جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب «لویناس، مکتب فرانکفورت و روانکاوی» نوشته‌ی سی. فرد آلفرد، به بررسی تقاطع اندیشه‌های امانوئل لویناس، مکتب فرانکفورت و روانکاوی می‌پردازد. این کتاب تلاش می‌کند پیوندهای نظری میان این سه حوزه فکری را کشف کند و نشان دهد چگونه می‌توانند برای غنی‌سازی یکدیگر مورد استفاده قرار گیرند. آلفرد در ابتدای کتاب، مروری بر اندیشه‌های کلیدی لویناس، به‌ویژه مفاهیم «دیگری»، «مسئولیت» و «اخلاق» ارائه می‌دهد. او استدلال می‌کند که تأکید لویناس بر اولویت اخلاقی «دیگری» و مسئولیت بی‌قید و شرط در قبال دیگران، پیامدهای مهمی برای نظریه انتقادی و روانکاوی دارد. سپس نویسنده به بررسی اندیشه‌های مکتب فرانکفورت، به‌ویژه آثار تئودور آدورنو، ماکس هورکهایمر و هربرت مارکوزه می‌پردازد. او نشان می‌دهد که نقد این متفکران از عقلانیت ابزاری و سلطه در جامعه مدرن، با دغدغه‌های اخلاقی لویناس همسو است. آلفرد استدلال می‌کند که مفهوم «دیگری» لویناس می‌تواند به غنی‌سازی نظریه انتقادی مکتب فرانکفورت کمک کند. در ادامه، کتاب به بررسی نظریه‌های روانکاوی، به‌ویژه آثار زیگموند فروید و ژاک لکان می‌پردازد. آلفورد استدلال می‌کند که مفاهیم لویناس در مورد سوژه و تقدم «دیگری»، پیامدهای مهمی برای درک روانکاوانه از هویت و رابطه با دیگران دارد. او همچنین نشان می‌دهد که چگونه بینش‌های روانکاوی می‌تواند به درک عمیق‌تر اندیشه‌های لویناس کمک کند. در فصول پایانی، آلفرد پیامدهای اخلاقی و سیاسی تلفیق اندیشه‌های لویناس، مکتب فرانکفورت و روانکاوی را بررسی می‌کند. او استدلال می‌کند که این سنتز فکری می‌تواند منجر به درک جدیدی از مسئولیت اخلاقی، نقد اجتماعی و تحول سیاسی شود. آلفرد همچنین بر اهمیت تأمل انتقادی در مورد روابط قدرت و نابرابری در جامعه تأکید می‌کند. در مجموع، کتاب «لویناس، مکتب فرانکفورت و روانکاوی» اثری نوآورانه و تفکربرانگیز است که پیوندهای غیرمنتظره‌ای میان سنت‌های فکری متفاوت برقرار می‌کند. آلفرد با تسلط بر اندیشه‌های پیچیده لویناس، مکتب فرانکفورت و روانکاوی، خوانشی تازه و جذاب از تقاطع این حوزه‌های فکری ارائه می‌دهد. این کتاب برای علاقه‌مندان به فلسفه قاره‌ای، نظریه انتقادی و روانکاوی، منبعی ارزشمند و تأمل‌برانگیز خواهد بود.

