جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 951
سیمای حضرت رسول اکرم (ص) در آثار منثور عرفانی با تأکید بر اللمع، شرح تعرف، ترجمۀ رسالۀ قشیریه، کشف‌المحجوب، کیمیای سعادت، اسرارالتوحید، مرصادالعباد و مصباح‌الهدایه
نویسنده:
سمیه سلیم‌پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پژوهش حاضر تحقیقی است در باب سیمای حضرت رسول اکرم (ص) در آثار منثور عرفانی، از قبیل اللمع، شرح تعرف، اسرار التوحید، ترجمۀ رسالۀ قشیریه، مرصاد العباد، کشف المحجوب، کیمیای سعادت و مصباح الهدایه. ما در این پژوهش برآنیم تا جایگاه خاص و شخصیت والا و گرانقدر خواجه و سرور دو عالم را لربذو هم چنین میزان تأثیر پذیری آثار منثور عرفانی را از پیامبر اکرم (ص) تبیین نماییم. هر چند توجه به مقام والای انبیای الهی و جنبه های گوناگون اخلاقی و تربیتی آنان همواره مورد عنایت ویژۀ عرفا و صوفیه قرار داشته و بخش عظیمی از ادبیات منظوم و منثور را به خود اختصـاص داده است ، اما از میان انبیـای الهی پیامبـر اکرم (ص) به عنوان دردانۀ عالم هستی که مظهر انسان کامل است تقریباً بر ذهن و فکر عرفا و صوفیه نقش پررنگ و قابل توجهی داشته است. هدف ما در این پژوهش ، بررسی نحوه و میزان تأثیرپذیری این عرفا و صوفیه از شخصیت حضرت محمد (ص) است. با وجود آن که کلام و گفتار پیامبر اکرم (ص) یکی از موضوعات مهم مورد استناد عرفا در تبیین آرا و عقایدشان است، تقریباً می توان گفت که در بیشتر این آثار ، احادیث و اقوال آن حضرت مطرح شده است و کمتر به دیگر جنبه های زندگی او از قبیل تولد و ازدواج و ... پرداخته شده است. ضرورت آشنایی هر چه بیشتر نسبت به پیامبر اکرم (ص) ، با توجه به این نکته که آن حضرت بهترین الگویی است که همگان به تبعیت از او می توانند به بالاترین قله های صفات و سجایای نیک اخلاقی و در حقیقت به سعادت دنیوی و اخروی دست یابند ، لزوم اهمیت این پژوهش را بر همگان، آشکار می کند.این پایان نامه دربرگیرندۀ مواردی از سیرت و مکارم اخلاق پیامبر اکرم (ص) و تبیین جایگاه پیامبر (ص) در نظام آفرینش و کمالات وجودی آن حضرت و هم چنین ارتباط معنوی که پیامبر (ص) با خالق هستی برقرار می کرده است، می باشد. علاوه بر این از بعضی یاران و نزدیکان پیامبر (ص) که ارتباط نزدیک با آن حضرت داشته اند، نیز سخن به میان آمده است.
کرامت انسان در قرآن کریم (ماهیت، مبانی، موانع)
نویسنده:
بهروز یدالله‌پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
انگاره‌های انسان‌شناختی یکی از مقولات بنیادی در اندیشه معاصر است . پژوهش حاضر پس از معناشناسی «کرامت» و «انسان» در قرآن ، می کوشد به معنای دقیق «کرامت انسان» در نظام معنایی قرآن دست یابد. بررسی آراء قرآن پژوهان و مفسران نشان از آن داردکه در بحث کرامت انسان در قرآن ، نگاه یکسانی وجود ندارد . این پژوهش در صدد است تا 1) معنایی دقیق از کرامت انسان در قرآن کریم را ارائه دهد؛ 2)مبانی قرآنی کرامت انسان را تبیین کند؛در این بخش با بیان هفت مورد از مبانی کرامت ذاتی ( دارا بودن روح الهی ، خلافت الهی ، اختیار و اراده انسان ، تسخیر جهان هستی ، مسجود فرشتگان بودن ، امانت دار الهی بودن ، فطرت الهی داشتن ) به تبیین کرامت اکتسابی انسان پرداخته شد 3)موانع فرا روی انسان در دستیابی به کرامت را مورد تحلیل قرار دهد و موانع فردی و اجتماعی کرامت انسان را اعم از : درک نادرست از انسان ، صفات و خلقیات ضد ارزشی ، ، ظلم و بی عدالتی ، استبداد و استبداد زدگی ، حاکمیت طاغوت ، تهدیدهای امنیتی ، آسیب ه رسانی به حیثیت اجتماعی افرادو نابرابری و تبعیض بیان نماید . ایت تحقیق به این نتیجه رسیده است که از دیدگاه قرآن ، انسان بما هو انسان دارای کرامت الهی است . از این رو ، لوازم این کرامت نیز باید به عنوان موهبت های الهی برای انسان به رسمیت شناخته شود . با این قرائت از کرامت انسانی ، تمام آموزه های اسلامی کاملا با کرامت انسانی سازگار است.
