جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

یگانه مقصودی که برای آن افراد بشر حق دارند به صورت فردی یا جمعی در آزادی عمل هر یک از افراد مداخله کنند صیانت ذات است... یگانه مقصودی که اعمال قدرت بر هر یک از اعضای جامعه ای متمدن را، حتی بر خلاف ارادهٔ او، موجه می سازد پیشگیری از صدمه رسیدن به دیگران است. خیر خود شخص، چه خیر جسمانی و چه خیر اخلاقی اش، دلیل کافی برای این کار به دست نمی دهد...یگانه بخشی از رفتار فرد که وی در قبال آن مسئول جامعه است بخشی است که به دیگران ارتباط دارد. در بخشی که صرفا به خود او مربوط است، استقلال او، از منظر حق، مطلق است. فرد فرمانفرمای خویش است، فرمانفرمای جسم و جان خویش.

کتاب‌های بسیار زیادی درباره زندگی و افکار کامو منتشر شده است. کتاب «زندگی‌ای که ارزش زیستن دارد، آلبر کامو و تمنای معنا» کتاب نسبتا جدیدی است و نقل‌قول‌های زیادی از کتاب‌های دیگری که دربارۀ کامو نوشته شده، در آن آمده است. نویسندۀ این کتاب رابرت زارتسکی کوشیده بین اتفاقات و مسائل امروزی جهان، به عنوان مثال بهار عربی، و دیدگاه کامو پیوند برقرار کند. این موضوع نشان می‌دهد افکار و دیدگاه‌های کامو، برخلاف بسیاری از روشنفکران، کهنه و قدیمی نشده است و همچنان دغدغه‌هایش روز به روز بیشتر با مسائل جهان ربط پیدا می‌کند. زارتسکی معتقد است اندیشه و تفکرات کامو بر سه موضوع استوار است و این سه موضوع در بسیاری از کارهای آلبر کامو وجود دارد و عبارتند از عصیان، میانه‌روی و ابسورد. نویسنده در این کتاب، دو موضوع تازه‌ هم در کارها و نظریات کامو پیدا کرده است: سکوت و پایبندی. او می‌نویسد این دو موضوع را کمتر کسی در کارهای کامو دیده است و بنابراین هم و غم خودش را در این کتاب بر روی این دو موضوع گذاشته است. نویسنده موضوع سکوت را به حضور مادر در کارهای کامو ربط می‌دهد و موضوع پایبندی را در پرتو رابطۀ کامو با پدرش می‌بیند. نویسندۀ این کتاب، نمودهای سکوت در آثار کامو را حضور ساکت و خاموش مادر می‌داند. تنها آرزوی کامو این بود که کاش مادرش می‌توانست نوشته‌های او را بخواند. موضوع پایبندی را هم به تاثیر پدر در زندگی کامو ربط می‌دهد و می‌نویسد؛ کامو هیچ‌گاه فرصت شناخت پدرش را پیدا نکرد اما در تمام عمرش به تنها آموزه‌اش یعنی پایبندی به انسان و ذات انسانی وفادار ماند. یکی از موضوعات مطرح شده در کتاب. ابسورد است که در فارسی به پوچی ترجمه شده است. این واژه در کارهای کامو بسامد زیادی دارد. از این رو، مترجم کتاب واژه «ابسورد» را در بسیاری از فرازهای کتاب به کار برده است، نه واژۀ پوچی را. استدلال او این است که پوچی به نهیلیسم نزدیک است تا ابسورد و از نظر کامو ابسورد و نهیلیسم با هم تفاوت دارند، همان‌طور که بین عصیان و انقلاب هم تفاوت قائل است. کتاب «زندگی‌ای که ارزش زیستن دارد، آلبر کامو و تمنای معنا» به جز سخن آغازین و سخن پایانی، پنج فصل دارد که عناوین این فصل‌ها عبارتند از: ابسورد، سکوت، میانه‌روی، پایبندی، عصیان. بررسی مفهوم ابسورد در کارهای کامو، تبیین مفهوم عصیان، نقش سکوت در آثار و اندیشه‌های کامو و واکاوی سه اثر مشهور کامو یعنی بیگانه، طاعون و افسانه سیزیف، برخی از بحث‌های خواندنی این کتاب هستند. زارتسکی با زبانی روان، مفاهیم پیچیدۀ فلسفی را شرح می‌دهد تا خواننده درک عمیق‌تری از دیدگاه و اندیشه‌های کامو پیدا کند. این کتاب برای علاقمندان به ادبیات و فلسفه و اندیشه‌های کامو خواندنی و جذاب است و نکات و موضوعات تازه‌ای را در ارتباط با افکار و اندیشه‌های کامو مطرح می‌کند.

