفانی، جستارهایی مرتبط با آن وجود دارد. مقاله حاضر معیار اعظم بودن اسم اعظم خداوند در عرفان اسلامی را مورد پژوهش قرار داده، و پس از گردآوری یافتهها در زمینه معیار اعظم بودن «اسم اعظم» به این نتیجه رسیده است که از میان هشت احتمال- که عبارتاند از: 1) اعظم بودن تمامی اسمای الهی، 2) هر اسمی که بیشتر عظمت خداوند را آینگی کند، 3) هر اسمی که ثواب دعا با توسل به آن مضاعف می شود، 4) هر اسمی که هنگام خواندن خدا با آن، استغراق در یاد خدا حاصل گردد، 5) عدم امکان اطلاع از اسم اعظم، 6) هر اسمی که اجابت دعا را به دنبال دارد، 7) هر اسمی که امور تکوینی را تحقق خارجی میبخشد، 8) جامع ترین اسم.- احتمال هشتم برترین احتمال است و در نتیجه مراد از اعظم بودن اسم اعظم، آن است که محدوده وجودی آن از نظر تکوینی فراگیرتر از تمامی اسماء عینی الهی است و لذا تمامی آثار وجودی و مظاهر هستی از آن تراوش نموده و صادر می شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 89 تا 118
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
الاهیات تنزیهی در عاشقانههای عطار
نویسنده:
حسین حیدری , بتول فـلاح برزکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تشبیه
,
تنزیه الهی
,
الهیات عرفانی
,
عرفان اسلامی
,
الهیات بالمعنی الاخص
کلیدواژههای فرعی :
امکان معرفت خداوند ,
معطله (فرق کلامی) ,
اشاعره (اهل سنت) ,
رؤیت خدا ,
جَهْمِیّه ,
زیادت صفات الهی بر ذات ,
مشبهه حشویه (مشبهه صفاتیه) ,
کرامیه (مجسمه مشبهه صفاتیه) ,
وحدت وجود ,
شناخت ذات خدا ,
توحید صفاتی(فلسفه)) ,
عینیت صفات با ذات ,
خدای ورای اخلاق ,
ادبیات عرفانی ,
اصطلاحنامه عرفان ,
مقام جمع بین تشبیه و تنزیه((اثباتی)، قسیم مقام تشبیه و مقام تنزیه) ,
خرده گیری از خداوند ,
آزادی دیوانگی ,
چکیده :
ماجرای کشمکش بین تشبیه و تنزیه ذات، صفات و افعال خداوند را میتوان دیرپایترین و گستردهترین مناقشه کلامی پیروان ادیان ابراهیمی دانست. در عالم اسلام امثال کرّامیه، حشویه و اشاعره به تشبیه ذات حق و در مقابل معتزله، شیعه، و عارفان مسلمان، به همانند دانستن اوصاف و افعال حق با آدمیان قایل بودهاند. این مقاله رویکرد عارف شوریده نیشابور، فریدالدین محمد عطار(618-540 ق./1221 -1145 م. ) را در موضوع مذکور در سه اثر او(الهینامه، مصیبتنامه و منطقالطیر) بررسی میکند. این جستار نشان میدهد که فریدالدین حتی در حال و هوای سرایش اشعارش نیز رویکرد تنزیهی دارد و بارها بدان تصریح میکند. عطار برخلاف اشاعره، صفات و ذات حق را از هم جدا نمیداند. وی پای خرد را در شناخت کنه ذات، صفات و افعال خداوند شکسته دانسته و او را حتی از به نام خواندن هم منزه میداند و معتقد است آنچه بندگان در مییابند، در واقع بازتاب خیال خود آنان است: «قسم خلق از وی خیالی بیش نیست». در منطقالطیر نیز پرندگان در پایان توانشان، سیمرغ را سی مرغ دیدند: «حضرتی دیدند بی وصف و صفت». این رویکرد تنزیهی فریدالدین که حتی به مرز الاهیات سلبی نیز نزدیک میشود، یادآور خطبه نخست امام علی(ع) در نهج البلاغه است. از سوی دیگر خردهگیریهای عطار بر رحمت الاهی نیز که بر زبان دیوانگان جاری شده است، نشان میدهد که وی به حسن و قبح عقلی افعال باور دارد و خداوند را فوق چون و چرا نمیداند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 41 تا 70
