جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
02.متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
>
ذ. قرن پنجم قمری
>
شیخ مفید
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
تعداد رکورد ها : 796
عنوان :
اعتبارسنجی توقیعات امام زمان (ع) به شیخ مفید در کتاب الاحتجاج
نویسنده:
کاظم استادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مراجع
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
19- الاحتجاج: احمد بن علی طبرسی (متون مرجع شیعه امامیه)
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
چکیده :
از گذشتهی دور تا کنون، کتابهایی درباره توقیعات امام زمان (ع) نوشته شده است. در منابع حدیثی شیعه امامیه، حدود صد توقیع از امام زمان (ع) موجود است که بیشتر آنها در کتابهای «کمالالدین» صدوق و «الغیبه» طوسی نقل شدهاند. در این میان، جدای از گزارش داستان توقیع امام زمان (ع) پیرامون فتوای فقهی شیخ مفید (که متنی از آن در دسترس نیست و هم روایتی متأخر و موضوع است)، فقط دو توقیع منسوب به شیخ مفید، برای عصر غیبت کبری گزارش شده است؛ که البته برخی از اندیشمندان، در انتساب و اعتبار آنها، تشکیک نمودهاند. با توجه به اینکه تاکنون پژوهش مستقلی پیرامون اعتبار این توقیعات شیخ مفید (موجود در کتاب احتجاج) صورت نگرفته است؛ اکنون لازم است بررسی گردد که: 1ـ اسناد روایی و نسخهای این توقیعات چگونه هستند؟ 2ـ متن آنها در منابع شیعی، چه سابقهای دارند؟ 3ـ اعتبار توقیعات شیخ مفید در احتجاج، در چه حدی هستند؟ 4ـ آیا این توقیعات از نظر انتساب به شیخ مفید، قابل قبول هستند؟ در پژوهش حاضر، ضمن بررسی اسناد و تحلیل دادهها، مشخص شد که به دلایل متعددی، این توقیعات عصر غیبت کبری، از امام زمان (ع) و برای شیخ مفید نیستند و انتساب توقیعات به ایشان نادرست و بیاعتبار است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 63 تا 86
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تفسير آيات امامت و ولايت در مکتب کلامي اماميه بغداد با تمرکز بر شيخ مفيد و سيد مرتضي
نویسنده:
علی هابطینژاد ، محمدعلی مهدویراد ، روحالله شاکری
نوع منبع :
نمایه مقاله
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
آیات امامت
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
چکیده :
اعتقاد به امامت منصوص و بلافصل اميرمؤمنان شاخصۀ اصلي اعتقادي شيعه بهشمار ميرود. مسئلۀ اصلي اين پژوهش شناسايي هندسۀ آيات مطرحشده در رابطه با اين اعتقاد و تفسير آن در انديشۀ کلامي اماميه بغداد در قرن پنجم و با محوريت شيخ مفيد و سيد مرتضي که با روش تحليلي و استفاده از مطالعات کتابخانهاي مورد مطالعه قرار گرفته است. بخش اصلي ادله قرآني اثبات حق ولايت و امامت در مکتب بغداد از دو دستۀ بدون واسطه و با واسطه تشکيل شده و دستۀ سوم ناظر به نقد مباني تفکر رقيب است. نقادي مستندات قرآني انگاره عصمت صحابه، نقادي استناد به آيات قرآني براي حق خلافت خلفاء و نقد ادلۀ قرآني حجيت اجماع امت، سه محور دستۀ سوم را تشکيل داده و در مواردي نيز به شکل جدلي به نفع امامت استدلال شده است. تفسير اين آيات در مکتب بغداد، با توجه به گسترش نگاه عقلي کلام شيعه و فضاي چند قطبي بغداد، هم از حيث کمّيت و هم از جهت کيفيت و تقويت جهت تحليلي و تفسيري، قابل ارزيابي است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 53 تا 63
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
شیخ مفید و نقش او در رشد و پویایی اندیشه ی کلامی (1)
نویسنده:
علی خاتمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پژوهش روششناسانه در مهدویتنگاری شیخ مفید در کتاب الفصول العشره فی الغیبه
