جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

درس‌گفتار جلسات آشنایی با ایدئالیسم آلمانی بر چهار فیلسوف بزرگ آلمانی تبار یعنی کانت، فیخته، شلینگ و هگل که روح تجدد را شکل می‌دهند متمرکز است. دنیای مدرن با تمایز میان سوژه و ابژه آغاز می‌شود. راسیونالیست‌ها/خردگراها بر سوژه و امپریست‌ها/ تجربه‌گراها بر ابژه شناسایی تمرکز دارند. ایدئالیسم آلمانی که به معنای بلعیده شدن اُبژه توسط سوژه و تأکید بی حد بر آن است با کانت آغاز می‌شود و می‌خواهد به وحدت را سیونالیسم و امپریسم برسد.

منظور از فلسفه غرب، فلسفه ای است که در جهان غرب به وجود آمده و بر همین اساس، تاریخ فلسفه غرب یعنی تاریخ فلسفه ای که در این قسمت از کره زمین ایجاد شده است؛ یعنی تاریخ سیر و تحول اندیشه ها و آراء فلسفی در دنیای غرب. در تاریخ فلسفه، آنچه در خارج از آسیا و آفریقا پدید آمده باشد، در حیطه فلسفه غرب قرار گرفته و تاریخ آن، تاریخ فلسفه غرب محسوب می گردد. در این مورد فقط یک استثنا وجود دارد: فلاسفه ای را که در دوران آغازین فلسفه، در بخش آسیای صغیر متولد شدند، با این که در قسمت اروپایی نبوده اند، جزو فیلسوف غربی و فلسفه آن ها را جزو فلسفه غربی به شمار می آورند. به طور کلی تاریخ فلسفه غرب را می توان به چهار دوره اصلی تقسیم نمود. معیار ما برای این تقسیم، محتوا و روح کلی اندیشه ها و ارتباط آن ها با تاریخ آن دوره است؛ به عبارت دیگر، تاریخ فلسفه غرب رابطه مستقیمی با تاریخ جهان غرب دارد. این دوره ها عبارتند از: تاریخ فلسفه باستان تاریخ فلسفه قرون وسطی تاریخ فلسفه جدید تاریخ فلسفه معاصر در هر یک از این دوره ها فیلسوف زیادی ظهور کرده و افکار فلسفی جدیدی از سوی این فلاسفه ارائه شد. تمام این دوره ها با هم در ارتباط بوده و هر دوره ای مهیا کننده زمینه برای دوره دیگر و افکار و آراء آن بوده است.

مقدمه‌ای برای هر مابعدالطبیعه آینده که به عنوان یک علم عرضه شود کتابی از ایمانوئل کانت است. این کتاب را غلامعلی حدادعادل به فارسی ترجمه کرده است. این کتاب که دو سال پس از اولین ویراست نقد عقل محض منتشر شد، خلاصه‌ای از نتیجه‌گیری‌های اصلی کتاب نقد عقل محض را دربردارد. در کتاب فوق، کانت به بحث درباب این مسائل می پردازد که ریاضیات محض چگونه ممکن است؟ علوم طبیعی محض چگونه ممکن است؟ مابعدالطبیعه به طور کلی چگونه ممکن است؟ و در آخر مرزهای عقل محض را بیان می کند.

دین در محدوده عقل تنها شرح مقابله خیر و شر در وجود انسان و بروز آثار آن در رفتارهای فردی و اجتماعی است. این کتاب در چهار فصل تدوین یافته است: در فصل نخست از بنیاد 'شر 'در طبیعت انسان و مقابله 'خیر ' با آن سخن گفته سپس درباره لزوم انقلابی اساسی در شخصیت انسان برای اصلاح اخلاقی توضیح داده می‌شود. فصل دوم به تضاد میان دو اصل خیر و شر در وجود انسان اختصاص یافته و چگونگی حاکمیت اصل 'شر 'بر وجود انسان به بحث گذاشته می‌شود. در فصل سوم چگونگی استقرار اصل 'خیر 'از طریق تاسیس جامعه مدنی اصول الهی (عقلانی) تشریح شده است .در فصل پایانی نیز پس از بیان معنی و مفهوم خدمت دینی شبه خدمت یا خدمت کاذب نقد می‌شود. #کتابناک

این کتاب دربردارنده نه مقاله درباره مدرنیته است که هر از آنها را می‌توان به طور مستقل خواند اما با هم ارتباط دارند. نویسنده کوشیده است بحث‌های گذشته ی خود درباره ی مدرنیته را که عمدتا در کتاب مدرنیته و اندیشه انتقادی(نشر مرکز،1373)آمده اند پیگیری و روزآمد کند و پرسش های تازه ای را که به میان آمده اند مطرح کند.مقاله های کتاب ناقد و نافی دوران خویشند و می خواهند بگویند چون علم‌باوری، خردباوری و آزادی مدرن مشکل‌سازند باید افق زندگی دیگری آفرید. مباحثی که درباره‌ی مفهوم مدرنیته، ربط آن با انسان‌گرایی و نیز اخلاق، علم‌باوری و اروپامحوری، دمکراسی و انتقاد، مطرح می شوند همه در آشنایی با آخرین دیدگاه‎هایی که اندیشمندان روزگار ما درباره‌ی مدرنیته و پسامدرنیته اختیار کرده‌اند سودمند و کارآمدند.

پیتر بیرن در این کتاب مطالعه‌ای تفصیلی از نقش مفهوم خداوند در فلسفه انتقادی کانت ارائه می‌کند. بعد از نگاهی به مناقشات تفسیری راجع به نظر کانت درباره خداوند، بیرن انتقادهای کانت از براهین وجود خداوند را بررسی می‌کند. بیرن با وارسی تلقی کانت از زبان دینی، عناصر رئالیستی و ضدرئالیستی این تلقی او را برجسته می‌کند. سپس مفهوم خیر اعلی همراه با مقومات آن هم‌چون سعادت و فضیلت، شرح می‌شود تا بدین جا برسیم که کانت تا چه حد تثبیت می‌کند که ما باید خداوند را مفروض بگیریم و مبنای استدلال قرار دهیم. نفش ظریفی که خداوند بنا به نظر کانت در اخلاق ایفا می‌کند وارسی می‌شود . به دنبال آن تعریف دین هم‌چون بازشناسی وظایف به عنوان فرمان‌های الهی می‌آید. بیرن هم‌چنین کار انتقادی دوباره کانت روی مفهوم لطف و مشیت را مورد بحث قرار می‌دهد. این کتاب با یک بازبینی از رابطه بین فلسفه انتقادی و مسیحیت و بین فلسفه انتقادی و قول به دین طبیعی پایان می‌یابد.