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اندیشه های عرفانی شیخ آذری اسفراینی در آینۀ جواهرالاسرار
نویسنده:
رضا حسین آبادی ، جواد(فرزاد) عباسی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
انسان شناسی عرفانی
,
الهیات عرفانی
,
عرفان اسلامی
,
الهیات بالمعنی الاخص
,
اصطلاحنامه عرفان
,
جهان شناسی عرفانی
کلیدواژههای فرعی :
حدیث من عرف نفسه ,
اسمای الهی ,
رؤیت خدا ,
راه کشف و شهود ,
خلق آدم (ع) ,
انسان کامل (کلام) ,
عالَم کبیر(مقابل عالَم صغیر) ,
عالَم صغیر(مقابل عالَم کبیر) ,
مقام نبوت(قسیم مقام رسالت و ولایت و خلافت) ,
مقام ولایت(قسیم مقام نبوت و رسالت و خلافت ,
ایمان ,
علم النفس عرفانی ,
پیامبرشناسی عرفانی ,
تطبیق فعل الهی و بشری ,
شهود ذاتی ,
شهود افعالی ,
شهود صفاتی ,
نور ایقان ,
تفاوت انبیاء و اولیاء ,
این همانی صفات خدا و انسان ,
چکیده :
در این مقاله بر اساس کتاب «جواهرالاسرار» به معرّفی اندیشههای عرفانی حمزه بن علی ملک اسفراینی(784 – 866 ه.ق) معروف به شیخ آذری پرداخته شده است. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که انتخاب نفسشناسی به عنوان بهترین راه خداشناسی؛ اعتقاد به رؤیت الهی؛ تبیین مقام جامعیّت انسان و خلیفهاللّهی او؛ تطبیقهای متنوّعِ عالَم کبیر با عالَم صغیر و تبیین روابط آن دو؛ حقیقت محمّدیّه؛ انسان کامل؛ نبوّت و ولایت؛ و تبیین مراتب هستی از جمله آرای انعکاس یافته در برخی آثار این عارف شیعی، به ویژه جواهرالاسرار اوست. البتّه شیخ در ارائۀ مباحث مذکور، از برخی یافتههای علم حروف و نقطه و تعالیم مکتب ابن عربی به کرّات استفاده کرده است که بدین ترتیب آذری را میتوان به استناد کتاب جواهرالاسرار به نوعی از شارحان مکتب ابنعربی و در مکتب صحو قلمداد کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 7 تا 40
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل انتقادی برهان وجوب و امکان ابنسینا و نقد ملاصدرا بر آن
نویسنده:
شاکر لوائی؛ طیبه رضایی ره
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن سینا
,
براهین خداشناسی
,
الهیات بالمعنی الاخص
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه مشاء
,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری)
,
برهان امکان
,
برهان صدیقین
,
برهان شیخ الرئیس
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
اشارات و تنبیهات ,
امتناع تسلسل ,
تمایز وجود و ماهیت ,
عروض وجود بر ماهیت ,
ملاک احتیاج به علت ,
عالم تحت القمر ,
وجود و ماهیت ,
ماهیت ممکن ,
امکان ذاتی ,
علیت ,
تسلسل ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
کتاب مبدأ و معاد ,
اصل امتناع تناقض ,
بطلان تسلسل ,
تساوق خیر و وجود ,
برهان لایب نیتس ,
وحدت حقیقی سلسله ممکنات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