از کتاب زبان و مرگ می‌توان به عنوان «درآمدی درخور به فلسفه» یاد کرد که نشان از «روش تحلیل» کار فکری جورجو آگامبن دارد. او از «امر زبانی» به «امر وجودی» نقب می‌زند و این‌گونه «راه رهایی» را بر «زمین هستی» بنا می‌کند. آگامبن از سویی جهان معاصر را تیزبینانه به نقد می‌کشد و از سوی دیگر نگاهی امیدوار به «اجتماع آینده» دارد. در نوشته‌های او از یک طرف به «نقد منفی» برمی‌خوریم که مشخصه‌ی تفکر اروپایی پس از جنگ است و از طرف دیگر منتقد پرشور و دانایی را بازمی‌یابیم که با دقت و بصیرتی ژرف هر «سند» به جای مانده‌ی «سنت» را می‌کاود و بیش از هر چیز بر امکانات زبانی آن سند تأکید می‌کند.

«برگسونیسم» نوشته‌ی ژیل دُلوز(۱۹۲۵-۱۹۹۵) فیلسوف فرانسوی است. دلوز در زمینه‌ی فلسفه، ادبیات، فیلم و هنرهای زیبا نیز نوشته‌هایی دارد. او در جریان‌های فلسفی متعددی چون پسا ساختارگرایی، پست مدرنیسم و نظریه‌های ادبی تأثیرگذار بوده است. دلوز با فشردگی (و توأم با دقت) زیادی در این کتاب سخن می‌گوید. به باور او، برگسون جانی نو به کالبد مفاهیمِ هستی، هستنده، هستن، مکان و زمان بخشید و متافیزیک را به حوزه‌ای سفت ‌و سخت بدل کرد. «بازگشت به برگسون» صرفاً به معنای تحسینِ مجدد یک فیلسوفِ بزرگ نیست بلکه نوعی بازگویی یا گسترشِ اقدامِ تهورآمیز او برای امروز است تا دگرگونی‌های زندگی و جامعه همراه با دگرگونی‌های علم در نظر گرفته شوند. برگسون خودش را لایق آن می‌داند که متافیزیک را به حوزه‌ای سفت و سخت بدل کند؛ حوزه‌ای که می‌تواند همراه با مسیرهای جدیدی که دایماً در جهان پدیدار می‌شوند ادامه یابد. برگسونیسم قلبِ کوچک ولی تپندۀ فلسفۀ دلوز است. برگسون‌گرایی بیش از همه با افقی مطلق در دیده‌بانی («چشمان ذهن») مربوط است که بی‌توجه به موقعیت نسبیِ کسی که دید می‌زند، فلسفیدن را به خطی مشروط می‌کند که از خارجِ قاب، بوم، کاغذ آغاز می‌شود. کتاب حاضر از روی دو نسخه‌ی فرانسوی و انگلیسی به فارسی ترجمه شده است.

