جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب ایدئالیسم هگل (خشنودی های خودآگاهی) مهم ترین کتابی است که در ده سال گذشته درباره هگل منتشر شده است. نویسنده تفسیر کاملا جدیدی از ایده آلیسم هگل ارائه می دهد که بر تصاحب و توسعه پروژه نظری کانت توسط هگل متمرکز است. هگل نه به عنوان یک متافیزیک پیشاانتقادی و نه به عنوان یک نظریه پرداز اجتماعی، بلکه به عنوان یک فیلسوف انتقادی معرفی می شود که اختلافاتش با کانت، به ویژه در موضوع شهود، استدلال های ایده آلیستی علیه تجربه گرایی، رئالیسم و طبیعت گرایی را غنی می کند. در مواجهه با نادیده گرفتن ایده آلیسم مطلق به عنوان نامفهوم یا غیرقابل قبول، پیپین گزارشی اصلی از مبنای فلسفی ادعاهای هگل درباره ماهیت تاریخی و اجتماعی خودآگاهی و خود معرفت را توضیح می دهد و از آن دفاع می کند.

فکر فلسفی هر عصر همواره متنوع‌تر و دشوارتر از آن است که در ابتدای امر به نظر می‌رسد. فلسفه قرن نوزدهم با وجود نهایت احترامی که برای اسلامی برجسته خود قائل است، دست‌کم از حیث حجم، تنوع و پیچیدگی عقاید فلسفی، از فلسفه قرن هفدهم و هجدهم بس فراتر می‌رود. به این جهت مشکل بتوان یک موضوع یا مسئله مهم در آن یافت که اغلب متفکران بزرگ زمان عموما به آن علاقه‌مند باشند و...

برای «فلسفه اسلامی» نه می توان نقطه آغاز قطعی و مشخصی تعریف کرد و نه حدود و ثغور آن را به یقین شناخت. تاریخ فلسفه اسلامی را می توان تاریخ فیلسوفان مسلمان دانست و از این روایت، شناخت فیلسوفان مسلمان راهی است به شناخت آنچه فلسفه اسلامی خوانده می شود. یوحنا قمیر، نویسنده این مجموعه، از اندیشمندان معاصر دنیای عرب است که در یک خانواده سرشناس لبنانی به دنیا آمد. خانواده او مسیحی بودند و او نیز مسیحی ماند و کشیشی عالی رتبه شد و لقب پدر روحانی گرفت. اما هیچ گاه تعصب دینی نداشت و با رویی باز با ادیان دیگر مواجه می شد؛ به طوری که خواننده این مجموعه نه تنها هیچ شاهد و قرینه ای از مسیحی بودن مولف پیدا نمی کند بلکه برعکس شواهد زیادی هم می تواند بیابد که در آن، نویسنده از بزرگی و عظمت اسلام و شخص پیامبر سخن گفته است. او را پل ارتباطی تفکر شرق و غرب می دانند. او در این مجموعه 9 تن از متفکران مسلمان را – در کنار اخوان الصفا – انتخاب کرده، نوشته های آنها را خوانده و گزارشی کلی از زندگی و آثارشان ارائه کرده است. سپس به بازخوانی آموزه های فکری شان پرداخته و در آخر گزیده ای از متن اصلی نوشته های هر فیلسوف را هم آورده است. «کندی» از فلاسفه قرون دوم و سوم هجری است. او به دلیل نزدیکی به درباره خلیفه عباسی و کتابخانه های آن و به دلیل استعدادش به عنوان اولین کسی که فلسفه آموخت، شناخته شده است. از او هیچ کتاب فلسفی مفصلی باقی نمانده است. یوحنا قمیر در این کتاب نوزده رساله از رسائل او را ذکر کرده و زندگی و آرای او را شرح داده است. کندی در فلسفه آموزی خویش به اندیشه یونانی تکیه داشت. از نظر او فلسفه می تواند در کنار دین و وحی و بدون ورود آرای درون دینی به فلسفه، باقی باشد.

