جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ژان کلود میلنر و الن بدیو سیاره ی انقلاب را با یک سفینه ترک نکردند. و هیچ سنجه ی مشترکی میان رهاکردن جهان بینی سیاسی توسط میلنر و تعقیب ادامه دار آن توسط بدیو وجود ندارد. این تبادل ابتدا و مهم تر از همه دعوت به خوانشی از «قرن انقلاب ها»ست، یا چنان که آنتوان ویت نامیدش، دعوت به خوانشی از «قرن کمونیسم». خوانشی دوصدایی که اجازه ی رد و پذیرش مواجهه ای ضد توتالیتر را به اندازه ی مواجهه ای پیگیر [تمامیت خواهی] به ما می دهد که طبق آن، بعد از شکست چرخه ی انقلاب ها، دوره ای «میانه» خواهد آمد که ممکن است در آن نگرشی رهایی بخش درباره ی تاریخ دوباره بنیان گذاشته.

«معنای سیاسی هستی‌شناسی فلسفی مارتین هایدگر» از پیر بوردیو، یک سفر فکری متقاعدکننده است که از دریچه یکی از مرموزترین متفکران قرن بیستم، مارتین هایدگر، به تعامل پیچیده بین فلسفه و سیاست می‌پردازد. در این اثر تأمل‌برانگیز، بوردیو، جامعه‌شناس و فیلسوف مشهورفرانسوی‌، پیچیدگی‌های تعامل سیاسی هایدگر را بررسی می‌کند و پیامدهای عمیق هستی‌شناسی او را بر چشم‌انداز اجتماعی-سیاسی آشکار می‌کند. این کتاب، کاوش عمیقی از تقاطع بین فلسفه و ایدئولوژی سیاسی است‌ که در چارچوب فلسفی هایدگر تجسم‌یافته است. بوردیو با استادی، ایده‌های تاثیرگذار هایدگر را کالبدشکافی می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه از قلمرو متافیزیک انتزاعی فراتر ‌می‌روند تا درک ما از قدرت، اقتدار و ساختارهای اجتماعی را شکل دهند. یکی از موضوعاتی که بوردیو در این کتاب به خوبی آشکار کرد، بررسی انتخاب‌های سیاسی هایدگر و همخوانی آنها با اعتقادات فلسفی اوست. این کتاب فراتر از متون فلسفی است و درگیری هایدگر با حزب نازی را در طول دهه‌ی 1930 روشن می‌کند. بوردیو با پیچیدگی‌های اخلاقی، وفاداری‌های سیاسی هایدگر درگیر می‌شود و خوانندگان را تشویق می‌کند تا با رابطه ناراحت‌کننده بین کار فکری و پیامدهای دنیای واقعی روبه‌رو شوند. کتاب فوق، به‌عنوان یک بررسی انتقادی از رابطه‌ی بین قدرت‌فکری و نفوذ‌سیاسی عمل می‌کند. بوردیو خوانندگان را تشویق می‌کند تا در مورد مسئولیت‌های رهبری فکری تأمل کنند و توجه را به پیامدهای بالقوه‌ی ایده‌های فلسفی هنگامی که به کنش سیاسی ترجمه می‌شوند، جلب کند. همچنین بوردیو خوانندگان را دعوت می‌کند تا با مفاهیم گسترده‌تر فلسفه‌ی هایدگر در زمینه‌ی گفتمان‌ سیاسی معاصر، دست‌و‌پنجه نرم کنند. تحلیل بوردیو فراتر از نقد تاریخی است و نشان می‌دهد که چگونه ایده‌های هایدگر همچنان در بحث‌های مربوط به قدرت، هویت و نقش روشنفکران در شکل‌دهی به روایت‌های اجتماعی بازتاب می‌یابد. علاوه‌بر این، کاوش بوردیو از هستی‌شناسی سیاسی هایدگر به‌عنوان یک داستان هشداردهنده عمل می‌کند و خوانندگان را ترغیب می‌کند که نسبت‌به ابعاد اخلاقی کارفکری هوشیار باقی بمانند. این کتاب با رویارویی با جنبه‌های تاریک‌تر میراث هایدگر، خوانندگان را به چالش می‌کشد تا مسئولیت‌های اخلاقی همراه با نفوذ فکری را به‌طور انتقادی ارزیابی کنند. در خاتمه، «معنای سیاسی هستی‌شناسی فلسفی مارتین هایدگر» پیر بوردیو یک سیر فکری است که خوانندگان را به تلاقی پیچیده‌ی فلسفه و سیاست دعوت می‌کند. این تحلیل ظریف و قابل تاملی از هستی‌شناسی هایدگر ارائه می‌کند و ابعاد پنهانی را آشکار می‌کند که فراتر از محدوده‌های فلسفه دانشگاهی است. نثر جذاب بوردیو، همراه با بینش عمیق او، این کتاب را به کاوشی فریبنده در مورد مفاهیم اخلاقی و سیاسی نهفته در میراث فکری متفکران تأثیرگذار تبدیل می‌کند. چه از علاقه‌مندان به فلسفه، چه دانشجوی نظریه سیاسی، یا صرفا در مورد پیوند ایده‌ها و قدرت کنجکاو باشید، این کتاب نوید سفری روشنفکرانه را می‌دهد که شما را مشتاق می‌کند تا رشته‌های پیچیده‌ی هستی‌شناسی سیاسی هایدگر را باز کند.