کتاب «ژاک دریدا؛ من مرگ خود را در نوشتن زندگی می کنم» آخرین مصاحبه این فیلسوف است که «جان برنباوم» با وی انجام داده است. این گفت وگو همراه است با مقدمه ای با عنوان « تحمل فقدان: دریدا به مثابه یک کودک» که خود جان برنباوم نوشته است. منتخب کتاب شناسی آثار ژاک دریدا که در زبان انگلیسی به چاپ رسیده اند از دیگر بخش های این کتاب است که پیتر کراپ آن را انجام داده است. یادداشت مترجمان از متن فرانسوی نیز دیگر بخش کتابی است که حسین کربلایی طاهر(شاهین) آن را ترجمه کرده است. جان برنباوم در مقدمه کتاب نوشته است: «روزنامه فرانسوی لوموند در ۱۹ اوت ۲۰۰۴ مصاحبه ای با عنوان «من با خودم در نبرد هستم» با ژاک دریدا منتشر کرد. فیلسوف در آن مصاحبه بر صحنه ای ظاهر شد که با آن آشنا بود، در سوگ خاستگاهی که دمادم و بی وقفه وجود او را تحت تاثیر قرار می داد و اکنون دیگر به نظر می رسید که تمام وجود او را دربرگرفته باشد. دریدا بر این صحنه، این بار بیش از همیشه، بر آن شده بود تا به عنوان یک بازمانده قدم پیش بگذارد. آن هم در هر دو وجه آن، به عنوان «شبحی تعلیم ناپذیر که هیچ وقت چگونه زیستن را نخواهد آموخت» و مردی که نمی خواهد از «آری گفتن» به زندگی دست بکشد، متفکری که تمام آثارش تجلیلی است از قدرت ویرانگر هستی.

Senilia عنوان مجموعه ای کوچک از نوشته آرتور شوپنهاور است که تحت عنوان کتاب "هنر پیر شدن" منتشر شده است. این کتاب شامل نتایج مراقبه است که شوپنهاور در سالهای آخر زندگی خود ثبت کرده است. نظرات شوپنهاور در مورد سنت دو و نیم هزار ساله آموزه های فلسفی درباره پیری قبلا در Parerga و Paralipomena بیان شده است. پرداختن به سالخورده ها در سنت بودیسم و پیشا سقراطیان وجود داشته است. البته اشاراتی به افلاطون (یا سقراط) و البته همچنین به فلسفه روم ، به ویژه سیسرو وجود دارد. "برای اینکه همیشه یک قطب نما ایمن در اختیار داشته باشیم ، برای جهت گیری در زندگی ، و برای اینکه همیشه آن را در نور مناسب ببینیم بدون اینکه هرگز عصبانی شویم ، هیچ چیز مناسبتر از این نیست که عادت کنیم که به این دنیا به عنوان محل توبه نگاه کنیم ، بنابراین می توان گفت به عنوان یک نهاد کیفری ... همانطور که قدیمی ترین فلاسفه آن را می نامیدند و اوریگن آن را با جسارت ستودنی تلفظ می کرد. - هر کدام از دیدگاه های مشابه توجیه نظری و عینی خود را پیدا می کند ، نه تنها در فلسفه من ، بلکه در خرد همه زمان ها ، یعنی در برهمایی ، در بودا ، در امپدوکلس و فیثاغورس ؛ به این دلیل که ما برای اجرای مجازات به دلیل برخی اشتباهات در زندگی قبلی متولد شده ایم.

کتاب حاضر از سه حرکت تشکیل شده است. در حرکت اول، رابطه اسپینوزا - مارکس، با شرح قرابت های تعریف «مفهوم مشترک» در اسپینوزا و تعریف «ارزش» نزد مارکس، ترسیم می شود. دومین حرکت، قرائت خلاقانه مارکس از اسپینوزا و وفاداری اش را به او در دست نوشته 1841 برجسته می سازد. سومین حرکت، مضمون قدرت برسازنده فقر، را از مجرای مقایسه دقیق نوشته های اسپینوزا و مارکس، به علاوه متأخرترین تفاسیر شان، شرح و بسط می دهد. سرانجام، این کتاب تلاش دارد از «اخلاق» اسپینوزا به سوی اخلاقی درباره ما، درباره فهم و عمل ما، حرکت کند. جهانی که اسپینوزا به روی ما می گشاید، بافتار و بنیان این کتاب کوچک را تشکیل می دهد. مارگریتا پاسکوچی دکترای ادبیات تطبیقی را در دانشگاه نیویورک سیتی ایالات متحد خوانده است، رساله دکترای وی «سرمایه و امر خیالی، مطالعه ای در باب کالا در مقام ابژه شاعرانه» نام دارد. او همچنین دارای دکترای فلسفه از دانشگاه فرانکفورت آلمان نیز هست.

