جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«یک زندگی...» در مقامِ کتاب گزینشِ برخی از اساسی‌ترین آثار دلوز با نظر به مبانیِ تفکر او و دقایقِ ملتهب آن است. این گزیده از مقاله‌ها، نشست‌ها، گپ‌وگفت‌ها، یا نامه‌هایی تشکیل شده که نقشِ مهمی در فهمِ حیاتِ فلسفی او بازی می‌کنند. اما «یک زندگی...» در مقامِ مفهوم نشانگرِ سعادتِ تمام‌وکمال است: ولگردی بدنام که همه از او متنفرند، در حالی که دراز افتاده و به حال مرگ است، پیدا می‌شود. همگان برای کوچک‌ترین نشانه‌ی زندگی در وی از خود اشتیاق، احترام و حتی عشق بروز می‌دهند. همه به تقلا می‌افتند تا وی را نجات دهند، تا آنجا که این مفلوک در عمیق‌ترین حالت بیهوشی نیز چیزی لطیف و شیرین را حس می‌کند که در جانش می‌نشیند. ولی وقتی که به زندگی باز می‌گردد، نجات‌دهندگانش سردتر می‌شوند، و خودش نیز دوباره فرومایه و زننده. میان زندگی و مرگ او دقیقه‌ای است که تنها به یک زندگیِ در حالِ بازی با مرگ تعلق دارد

مجموعهٔ فکرآورد فرصتی است برای آشنایی مخاطبان فارسی‌زبان با آرای فیلسوفان بزرگ از رهگذر هم‌آوردی‌های فکری رو در روی ایشان. بسیاری از فلاسفه عصر حاضر در نامه‌ها و مقالات خود به گفتگوها و مجادلات فلسفی می‌پردازند. گفتگوهایی جذاب و بحث‌برانگیز که گاهی به نزدیکی و تعدیل آرای آنان می‌انجامد، گاهی تلاش‌هایی نافرجام برای رسیدن به تفاهم است و گاهی هم شکاف‌های فکری میان آنها را افزایش می‌دهد. مقالات این مجموعه که مجادلات و مقالات و نامه‌های دو فیلسوف معروف معاصر، یورگن هابرماس و ریچارد رورتی، به شیوه‌ای گزینش شده که به موجزترین شکل گره‌گاه‌های مجادلات فلسفی میان فیلسوفان بزرگ را از زبان خودشان و در بحبوحهٔ جدل فلسفی نشان دهد. مقالاتی نیز از برخی مفسّران در توصیف دقیق‌تر این مجادلات و واکاوی ظریف‌تر مواضع و لوازم آن‌ها در هر مجموعه گنجانده شده است.

پس از حملات 11 سپتامبر، پس از تهاجم به افغانستان و عراق و در اوج "جنگ علیه ترور"، ژان بودریار، متفکر جنجالی پست مدرنیست، کتاب "هوش شر" را نوشت. در پرداختن به لفاظی به اصطلاح «برخورد تمدن‌ها» بین غرب سرمایه‌داری و اسلام دینی بنیادگرا، این کتاب همچنین جمع‌بندی بسیاری از مهم‌ترین مضامین پروژه فلسفی بودریار را ارائه می‌کند. بودریار در اینجا بررسی می‌کند که چگونه لفاظی سیاسی نئولیبرالی فرهنگ‌های انسانی را به دو نیروی متضاد تقسیم می‌کند، یکی بر اساس مبادله نمادین، که دوگانه و متقابل است، و دیگری مبتنی بر مبادله پول و نشانه، که کلی‌کننده است. جوامع غیرغربی می توانند فرهنگ های نمادین واقعی و بادوام ایجاد کنند. اما سیستم جهان غرب، بر اساس منطق امپراتوری، برای ایجاد یک واقعیت یکپارچه و مهر و موم شده، طراحی شده است تا در سراسر جهان و تصویر آن بچرخد. اگر اولی تخریب ناپذیر و دومی غیرقابل مقاومت باشد، چه کسی می تواند برنده شود و پیروزی چگونه خواهد بود؟ ژان بودریار یکی از تأثیرگذارترین منتقدان فلسفی و فرهنگی است که امروزه همچنان می نویسد. کتاب‌های او شامل: جنگ خلیج‌فارس انجام نشد، آمریکا، اغواگری، نظم اشیاء و...

کتاب حاضر با هدف معرفی آلن بادیو، فیلسوف فرانسوی قرن بیستم میلادی تألیف گردیده است. آثار او را می‌توان در زمره رمان، شعر و اندرزنامه‌های سیاسی قرارداد که همه آن‌ها استدلال‌های فلسفی را با نظریه‌های ریاضی همراهی می‌کنند. حرف اصلی بادیو آن است که فلسفه همواره همان زندگی‌نامه فیلسوف است.

کتاب نامه های نیچه، اثری نوشته ی فردریش نیچه است که نخستین بار در سال 1921 به چاپ رسید. این مجموعه که دربردارنده ی بیش از دویست نامه از نیچه است، مکاتباتی ارزشمند درباره ی موضوعات مهم برای این فیلسوف—از جمله فلسفه، تاریخ، اخلاقیات، موسیقی و ادبیات—را ارائه می کند. در این کتاب همچنین، نامه هایی درباره ی زندگی شخصی نیچه وجود دارد که نشان دهنده ی فراز و نشیب های مختلف زندگی او هستند. در میان اسامی دریافت کنندگان این نامه ها، نام هایی همچون ریچارد واگنر، اروین رود، لو سالوم، مادر نیچه و خواهرش، الیزابت، به چشم می خورند. علاوه بر این ها، رو به وخامت رفتن سلامت روانی نیچه نیز در نامه ای بسیار تکان دهنده از فرانز اوربک آورده شده است.

طی سال هایی که از زمان نوشتن مقالات گردآمده در این مجموعه می گذرد، افق های فکری ام به تئاتر آکوسماتیک، رادیوی فانتاسمی، چشم اندازهای درآمیخته با زیباشناسی، و والایی مربوط به خوراک شناسی بسط یافته است. همچنان که ماه به ماه و گاهی روزبه روز، میان نوشتن، تئاتر، رادیو، عکس، نمایش عروسکی، آشپزی، میان تأمل و سفر، نظریه و عمل، پیش می رفتم و همچنان که این گذار گاهی درون خانه ام و گاهی در میان قاره ها اتفاق می افتاد، اغلب درباره ی پیوندهای بین این شورهای مختلف از خودم می پرسیدم و در شگفت می شدم. در نتیجه اندیشه هایی را که در پی می آید پیشنهاد می کنم؛ قطعا این ده اصل نه برسازنده ی طرح کلی یک اتوبیوگرافی عقلانی (یعنی خلاصه ای از شیوه های کارم) هستند، نه مانیفستی درباره ی شهریاری ناممکن. ۱. خاستگاه ها را تکثیر کنید. مولف نمرده است، بلکه به نحو فزاینده ای مرکززدوده شده است. تکثیر دیجیتالی باید در مقابل مادیت ناب قرار بگیرد. کوچ گری تنها در نسبت با ویژه بودن جایگاه های درنوردیده شده معنادار است. ۲. تکنیک ها را خنثی کنید. فرم های اندیشه همواره با تکنولوژی معوج می شوند. باید فتیش ها را نه سرکوب که به دقت تشریح کنیم. به انگل ها میدان دهیم، خنثای شان نکنیم؛ از ساز وکارهای اتصال کوتاه حمایت کنیم، درست شان نکنیم. ۳. به مداخله ها تن دهید. خود حضور عروسک گردان، عروسک را می آفریند. فرم عروسکْ، عروسک گردان را از فرم می اندازد. با درنظرگرفتن این رابطه ی صمیمانه و خودمانی، کارگردان یک انگل است، هرچند از نوع مولدش.

«یوگای پاتنجلی» پیرامون مراقبه در مکاتب عرفانی هند به قلم میرچا الیاده(۱۹۸۶-۱۹۰۷)، متخصص عرفان هندی و یوگا است. هدف میرچا الیاده در کتاب یوگای پاتنجلی، معرفی آن بخش از یوگا است که پاتنجلی آن را به نام یوگاسوتره در قرن دوم قبل از میلاد تنظیم و تدوین کرده است. او ضمن معرفی یوگای پاتنجلی، به ارتباط آن با مکتب سانکهیا (فصل اول کتاب) و سایر مکاتب و افکار هندی مثل دین بودایی، تانترا و ریاضت گرایی (فصل سوم و چهارم) می پردازد. اساس کار الیاده در این کتاب، خود یوگاسوتره ها، تفاسیر آن و نیز نظرات اشخاص معروفی چون داسگوپتا، کیث و دیگران بوده است.

«محمود درویش»، شاعر بزرگ و فقید فلسطینی در شعر «بدرود با ادوارد سعید» می‌نویسد: «زیبایی‌شناسی یعنی رسیدن به تناسب». اگر تناسب را ورای هر منظر زیبایی‌شناسانه، آنی بدانیم که کلیت شاکله‌ی فکر فلسفی را می‌سازد، آن‌گاه است که می‌توان به درک و فهم روابط بین دستگاه‌ها و ایده‌های فلسفی رسید. کتاب «کنش‌پذیری ریشه‌ای» نوشته‌ی «تامس کارل وال» اتصال کنش‌پذیری به واسطه‌ی گرانیگاه‌هایی‌ست که امانوئل لویناس، موریس بلانشو و جورجو آگامبن درعین جدایی منظر فلسفی‌شان داشته و دارند، آن هم در ریشه و پیوند با منطق استعلایی امانوئل کانت: بلانشو که کنش‌پذیری را نسبت به تصویر می‌دانست، لویناس که آن را نسبت به دیگری تعریف می‌کرد و پس‌از‌آن دو، آگامبن که کنش‌پذیری را نسبت به در-زبان-بودن شرح داده و می‌دهد. این کتاب به یکی از پرسش‌های اساسی فلسفه هم می‌پردازد: چه چیزی دازاین را نمایان می‌کند؟ نویسنده از منظر بلانشو، لویناس و آگامبن می‌نویسد: وقتی هیچ چیزی نباشد(؟!). البته که کتاب کنش‌پذیری ریشه‌ای دائما با این پرسش و ده‌ها پرسش دیگر کلنجار می‌رود و در بسیاری از مواقع پاسخی هم در کار نیست، اما جست‌وجو در وجود رازآمیز اثر هنری و اخلاق تصویری لویناس در کنار زبان تصویری بلانشو و بعد، اجتماع تصویری آگامبن، کتاب را عجیب مهم و خواندنی کرده‌است، هرچند نمی‌توان منکر پیچیدگی‌های سرشار از آزار آن شد که شاید به هر روی طبیعت مواجهه با این سه فیلسوف باشد.

این کتابی است از روایاتی که از نظر فلسفی آموزنده هستند و برای متفکران نوشته شده اند که از نظر فلسفی پیشرفته اند. حتی همان گونه که اثبات ریاضی از مجموعه ای از مراحل نموی و کوچک از استدلال ها تشکیل شده است، رشته ی استدلال و تامل فلسفی از زنجیره ای از ملاحضات تشکیل شده و...

کتاب زایش تراژدی، اثری نوشته ی فردریش نیچه است که اولین بار در سال 1872 انتشار یافت. نیچه در این کتاب ارزشمند، به خاستگاه های تراژدی یونانی و ارتباط آن با فرهنگ وقت آلمان می پردازد. او بیان می کند که تراژدی یونانی، نمودی از فرهنگی است که به تعادلی ظریف اما قدرتمند میان نوع نگرش دیونیزی به آشوب و رنج، و قاعده مندی و شفافیت ساختار منطقی آپولویی دست یافته است. نیچه به منظور ترویج بازگشت به این ارزش ها، منطق گرایی متکبرانه ی فرهنگ آلمانی در اواخر قرن نوزدهم را به باد انتقاد می گیرد و با شور و تأثیرگذاری همیشگی نثر خود، از مخاطبین می خواهد تا به سوی پدید آوردن فرهنگی بهبود یافته حرکت کنند و به این ارزش های فراموش شده دوباره جان ببخشند.