همگان «رنه دکارت»، فیلسوف فرانسوی عصر روشنگری را از جمله بنیان‌گذاران فلسفه جدید (فلسفه پس از روزگار نوزایش) می‌دانند. او نخستین فیلسوف بزرگ پس از سده‌های میانه است و به همراه فیلسوفانی چون «اسپینوزا» و «گوتفرید لایبنیتز» به مکتب «خردگرایی» تعلق دارند؛ اين مکتب بر آن بود که: «به آنچه حواس انسان ارائه می‌دهند نمی‌توان اطمینان کامل داشت، بلکه تنها از راه عقل است که شناخت حقیقی و یقین‌آور صورت می‌گیرد». در این کتاب با نگاهی به زندگی دکارت و عصر او، اندیشه‌های دكارت، واکاوی و تأثیرش بر فیلسوفانی چون «کانت»، «هیوم» و... و نیز بر زبان‌شناسی، علم ریاضیات و... بررسی می‌شود.

«جورج ایوانویچ گورجیف» نویسندة کتاب حاضر، در سال 1866 م در شهر «الکساندروپل» در منطقه‌ای در امپراطوری سزاری به دنیا آمد. او در جست‌وجوی دانش و معرفتی که به امکانات نهان مردم و جایگاهش در عالم بپردازد، سفرهای بسیاری کرد و در سال ۱۹۲۲م نهاد تکامل هماهنگ مردم را در کاخِ «دو پریوه درفونتن بلو ـ آوون» نزدیک پاریس بنیاد گذاشت. نوشته‌های گورجیف سه سلسله دارد که کتاب حاضر سلسلة اول: سه کتاب با نام «نقد عینی و بی‌طرفانة زندگی مردم» یا «قصه‌های بلزباب برای نوه‌اش» است. او در این کتاب بینش خود را از هدف و مقصود زندگی مردمی در طرح گسترده کیهان‌شناسی آشکار شدن زندگی در عالم سطوح زندگی به تصویر می‌کشد و نقدی از خشونت و گمراهی در فرهنگ مردم و نیروی بالقوه تکامل را به نمایش می‌گذارد.