برهان وجوب و امکان را فارابی ابداع و ابنسینا به کمال رساند. برهان فارابی مبتنی بر امتناع تسلسل است؛ اما ابنسینا در ضمن برهانِ خویش به ابطال تسلسل میپردازد. بنابراین، پذیرش برهان سینوی منوط به پذیرش استحاله تسلسل به عنوان یک اصل نیست و این یکی از تفاوتهای برهان سینوی با برهان وجوب و امکان فارابی است. اگرچه ابنسینا در اشارات مدعی فراتر از این نوآوری است و میگوید تقریر اشارات، وجود واجب را حتی با فرض جواز تسلسل اثبات میکند، اما به نظر میرسد اولاً، برهان وجوب و امکان ابنسینا در اشارات، برخلاف ادعای او و تصور رایج، امتیاز چشمگیری نسبت به تقریرهای این برهان در مبدأ و معاد و نجات ندارد و ثانیاً، این ادعای او در مورد هیچیک از تقریرهایش صدق نمیکند. یکی دیگر از ایرادهای برهان سینوی نادرستیِ مبنای او در بابِ نیاز معلول به علّت است. در عین حال، نقدِ «ممکن الوجود نبودنِ سلسله ممکنات» را نیز نمیتوان از ملاصدرا پذیرفت؛ زیرا اوّلاً فرضِ مساوقت وحدت و وجود که استدلال او مبتنی بر آن است، نمیتواند حد وسط قرار گیرد و ثانیاً این نقد با نظریه او در باب وحدت حقیقی عالم ناسازگار است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 79 تا 95
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
قاعده الواحد و فاعلیت الهی
نویسنده:
جعفر شانظری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم : دانشگاه قم ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سنخیت
,
توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام)
,
قاعده «الواحد»
,
علیت
,
بساطت واجب(امور عامه)
,
بساطت واجب(الهیات بالمعنی الاخص)
,
فیض الهی
,
وجود (اسماء اول عرفان نظری)
کلیدواژههای فرعی :
سنخیت ,
امتناع صدور کثرت از وحدت ,
نظام هستی ,
عمومیت قدرت الهی ,
فاعلیت خداوند ,
الهیات بالمعنی الاخص ,
احکام کثرت ,
امکان فقری ,
اصالت وجود ,
وحدت وجود ,
وحدت(احکام ظهورات ذات عرفان نظری) ,
بداهت قاعده الواحد ,
علت صدور کثیر از واحد ,
تاریخ قاعده الواحد ,
فاعل هستی بخش ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
از جمله قواعد فلسفی در باب علیت، قاعده معروف «الواحد» است که با اصل سنخیت علت و معلول ارتباط تنگاتنگ دارد. در منظر بسیاری از حکیمان، این قاعده بدیهی تلقی شده، در عین این که از منظر برخی با اشکالها و پرسشهای جدی در خصوص قلمرو آن رو به رو شده است، از جمله اینکه: قاعده الواحد با فاعلیت و قدرت مطلقه الهی تعارض دارد، به گونه ای که برخی علیت الهی را از شمول قاعده خارج کرده اند. این مقاله ضمن تبیین اصل قاعده و قلمرو آن، به اشکال محدودیت قدرت الهی پرداخته و پاسخ حکیمان را در این خصوص نقد و تحلیل می کند و سرانجام به این نتیجه می رسد که نه تخصیص در قاعده عقلی «الواحد» صحیح است و نه محدودیت در قدرت مطلقه الهی رواست، بنابراین، هیچ تناقضی میان مفاد قاعده الواحد و براهین دال بر اطلاق فاعلیت الهی وجود ندارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 29 تا 40
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دلیل آفتاب
نویسنده:
حسین حیدری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم : دانشگاه قم ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اسمای الهی
,
صفات الهی
,
اشاعره (اهل سنت)
,
ماتریدیه (اهل سنت)
,
عینیت صفات با ذات
,
کلام
کلیدواژههای فرعی :
تفاوت اسم و صفت ,
توقیفیت اسماء الله ,
فطرت(کلام) ,
مرجئه (فرق کلامی) ,
آیات صفات الهی ,
تشبیه ,
تنزیه الهی ,
محبت الهی ,
شناخت سلبی خدا ,
الهیات عرفانی ,
الهیات بالمعنی الاخص ,
عبادت اسم الله ,
تشبیه خداوند به خورشید ,
استعاره های عرفانی از خداوند ,
تشبیه خداوند به دریا ,
تفسیر مثنوی ,
چکیده :