فلسفه شرقی کهن ترین شکل فکری است که برای انسان شناخته شده است. این روزها مردم بیشتر و بیشتر به سمت رویکرد یکپارچه ی اندیشه ی شرقی روی می آورند ، اما اغلب به روشی مبهم و تعمیم یافته. کتاب دور دنیای فلسفه در هشت روز که ترجمه ای از دو کتاب است توانسته است فسلفه ی شرق را نیز به خوبی فسلفه ی غرب پوشش دهد. این کتاب بر هند و چین ، دو ریشه ی قدیمی و تأثیرگذار اندیشه ی شرقی تمرکز کرده است. این کتاب، علاوه بر پوشش دادن فسلفه ی غرب، شاخه های پیچیده بودیسم هند ، سنت های کنفوسیوس و تائو در چین را به طور درخشان تبیین می کند و تفاوت های اساسی آنها را با تصورات غربی از حقیقت نشان می دهد. این کتاب همچنین دیدگاه شرقی در مورد واقعیت نهایی ، تأکید بر اخلاق ایثارگرانه و تلاش برای روشنگری را روشن می کند. کتاب دور دنیای فلسفه در هشت روز: سفری به چند هزارسال تاریخ اندیشه درغرب و شرق راهنمای ایده آل برای خوانندگان علاقه مند به فسلفه است که می خواهند به طور یکسان به مبانی تاریخی و فلسفی فرهنگ های شرقی و غربی آگاه شوند و آنها را دقیق و مقایسه ای فرا گیرند. این کتاب از دو بخش تاریخ فلسفه ی غرب و تاریخ فسلفه ی شرق تشکیل شده است. تاریخ فسلفه ی غرب از مصریان آغاز شده و با دیدگاه های واقعیت گرا پایان می یابد. فلسفه ی شرق نیز پس از انجام مقایسه با فسلفه ی غرب و مطرح کردن پرسش ها از فلسفه ی هند آغاز شده و با فلسفه ی چین پایان می یابد.

جوردانو برونو در پی دستیابی به یک نظام فکری همه جانبه است تا که همه چیز را به چالش بکشد. این امر نه تنها موجب حمایت وی از شخصیتهای قدرتمند آن روز شد بلکه او را درگیر مستقیم با کلیسای کاتولیک قرار داد. توسط تفتیش عقاید دستگیر و به عنوان یک زن بدعت محاکمه شد ، برونو زندانی ، شکنجه شد ، و پس از هشت سال ، در سال 1600 در آتش سوزانده شد. واتیکان "پشیمان" می شود که از آتش سوزی استفاده می کند اما حاضر نیست او را ببخشدد. اما فلسفه برونو گسترش یافت: گالیله ، ایزاک نیوتن ، کریستین هویگنس و گوتفرید لایب نیتس همگی بر اساس ایده های او بنا شدند. آزمایشات فکری او قبل از کار مفاخر قرن بیستم مانند کارل پوپر است. تفکر دینی او باعث ایجاد تندروهایی مانند باروخ اسپینوزا شد. و کار او در مورد هنر حافظه تأثیر زیادی بر ویلیام شکسپیر گذاشت. مایکل وایت در سالهای پایانی - دستگیری ، محاکمه و تهدیدهایی که کلیسای کاتولیک احساس می کرد - که یک نابغه بود و تلاش هایش به ایجاد دنیای مدرن کمک می کرد ، باعث شد که برونو یک شهید آزاد اندیشه باشد. این داستان واقعی است ، و همچنین می تواند از طریق اطلاعات اندکی که نویسنده توانسته است کشف کند ، از شخص بدعت گذار ، جوردانو برونو ، آخرین شخصی که در دادگاه تفتیش عقاید رم سوزانده شد، در اختیار شما بگذارد. او ایده های بسیار عجیب و غریبی داشت ، از جمله: جهان بی نهایت است و بنابراین هیچ مرکز واقعی برای قرار گرفتن زمین در آن وجود ندارد .آن نورهای کوچک در شب می توانند خورشید باشند ، درست مثل ما ، و بنابراین ، وجود دارد سیاره هایی مانند ما در اطراف آنها ، و ممکن است در آن سیارات نیز افرادی وجود داشته باشند.

کتاب این است انسان، اثری نوشته ی فردریش نیچه است که اولین بار در سال 1908 به انتشار رسید. این کتاب، خودزندگی نامه ای متفاوت با سایر آثار این دسته است. نیچه در این اثر، مرسومات ژانر خودزندگی نامه را عامدانه دگرگون می کند و با مواضع فلسفی خود، محدودیت ها درمی نوردد. او در کتاب این است انسان، قهرمان/نابغه ای را خلق می کند که زندگی اش، شرحی است درباره ی تلاش هایی مداوم برای غلبه بر خویشتن. این کتاب که تنها چند هفته قبل از رو به وخامت گذاشتن سلامت روانی نیچه به رشته ی تحریر درآمد، آخرین صحبت های او با دشمنان پرتعدادش، از جمله ریچارد واگنر، ملی گرایی آلمانی، «انسان های مدرن» به مفهوم کلی، و مهمتر از سایرین، مسیحیت، را در خود جای داده است.

«غائله هایدگر» گلچینی از متون است که توسط ریچارد ولین ویرایش شده است. این متون در صدد است تا به رابطه‌ی پیچیده و اغلب بحث‌ برانگیز بین آثار فلسفی مارتین هایدگر و وابستگی هایش به نازیسم بپردازد. این مجلد به گونه‌ای تنظیم شده است که مروری جامع از مناقشات پیرامون نطریات و اعمال هایدگر در این باره ارائه دهد. بدین جهت کتاب شامل مجموعه‌ای از اسناد، مقالات و نامه‌های خود هایدگر به معاصرانش است که گزارش‌های دست اولی از زندگی، زمانه و رابطه‌ی او با نازیسم ارائه می‌دهد. همچنین این منابع اولیه با ارزیابی‌های تفسیری طرفداران و منتقدان هایدگر، به‌ویژه در فرانسه و آلمان، جایی که تأثیرات او برجسته‌ترین و میراث او بیشتر مورد مناقشه بوده است، تکمیل می‌شود. البته باید خاطر نشان شد که مطالب کتاب به وابستگی‌های سیاسی هایدگر محدود نمی‌شود، بلکه همچنین با اندیشه‌های فلسفی او مانند مفاهیم دازاین، هستی و حقیقت نیز درگیر است. این مفاهیم هم در اندیشه‌ی فلسفی هایدگر نقش محوری دارند و هم تأثیر عمیقی بر مکتب‌های اگزیستانسیالیسم، هرمنوتیک و پساساختارگرایی و سایر زمینه‌ها داشته‌اند. این مجموعه متون جمع آوری شده به بررسی چگونگی تلاقی این ایده‌ها با اقدامات سیاسی هایدگر، به ویژه در دوران ریاست وی در دانشگاه فرایبورگ می‌پردازد، جایی که او به طور علنی از رژیم ناسیونال سوسیالیست آلمان حمایت می‌کرد. متون این مجموعه شامل نوشته‌های شخصیت‌های برجسته‌ای مانند ارنست یونگر، کارل لویت و هربرت مارکوزه هستند که هر کدام دیدگاه‌های خود را در مورد فلسفه و سیاست هایدگر ارائه می‌دهند. این مقالات به طوری گلچین شده‌اند که جنبه‌های مختلف اندیشه‌ی هایدگر را بررسی می‌کنند، از تفسیر او از نیچه تا درک او از تکنولوژی و مدرنیته. اما نقش خود ولین در انتخاب گلچین نیز قابل‌توجه است. تخصص او به عنوان استاد تاریخ روشنفکری مدرن اروپا و علوم انسانی، چهارچوبی انتقادی و جامع برای درک جریان‌های فرهنگی و فکری‌ای که آثار هایدگر را شکل دادند، فراهم می‌کند. با همه این اوصاف کتاب «غائله هایدگر» یک منبع ارزشمند برای هر کسی به حساب می‌آید که در صدد است تا طی یک بررسی بی‌طرفانه و انتقادی از یکی از تأثیرگذارترین و بحث‌برانگیزترین فیلسوفان قرن بیستم و رابطه‌اش با حزب ناسیونال سوسیالیست آلمان اطلاعاتی جامع و دست اول به چنگ آورد.