بود و هست زمان در روایتهای  قرآنی
نویسنده:
نادره سادات سرکی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
زمان از دیرباز یکی از مهمترین موضوعات مورد توجه اندیشمندان بوده است خواه در حوزه ی فلسفه، خواه در حوزه ی هنر و خواه در حیطه ی علم. نگاهی اجمالی به هریک از حیطه های یاد شده، نه تنها بیانگر اهمیت موضوع زمان که نمایانگر مناقشات و اختلاف نظرهای گوناگون در این زمینه خواهد بود. همین گونه گونی در آراء حکما و متفکران ادیان و مذاهب مختلف نیز دیده می شود. برای نمونه حکمای مسلمان به رغم تأسی به یک کتاب مشخص- قرآن- پاسخ های متفاوتی به چیستی و ماهیت قرآن داده اند. از این رو برای فهم منظر دین اسلام نسبت به زمان باید به قرآن مجید مراجعه کرد و ماهیت و بود زمان را از چیستی و نمود آن در این کتاب الهی نتیجه گرفت. از مطالعه ی اشکال نمود زمان در قران مجید نظیر سنتهای الهی، سوگندها، عالم خلق و امر، شاخص های زمانی و روایت ها، چنین نتیجه می شود که زمان یکی از مخلوقات خداوند و مفهومی مستقل از حرکت است. درک انسان از زمان نیز تابع درجه ایمان و زیست- جهان اوست.در میان تمامی اشکال نمود زمان، روایتها به دلیل پیوند ناگسستنی شان با زمان- از اهمیت ویژه ای برخوردارند. در این رساله پایه ی زمانی شش روایت از قرآن کریم- روایت آفرینش، روایت اصحاب کهف، روایت عزیر، سوره ی تحریم، روایت اصحاب اعراف، و روایتی از بهشت و جهنم در سوره ی واقعه مورد تحلیل قرا گرفته اند. ویژگی خاص این روایت های وحیانی- همچون استفاده ی حداقلی از توصیف، کاربرد وسیع صنعت التفات در دو سطح گیرنده و فرستنده، و عدم تبعیت افعال از منطق دستوری، و انطباق زمان گفتمان بر زمان عمل روایت، بیانگر تمایز آنها از روایت های بشری است. از این رو نمی توان دستور و بوطیقای متعارف را در مورد روایتهای وحیانی به کار بست.
معناشناسی تاریخی و توصیفی واژه قرب در قرآن کریم
نویسنده:
محمود آقاساکی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
واژه قرب دارای مشتقات، وجوه معنایی و واژگان هم حوزه مختلفی در دوره جاهلی و قرآنی است. معنای وضعی و اولیه قرب مفهومی مانند تهیگاه آدمی یا قراب و غلاف شمشیر بوده است. اولین سئوال این است که این واژه چه تطورات معنایی یافته و چهوجوه معنایی دارد؟ این سئوال با بررسی این واژه در دوره های جاهلی و قرآنی پاسخ داده می شود. یکی از واژه های مهم و قابل بررسی واژه قربی است این واژه در آیه 23سوره شوری دارای وجوه مختلف تفسیری است و هر یک از مفسران شیعه و اهل سنت تفسیری متفاوت از آن ارائه کرده اند. اختلاف اصلی بر سر مصداق قربی در این آیه است، در این تحقیق با این مبنا که قرآن دارای معانی ظاهری و باطنی است، میان نظر شیعه مبنی بر مصداق مودت قربی بر اهل بیت و نظر آنها که قربی را طبق ظاهر آیه و سیاق آیات به معنی تقرب به خداوند گرفته اند، جمع شده؛ بنابراین هم روایات که متواتر اند و هم ظاهر آیه وسیاق که قربی را تقرب به خدا نشان می دهد، مورد توجه قرار می گیرد.
مسئولیت اخلاقی فرزندان و والدین با تاکید بر قرآن و روایات
نویسنده:
محمدمهدی شمسی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
انسان اشرف مخلوقات و خلیفه خدا، بر روی زمین است. هدف از خلقت انسان طی مسیر هدایت و رسیدن به قرب الهی است که طی این طریق با شناخت مسئولیت‌ها، هموارتر می‌شود. مسئولیتی که به عنوان امانت به انسان سپرده شده است. تکلیف و مسئولیت انسان از جهت دامنه در مقابل خود، والدین، فرزندان، خدا و... بوده و این مسئولیت از جهت نوع آن اعم از اجتماعی، حقوقی و اخلاقی می‌باشد.در این تحقیق به بررسی این سوال پرداخته شده است که مسئولیت اخلاقی متقابل والدین و فرزندان در قرآن و روایات چیست؟ نتایج حاصل از تحقیق گویای این است که مسئولیت اخلاقی فرزندان نسبت به والدین را می‌توان در حوزه 1- توسعه در امر معاش والدین، از طریق رزق و روزی و مسکن 2- پاس‌داشت حرمت و احترام آنها، از قبیل احسان، اطاعت، تشکر، حفظ حریم خصوصی آنهاو3- چگونگی برخورد و رفتار با والدین به ویژه در دوران پیری نام برد. همچنین مسئولیت اخلاقی والدین در مقابل فرزندان نیز در سه حوزه بیان کرد 1- تربیت به خصوص تربیت اخلاقی و مباحثی از اصول و روشها 2-آموزش به ویژه آموزش‌هایی را در مورد خواندن و نوشتن، مسائل دینی و اعتقادی و صفات و رفتارهای اخلاقی 3-توسعه در معاش فرزندان که شامل مباحثی از رزق و روزی، مسکن، تامین امنیت وآرامش بوده که هر کدام از این مسئولیت‌های متقابلمستندات روایی و قرآنی را در پی دارند. در پایان هر فصل به دامنه مسئولیت متقابل والدین و فرزندان پرداخته و آنها را از محدوده مسئولیت‌شان آگاه ساختیم.
آفرینش در قرآن و رابطه آن با خلاقیت هنری از دیدگاه ملاصدرا (با نگاهی به نگاره شیرین در چشمه)
نویسنده:
فاطمه جلیلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
موضوع آفرینش هستی همواره مورد بحث اندیشمندان و فلاسفه بوده است،آنان آفرینش را تنها ایجاد و به وجود آوردن ندانسته اند ؛آفرینش در نگاه آنها یک فعل زیبایی شناسانه وکاری هنری است،انسان نیز به عنوان شگفت انگیز ترین مخلوق خداوند که نمونه کاملی از هنر پروردگار و اسماءو صفات الهی است،خود نیز موجودی آفرینش گر و خلاق است. در بین فلاسفه اسلامی هیچ یک به اندازهملاصدرا به قرآن در جایگاه منبعی برای مباحث فلسفی و دانش الهیات،توجه نکرده ونیز هیچ فیلسوفی به این وسعت به تفسیر کتاب الهی نپرداخته است. ملاصدرا همچنین به لحاظ نگاه ویژه به صنایع لطیفه، عشق و تبیین خلاقیت هنری ، یکی ازبهترین گزینه ها برای بررسی ارتباط بین آفرینش در قرآن و رابطه آن با خلاقیت هنری است. در این پژوهش سعی شده مبانی آفرینش در قرآن، همچنین تبیین شأن خلاقیت هنری، عناصر تفسیر هنر و رابطه آن با عشق شناسی،معنای استحسان و تخیل هنری در تفکر صدرایی،ودر نهایت چگونگی تطبیق این مسئله در نگاره شیرین در چشمه که درآن، شیرین نماد و مظهری از عشق الهی است، به روش توصیفی تحلیلی مورد بررسی قرار گیرد.شیرین در چشمه خود را می شوید،چشمه ای که معنا ومفهومی سمبولیک را ارائه میدهد؛ در این نگاره جریان این سیروسلوک عاشقانه و هنرمندانه عاشق و معشوق در درون خود حرکت و تکاپو برای گذر از مراتب دانی به عالی است، و با گذر از هر پله ای عشق عفیف به عشق حقیقی نزدیک می شود، هنرمند نیز در گذر از زیبایی شناسی ظاهری به زیبایی شناسی معنوی و باطن نائل می آید و آفرینش هنری او تبدیل به نیایشی ارزشمند و متعالیمی گردد.
بررسی و تطبیق مفهوم خدا در عرفان اسلامی و دین زرتشت
نویسنده:
کلثوم مظفری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
از اساسی‌ترین مسائل مشترک در همه ادیان و مکاتب، به خصوص مکاتب الهی، مفهوم خداوند، اوصاف و ویژگی‌ها و چگونگی ارتباط او با جهان و انسان است. بر این اساس در این پژوهش مفهوم متعالی خدا در عرفان اسلامی و آیین زرتشت به عنوان یکی از کهن‌ترین ادیان الهی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. فصل اول این پایان نامه شامل کلیات و همچنین مروری بر تحقیقات در زمینه موضوع مورد بحث می‌باشد. در بخش مبانی نظری به مواردی از قبیل عرفان اسلامی، دین زرتشت، سیر تحول مفهوم خدا ... اشاره شده است. در ادامه و در فصل‌های جداگانه مباحث مرتبط در این دو مکتب به تفصیل مورد کاوش قرار گرفته است که مباحثی همچون ذات خداوند، اسماء و صفات، مراتب هستی، بحث توحید و مراتب آن،... و رابطه خدا با جهان و انسان را تشکیل می‌دهد. و در نهایت به مقایسه و مقارنه این دو مکتب بر اساس نسبت‌های قیاس‌پذیر پرداخته شده است.
روش‎شناسی مبارزه با خرافه در قرآن
نویسنده:
حسین اکبرزاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از عناصر مهم فرهنگ ، اعتقادات و باورهاست. بعضی از این اعتقادات، خرافات استکه عبارت است از عقاید باطل و بی اساس که به کلی خلاف منطق و واقعیات است. به تعبیردیگرخرافات همان معتقدات، باورها یا انجام کارهایست که هیچ گونه ریشه ی عقلانی ندارند. اینمعتقدات، مجموعهای از اخبار، عقاید، اندیشهها، عادات و اعمال غیر علمی و خلاف منطق هستندکه در رابطه با موضوعات و پدیده های طبیعی و بعضاً عینی به وجود می آیند. از آنجایی کهخرافات از عناصر فرهنگی جدانشدنی جوامع انسانی است و قرآن کریم از همان ابتدای نزول خود،باورها و رفتارهای خرافی را برنتافته است، لذا، هدف پژوهش حاضر محور قرار دادن روششناسی مبارزه با خرافه از منظر قرآن است و روش تحقیق، کتابخانه ای و پردازش آنها از طریقتحلیل منطقی می باشد. در این تحقیق ضمن تعریف خرافات، انواع آن مورد بررسی قرار گرفته وبه بحث پیرامون علل شیوع و زمینه های پیدایی آن و همچنین زمینه های روان شناختی وجامعه شناختی آن و درپایان به نقش پیامبران در زدودن خرافات و معرفی الگوهای عملیپرداخته شده است.نتایج حاصل از این کار کتابخانه ای گویای آن است که خرافات نزد افراد عمومیت دارد، اماشدت و ضعف آن متفاوت است. به همین ترتیب به لحاظ کارکرد های آشکار و پنهان و مثبت ومنفی ای که این دسته از عقاید در جوامع امروزی دارند، بحث و بررسی پیرامون آنها اهمیتویزهای می یابد.
