جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

موسوعة الإمام العسكري (علیه السلام)، توسط گروه علمى مؤسسه ولى عصر(عجل الله تعالی فرجه الشریف)، آقايان سيد محمد موسوى، عبدالله صالحى، مهدى اسماعيلى و سيد ابوالفضل طباطبايى، تحت اشراف سيد محمد حسينى قزوينى به زبان عربى تدوين شده است. اين اثر سومين موسوعه تدوين‌شده از اين مؤسسه بوده كه دربردارنده آنچه از امام حسن عسکری (علیه السلام) - در گفتار و كردار - صادر شده، همچنين آنچه از ديگران - كتب آسمانى، انبيا، ائمه (علیهم السلام) و شخصيت‌هاى شيعه و سنى - در شأن و منزلت ايشان وارد گرديده است، مى‌باشد؛ به‌عبارت‌ديگر، معجم تمامى امورى است كه به امام عسكرى (علیه السلام) مربوط مى‌باشد. اثر حاضر، گسترده‌ترين و جامع‌ترين كتاب موجود در مورد حيات امام يازدهم علیه السلام مى‌باشد. كتاب با دو مقدمه از ابوالقاسم خزعلى و سيد محمد حسينى قزوينى آغاز و مطالب در نه باب و يك خاتمه تنظيم و در شش جلد منتشر شده است. تعداد احاديث كتاب، حدود 1180 حديث مى‌باشد و از حدود 210 عنوان كتاب از منابع اوليه شيعه و سنى استفاده شده است یکی دیگر از امتیازات و ویژگی های این موسوعه، فهرست های مختلف و متنوّعی است که در 30 عنوان به شرح زیر خواهد بود: فهرست آیات شریفه قرآن، دعاها و زیارات، احادیث شریفه، کلمات غیر معصوم، اسامی 14 معصوم علیهم السلام ، پیامبران سلف و جانشینان ایشان، نام فرشتگان و جنّیان، مردان، زنان، مکان ها و شهرها، صنایع و حرفه ها، فرقه ها و مذاهب، پادشاهان و خلفا، عناوین فقهی، وزن ها و کیل ها و...، اشعار، اوّلیّات، ضرب المثل ها، امراض و آفات، زبان های گوناگون، مقامات الهی، حیوانات، خوراکی ها و آشامیدنی ها، پوشیدنی ها، رنگ ها، زینت آلات، کتاب های آسمانی، وقایع و ایّام، ستارگان، مصادر و منابع موسوعه "جلد دوم" شامل باب سوم در دو فصل: فصل اوّل در 6 موضوع: در ابعاد مختلف زندگی اجتماعی، فرهنگی، اخلاقی، سیاسی و... فصل دوم در 10 موضوع: پیرامون حالات و برخورد های حضرت با خلفای هم عصر خود. باب چهارم در چهار فصل: فصل اوّل در 6 موضوع: در رابطه با توحید و صفات خدا. فصل دوم در 14 موضوع: پیرامون ملائکه و انبیا علیهم السلام . فصل سوم در 3 موضوع: در بیان احادیث وارده پیرامون مقام ولایت و امامت در 65 عنوان؛ و سپس 13 عنوان در خصوص پنج تن آل عبا علیهم السلام و در پایان 12 عنوان در فضائل و مناقب هریک از امامان علیهم السلام . فصل چهارم در 2 موضوع: مربوط به عالم برزخ و قیامت. باب پنجم در 24 فصل: هر فصلی مربوط به یکی از عناوین فقهی مرسوم بین فقها می باشد.

از نظر شهید مطهری، امام همه شئونات پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم جز دریافت وحی را داراست. ایشان اوصافی چون عصمت، علم، افضلیت، شجاعت، عدالت، اخلاق و... را برای امام بر می شمارند. شهید مطهری به انتصابی بودن امامت از ناحیه خداوند قائل است. ایشان ولایت را به ولایت مثبت و منفی تقسیم کرده، هر کدام را دارای اقسامی می داند. ولایت مثبت را به محبت، امامت، زعامت و تصرف و تکوین تقسیم کرده، امام معصوم علیه السلام را دارای هر چهار قسم ولایت می دانند و ولایت منفی را نیز ولایت شیطان و شیطانی قلمداد می کنند. علامه اقبال لاهوری نیز به عنوان یکی از متفکران بزرگ اهل سنت، ضرورت امام را بیان کرده، از دلیل عقلی در اثبات آن کمک می گیرد. مهم ترین شئون امامت از دیدگاه ایشان، رهبری جامعه، اتحاد ملت های مسلمان و جلوگیری از هرج و مرج در جامعه است. علامه اقبال، شجاعت، عدالت و راستگویی را از مهمرترین اوصاف امام می داند و به انتخابی بودن امام قائل است. ایشان ولایتی را که برای اهل بیت علیهم السلام مطرح می کند، برخلاف شهید مطهری فقط ولایت در محبت است و به بقیه اقسام ولایت قائل نیست.