در قرآن کریم و در عرف متکلمان مسلمان آنچه به عنوان جایگزین نام الله یا در وصف او به کار میرود، اسم (جمع آن اسماء) الله نامیده میشود. این که آیا میتوان خداوند را با نامها و اوصافی خطاب کرد که در قرآن، سنت و اجماع نیامده و یا آنکه اسماءالله توقیفی است؛ یعنی مقید به ذکر آنها در منابع مذکور است، از جمله موارد اختلاف مهم اندیشمندان عالم اسلام، بهویژه متکلمان و فلاسفه مسلمان بوده است. اختلاف دیگر آنان این بوده که آیا آنچه بهعنوان اسماء الله اطلاق کردهاند، با مسمایشان عینیت دارد یا بهکلی بیگانه است؟ از فرق عمده کلامی و غالب اهل سنت حنبلی و اشعری بر توقیفیت اطلاق اسما و به عینیت آنها با مسمایشان باور داشتهاند، در هر دو مورد معتزله و شیعه در موضع مخالف ایستادهاند، ولی ماتریدیه با وجود عدم قبول توقیفیت اسمای خداوند، گرچه به عینیت این اسما با مسمایشان اعتقاد راسخ ندارند، لزوما منکر عینیت اسما با ذات و صفات حق نیست.جلالالدین محمد مولوی (متوفای 672)، از سویی، در آثارش خداوند را با نامهای بیشماری از قبیل: خورشید، آفتاب، دریا، دوست، معشوق، یار، دلبر، خلیفه، شاه، مادر، عروس، صید، صیاد و ... خوانده، اما به منصوص بودن آنها مقید نبوده است و از سوی دیگر، توصیف و اسم شایسته حضرت حق، را چون شب قدر، گمشده در اینها میداند، اما در هر دو مورد اشعری نیست و موضعی ماتریدی دارد. با توجه به نظری که در باب گوهر ایمان و سابق دانستن رحمت الهی دارد، نیت گوینده را بر اقوال او مقدم و مایه نجات میشمارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 3 تا 61
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تحلیلی معنای اسم در علوم اسلامی عقلی و نقلی
نویسنده:
کاوس روحی برندق
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم : دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اسم لفظی
,
اسم عینی
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
الهیات بالمعنی الاخص
,
اسماء واجب(حکمت نظری)
,
13. علم کلام
,
عرفان نظری
کلیدواژههای فرعی :
لقب ,
کنیه ,
تفاوت اسم و صفت ,
تناکح اسماء الله ,
ذات الهی ,
صفات الهی ,
توقیفیت اسمای الهی ,
عینیت صفات با ذات ,
اسم حقیقی(مقابل اسم اسم) ,
اسم الاسم(مقابل اسم حقیقی) ,
معنای عرفی اسم ,
مدلول اسماء الله ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
اسماء و صفات الاهی، از مباحث بسیار پردامنه الاهیاتی است و واژه «اسم» و مشتقات آن از واژههای بسیار پرکاربرد در علوم اسلامی (اعم از علوم نقلی و عقلی) است. بحث از مفهوم «اسم خدا» نقش تعیینکنندهای در موضوع گزارههای مربوط به مباحث اسمای الاهی دارد. این مقاله، پس از بررسی معنای اسم خدا در علوم مختلف اسلامی، از جمله علم کلام، فلسفه و عرفان اسلامی، تفاوت این معانی را میکاود. افزون بر نتایج مختلف درباره ارتباط معانی اسم خدا در علوم مختلف اسلامی به این نتیجه میرسد که اصطلاح کلامی اسم خدا با اصطلاح حکمت متعالیه و عرفان اسلامی آن متفاوت است. در علم کلام مقصود از اسم خدا، لفظ مأخوذ از صفت و فعل است، اما در اصطلاح حکمت متعالیه و عرفان اسلامی اسم به عنوان یک امر عینی در برابر ذات، صفت و فعل الاهی کاربرد دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 121 تا 140
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
تعداد رکورد ها : 111
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید