جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 71
ماهیت ایمان از دیدگاه علامه طباطبایی و کی‌یرکگور
نویسنده:
مهناز اصولی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ارتباط ایمان و تعقل، یکی از موضوعات مهم فلسفه دین است. بر این اساس، در این پژوهش، ماهیت ایمان دینی از نگاه کی‌یرکگور و علامه طباطبایی بررسی شده است. کی‌یرکگور، ساحت عقل و ایمان را جدا می‌ا‌نگارد. او ایمان را جست زدن و خطر کردن معرفی می‌کند و کمال آن را، نقطه اوج سیر باطن می‌داند. علامه طباطبایی، با پذیرش شهودی بودن ایمان، اعتقاد دارند که ایمان را باید با استدلال عقلی محکم و مبرهن ساخت. دیدگاه این دو متفکر، در انفسی بودن ایمان، ارادی بودن ایمان و معنابخشی ایمان به زندگی، مشابهت دارد و این دیدگاه، در مواردی چون ابتنای ایمان بر تعقل، ارتباط ایمان و عمل، ارتباط ایمان و اخلاق و ارتباط ایمان و گناه تفاوت می‌یابد.
مقایسه آرای امام محمد غزالی و سورن کرکگور در باب رابطه عقل و دین و دلالتهای آن در تربیت دینی
نویسنده:
علی خالق خواه
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده:پژوهش حاضر به مقایسه دیدگاه‌های غزالی و کرکگور درباره رابطه عقل و دین و اشارات آن در تربیتِ‌دینی پرداخته است. در این باره بر اساس پیشینه نظری موضوع، ابتدا نظریه‌های راجع به رابطه عقل و دین و تربیتِ‌دینی مورد بحث قرار گرفته است. سپس دیدگاههای کرکگور و غزالی در خصوص رابطه این دو و تربیتِ‌دینی متناسب با آن به تفصیل مورد بحث قرار گرفت. از دیدگاه کرکگور نظر به قالب فکری وی مولفه هستی‌مندی (شناخت، آزادی، فردیت و احساس دلشوره) و ایمان و رابطه آن با عقل (انفسیت، شورمندی، جهش، برهانهای کرکگور بر ضد استدلال آفاقی و مراحل حیات) مورد توجه قرار گرفت. از دیدگاه غزالی نیز با توجه به قالب‌های فکری او اشعریت، مخالفت با فلسفه، تصوف، ایمان و عقل مورد بحث قرار گرفت. مبتنی بر مبانی پیش گفته به مفهوم تربیتِ‌دینی از منظر کرکگور و غزالی پرداخته شده و اهداف، اصول و روش‌هایی که با این مفهوم تناسب دارند، بیان گردیده است. از دیدگاه کرکگور برای تربیتِ‌دینی دو مرحله استخراج گردید. از آنجایی که فرد برای رسیدن به مرحله حیات دینی باید ویژگی‌هایی داشته باشد، در مرحله اول ابتدا ویژگی‌هایی که باید کسب شود (آزاد بودن، شناخت خود و فردیت داشتن)، مورد نظر قرار گرفت. و در مرحله دوم انفسیت، شورمندی و جهش مورد توجه قرار گرفت. از دیدگاه غزالی نیز نظر به تقسیم او از انسانها، تربیتِ‌دینی نیز برای سه گروه مختلف ارائه شد. اولین گروه، عوام هستند که برای این گروه عادت و عمل محوری و برای گروه خواص اهل برهان، خردورزی و در نهایت برای خواص اهل تصوف، تقدم الهام بر تعلیم، التزام و ارتباط شریعت با طریقت، توام نمودن تفکر با تطهیر قلب مورد توجه قرار گرفت. در ادامه به روشهای مورد نظر برای رسیدن به مولفه‌های فوق مورد بررسی قرار گرفت. در پایان به مقایسه نظرات این دو اندیشمند در دو بعد میزان استفاده از عقل در جهت توجیه باورهای دینی و میزان توجه به ایمان از دیدگاه کرکگور و غزالی پرداخته شد و نقدهایی که بر این نظرات مطرح شده ذکر گردید. نتیجه نهایی اینکه ایمان‌گرایی را می‌توان با توجه به نظرات این دو اندیشمند در تربیتِ‌دینی مورد توجه جدی قرار داد، اگر چه در این راه می‌توان از عقل نیز به عنوان مقدمه‌ای در جهت رسیدن به حیات دینی بهره برد.کلمات کلیدی: عقل، دین، تربیتِ‌دینی، ایمان‌گرایی، کرکگور، غزالی.
جایگاه عقل در دین
نویسنده:
تکتم مشهدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پژوهش به بررسی مساله جایگاه عقل در دین می‌پردازد که یکی از بنیادی‌ترین مباحث فلسفه دین است. دیدگاه‌های متعددی همچون (ایمان‌گرایی، عقل‌گرایی حداکثری، عقل‌گرایی انتقادی) در این زمینه مطرح شده است. در پژوهش حاضر با نقد این گونه دیدگاه‌هااین نتیجه اخذ می‌شود که عقل و نقل در کنار هم و با هم معرفت شناسی دین را تامینمی‌کنند. با توجه به نیازمندی دین به عقل در مقام اثبا ت و ثبوت می‌توان گفت که تعارض بین این دو معنی نخواهد داشت و در صورت وجود تعارض ظاهری، عقل توان تخصیص نقل رادارد. کارکردهای عام و خاص عقل در سه حوزه اعتقادات، اخلاق و احکام در تعیین حدود و جایگاه عقلنقش بسزایی دارد.
رابطه عقل و ایمان از منظر قرآن
نویسنده:
سهیلا لطفی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهرابطه عقل و ایمان یکی از مهمترین مسائل در حوزه فلسفه دین است که در این پژوهش در صدد بررسی آن از منظر قرآن هستیم. سوال این است که آیا ایمان و باور دینی باید الزاماً مبتنی بر عقل و استدلال یقینی باشد؟ دیدگاه‌های مختلفی در این باب وجود دارد: عقل‌گرایی حداکثری، ایمان‌گرایی افراطی، ایمان‌گرایی معتدل، معرفت شناسی اصلاح شده، دیدگاه مصلحت اندیشانه یا اراده گرا، عقل‌گرایی انتقادی و عقل‌گرایی اعتدالی.دیدگاه قرآن در مورد این مسئله، عقل‌گرایی اعتدالی است. از منظر قرآن، عقل به عنوان معیار تشخیص درستی و نادرستی اعتقادات، حجت و معتبر است. قرآن برای اغلب آموزه های دینی مانند: وجود خدا، توحید، نبوّت و معاد براهین و استدلال‌های عقلی اقامه کرده است و باورهای نادرست مشرکان و بت پرستان را با استدلال‌های عقلی رد کرده است. از سوی دیگر، عقل محدودیت‌هایی دارد و قادر به فهم همه امور نیست و عواملی مثل گناه مانع ورود معرفت و خطاپذیری آن می‌شود و در اینجا رجوع به سنت در کنار عقل ضرورت می‌یابد.براهین قرآنی، مثل برهان جهان شناختی در اثبات وجود خدا، گر چه از نظر منطقی قاطع و صحیح هستند ولی این به این معنا نیست که قانع کننده برای همگان باشد چون مقام صدق از مقام اقناع و مقام علم از مقام ایمان جداست و ممکن است کسی با وجود صدق دلایل قانع نشود و با وجود علم به چیزی به آن ایمان نیاورد. قرآن عواملی چون: ظلم، آزادی هوی و هوس و مقدم داشتن زندگی دنیوی بر اخروی را برای عدم ایمان آوردن برخی ذکر کرده است.از منظر قرآن، عمل گرچه داخل در مفهوم ایمان نیست؛ ولی رابطه‌ای دو سویه میان ایمان و عمل صالح وجود دارد به گونه‌ای که نشانه ایمان عمل صالح است و از سویی خاستگاه عمل صالح، ایمان به خدا است.
زبان دینی از منظر استیس، با تأکید بر مبانی معرفت‌شناختی آن
نویسنده:
محمدحسین مهدوی نژاد، معصومه سالاری راد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
استیس در جایگاه یک فیلسوف انگلیسی تحلیل زبانی، دین را همسان با عرفان دانسته و گوهر آن را تجربه عرفانی می داند. وی تجربه عرفانی و به تبع آن، گزاره های دینی را در قالب زبان بشری و عقل مفهوم ساز، غیرقابل بیان و توصیف ناپذیر می داند. استیس هستی را دارای دو ساحت طولی زمانی و لازمانی می داند که هر مرتبه دارای زبان خاص خویش است. عالم زمانی را قلمروی عقل مفهوم ساز متناهی می داند اما دین را متعلق به مرتبه لازمانی دانسته که صرفا با شهود قابل ادراک می باشد. از منظر استیس، زبان دینی، نمادین است. قضایای نمادین برای گزارش واقعیت نمی باشند، بلکه کارکرد آنها، برانگیختن عواطف دینی در مخاطبان و انگیزش تجربه دینی است. در این نوشتار نخست با ایضاح مفاهیم کلیدی، مقصود استیس از دین، عقل و عرفان را بیان کرده ایم. سپس تحلیل استیس از مسأله نمادین بودن زبان دینی با تأکید بر کارکرد اصلی‌اش که انگیزش تجربه و احساسات دینی در دینداران است را تقریر نموده ایم. در پایان، مبانی معرفت‌شناختی نظریه وی، بررسی شده است.
صفحات :
از صفحه 199 تا 219
ایمان از دیدگاه مرجئه
نویسنده:
جواد خادم زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
چکیده مرجئه از مهمترین فرقه های کلام اسلامی است که بواسطه تأثیر شگرفی که در صورت بندی کلام اسلامی داشته است باید مورد معرفی بیشتر قرا ر گیرد این فرقه اگر چه در واکنش به تندرویهای خوارج در باب نقش عمل در صورت بندی ایمان ظهور کرده است ، اماخود پایه گذار تفکر ایمان گرایی در عالم اسلام بوده است . یگانه انگاری ایمان و معرفت مبنای اصلی تفکرآنان را تشکیل می دهد و بی رنگ شدن نقش عمل در ایمان، باطن گرایی در دین، نسبی شدن تلقی دین و ناواقع گرایی از مهمترین لوازم مبنای فکری آنها در این زمینه محسوب م یشود.
صفحات :
از صفحه 59 تا 88
لوازم و نتایج دیدگاه متأخر ویتگنشتاین درباره دین و باور دینی
نویسنده:
نوّاب مقربی، امیرعباس علی زمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
مدّعای اصلی مقاله حاضر آن است که ویتگنشتاین، بازی زبانی دین را نه ردّ کرده و نه تأیید؛ بلکه تنها گفته است چنین بازی زبانی ای وجود دارد، که پیش­فرض­ها و حدّ و مرزهایی دارد. در دیدگاه متأخر ویتگنشتاین، طرح پرسش­هایی از این دست که آیا خدا واقعاً وجود دارد، بر پایه دستور زبان دینی غلطی استوار شده ­اند؛ زیرا بیرون از شاکله مفهومی ­ای که پذیرفته ­ایم، نمی­ توانیم بپرسیم که آیا خدا واقعاً وجود دارد یا نه. مؤمنان، در شاکله مفهومی خود یا در بازی زبانی خود، مفهوم خدا را از پیش فرض می­ کنند و سخن گفتن درباره خدا، در بیرون از مرزهای این شاکله مفهومی ممکن نیست. کوتاه سخن آن­که بر اساس این مدّعا و نتایج به دست آمده از دیدگاه­ های متأخّر ویتگنشتاین در باب دین و باور دینی، می­ توان به پرسش­هایی بااهمیت درباره جدایی دین از علم، ایمان­ گروی ویتگنشتاینی، و ناواقع­ گروی دینی از منظر ویتگنشتاین پاسخ درخور داد.