ریچارد ولکلی در این کتاب تلاش دارد تفسیری غایت‌شناسانه از پروژهٔ نقد عقل نزد کانت ارائه دهد که ناظر به درگیری کانت با مسئلهٔ غایت خود عقل است. غایت‌شناسی در اینجا مشخصا به تأمل راجع به تسلسل علّی غایی کل طبیعی اشاره ندارد، بلکه تأکید پرسش‌گری کانت بر پیچیدگی‌های غایت‌مندی و خودتعین‌بخشی انسان است. مسئلهٔ اصلی در میان این پیچیدگی‌ها، جایگاه عقل فلسفی در زندگی بشر (نسبت این عقل با خیر بشری، اعم از خیر اجتماعی و فردی) است. معلم و الهام‌بخش کانت در این تأملات، ژان ژاک روسو است. روسو با آشکار ساختن گرایش عقل به دیالکتیک و بحران و در نتیجه، نشان دادن ضرورت بررسی مجدد غایت عقل، زمینه‌ای بنیادی (و عموما مغفول) برای خودانتقادی عقل ارائه می‌دهد. این کتاب، مطالعه‌ای تاریخی برای آشکار کردن این سطح پنهان از نقد کانتی است و شامل بررسی ریشه‌های دورهٔ بلوغ فلسفهٔ کانت‌، از دیدگاه نوشته‌های پیشانقدی دههٔ ۱۷۶۰ است. ولکلی سرچشمه‌های برداشت و بازتعریف کانت از عقل را بررسی می‌کند و حضور روسو را در آن بازتعریف به‌طور خاص مد نظر قرار می‌دهد. این تأمل روشن می‌سازد که جایگاه روسو در برداشت کانت از فلسفه، فراتر و ماندگارتر از جایگاه هیوم است.

ریچارد ولکلی در این کتاب تلاش دارد تفسیری غایت‌شناسانه از پروژهٔ نقدِ عقل نزد کانت ارائه دهد که ناظر به درگیری کانت با مسئلهٔ غایتِ خودِ عقل است. غایت‌شناسی در اینجا مشخصاً به تأمل راجع به تسلسلِ علّیِ غاییِ کلِ طبیعی اشاره ندارد، بلکه تأکیدِ پرسش‌گریِ کانت بر پیچیدگی‌های غایت‌مندی و خودتعین‌بخشیِ انسان است. مسئلهٔ اصلی در میان این پیچیدگی‌ها، جایگاه عقل فلسفی در زندگی بشر (نسبتِ این عقل با خیر بشری، اعم از خیرِ اجتماعی و فردی) است. معلم و الهام‌بخشِ کانت در این تأملات، ژان ژاک روسو است. روسو با آشکار ساختن گرایشِ عقل به دیالکتیک و بحران و در نتیجه، نشان دادن ضرورت بررسی مجدد غایتِ عقل، زمینه‌ای بنیادی (و عموماً مغفول) برای خودانتقادی عقل ارائه می‌دهد. این کتاب، مطالعه‌ای تاریخی برای آشکار کردن این سطح پنهان از نقد کانتی است و شامل بررسی ریشه‌های دورهٔ بلوغِ فلسفهٔ کانت‌، از دیدگاه نوشته‌های پیشانقدیِ دههٔ ۱۷۶۰ است. ولکلی سرچشمه‌های برداشت و بازتعریف کانت از عقل را بررسی می‌کند و حضور روسو را در آن بازتعریف به‌طور خاص مد نظر قرار می‌دهد. این تأمل روشن می‌سازد که جایگاه روسو در برداشت کانت از فلسفه، فراتر و ماندگارتر از جایگاه هیوم است.