نویسنده:
سیده منا موسوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
چکیده :
مهدویتنگاری گونهای پژوهش در موضوع مهدویت است که در یک معنا به کاوش و معرفی آثار در زمینه مهدویت میپردازد. در این نوع پژوهش یک یا چند اثر در زمینه مهدویت، از حیث ساختار، محتوا، روش و مصدر یا دریکی از این چهار حیث مورد بررسی و تطبیق یا مقایسه قرار میگیرد. با این نگاه که چه مطالبی در این اثر آمده است و آنها چگونه ترتیب و تنظیم یافتهاند. به مطالب و مسائل، با کدام یک از روشهای توصیفی یا روش استدلال عقلی یا نقلی یا روش استقراء تجربی و یا استناد به شواهد نقض یا مؤید پرداخته شده است. در این پژوهش، این شیوة مطالعه با محوریت روششناسی ، پیرامون کتاب فصول العشره شیخ مفید انجام شده است. دستیافتههای پژوهش در بخش بازخوانی اجمالی محتوای کتاب مزبور، پاسخهای استدلالی شیخ مفید به شبهات در زمینه وجود امام عصر و ولادت او، طول عمر، علت غیبت و وجه جمعِ ضرورت امامت و غیبت امام بود. و در بخش روش شناختی، به شیوه حلی با به کارگیری روشهای استدلال نقلی روایی و استدلال عقلی مبتنی بر برخی قواعد اصولی و منطقی، و به شیوه نقضی با به کارگیری روش استدلال نقلی تجربی و تاریخی و در مواردی تحلیلهای روانشناختی بود. اما روش استدلال عقلی بر دیگر روشها غلبه داشت.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 81 تا 98
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی چیستی و مناسبات اراده الهی از نگاه شیخ مفید(ره)
نویسنده:
سعید سلیمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
چکیده :
یکی از صفاتی که در آیات قرآن کریم و روایات اهل بیت علیهم السلام در مورد خداوند متعال به کار رفته، صفت «اراده» می باشد. در مرید بودن خدای متعال بین متکلمان و حکیمان اختلافی نیست؛ اما در تفسیر اراده خدا اختلاف وجود دارد. شیخ مفید در آثار متعدد کلامی خود، اراده الهی را صفتی حقیقی، لنفسه و ذاتی برای خداوند متعال ندانسته، بلکه صفتی مجازی، فعلی و خارج از ذات ارزیابی میکند و پرداختن به آن را از باب ورود در لسان شرع میداند؛ همانند صفات غضب، رضایت، حب و بغض که عقل اتصاف آنها برای خداوند متعال را نمیپذیرد. وی مانند متکلمین معتزلی بغداد هم عصر خود، اراده الهی را عبارت از نفس فعل الهی و مغایر با علم و قدرت می داند. نیز اراده را از همراهی با ذات و در مرتبه ذات بودن عزل میکند و همگام با روایات، آن را حادث و غیر ازلی میخواند، در حالی که علم و قدرت از صفات حقیقی و ذاتی خداوند نزد وی هستند. بداء در مرحله اراده تکوینی به صورت فعل اول (قبل از بداء) و فعل ثانی (پس از بداء) می باشد که هر دو، نفس فعل و مرحله ای از تکوین می باشد و از بداء در اراده تشریعی (امر به فعل حسن در تشریع) به نسخ تعبیر می شود. قدر و قضاء از نگاه وی بر اراده( نفس فعل) تقدم دارد. شیخ مفید همگام با معتزله بغداد، بخاطر عدم انتساب قبائح به خداوند، منکر شمول اراده تکوینی خداوند در همه امور بودند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 249 تا 270
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد و بررسی اندیشه تاثیرپذیری متکلمان قرن 4 و 5 امامیه از معتزله در عدل الهی
نویسنده:
محمدعلی احسانی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اعتقادات شیعه
,
2- قاعدة اللّطف: قاعده لطف
,
اشاعره (اهل سنت)
,
انتصاف
,
معتزله (اهل سنت)
,
تفویض
,
حسن و قبح عقلی
,
اصول مذهب شیعه
,
رابطه کلام شیعه و معتزله
,
5- تشیع Shiism (اعم از امامی و زیدی و اسماعیلی، (فرق اسلامی))
,
مشترکات شیعه و معتزله
کلیدواژههای فرعی :
جبریه (مذاهب کلامی) ,
تکلیف (افعال الهی) ,
وجوب قبول توبه ,
اراده معصیت ,
امر بین امرین ,
استطاعت قبل الفعل ,
استطاعت مع الفعل ,
عدل الهی ,
خدا و اختیار انسان ,
عقلانیت دینی ,
شر ,
قدر ,
عدم صدور قبیح از خداوند ,
مساوات در نعمت ,
عقلانیت معتزلی ,
مساوات در هدایت ,
توفیق الهی ,
تعبیر الهیاتی آلام ,
اصل وجوب عوض ,
تحابط ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
چکیده :
متکلمان معتزله و امامیه از روزهای نخست در کنار هم به گفت و گو، بحث و مناظره مشغول بوده اند. در این فضا ممکن است تاثیراتی برای هر یک از جریان ها حاصل شده باشد. مکتب امامیه و معتزله به علت پذیرش حسن و قبح عقلی به عنوان مبنا و اساس عدل الهی و سایر آموزه های دینی به عدلیه معروف شده اند. آن ها با این مبنا، آموزه های دینی را به نحوی تحلیل کرده اند که خروجی آن، اختیار انسان، وجوب لطف و رعایت اصلح، وجوب تکلیف، نفی تکلیف فراتر از طاقت، وجوب اعواض بر آلام ابتدایی و تفسیر حکیمانه شرور بوده است. البته آن ها در برخی از باورها اختلافات جزئی و در بحث اراده و اختیار اختلاف نظر مهم دارند. معتزله در این باب، راه افراطی تفویض را برگزیده، اما امامیه با پیروی از ائمه اطهار(ع): نظریه «لاجبر و لاتفویض بل امر بین الامرین» را برگزیده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 89 تا 106
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقش عقل و نقل در معرفت دینی از منظر شیخ صدوق و شیخ مفید
نویسنده:
مهدی عبدالهی ، سمیه کریم نژادی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
چکیده :
شیخ صدوق و شیخ مفید با ارائه نظریات و نوآوریهایی در حدیثشناسی و علم کلام، نقش مؤثری در پویایی آموزههای شیعه ایفا نمودهاند. ایشان با حفظ قلمروهای معرفتشناختی عقل و نقل، هر دو منبع را در معرفت دینی مؤثر و لازم دانسته و روشهای مختلفی را در بهرهگیری از آنها اتخاذ نمودهاند؛ به گونهای که شیخ صدوق با رجحان روش نصگرایی، از روایات مشتمل بر استدلالهای عقلانی نیز بهره گرفته و شیخ مفید با توجه ویژه به عقل و رویکرد عقلگرایانه، به اثبات گزارههای دینی و دفاع از آنها پرداخته است. ایشان به بررسی سند و محتوای نصوص دینی اهتمام داشتهاند؛ لکن شیخ مفید هماهنگی مفاد خبر با گزارههای عقلی قطعی را بر بررسی سندی آن مقدم میدارد. علی رغم اشتراکات این دو متکلم در مبانی و اصول اعتقادات دینی، میتوان اختلاف ایشان را در انتخاب روش تبیین و اثبات احکام و معارف کلامی دانست. گرچه در برخی اختلافات اساسی، روش عقلانی شیخ مفید در بررسی مفاد و سند متون دینی قابل دفاع است. درمجموع میتوان رویکرد شیخ صدوق در توجه به علوم نقلی را فتح الباب تأسیس روش عقلگرایانه شیخ مفید و مبنای توسعه علوم عقلی تلقی نمود. در این تحقیق سعی بر آن است با روش تحلیلی-توصیفی و نگرشی جامع، ابعاد و زوایای مختلف اختلافات معرفتشناختی و روششناختی در رویکرد کلامی شیخین واکاوی شود که از نوآوریها و امتیازهای این اثر نسبت به آثار مشابه نگاشتهشده در این زمینه به شمار میرود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 147 تا 170
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی دیدگاه شیخ مفید و فیض کاشانی در موضوع گستره علم امام(ع)
نویسنده:
نویسنده:ایاز علی شاه سید؛ استاد راهنما:عبدالمجید زهادت
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست منابع فارسی
فهرست منابع انگلیسی
فهرست نوشته ها
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
چکیده :