آنتونیو نگری در «نابهنجاری وحشی»، به خوانندگان کاوشی جسورانه و دقیق درمورد پارادوکس‌ها و تضادهای نظریه سیاسی مدرن ارائه می‌دهد. نگری، برگرفته از مجموعه‌ای غنی از بینش‌های تاریخی و فلسفی، مفاهیم متعارف حاکمیت، دموکراسی و قرارداد اجتماعی را به چالش می‌کشد و خوانندگان را به یک سفر فکری تحریک‌آمیز دعوت می‌کند که نوید تغییر درک آنها از سیاست معاصر را می‌دهد. نگری بیان می‌کند: «تبعیت روابط اجتماعی به تحمیل اقتدار دولتی، قرارداد اجتماعی نیست، بلکه یک پیمان خودکشی اجتماعی متناقض است». اثر حاضر، به‌مثابه فریاد جمع‌آوری کتابی است که می‌خواهد پیچیدگی‌های قدرت و حکومت را در دنیای مدرن آشکار کند. نگری با تحلیل تیغ تیز و تعهدی بی‌باک به حقیقت‌گویی، تناقضات ذاتی نظریه قرارداد اجتماعی را افشا می‌کند و استدلال می‌کند که این نظریه، نه به‌عنوان پاسدار آزادی، بلکه به‌عنوان مکانیزم سرکوب و کنترل عمل می‌کند. یکی از موضوعات محوری «نابهنجاری وحشی» مفهوم حاکمیت و رابطه آن با دموکراسی است. نگری درک سنتی از حاکمیت را به‌عنوان مطلق و غیرقابل تقسیم به چالش می‌کشد و در عوض، برای رویکردی ظریف‌تر و غیرمتمرکزتر به قدرت سیاسی استدلال می‌کند. او تنش‌های بین حاکمیت مردمی و اقتدار دولتی را بررسی می‌کند و راه‌هایی را برجسته می‌کند که در آن دولت در طول تاریخ به‌عنوان نیروی سرکوبگر علیه جنبش‌های مردمی و مبارزات مردمی عمل کرده است. نگری همچنین به مفهوم قرارداد‌ اجتماعی می‌پردازد و اعتبار و ارتباط آن را در چارچوب نظریه سیاسی معاصر مورد پرسش قرار می‌دهد. او استدلال ‌کند که قرارداد اجتماعی به‌عنوان ابزاری برای سلطه و استثمار استفاده‌شده است که در خدمت مشروعیت بخشیدن به اقتدار دولت بر افراد و تداوم سیستم‌های ستم و نابرابری است. نگری با انجام این‌کار، پایه‌های تفکر سیاسی مدرن را زیر سوال می برد و از خوانندگان می‌خواهد تا در ماهیت قدرت و مقاومت در‌برابر بی‌عدالتی سیستمی تجدید‌نظر کنند. در فصول پایانی «نابهنجاری وحشی»، نگری به خوانندگان نگاهی اجمالی به امکانات یک سیاست جدید مبتنی‌بر اصول دموکراسی رادیکال و عدالت اجتماعی ارائه می‌کند. او می‌نویسد: «ما باید خودمختاری خود را پس بگیریم و قدرت جمعی خود را در برابر نیروهای ستمگر و استثمارگر اثبات کنیم. تنها در این صورت است که می‌توانیم واقعا بر نابهنجاری وحشیانه سیاست مدرن غلبه کنیم و جهانی عادلانه‌تر بسازیم.» «نابهنجاری وحشی» با بینش عمیق، نقد بی‌باک و چشم‌انداز رویایی خود، برای هرکسی که علاقه‌مند به درک پیچیدگی‌های نظریه سیاسی مدرن و چالش‌های ایجاد جامعه‌ای عادلانه‌تر و دموکراتیک‌تر است، کتابی ضروری است. همانطور که نگری به ما یادآوری می‌کند، «مبارزه برای آزادی ادامه دارد؛ و این مبارزه‌ای است که ارزش مبارزه را دارد.»

نیچه در فراسوی خیر و شر، فیلسوفان گذشته را متهم می کند که فاقد حس انتقادی هستند و کورکورانه مقدمات جزمی را در بررسی اخلاقیات می پذیرند. به طور خاص، او آنها را متهم می‌کند که نظام‌های متافیزیکی بزرگی را بر این باور که انسان خوب در مقابل انسان شرور است، به جای بیانی متفاوت از همان انگیزه‌های اساسی که بیان مستقیم‌تری در انسان شرور می‌یابداستوار کرده اند. این اثر به قلمرو «فراتر از خیر و شر» به معنای پشت سر گذاشتن اخلاق سنتی که نیچه در معرض نقدی مخرب قرار می‌دهد به نفع رویکردی تأییدی است که بی‌ترس با ماهیت دانش روبرو می‌شود.

کتاب «کانت»، کتابی است از جلد ششم مجموعۀ معروف تاریخ فلسفۀ فردریک کاپلستون که به‌طور مجزا توسط انتشارات نگاه و با ترجمۀ دکتر منوچهر بزرگمهر به چاپ رسیده است. دلیل این چاپ جداگانه، اولا شرح قابل‌قبول و جامع کاپلستون از فلسفۀ نظری، اخلاق، دین، زیبایی‌شناسی و غایت‌شناسی کانت و همچنین، اهمیت این فیلسوف در تاریخ فلسفه است. کاپلستون مطالب خود دربارۀ کانت را با توضیح مفصلی از زندگی وی آغاز می‌کند. فیلسوفی که یک استاد بی‌سروصدای دانشگاه بود، تا مدت‌ها تحت‌تأثیر متافیزیک ولفی-لایب‌نیتسی بود و علاوه‌بر اینکه هیچگاه به سفر نرفت و شهر خود را ترک نکرد، به‌دلیل مشکلات جسمانی زندگی بسیار منظمی داشت - آنچنان‌که دیگران ساعت خود را با رسیدن او به سر قرار تنظیم می‌کردند. پس از شرح زندگی جالب فیلسوف، کاپلستون به سراغ توضیح پروژۀ کانت، یعنی این پرسش که «چگونه مابعدالطبیعیه به‌عنوان یک علم ممکن است؟» می‌رود. وی انقلاب کپرنیکی کانت را توضیح داده و سر‌فصل‌های اصلی مهم‌ترین کتاب نظری کانت، «نقد عقل محض» را به‌طور قابل فهم و موجز بیان می‌کند. پس از این، نوبت به توضیح فلسفۀ عملی کانت می‌رسد. توضیح کاپلستون در این فصل مبتنی‌بر دو کتاب کانت دربارۀ اخلاق است، یعنی «بنیاد برای مابعدالطبیعیۀ اخلاق» و «نقد عقل عملی». در سر‌فصل بعدی، کاپلستون به سراغ تلخیص و شرح آراء امانوئل کانت از «قوۀ حکم» به‌عنوان قوۀ وحدت‌بخش میان عقل عملی و عقل نظری می‌رود. در این فصل، آراء کانت راجع‌به زیبایی‌شناسی و غایت‌شناسی نیز بررسی می‌شود. به‌طور کلی این کتاب، تفسیری کلاسیک از کانت محسوب می‌شود. با اینحال با توجه به اینکه متأسفانه در فارسی شرح‌های مفصل و جامعی از کانت وجود ندارد، این کتاب می‌تواند برای آشنایی اولیه با یکی از بزرگ‌ترین فلاسفه‌ای که تاریخ به خود دیده است، بسیار مناسب افتد.

این اثر توسط وال استریت ژورنال به عنوان کتابی "افشاگرانه" مورد ستایش قرار گرفت ، آخرین و شخصی ترین اثر ویل دورانت ، نویسنده و مورخ برنده جایزه پولیتزر است که سی و دو سال پس از مرگ وی کشف شده است. این کتاب اوج و ناشی از بلوغ شصت سال تحقیق ویل دورانت در مورد فلاسفه ، ادیان ، هنرها ، علوم و تمدن ها از سراسر جهان است. « برگ ریزان» حکمت تقطیر شده یکی از بزرگترین ذهن های جهان است ، مردی با استعدادی فراوان در ارائه بینش تاریخی. و این پژوهش حاضر آخرین اثر اوست. دورانت در بیست و دو فصل کوتاه به همه چیز از جوانی و پیری گرفته تا دین ، اخلاق ، جنسیت ، جنگ ، سیاست و هنر پرداخته است. «برگ ریزان» "مجموعه ای از نظرات قابل تأمل است" (هفته نامه ناشران) ، نثری زیبا ، بینش عمیق و نتایج آشکار دورانت درباره مشکلات چند ساله و بزرگترین شادی هایی که به عنوان یک گونه با آن روبرو هستیم. در صدای منحصر به فرد دورانت ، در اینجا یک پیام بصیر برای همه کسانی است که در زندگی خود به دنبال معنا رفته اند یا توصیه های یک دوست فرهیخته را هنگام سفر در زندگی دنبال می کنند، وجود دارد.

فوکو در برابر روان‌کاوی از جهانی سخن می گفت که در آن تعهدی به ابراز و بازنمایی میل خویش نداشتیم. چه شد که حقیقت فانتزی ها جای حقیقت لذات فعال را گرفت؟ به عبارت دیگر، فوکو می کوشیدتا اخلاق را از اخلاقیات تفکیک کند. اخلاق نزد فوکو مبارزه ای بود برای زندگی ای که خواستار آن هستیم از طریق دگردیسی و تربیت خویشتن..

کتاب این است انسان، آخرین اثر فریدریش ویلهلم نیچه به شمار می آید. در این کتاب نیچه به بازگویی شرح زندگی و دلیل نگارش آثار قبلی خود می پردازد. اینک انسان تاکنون سه بار با نامهای «انسان مصلوب» (ترجمه رویا منجم)، «اینک آن انسان» (ترجمه بهروز صفدری) و «این است انسان» (ترجمه سعید فیروزآبادی) به فارسی برگردانده شده است. نیچه در سال ۱۸۸۸، یعنی یک سال پیش از روان پریشی نهایی، به نگارش آثار و طرح های فراوانی پرداخت. کتاب این است انسان (Behold The Man) نیز در همان سال نگاشته شد و بعدها پتر گاست، شاگرد و دوست صمیمی نیچه، این اثر را برای چاپ و انتشار آماده ساخت. این کتاب به نوعی کارنامه فریدریش ویلهلم نیچه (Friedrich Wilhelm Nietzsche) از زبان و قلم خودش است. او در این کتاب به تشریح نگاه خود به آثارش پرداخته است. در بخشی از کتاب این است انسان می خوانیم: هرگز هنر آزردن دیگران را درنیافتم (این نکته مرهون پدر بی همتای من است)، حتی زمانی که این کار به نظرم بسیار ارزشمند بود. هرچند به نظر بسیار غیر مسیحی می رسد، من حتی خود را یک بار نیز نیازرده ام. اگر زندگی مرا زیر و زبر کنند تا فقط همین یک بار را بیابند، هیچ ردّی از آن نخواهند یافت که حتی کسی بدخواه من بوده باشد و اما شاید بسیار ردّی از نیک خواهی دیگران بیابند... حتی تجربه های من با افرادی که هرکس از آنان تجربه ی بدی دارد، بی هیچ استثنایی، همه نشانه هایی از نیک خواهی است. من هر خرسی را رام می کنم، حتی دلقک ها را هم وادار به رعایت ادب می کنم.

«درباره روح» در ابتدا سخنرانی‌ای بود که دریدا در ۱۴ مارس ۱۹۸۷ در کنفرانسی در کالج بین‌المللی فلسفه در پاریس ارائه کرد و بعداً در اکتبر همان‌ سال چاپ شد. کتاب از آثار دوران پختگی دریداست؛ زمانی که او ۵۷ سال داشت (دریدا ۷۴ سال عمر کرد). در این کتاب دریدا می‌کوشد تا کاربرد لفظ «روح» را در آثار هایدگر و از آن بالاتر «پرهیز» او را از کاربرد این لفظ مد‌نظر قرار دهد. این همان حاشیه به ظاهر کم‌اهمیتی است که دریدا از آن‌جا به هایدگر حمله می‌کند تا نهایتاً پای سابقه سیاسی او را نیز به میان کشد. هایدگر در سال ۱۹۲۷ در کتاب «هستی و زمان» هشدار داده بود که باید از لفظ «روح» پرهیز کرد و سعی کرده بود که این مفهوم را به شیوه خود «از هم برگیرد» و تکه‌تکه کند. اما هنگامی که در ۱۹۳۳ به نازیسم گرایش یافت با «روح آلمانی» از در آشتی درآمد و این کلمه را به کرات به کار برد تا آن‌که در سال ۱۹۵۳ به هنگام نوشتن درباره تراکل دوباره مخالفت خود را با این لفظ ابراز داشت. دریدا در کنار این موضوع، پای چهار درون‌مایه دیگر که کانون توجه هایدگر را تشکیل می‌داد به میان می‌کشد: تفاوت انسان و حیوان، تکنولوژی، پرسشگری به مثابه جوهره فلسفه و غایات انسان. «درباره روح» یکی از اولین آثار دریداست که در آن به رابطه میان فلسفه و ملی‌گرایی می‌پردازد.