جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

شرح مفصل و مشهوری بر کتاب منطقی مطالع الانوار، تالیف قاضی سراج‌الدین ابوالثناء محمود بن ابی‌بکر ارموی (د. 682ق) با عنوان «قوله – اقول» است که به نام وزیر ایلخانی امیر غیاث‌الدین محمد تالیف گردیده است. این اثر به جهت اهمیت و دقت، مورد توجه دانشمندان و دانشجویان علوم اسلامی قرار گرفته و افزون بر تدریس و تدرس متن آن، شروح و تعلیقات متعددی را نیز در طی سال‌های متمادی بر آن نگاشته‌اند که حاجی خلیفه به برخی از آن آثار اشاره کرده است و خوشبختانه برخی از نسخه‌های دستنویس این شروح و تعلیقات در کتابخانه‌ی عامره‌ی مجلس شورای اسلامی موجود است. از لوامع الاسرار، نسخه‌های متعددی در مجلدات مختلف فهارس این کتابخانه گزارش گردیده است و از جمله نسخه‌های جدید آن می‌توان به شماره‌های «1/10273» و «617ط» اشاره نمود. در سرچشمه‌ها (منابع) از این اثر دستنویس‌های پرشماری در کتابخانه‌های ایران و خارج از کشور گزارش گردیده است که از آن جمله استاد علیرضا قره‌بلوط در معجم التاریخ (ج5، صص3131 – 3132) ده‌ها مورد را معرفی نموده است. لوامع الأسرار فی شرح مطالع الأنوار از مهم‎ترین کتاب‌های مفصل منطقی است که موردتوجه منطق‎دانان و فیلسوفان مسلمان بوده و هست. قطب رازی در این کتاب تحت تأثیر چهار شخصیت بزرگ منطقی: ابن‌ سینا، فخر رازی، خونجی و خواجه نصیر است و میان آرای اختلافی آن‌ها به داوری می‌نشیند. کتاب مطالع الأنوار مهم‎ترین اثر منطقی سراج‌الدین ارموی از منطق‎دانان بنام قرن هفتم و معاصر منطق‎دانان بزرگی چون افضل‌الدین خونجی، اثیرالدین ابهری، خواجه‌نصیرالدین طوسی و نجم‌الدین عمر کاتبی قزوینی است

حاشيه كوتاهي است با عنوان (قوله-اقول) بر رساله خلق الاعمال ملا جلال دواني كه احتمال مي رود حاشيه در زمان حيات ملا جلال دواني نگاشته شده باشد. (مرعشي نجفي، محمود) [كشف الظنون 2/1891؛ ‌مرعشي 35/459؛ ]

كتابي است مفصل در رد فرقه هاي مسيحيت و حقانيت دين اسلام و رد شبهاتي كه از سوي نصاري بر دين اسلام وارد نموده اند، با استفاده از آيات و روايات و دلائل عقلي و نقلي مبرهن در 10 مقاله، و در آغاز چندين پرسش و پاسخ اعتقادي آمده است و در آن از كتابهاي چاپي مسيحيان استفاده فراوان گرديده است (سيد محمود مرعشي) [مرعشي 31/155؛ الذريعة 10/232؛ فصلنامه ميراث شهاب: نشريه كتابخانه بزرگ آية الله العظمي مرعشي نجفي سال چهارم تابستان 1377 ش - صفحه 67]

مولف در سال 850ق. در تبریز به درخواست کمال‌الدین یوسف مشهور به میرشکی این شرح را نوشته است.

رساله نسبتاً مفصلي است در رد بر كلمات محقق سبزواري در حاشيه اش بر مبحث تشكيك حاشيه قديم دواني بر شرح تجريد. در رد بر سخنان و نظرات محقق سبزواري در رساله قبلي (ش6) (حاشية التشكيك علي الحاشية القديمة) است. «محمود نظري» آغاز كتاب: الظاهر ان المراد بالاولوية الخ لا يخفي انه لا وجه لجعل الاحقية مخصوصاً بما عدا الثلثة المذكورة و جعلها قسيماً للاحقية المخصوصة بها و ابعد منه جعلها قسيما للثلاثة المذكورة نفسها. بل الظاهر ان الاولوية هاهنا هو كون الكلي مقتضي لذات الفرد او الاحقية الناشئة منه. انجام كتاب: انت خبير بان اعتبار هذا المعني لا تفاوت فيه في الجسم الطبيعي و في المقدار و هو ظاهر، هذا ما أردنا ايراده في هذه المقالة. [ذيعه 11/148؛ طبقات اعلام الشيعه قرن 11ص 167؛ عكسي مركز احياء 4/187 و 4/194 و 4/201 و 4/206 و 4/208 و 4/218؛ مدرسه معمارباشي ص 121؛ دانشگاه تهران 16/342 و 16/430؛ نشريه 4/407؛ فهرست سپهسالار 3/440؛ كتابخانه ملي 5/394؛ كتابخانه وزيري 4/1318؛ ]

رساله ايست بزبان عربي كه قاضي نورالله شوشتري در رد نوشته زين العابدين كاشي كه بر عليه شيعه نگاشته، نوشته است. مبناي كتاب بر قال اقول گذاشته است. (علي نقي بهروزي) [الهيات تهران ص 127؛ حضرت شاهچراغ 2/219]