صفحات :
از صفحه 25 تا 48
ایمان و عقلانیت؛ بررسی تطبیقی دیدگاه توماس آکوئیناس و مارتین لوتر
نویسنده:
محمدرضا اسدی,محمد جعفری
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
دیربازی است که مسیحیت شاهد بحث رابطة ایمان و عقلانیت و تبیین مرزهای میان این دو است؛ بحث مهمی که با باور دینی و مذهبی افراد سروکار دارد و اختلافات فراوانی در میان اندیشمندان بزرگ مسیحی به وجود آورده است. ازآنجاکه توماس آکوئیناس، یکی از بزرگ ترین الهی دانان کلیسای کاتولیک و مارتین لوتر، یکی از تأثیرگذارترین شخصیت های کلیسای پروتستان بوده و این دو فرقه تحت تأثیر فراوان اندیشه های آنان است، مقایسة اندیشة آنان در این مسئله می تواند بسیار حائز اهمیت باشد. این مقاله با رویکرد تحلیلی و بررسی اسنادی، درصدد واکاوی تطبیقی بحث ایمان و عقلانیت از دیدگاه این دو چهرة شناخته شدة مسیحی است. بی تردید فهم رویکرد آنان، برای شناخت دقیق تر این کلیساهای بزرگ و مهم مسیحی راه گشا خواهد بود. یافته های این مقاله، حاکی از این است که آکوئیناس یک عقل گرای غیرافراطی و لوتر یک ایمان گرای غیرافراطی است و به رغم پذیرش اجمالی دو عنصر ایمان و عقلانیت از جانب هر دو، اختلافاتی جدی در مبانی فکری آنان وجود دارد.
بررسی تطبیقی ارتباط ایمان با مقومات ایمانی از دیدگاه مولانا و کییر کگور
نویسنده:
سعید رحیمیان، محبوبه جباره ناصرو
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
چکیده :
مقاله حاضـر بيـان كننـده برخی از مقومـات و مقـدمات ايمـان از ديـدگاه مولانـا و كی یركگور است. پس از غور و بررسی در آثار مولانا و كـی یركگـور در مـی یـابيم كه هر دو انديشمند تقريباً در اصولی ماننـد ايمـان و شـور، ايمـان و تـسليم، ايمـان و اختيار و ... به يك نقطه می رسـند و ايـن امـور را لازمـه لاينفـك ايمـان و ديـنداری می دانند . اما آنچه سبب اختلاف نظر اين دو انديشمند می شود، يكی، نحـوه رويكـرد آندو به اين مباحـث اسـت و ديگـر، بحـث ايمـان و عقـل اسـت كـه در ايـن زمينـه كی یركگور معتقد است عقل نه مقوم ايمـان اسـت و نـه مقدمـه آن، بلكـه خـارج از بحث ايمان است . بدين ترتيب مباحث دينی و ايمانی نه تنهـا خردپـذير نيـستند، بلكـه برخی از مباحث دينی خردگريز و برخی ديگر كه بيـشتر آنهـا را تـشكيل مـی دهنـد، خرد ستيزند؛ اما مولانا اولا، عقل را به عنوان مقدمه ايمان قبول دارد؛ ثانياً قائل به فـوق عقلانی بودن اين مباحث است، نه خرد ستيزبودن آنها. در اين جـستار كوشـش شـده است تا با استناد به آثار اين دو متفكر، تشابهات و مشتركات فكـری و اعتقـادی آنهـا در باب ايمان به صورت تطبيقی مورد واكاوی قرار گيرد.
صفحات :
از صفحه 157 تا 186
ویتگنشتاین و تقرب انسان به ساحت امر برتر(خدا)
نویسنده:
محمد محمدرضایی,حسین رمضانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
چکیده :
مقالۀ حاضر به بررسی و ارزیابی دیدگاه و رویکرد معرفتی ویتگنشـتاین در بـاب حقیقـت الاهــی در دو دوره تفکــر فلســفی اش مــی پــردازد. شــاخص اساســی رویکــرد معرفتــیِ ویتگنشتاین، توجه به حقایق بر پایۀ تحلیل زبان است. علیرغم تفاوت مبانی معرفت زبانی در دو دوره تفکر وی و متعاقب آن تفاوت در تبیین های معرفتـی اش، دیـدگاه او در بـاب خدا، حائز جوهره واحد و مشترکی است. در این مقاله سعی شده رویکـرد تحلیـل زبـانیِ ویتگنشتاین در باب حقیقت الوهی شناسایی و توضیح داده شود. این مطالعه نشان می دهد چگونه مبانی معرفت زبـانی ویتگنشـتاین او را بـه سـوی اتخـاذ موضـعی ایمـان گروانـه و ناواقع گرایانه نسبت به حقیقت الوهی و بلکه عموم باورهای متافیزیکی سـوق داده اسـت. در نهایت رویکرد معرفتی ویتگنشتاین و دیدگاه متأثر از آن در باب حقیقت الوهی مـورد ارزیابی و نقادی قرارگرفته است
صفحات :
از صفحه 129 تا 158
  • تعداد رکورد ها : 71