کتاب « دیالکتیک روشنگری » اثر "ماکس هورکهایمر" و "تئودور آدرنو" بدون شک ،تأثیرگذارترین کتاب انتشار یافته در مکتب تئوری انتقادی فرانکفورت است. این مقاله که در طول جنگ جهانی دوم نوشته شده و به صورت شخصی در بین مخاطبان در گردش بوده است ، در سال 1947 منتشر شد . نویسندگان در مقدمه می نویسند "آنچه ما قرار بود انجام دهیم ، چیزی غیر از توضیح این موضوع نبود که چرا بشریت ، به جای ورود به یک وضعیت واقعا انسانی ، در حال غرق شدن در نوع جدیدی از بربریت است ؟ " با این حال ، این اثر فراتر از انتقاد صرف از وقایع معاصر گام نهاده است و برخی تحولات جزئی را از منظر تاریخی دیده است ،مانند تولد تاریخ غربی . همچنین ذهنیت خود را از مبارزه با نیروهای طبیعی ، همانند آن چه در اسطوره ها نشان داده شده است ، در یک پیچش عظیم به تهدید آمیزترین تجربه های حال حاضر متصل می کنند . این کتاب شامل پنج فصل است که در نگاه اول به هم ارتباطی ندارند و با تعدادی یادداشت کوتاه همراه است . تجزیه و تحلیل های مختلف مربوط به پدیده هایی از قبیل جدا شدن علم از زندگی عملی ، اخلاق رسمی ، ماهیت دستکاری، فرهنگ سرگرمی و یک ساختار رفتاری پارانوئیدی است ، که بر ضد تلاش برای مقابله با نیروهای طبیعی بیان شده است و این نشانگر محدودیت های روشنگری است.

کتاب سمینار یونگ درباره زرتشت نیچه، اثری از کارل گوستاو یونگ است که نخستین بار در سال 1965 به انتشار رسید. اثر معروف و جنجال برانگیز نیچه، کتاب چنین گفت زرتشت، سرشار از احساساتی مذهب گرایانه است که به نظر می رسد با مخالفت های معمول او با مفهوم ایمان مذهبی در تضاد است. کتاب چنین گفت زرتشت در نظر یونگ، اثری بسیار ارزشمند بود که چگونگی اثرگذاری ناخودآگاه در خلق اندیشه را نشان می داد و هم از روانشناسی و شخصیت نیچه پرده برمی داشت و هم روانشناسی جهان مدرن را به شکل کلی آشکار می کرد. کتاب سمینار یونگ درباره زرتشت نیچه، اثری پرشور و آموزنده است که به عنوان یکی از مهم ترین منابع روانشناسی ناخودآگاه، مورد توجه متخصصین این حوزه قرار داشته است.

نیچه، هایدگر، گادامر، اشتراوس و دریدا را می‌توان پنج فیلسوف مهم پست‌مدرن دانست که کوشیدند محدودیت‌های عقل‌گرایی مدرن را آشکار کنند و راهی برای نقد آن بگشایند. اما طرح فکری این پنج متفکر با پیروی از الگویی مشابه شکل گرفته است؛ همۀ آن‌ها، برای گذر از آخرین مرحلۀ سنت فلسفی غربی و کشف معنای اصیل فلسفه‌ورزی، به سرآغاز فلسفۀ غربی یعنی افلاطون رجوع کردند. کاترین زاکرت در این کتاب می‌کوشد ابتدا اندیشۀ این متفکران و مواجهه‌شان با افلاطون را به نحوی دقیق و موشکافانه تبیین کند و توضیح دهد که پست‌مدرن‌بـــودن آن‌هـــا دقیقا چه معنایــــی دارد. سپـــس فلسفــــۀ این متفکران را به عرصۀ عملی پیوند می‌دهد و تبعات سیاسی و اجتماعی آن‌ را می‌کـــاود. حاصـــل کار او کتـابـــی اســـت کــــه هـــــم طرحـــی یکپارچــــه و به‌هم‌پیوسته از تفکر فلسفی غربی برای خواننده مهیا می‌کند و هم نشان می‌دهد که چگونه این پنج فیلسوف، برای عبور از بحران‌های سیاسی و اجتماعی معاصرشان، سنت خود را بازخوانی و نقد کردند.