پایان نامه به عنوان ” بررسی تطبیقی دیدگاه شیخ مفید و فیض کاشانی در موضوع گستره علم امام (ع)“ می باشد که در آن به نظریات کلامی شیخ مفید و فیض کاشانی درباره ی منشأ علم امام، منابع علم امام و گستره علم امام پرداخته شده است. بر اساس تحقیقی که انجام داده شده، بر می آید که شیخ مفید قائل به محدودیت علم امام می باشد ولی فیض کاشانی بیان می کند که امام از علم گسترده ای برخوردار است. در مورد منابع علم امام هر دو بزرگواران می فرمایند که یکی از منابع علم امام قرآن مجید می باشد که آئمه علیهم السلام بعضی از علومشان را از قرآن دریافت می کنند،روایات متعددی هم به عنوان شاهد و تایید ذکر شده است.. همچنین می گویند که علوم از طریق پیامبر اعظم (ص) به امامان منتقل می شود که این علوم نسل به نسل به سایر آئمه علیهم السلام انتقال می یابد که بعضی از روایات از منابع هر بزرگواران به عنوان شاهد و موید ذکر شده است. در مورد گستره علم امام شیخ مفید ذکر می کند که علم به شهادت خویش برای امام واجب نیست اما اگر امام این نوع علم را بداند خداوند به او تفضل کرده است ولی فیض کاشانی بیان می دارد که آئمه علیهم السلام به شهادت خویش آگاه بوده اند همچنین در مورد علم به اعمال بندگان شیخ مفید می فرماید که برای تصدی مقام امامت این نوع علم لازم نیست و اگر امام این نوع علم را بداند تفضل خداوندی است ولی فیض کاشانی می گوید که تمام آئمه علیهم السلام از اعمال بندگان آگاهی داشتند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی مقایسه ای مقامات اخروی اهل البیت علیهم السلام از دیدگاه شیخ صدوق و شیخ مفید علیهما الرحمه
نویسنده:
نویسنده:سید مقبول حسین رضوی؛ استاد راهنما:علی نقی خدایاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست منابع فارسی
فهرست منابع انگلیسی
فهرست نوشته ها
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
چکیده :
شیعیان معتقدند که اهل بیت علیهم السلام در آخرت نیز دارای مقام های بلند و فوق العاده ای هستند، و در این رابطه احادیث فراوانی در منابع حدیثی مختلفی، از ایشان یافت می شود، همانند حضور ایشان بر بالین محتضر، شفاعت در قبر، حمل لواء حمد، ساقی کوثر بودن ایشان، حضور و کمک رسانی به مومنین بر پل صراط و ... که ازجمله این مقامات است. با توجه به این که شیخ صدوق و شیخ مفید علیهما الرحمه از بزرگان شیعه هستند و رویکردهای علمی متفاوتی نیز دارند، سعی بر آن شده است تا، موضوع یاد شده را با توجه به نظرات و آراء این دو عالم شیعی مورد بررسی قرار گیرد و اشتراکات و تمایزات آنها آشکار شود. مهمترین اشتراکاتی که در نظریات این دو عالم شیعی می توان یافت چنین است که هر دو قائل هستند که اهل بیت دارای مقاماتی اخروی هستند، مثلا حق شفاعت دارند، تقسیم کننده بهشت و جهنم هستند، صاحب حوثر هستند، صاحب لواء حمد هستند، در تک تک مراحل سخت به یاری مومنین می پردازند، و اما اختلافی که بین این دو صاحب نظریه وجود دارد، اصلی ترین و مهم ترین اختلافی که بین این دو عالم شیعی وجود دارد حضور اهل بیت بر بالین محتضر است، طبق نظر شیخ مفیدعلیه الرحمه فرد محتضر اهل بیت را چشمان جسمانی خویش مشاهده نمی کند بلکه صرفا وجود ایشان را به خاطر ولایت ایشان احساس می کند، اما طبق نظریه شیخ صدوقعلیه الرحمه فرد محتضر با همین چشمان مادی پیغمبر و امامان معصوم علیهم السلام را مشاهده می کند. علاوه بر این اختلاف، اختلافات جزئی دیگری نیز میان نظریات این دو عالم شیعی وجود دارد، مثلا: در معنای اعراف اختلافی وجود دارد، شیخ صدوقعلیه الرحمه می گوید که اعراف سوری است یعنی یا مکان مرتفعی است، یا حجابی است میان بهشت و جهنم، اما شیخ مفیدعلیه الرحمه می گوید که اعراف کوهی است میان بهشت و جهنم، به همین نحو اختلافات جزئی دیگری نیز وجود دارد، مثلا در: روح، عقبی، صراط، حساب و میزان..
