جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

برزخ یکی از آموزه‌های قرآنی کلامی است. معنی لغوی آن حائل و واسطه است و معنی اصطلاحی آن عالمی است میان این دنیا و آخرت. این پژوهش که آیا این عالم مادی است یا غیرمادی. علی الخصوص آیا روح انسان دارای بدن هست یا نه و اگر دارای بدن هست چگونه بدنی دارد.ما در این پایان‌نامه، دیدگاه فیض کاشانی و علامه مجلسی را در رابطه با بدن برزخی مورد بررسی قرار می‌دهیم و همانگونه که خواهیم دید فیض کاشانی و علامه مجلسی هر دو در مورد نوع و چگونگی بدن برزخی اتفاق نظر دارند ولی در مورد زمان پیدایش آن اختلاف عقیده دارند و بدین صورت که فیض کاشانی معتقد است که بدن برزخی، بدن مثالی است و از این دنیا هم با انسان همراه است و جسم دنیوی مانند غلافی ان را در بر گرفته است. و بعداز مفارقت روح از جسم دنیوی، روح به بدن مثالی تعلق دارد و تمام مراحل عالم برزخ ماند سوال قبر، فشار قبر و تنعم و عذاب با بدن مثالی است و مقصود از بدن مثالی صورتی است میان تجرد محض و مادی محض. موجودات مثالی مادی نیستند ولی بعضی از آثار ماده (کم، کیف و أین) را دارند و دارای اندازه و حد و رنگ و شکل هستند ولیبر اساس مبنای مشهور برخی خواص دیگر همانند زمان، ماده و تغیّر را ندارند.ولی نظر علامه مجلسی در این باره متفاوت است بدین صورت که معتقد است بعد از مرگ روح از بدن مادی جدا می‌شود و وقتی میت را در قبر می‌گذارند روح دوباره به همین بدن مادی بازمی‌گردد و امر سوال قبر و فشار قبر با همین بدن خاکی است و بعداز این مراحل روح به بدن مثالی تعلق می‌گیرد و به واسطه بدن مثالی است که متنعم و یا معذّب می‌گردد.

معاد جسمانی صدرالمتألهين، طرحی نو است كه برای نخـستين بـار جـسمانيت معـاد را عـلاوه بـر روحانيت آن به تقرير عقل و برهان درآ ورده اسـت. گرچـه صـدرا تبيـين خـود از معـاد را كـاملاً منطبق با معاد قرآنی می دانـد، ولـی منتقـدان وی، منكـر ايـن تطابقنـد . آقـا علـی حكـيم (مـدرس زنوزی) از پيروان مكتبِ حكمت متعاليه از جمله افرادی است كـه كوشـش او بـرای ارائـه تقريـر كاملتری از معاد جسمانی كه از هماهنگی بيشتری با معاد قرآنی برخـوردار باشـد، مـورد عنايـت اهل حكمت و نظر قرار گرفته است . گرچه واكاوی آرای ايـندو حكـيم بزرگـوار، نـشان دهنـده تفاوتهايی در نظريه پردازی- علـيرغـمِ وحـدتِ مبـانی- اسـت؛ امـا حاصـل ايـن بررسـی نـشان ميدهد تقرير آقا علی حكيم، برخلاف تشابه با تقرير صدرايی در شبهه عدم تطابقِ كامل بـا معـاد قرآنی، دچار اشكالاتِ عقلی نظری ديگری نيز می باشد.

چکیدهدر دین اسلاماشیایی وجود دارد که تمام یا بعضی از منافع آن‌ها برای مسلمان‌ها ممنوع شده است؛ و نزد آنها مالیت ندارد، به همین دلیل أخذ ثمن در برابر این امور توسط یک مسلمان أکل مال به باطل است و از طرف دیگر خوردن و آشامیدن این اشیاء نزد بسیاری از غیرمسلمان‌ها معمول است و امکان دارد همین اشیاء به نسبت شخص یا اشخاص دیگر مال باشند مانند اهل کتاب به خاطر اینکه آن‌ها را حلال می‌شمارند و أخذ ثمن و تکسب به آن‌ها مصداق «تجاره عن تراض» باشد. به همین خاطر در این پایان نامه به دنبال این بودیم که حکم فروش خوردنی‌ها و نوشیدنی‌های حرام که نزد مسلمان‌ها محرم الانتفاع هستند ولی نزد دیگران منفعت دارند چیست؟به همین خاطر موانع مهمی که در صحت چنین معامله‌ای به وجود داشت؛ مورد بررسی قرار گرفت؛ مهم ترین مانع برای صحت معامله تکلیف کفار بر فروعات بود که ما در این پایان نامه نظر عدم تکلیف کفار بر فروعات را تقویت نمودیم و بیان نمودیم که در این قاعده خلط‌هایی صورت گرفته است و تفکیکی بین ثبوت تکلیف کافر و اثبات تکلیف کافر صورت نگرفته است و هم چنین تفکیکی بین تکلیف کفار به اصول و فروع در طول و عرض صورت نگرفته است و در نهایت به این نتیجه رسیدیم که بالفرض مکلف به فروعات باشند دلیلی بر تنجّز و عقاب آنها نداریم؛ مانع مهم دیگری که مورد بررسی قرار گرفت قاعده اعانه بر اثم بود که بیان نمودیم که بر اساس هیچ کدام از مبانی در بیع مأکولات حرام به کفار اعانه صدق نمی‌کند زیرا یکی از شرایط اساسی تحقق اعانه تحقق اثم در حق معان است و چنین شرطی در اینجا محقق نیست و بالفرض که اعانه صادق باشد در مانحن فیه دلیلی بر بطلان معامله وجود ندارد.کلمات کلیدی: بیع، مأکولات حرام، کفار، قاعده تکلیف کفار در فروعات، قاعده اعانه بر اثم