جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بی‌تردید نهج‌البلاغه جامع‌ترین کتاب پس از قرآن است که می‌تواند راهنمای انسان در تمام ابعاد زندگی به شمار آید و هدایت بشر را در عرصه‌های گوناگون عهده‌دار شود. این کتاب گرانسنگ مفاهیم انتزاعی گسترده‌ای را در خود جای داده است که بدون شک بیان اینگونه مفاهیم با زبان روزمره ممکن نیست و برای نزدیک کردن موضوع به فهم و ذهن مخاطب، باید از ابزارهای زبانی مناسب استفاده کرد که «استعاره» از پرکاربردترین این ابزارهاست. امام علی (ع) گاهی در کلام خود برای ترغیب مخاطب به انجام امور پسندیده و برحذر داشتن وی از اعمال ناپسند از ساختار طلبی استفاده می‌کند؛ لذا پژوهش حاضر سعی دارد آن دسته از جملات طلبی که ساختار استعاری دارند و در عین حال عهده‌دار انتقال مفاهیم انتزاعی هستند را از خطبه‌های نهج‌البلاغه استخراج نموده و بر اساس نظریه «استعاره شناختی» آنها را مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. نتایج تحقیق حاکی بر این است که امیر سخن با استفاده از نگاشت‌های برگرفته از زندگی روزمره که برای همگان قابل درک است، به مفهوم‌سازی حوزة مقصد می‌پردازد و بر اساس میزان آگاهی و شناخت مخاطب از مفهوم موردنظر، از انواع استعاره شناختی استفاده می‌کند.

این کتاب که مجموعه‌ای است از مصاحبه‌ها و مقالاتی که پس از مرگ هانری کربن چاپ و منتشر شده است، شرحی است بر سفری که کربن در طلب عالم خیالی واقعیت نامشهود، حیطه فرشتگان و موجودات قدسی در آن گام نهاده است. کتاب حاضر که به مطالعه فلسفه دینی و کندوکاو در ایمان شهودی می‌پردازد، تأملی است ژرف در مضامین عظیم عرفان ایرانی – اسلامی (نظریه صوفیانه دانش، سفری به درون روح و مناسک جام) که نگاهی روشنگر به درون عوالم فلسفی سهروردی، ابن عربی و ملاصدرا شیرازی می‌اندازد.

اولین کتاب در گونه خود، طریقت آموزه‌ های فیلسوفان چینی در باب زندگی نیک از کار فیلسوفان بزرگ اما عمدتا ناشناخته چینی استفاده می کند تا راهنمای عمیقی برای خوب زیستن ارائه دهد. با توضیح آنچه که این آموزه‌ها درباره موضوعاتی از تصمیم‌گیری تا روابط آشکار می‌کنند، برخی از عمیق‌ترین فرضیات ما را به چالش می‌کشد و ما را مجبور می‌کند تا بسیاری از ایده‌هایی را که به جامعه مدرن مربوط می‌شوند دوباره بیاموزیم. روشی که ما فکر می‌کنیم زندگی‌مان را می‌گذرانیم، آنگونه نیست که ما زندگی می‌کنیم. نویسندگان نشان می‌دهند که ما نه با یافتن خود و پیروی برده‌وارانه از یک نقشه بزرگ، آنطور که بسیاری از متفکران غربی می‌خواهند باور کنیم به خوبی زندگی می‌کنیم بلکه از طریق مسیری برای تزکیه نفس و تعامل با جهان زندگی بهتری خواهیم داشت. اعتقاد به خود واقعی تنها چیزی را که می توانیم با آن ایجار تغییر کنیم محدود می کند و تغییرات کوچک، از طرز فکر ما در مورد مشاغل گرفته تا نحوه صحبت با خانواده، می تواند تاثیرات قدرتمندی داشته باشد که مجموعه هایی از احتمالات جدید را باز کند. دوره پروفسور مایکل پوئت در فلسفه چینی هاروارد بسیار موفق بود. او در این کتاب با روزنامه‌نگار و نویسنده کریستین گراس لوه همکاری می‌کند تا برای اولین بار این حکمت بی‌زمان را برای همه در دسترس قرار دهد.

«هنر زنده ماندن» پنجمین دفتر از مجموعه "هنرهای شوپنهاور" است، که پس از هنر رنجاندن، هنر رفتار با زنان، هنر خوشبختی و هنور خودشناسی منتشر شده است. در پیشگفتار راهگشای آغاز کتاب، نمونه هایی برجسته از میان نامه های "شوپنهاور" به مادر و خواهرش عینا آمده است، آن هم از میان نامه هایی که هیچ کدام شان تاکنون به فارسی ترجمه نشده اند. نامه ها دانسته های ارزشمندی از زندگی شخصی فیلسوف به خواننده ارائه می دهد و کلید ورود به زندگی یگانه، جنجالی و پرماجرای او نیز به شمار می روند. نامه ها افزون بر بازگویی برخی مسائل شخصی از زندگی "شوپنهاور"، از جمله بگومگوها و دعواهای خانوادگی او با خواهر و مادرش بر سر ارث و میراث، از ذائقه غذایی و ساعات گشت وگذار روزانه اش هم می گویند، و باز به کمک همین نامه ها، پژوهشگری طی جستاری دقیق به محاسبه ارزش املاک و دارایی های شوپنهاور به پول امروز پرداخته و نحوه مدیریت اموالش را به روشنی بازگو کرده است. خواننده ضمن آشنایی با برنامه مطالعاتی و زمان تدوین آثار سرنوشت ساز فلسفی به نکات ناگفته دیگری از زندگی شوپنهاور پی می برد. در نامه نگاری شوپنهاور با خواهرش آدله باز هم نکات جالبی می خوانیم. این فیلسوف دوستدار افلاطون و کانت، دشمن هگل و هگل گرایان، و آموزگار معنوی نیچه، در خلال این نامه ها، علاقه عجیبی به دانستن نظرات خواهرش نسبت به آثار خود دارد و با وجود پی گیری سمج مجلات خانوادگی، همچنان منتظر خبر بازتاب آثارش در میان خوانندگان از زبان آدله نیز هست. هنر زنده ماندن، همان گونه که از نامش برمی آید، دربردانده دیدگاه های گوناگون شوپنهاور در باب زندگی است. کتاب با تعریف دقیق، عینی و هوشمندانه شوپنهاور از دوره های مختلف حیات آدمی و تفاوت های افراد در سنین مختلف آغاز می شود و چون سمفونی به هم پیوسته و رنگارنگی از دیدگاه های فلسفی در باب زندگی انسان، با مرگ و ترسیم ابعاد و خط و ربط های آن به زندگی پایان می یابد. هنر زنده ماندن، از یک سو، عینا از میان یادداشت های منتشر نشده شوپنهاور در باب زندگی فراهم شده و از سوی دیگر، دربردارنده گلچینی دقیق است از میان آثار مهم وی در مورد زندگی، اراده ورزی و خواست زیستن، در باب غایت زندگی، زمان حال، مصائب و رنج های آن، همچنین دل مشغولی های کاری و حرفه ای انسان در طول زندگی و در نهایت بیان معناها و تعابیر گوناگون مرگ، البته تا آنجا که به شناخت بیشتر ما از زندگی یاری می رساند. در این کتاب به زبانی دقیق و عینی، و نیروی استدلال کم نظیر، و در عین حال با بیان روراست و رک و پوست کنده، با دیدگاه کامل شوپنهاور در مورد زندگی از تمام جوانب آن روبه رو می شویم و وحدت موضوعی آن، خواننده و پژوهشگر را از مراجعه به آرای پراکنده وی در این باب، در لابه لای انبوه آثارش بی نیاز می کند. هنر زنده ماندن هم مانند سایر دفترهای موضوعی شوپنهاور، رساله ای است کوتاه و خواندنی در باب زندگی، از زبان فیلسوفی که در عین مهارت کامل در پرداختن به موضوعات کلان و نخبه فهم فلسفی، قادر است با بهره بردن از تجارب شخصی خود با آدم های دورو بر و دانسته های خود از آثار دیگران، کتاب های بالینی جذاب برای خوانندگان غیرحرفه ای فلسفه نیز بنویسد و پیش کسوت بسیاری از امروزیان در پرداختن به امور روزمره با زبانی شفاف و صریح است.

از گذشته تا کنون انسان ها درگیر زندگی روزمره خود بوده اند و تنها شکل انجام آن ها تغییر کرده است. در گذشته انسان ها هرروز خود را با دوشیدن شیر گاو و گوسفند و رفتن به مزرعه و کشاورزی می گذراندند و امروزه مردم اوقات خود را با کارهای اداری، ساعات طولانی رانندگی، وبگردی و استفاده از شبکه های اجتماعی میگذرانند. دقیقه ها، ساعت ها، روزها، ماه ها و حتی سال ها می گذرد. در حالی که ما متوجه گذر زمان نبودیم و شاید طوطی وار کارهایی که در جامعه عرف است را انجام می دهیم. بدون این که از خود بپرسیم چرا؟ اما وجه مشترک انسان دیروز و امروز این است که هر ازچندگاهی تمام کارهای روزمره و تکراری خود را کنار گذاشته و می اندیشیم که تمام این کارها برای چیست؟ در این دنیا چه خبر است؟ چرا ما هستیم؟ و پرسش هایی مشابه . ممکن است این گونه سوالات در هر جنبه ای از زندگی پیش بیاید. برای مثال در سیاست افراد مدام درباره آزادی، برابری ، عدالت و مسائلی این چنین صحبت می کنند. اما در این میان سر و کله ی یک نفر پیدا می شود که می پرسد: «آزادی واقعا چه معنایی دارد؟ منظورمان از برابری چیست؟ » مسلما طرح چنین پرسش هایی در ذهن ما آشوبی به پا می کند. احتمالا فرد پرسشگر پس از طرح چنین سوالی بگوید، آیا آزادی و برابری با یکدیگر در تعارض نیستند؟ آیا اگر هر کسی آزاد باشد تا کار دلخواه خود را انجام دهد، پس مفهوم برابری و عدالت زیر سوال نخواهد رفت؟ آیا برای حل چنین مشکلی حکومت ها به وجود نیامدند که البته خود حکومت در تعارض با مفهوم آزادی است.

در این اثر کلاسیک فلسفه ی روشنفکری ، ارنست کاسیرر هم ترکیبی منسجم و هم تحلیلی نافذ از یکی از بزرگترین دوره های فکری تاریخ را ارائه می دهد: یعنی عصر روشنگری. وی با استدلال بر اینکه زیربنای مختلف تفکر این دوره یک بنیان مشترک وجود دارد ، نشان می دهد که چگونه فیلسوفان عصر روشنگری از ایده های قرن های گذشته استفاده می کردند حتی در زمانیکه آنها را کاملا متناسب با دنیای مدرن متحول می کردند. از دیدگاه ارنست کاسیرر، روشنگری فلسفه را از قلمرو ی اندیشه ناب آزاد کرد و آن را به عنوان یک نیروی فعال و خلاق در بدنه اجتماع و زیست افراد قرار داد. همگان از عصر روشنگری که به طور رسمی از قرن هجدهم آغاز شد، به عنوان دوره گذار از فلسفه قرون وسطا به اندیشه ای مدرن یاد می کنند. حال نویسنده در این کتاب سعی دارد تا شرح دقیقی از تحولات فکری در این دوره تاریخی را برای خوانندگان ارائه دهد. این کتاب برای علاقه مندان فلسفه و پژوهشگران رشته های علوم انسانی بسیار مفید است. برگردان فارسی این کتاب برعهده "یدالله موقن" بوده است. ارنست کسیرر (1845-1945) فیلسوف یهودی-آلمانی بود که در چندین دانشگاه در آلمان و ایالات متحده تدریس می کرد. وی نویسنده کتابهای بسیاری از جمله افسانه دولت ، مقاله ای درباره انسان و زبان و افسانه بود.

در این کتاب چگونگی پیدایش تراژدی از روح موسیقی براساس اعتقاد فلسفی نیچه بررسی شده است .او در این اثر ((تمایل)) و ((بدبینی سازش ناپذیر)) یونانی‌های کهن را نسبت به اسطوره تراژیک به تصویر کشیده است .نیچه در این مجموعه مقایسه‌ای از ((آپولون)) و ((دیونیسوس)) دوخدای اسطوره‌ای یونان به دست می‌دهد ;همچنین اهمیت و معنای جنونی را که سرچشمه رشد و تکامل هنر تراژیک و کمیک است، بیان می‌کند .مباحث کتاب عبارت است از :((اهمیت و معنای اخلاق از چشم‌انداز زندگی))، ((نظریه‌های شوپنها و روکانت درباره تراژدی))، ((سرچشمه موسیقی))، ((علم زیباشناسی و سیر تاریخی تراژدی)) و دیگر موضوعات فلسفی.

در این کتاب چگونگی پیدایش تراژدی از روح موسیقی براساس اعتقاد فلسفی نیچه بررسی شده است .او در این اثر ((تمایل)) و ((بدبینی سازش ناپذیر)) یونانی‌های کهن را نسبت به اسطوره تراژیک به تصویر کشیده است .نیچه در این مجموعه مقایسه‌ای از ((آپولون)) و ((دیونیسوس)) دوخدای اسطوره‌ای یونان به دست می‌دهد ;همچنین اهمیت و معنای جنونی را که سرچشمه رشد و تکامل هنر تراژیک و کمیک است، بیان می‌کند .مباحث کتاب عبارت است از :((اهمیت و معنای اخلاق از چشم‌انداز زندگی))، ((نظریه‌های شوپنها و روکانت درباره تراژدی))، ((سرچشمه موسیقی))، ((علم زیباشناسی و سیر تاریخی تراژدی)) و دیگر موضوعات فلسفی.

جان لاک فیلسوف و پزشک انگلیسی بود که به طور گسترده به عنوان یکی از تأثیرگذارترین متفکران روشنگری شناخته می شود و معمولا به عنوان "پدر لیبرالیسم" شناخته می شود. لاک که با پیروی از سنت فرانسیس بیکن یکی از اولین تجربه‌گرایان بریتانیایی محسوب می‌شود، به همان اندازه برای نظریه قرارداد اجتماعی مهم است. کار او بر توسعه معرفت شناسی و فلسفه سیاسی تأثیر زیادی گذاشت. نوشته های او بر ولتر و ژان ژاک روسو و بسیاری از متفکران روشنگری اسکاتلندی و همچنین انقلابیون آمریکا تأثیر گذاشت. کمک های او به جمهوری خواهی کلاسیک و نظریه لیبرال در اعلامیه استقلال ایالات متحده منعکس شده است. در سطح بین‌المللی، اصول سیاسی-حقوقی لاک همچنان تأثیر عمیقی بر تئوری و عملکرد دولت نماینده محدود و حمایت از حقوق و آزادی‌های اساسی تحت حاکمیت قانون دارد. نظریه ذهن لاک اغلب به عنوان خاستگاه برداشت های مدرن از هویت و خود ذکر می شود که به طور برجسته در آثار فیلسوفان بعدی مانند ژان ژاک روسو، دیوید هیوم و امانوئل کانت به چشم می خورد. او فرض می‌کرد که در هنگام تولد، ذهن یک لوح سفید یا جدول راسا بود. برخلاف فلسفه دکارتی مبتنی بر مفاهیم از پیش موجود، او معتقد بود که ما بدون ایده‌های فطری به دنیا می‌آییم، و دانش در عوض تنها با تجربه‌ای که از ادراک حسی به دست می‌آید تعیین می‌شود، مفهومی که اکنون به عنوان تجربه‌گرایی شناخته می‌شود.