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی مقایسهای مکتب فایدهگرایی اخلاقی جان استوارت میل و نظریه مصلحت در کلام شیعی (با تأکید بر مدرسه کلامی بغداد)
نویسنده:
نویسنده:امیرحسین پاشایی؛ استاد راهنما:هادی صادقی؛ استاد مشاور :حمیدرضا شریعتمداری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
فهرست منابع فارسی
فهرست منابع انگلیسی
فهرست نوشته ها
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
چکیده :
نظریه فایدهگرایی جان استوارت میل نقش محوری در سودگرایی به ویژه سودگرایی کلاسیک دارد و بیشترین خیر برای بیشترین افراد را اصل اساسی ارزش اخلاقی میداند. در سویی دیگر در سنت کلامی شیعی و مکتب عقلگرای بغداد، نظراتی که حول محور مصلحت مطرح و مصلحت را ملاک ارزش و حسن و قبح افعال معرفی میکنند، این قابلیت این را دارا هستند که با سودگرایی مقایسه شده و ما را به نظریات فلسفه اخلاق اسلامی نزدیکتر کنند. از این رو در این تحقیق با روشی توصیفی ـ تحلیلی، نظریه میل با نظریه مصلحت که برامده از آراء متکلمین اصلی مکتب کلامی بغداد (شیخ مفید، سید مرتضی و شیخ طوسی) است، مقایسهشده است. حاصل آنکه هر دو نظریه در اصول وحدتگرا هستند. در نظریه میل اصل سود و در نظریه مصلحت، مصالح و مفاسد واقعی است که حسن و قبح افعال را تعیین میکنند. مصالح و مفاسدی که اگر ثابت و همیشگی باشند عقل مرجع تشخیصشان است و اگر متغیر باشند شرع به کمک عقل آمده و آنها را به نحو تفصیلی مشخص میکند. نظریه میل اگرچه به زعم وی قابلیت سازگاری با آموزههای مسیحی را دارد، نظریهای سکولار و فارغ از پیشفرضهای الهیاتی است اما نظریه مصلحت به شدت متأثر و مبتنی بر مبادی خداشناسانه است. در نهایت اینکه اگرچه خیر ذاتی در نظریه میل و مصلحت غایی در نظریه مصلحت به لذت و ألم منتهی میشود اما برخلاف میل، لذت و ألمی در نظریه مصلحت مبنای ارزش افعال و جعل احکام دانسته میشود که یا از احکام ضروری عقل صادر شده باشد یا از جانب خداوندی که کمال مطلق است تأیید شده باشد، از این رو لذات اخروی و پایدار بر لذات دنیوی تقدم دارند. ماهیت نظریه مصلحت سبب میشود بسیاری از اشکالاتی که به نظریه میل وارد میشوند، مانند دشواری محاسبه سود یا غفلت از سود فردی، وارد نباشد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
تعداد رکورد ها : 796
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید