جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نگارگری ایرانی ریشه در اعماق تاریخ، تمدن و فرهنگ ایرانی دارد. نگارگری ایرانی در شکوفاترین دوره‌های خود، هنری در خدمت دین و مذهب و در جهت بیان اندیشه‌های مذهبی و دینی بوده است و در طی سده‌های متمادی با تکیه بر غنای تحسین برانگیز فرم و معنا توانسته است حامل پیام‌های والای روحانی برای مخاطبان باشد. در بررسی نگاره‌های بهشتیان و دوزخیان معراج نامه، حضور نشانه بهشتیان(خود) به دلیل تفاوت در جنس دال، سبب تغییر در وضعیت حضور نشانه دوزخیان(دیگری) می‌شود و به این ترتیب کارکرد نشانه معنای آن را دگرگون می‌سازد. این دگرگونی خود مدیون شکل باختگی نشانه دوزخیان(دیگری) می‌باشد که به واسطه تفاوت در چهره، پوشش، ترکیب بندی، اندام، نژاد و... عاملی برای قرار‌گیری در حاشیه می‌باشد. بدین منظور پژوهش حاضر در نظر دارد به مطالعه ساز و کارهای تشکیل تصویر فرهنگی با نگاهی به مفهوم دیگری در نگارگری ایران بپردازد. این پژوهش بر مبنای ماهیت، از نوع پژوهش‌های بنیادین کیفی است و با روش توصیفی تحلیلی انجام خواهد شد، همچنین روش کمی و آماری برای به دست آوردن نتایج حاصل از تحلیل ها به کار برده می شود. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که از منظر نگارگر، مفهوم «خود» و «دیگری»،از دیدگاه فردیت هنرمند و اجتماعی- فرهنگی، خود را با بهشتیان یکی و نزدیک‌تر نشان داده است و در تقابل با دوزخیان قرار دارد. در واقع هنرمند بهشتیان را «خودی» فرهنگی و دوزخیان را «دیگری» به تصویر کشیده است.

پیدایش «رمان نو»، به ویژه در دهه پنجاه، خود جریانی را در محافل ادبی ایجاد کرد که تمام اصول مربوط به رمان و رمان نویسی را تحت الشعاع قرار داد و نوع شالوده شکنی در عرصه نوشتار و سنتهای مربوط به خلاقیت ادبی ایجاد کرد. اما در بطن همین جریان ادبی که در اصل به عنوان حرکتی دگردیسانه و شالوده شکنانه محسوب می شد، نویسندگانی قلم می زدند که سبک های نوشتاری آنها از هر حیث از همدیگر متفاوت بودند. از میان آنها رب - گری یه و ساروت، که تا حدودی به عنوان پیشتازان این جریان محسوب می شوند، در خلق آثار خویش، به روشهای خاص نوشتار دست زدند که در نهایت به شالوده شکنی در عرصه رمان منجر گردید. روش آنها بیشتر مبتنی بر بازی با داستان، اسطوره، امور روزمره زندگی، اشکال متفاوت نوشتار، زبان و پیش - زبان بوده و بدین ترتیب چنین روشی ساختار منسجم و یکپارچه و از پیش تعیین شده برای رمان نویسی را از هم می پاشد. از تفاوتهای موجود در روش هر یک از نویسندگان مورد اشاره در دو رمان مذکور، سه نتیجه عاید می گردد که به ترتیب در این مقاله به توضیح و تفسیر آنها پرداخته ایم: ساروت به عنوان ذهن گرا مطرح می شود در حالی که رب - گری یه بازیگر ذهن مشهور است، نویسنده میوه های زرین درون گراست و مولف پاک کن ها همواره برون گرا در نظر گرفته می شود و در نهایت اولی بازیگر و شکارچی واکنش هاست و دومی معمار فنون نوشتار و اشکال گوناگون قصه ها.