جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنصر بنیادین در تعیین نسبت میان مردمی شدن و آسیب‌دیدگی خانواده، مسئله جنسیت است. خانواده اسلامی بر بنیاد تفاوت‌ جنسبت و نقش‌های جنسیتی استوار بوده و دارای هویت اخلاقی و ساختار عمودی تعدیل یافته است. اما خانواده مردمی‌شده مبتنی بر تشابه نقش‌های جنسیتی، حقوق‌مدار و دارای ساختار افقی است. این مقاله با استفاده از رویکرد فرهنگی، کوشیده است در پرتو تقابل فرهنگ امروزی با فرهنگ اسلامی در موضوع جنسیت، نقش مردمی‌شدن در بحران خانواده‌‌‌های اسلامی در سه سطحی مترتب به‌هم صورت‌بندی می‌شود: 1) در سطح انکار تفاوت‌های جنسیتی، بحران هویت ‌جنسیتی، فروپاشی اقتدار مردانه و زنانه شدن خانواده تحلیل شده است. 2) در سطح انکار نقش‌های جنسیتی، تضعیف نقش‌های مادری و همسری بررسی شده و با تأکید بر اشتغال زنان، فرایند تبدیل شدن خانه به خوابگاه فهم‌پذیر شده است. 3) در سطح تشدید حقوق‌محوری، به برخی دیگر از آسیب‌ها توجه شده که در محورهای سه‌گانه (مناسبات طلبکارانه، افزایش منازعات خانوادگی، و بی‌خانمانی) طبقه‌بندی شده ‌است. نکته مهم این است که در این پژوهش، آسیب‌های مهمی که از خاستگاه مردمی‌شدن بر خانواده‌های اسلامی تحمیل می‌شود به‌گونه‌ای صورت‌بندی شده که با ملاحظه پیوند نظام‌مند آنها و دلالت‌هایی که هرکدام در دیگر ابعاد حیات خانوادگی دارد، می‌تواند تمام آسیب‌های نهاد خانواده را فهم‌پذیر سازد. همین امر موجب می‌شود محتوای این پژوهش متفاوت با پژوهش‌های دیگر باشد.

اصل «نابرابری اجتماعی» که به تفاوت‌ در بهره‌مندی از مزایای اجتماعی اشاره دارد، ریشه در مبادی انسان‌شناختی و ضرورت‌های اجتماعی دارد. ازاین‌رو برای جامعه نیز دارای آثاری مثبت است. ولی نحوه شکل‌گیری و میزان حضور آن می‌تواند پیامدهای سوئی بر جامعه تحمیل کند. تحلیل برخی از افراد برجسته از پیامدهای قشربندی، مسئله این پژوهش را شکل می‌دهد که با روش «تحلیل منطقی» بررسی ‌شده است. به نظر می‌رسد تعدیل نشدن نابرابری اجتماعی می‌تواند انسجام اجتماعی را مخدوش سازد و بستر کینه اجتماعی را فراهم کند. همچنین باعث ایجاد بسیاری از کجروی‌ها متناسب با طبقه بهره‌مند و محروم جامعه گردد.