چکیده: ابى العباس احمد بن محمد بن ابى ربیع، در آستانه فروپاشى خلافت عباسى در بغداد، در حالى که در فقه سیاسى اهل سنت در مقوله فرمانروایى و شالوده های حاکمیت، اساس نگرش بر زعامت مسلمانان و نظام سیاسى بود، با عدول از این مبانى و با رویکردى عقلانى و فلسفى، همراه با روش و نگرش اندرز سیاسى، اثرى به نام سلوک المالک فى تدبیرالممالک پدید آورد. این اثر، که در فصل چهارم آن به بیان اقسام سیاسات پرداخته شده است، از میان آثار مربوط به تاریخ اندیشه سیاسى در اسلام، در شیوه بررسى موضوع سیاست و مملکت دارى و ارکان قدرت، وظایف فرمان روا در نظام سیاسى، در سنجش با غالب آثارى که درباره این موضوع بحث کرده اند، اثری متفاوت به شمار می آید. مقاله حاضر، جستارى است توصیفى-تحلیلى درباره مبانى و ارکان اندیشه سیاسى ابن ابى ربیع، همراه با مقدمه اى در خصوص بنیان های تعلقات کلامى و مذهبى نویسنده.

برخی از روشنفکران مسلمان و خاورشناسان بر این باورند که بعد از رحلت رسول الله صلی الله علیه وآله و شکل گیری سقیفه، شیعیان برای دفاع از مشروعیت حکومت امیرالمؤمنین علی علیه السلام ، اگرچه سخن به اعتراض گشوده اند، اما هیچ ملاک و مبنایی برای اثبات مشروعیت حکومت امام خویش نداشته اند. اما شیعیان بر این باورند که اندیشۀ امامت در همان عصر رسول الله صلی الله علیه وآله طرح شده و موردتوجه شیعیان بوده و در قالب مناظرات از آن دفاع کرده اند. این پژوهش با بررسی تاریخی، در جهت نقد نظریۀ خاورشناسان، زمینه ها و محتوای مناظرات شیعیان با مخالفان دربارۀ امامت را بررسی و نشانه یابی کرده و روشن ساخته است که با انحراف سیاسی و فکری در تعیین جانشین پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله ، بیشترین محور مناظرات شیعیان، دفاع از حق خلافت امیرالمؤمنین علی علیه السلام ، طرح صفات و ویژگی های خلیفه و امام جامعه بوده و نتیجۀ آن، گرایش تعداد زیادی از مخالفان به مذهب تشیّع بود.

این مقاله در صدد است در مواجهه با برخی انتقادات نسبت به برداشت شیعه از مقام امام، از خصائص و ابعاد فرابشری ائمه معصومین و صفاتی همچون نصب الهی امام ، نص جلی بر امامت علی (ع) و عدم ابتنای حقانیت آن بر بیعت دفاع کند.

کتاب «الامام الصادق (ع) من المهد الی اللحد» نوشته محمدکاظم قزوینی، به بررسی زندگانی امام ششم شیعیان می پردازد. مولف در کتاب خود مباحثی پیرامون شخصیت امام صادق (ع) مطرح کرده و نسب و تولد آن حضرت را مورد بررسی قرار داده است. وی همچنین با بررسی بعد اخلاقی آن حضرت به تحقیق در تاریخ سیاسی و اجتماعی دوره ایشان پرداخته و همچنین فعالیت های شاگردان و فرقه های اعتقادی فعال معاصر ایشان را مورد بررسی و دقت قرار داده است. از موضوعاتی که در کتاب مطرح شده است می توان به: اخلاق امام صادق (ع)، مواجهه امام صادق (ع) با ظالمین، توسل به امام صادق (ع) برای شفا، اصحاب و مدرسه امام صادق (ع) و دیگر موضوعات مرتبط اشاره کرد.