از منظر کتاب حاضر، قطار اروپا رو به سوی خراب‌آباد دارد و وضع موجود نمی‌تواند چنان‌که هست تداوم یابد. بدین منظور، آراء و نظریات دو متفکر جهان غرب در باب تحول و دگرگونی فضای پیرامونی‌شان مورد بررسی قرار می‌گیرد. اولین متفکر هایدگر است که بنا به خوانش‌های معمول زمانه، او در عرصات رازورزانگی و شاعرانگی سیر می‌کند و گویی نسبت و مناسبتی با اندیشه تحول و دگرگونی ندارد، حال آن‌که در کتاب پیش رو، تر وادن ایده‌های هایدگر در باب انقلاب را می‌کاود و در باب کارکردها و کژکارکردهای‌شان سخن به میان می‌آورد، به عبارت دیگر نشان می‌دهد که اندیشه­ ورزی در فراسوی ماده و انرژی یا فیزیک، خود می‌تواند جزئی از اجزای تشکیل­ دهنده یک وضعیت سیاسی و انضمامی باشد.

دو هزار سال قبل پسری جوان به نام مارکوس اورلیوس از یک زندگی ساده به مقامی بسیار بالا رسید و امپراتور سرزمینی پهناور شد. حکایت آنچه آموخت، آنچه انجام داد، و آنچه بود، در طول تاریخ طنین انداخته است. نویسنده ی معروف رایان هالیدی، که کتابهایش به بیش از سی زبان ترجمه شده است، در امپراتور فیلسوف داستان زندگی و اندیشه های مارکوس اورلیوس را به زبانی روان و به همراه تصاویر ماهرانه ی ویکتور یوهاس شرح می دهد.

در میان کتاب‌های زیادی که در شرح اندیشهٔ نانسی نوشته شده‌اند، ویژگی یکّهٔ کتاب فلسفه ژان - لوک نانسی آن است که فلسفهٔ او را به شکلی سیستماتیک و نظام‌مند، و نه به‌صورت تاریخی، شرح می‌دهد. یک امتیاز چنین رویکردی آن است که خواننده به منطق یا ژستِ اصلی فلسفه‌ورزی فیلسوف فرانسوی در جمیع آثارش پی خواهد برد، و از این رهگذر خواهد توانست خط فکری و روش‌ِ مواجههٔ واحدی را در اندیشهٔ او در خصوص مسائل و عرصه‌های گوناگون هستی‌شناختی، سیاسی، اجتماعی و هنری رصد کند. نویسنده بر همین اساس، به تأکید می‌گوید فهم نوشته‌های نانسی در گرو درک هستی‌شناسی اوست و از خواننده می‌خواهد به‌دقت فصل نخست را به مطالعه گیرد و در ادامه هم بارها به مفاهیم و تعاریف و اصطلاحات تشریح‌شده در آن فصل رجوع کند. اما از سوی دیگر ممکن است این نحو عرضهٔ سیستماتیک فلسفهٔ نانسی، موجبِ از دست رفتن برخی زمینه‌های تاریخی و فکری‌ای شود که فلسفهٔ نانسی در آن‌ها بالیده است. البته نویسنده اشاراتی اجمالی و فشرده به پیوندهای فکری نانسی با منظومه‌های مفهومی‌ای که زمینِ فلسفهٔ او هستند می‌کند، اما شاید این توضیحات برای خوانندهٔ متعارف کافی نباشد و او را به درک درست و عمیق موضوع نرساند، گرچه نباید از یاد برد که به‌دست آوردن تصویری یکسره شفاف از فلسفهٔ نانسی ناممکن است. مطالعهٔ این کتاب چندان آسان نیست. خواننده، به‌رغم نثرِ شیوای نویسنده، با عباراتی غریب و نامتعارف مواجه می‌شود. دلیل این دشواری، علاوه بر ماهیتِ پیچیدهٔ فلسفهٔ نانسی، آن است که او مفاهیم و مقولاتِ سنتی فلسفی را به معنایی یکسر تازه به استخدام فلسفهٔ خویش درمی‌آورد، و علاوه بر آن در گفت‌وگوی مداوم با فلاسفهٔ گوناگون، از کانت و هگل گرفته تا هایدگر، باتای، دریدا، بلانشو و دیگران است. بنابراین خواننده برای فهمِ گفتار نانسی می‌بایست آشنایی کمابیش عمیقی با مسائل و معضله‌های آن فلسفه‌ها، علی‌الخصوص سنتِ پدیدارشناسی و واسازی، داشته باشد.