بررسی تحلیلی خلوت و صحبت در آموزه های صوفیه
نویسنده:
راحله زارع سراجی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
آیین تصوف آکنده از آدابی است که سالکان طریقِ حق تلاش می‌کنند تا با رعایت آنها در زندگی فردی و اجتماعی خود، تحت نظارت مشایخ به تعالی معنوی دست یابند. از جمله مهم‌ترین این آداب، که در اکثر دستینه‌های صوفیه بابی ویژه بدان اختصاص یافت، ادب خلوت و صحبت است. خلوت در معارف متصوفه به دو گونه عام و خاص تقسیم شده است. خلوت عام یا ظاهری کناره‌گیری از خلق و ترک معاشرت است که عزلت نیز نامیده می‌شود اما خلوت خاص یا باطنی ترک نفس و انس به حق است که معمولاً با برآوردن چله-ها در خانقاه حاصل می‌شده است. خروج از خلوت و بازگشت به اجتماع و از سر گرفتن زندگی طبیعی، جلوت خوانده شده و صحبت که بخش عمده‌ی فرآیند تعلیم و تعلّم رهرو در قالب آن شکل می‌گیرد در همین ایام جلوت، مجال بروز می‌یابد. صوفیه گرچهادعا می‌کنند که این آداب را از قرآن و سنت فراگرفته‌اند اما رویکرد آنها به خلوت و صحبت، سطح و ساحتی متفاوت با مدلول دینی و شریعتی آنها می‌یابد. بررسی ادوار تاریخ تصوف نشان می-دهد که در قرون اول و دوم هجری به دلیل وجود شرایط خاص اجتماعی و سیاسی و غلبه‌ روحیه‌ی زهد، توبه و عبادت، روح تصوف با انزوا و عزلت مجانست بیشتری پیدا نمود، اما از قرن سوم تا هشتم هجری به دلیل روی آوردن صوفیه به علم‌آموزی، ضرورت تالیف و مجلس گفتن جهت دفاع از عقاید و تعلیم مریدان‌، هم‌چنین جایگزینی تصوف عاشقانه و عارفانه با تصوف زاهدانه، عزلت گزینی افراطی اولیه فروکش کرد و با تبدیل شدن تصوف به یک مکتب فکری و عقیدتی، خلوت و صحبت در معنای مصطلح خود مرسوم گشت. در باب ترجیح بی قیدوشرط خلوت بر صحبت یا عکس آن، نمی‌توان شواهد قانع کننده‌ای در آموزه‌های صوفیه ارائه کرد. این دو آموزه در کنار هم سالکان را به اوج و عروج روحانی نائل می‌ساخته و گرچه ضرورت پرداختن به هریک به اقتضای حال مرید و تشخیص مراد، اهمیت پیدا می‌کرده و یا مذهب عرفانی پیر – صحوی یا سکری- یا مذهب کلامی او- حنبلی، اشعری یا شیعی- نقش بارزتری برای یک آموزه رقم می‌زده است اما همواره خلوت و صحبت تکمیل کننده‌ی کار یکدیگر بوده‌اند.
رساله امام هادی (ع) به اهل اهواز در توضیح حدیث «لا جبر و لا تفویض»
نویسنده:
میثم گویا
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پژوهش با این هدف که:نگاه قران و ائمه علی الخصوص امام هادی? به مسئله جبر و اختیار چگونه بوده است و از آنجا که مسأله جبر و اختیار از مسائل مهم اعتقادی است و عقاید ما باید برگرفته از اعتقادات ارائه شده توسط ائمه هدی? باشد لازم به نظر می‌رسد این مسأله نیز از منظر این بزرگواران به تفصیل مورد بررسی قرار گیرد و چون درباره نامه امام هادی? به اهل اهواز کاری صورت نگرفته است ضرورت دارد درباره اش تحقیق شود پرسش اصلی این پژوهش که نگارنده در صدد پاسخ گویی به آن است چنین می‌باشد که آیا انسان در انجام اعمالش مختار است یا مجبور؟که تعاریفی چون جبر، تفویض، اختیار، بل أمر بین الأمرین، قضا و قدر، عدل و حسن و قبح عقلی با توجه به نامه امام هادی به اهل اهواز مورد بررسی قرار می‌گیرد و در نهایت نتیجه حاصل از بررسی نامه امام هادی? در توضیح حدیث لا جبر و لا تفویض آشنایی با سیره ائمه و نگاه آنها به مسئله فوق بوده است که نتایج ذیل از بررسی نامه فوق به دست می‌آید: 1-در اعمال، رفتار انسان نه جبر کامل و نه اختیار تام برقرار است 2- خداوند بر اساس اصل وجودیش بر همه چیز علم و آگاهی و اراده دارد 3-آزادی از جمله ارزش های است که قرآن کریم به آن اهمیت بسیار داده است4-عدالت از مفاهیم والایی است که قرآن کریم نیز آن را به عنوان یکی از اهداف بعثت انبیاء بیان نموده است 5- هدف از امتحان الهی شکوفا کودن استعدادهای بشر و آشکار نمودن باطن و حقیقت آدمی است.
  • تعداد رکورد ها : 951