جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

موضوع این تحقیق، حضور زن در مسجد از منظر مذاهب خمسه (اهل سنت و امامیه) است. روش تحقیق، به‌شیوۀ تحلیلی - توصیفی است. مساجد خانه‌هاى خدا بر روى زمین، مرکز وحى و انوار الهى، و ... است. مسجد متعلق به زن و مرد است و از آنجایی که زنان، نقش به‌سزایی در تربیت نسل‌ها دارند، با تربیت آنها، مربیان جامعه، تربیت دینی پیدا می‌کنند. با توجه به آیات و روایات، زنان در انجام تکالیف شرعی و شئونات اجتماعی و امور سیاسی و متصف شدن به اخلاق حمیدۀ رحمانی و دوری از صفات ذمیمۀ شیطانی مانند مردان هستند. در ادیان الهی گذشته، حضور زنان در معابد مشروع بوده، مانند حضور مریم (علیها السلام) در معبد. پس از ظهور اسلام، زنان جایگاه ممتازی در جامعه پیدا کرده، در مسجد براى انجام نمازجماعت، در مسافرت، در مهاجرت و ... با مردان مشارکت داشتند. یافته‌های تحقیق در خصوص حضور زن در مسجد در عصر حاضر نشان می‌دهد، دسته‌ای از روایات، بیانگر جواز حضورشان؛ دسته‌ای، مسجد زن را منزل مسکونی وی دانسته است. لذا فقهای مذاهب خمسه در این مورد، اختلاف‌‌نظر دارند. برخی از فقهاء، نه تنها حضور زنان را در مساجد با رعایت شرایطى [همچون کسب اجازه از ولی خود، از درب مخصوص خودشان وارد شدن، و ...] جایز شمرده‌اند، بلکه آن را مستحب نیز می‌دانند. عده‌ای، با توجه به فساد تعهد اخلاقی مردم و افزایش فتنۀ زنان در عصر حاضر، دفع ضرر را بر جلب منفعت مقدم دانسته، حضور زنان را در مسجد و اشتراکشان را در نمازجماعت و جمعه، عیدین و مجالس وعظ، مکروه گفته‌اند، و خواندن نماز در خانه را برای زن، افضل شمرده‌اند، اگرچه در طبقه‌ای جداگانه باشد. اما مکروهیت در نماز نیست، بلکه در حضورشان است. یعنی، خارج شدنشان از منزل، بدون محرم یا بدون شرایط شرعی می‌باشد. با توجه به آنچه که گفته شد، دستاوردهای تحقیق را می‌توان چنین بر شمرد: 1. استخراج دیدگاه فقهای مذاهب در حوزه جواز و عدم جواز حضور زن در مسجد؛ 2. طبقه‌بندی دیدگاه فقهای مذاهب در این زمینه و نگارش آن با ادبیات معیار؛ 3. بررسی و ارزیابی دیدگاه فقهای مذاهب در باره حضور زن در مسجد با توجه به آیات و روایات؛ 4. استخراج، بررسی، طبقه‌بندی دیدگاه فقهای مذاهب در باره حضور زن در مسجد با رویکرد تطبقی.

چکیدهبی‌تردید گرایش‌های دینی را باید به‌عنوان یکی از مولفه‌های مهم هویتی کشورهای آسیای مرکزی ازجمله کشور تاجیکستان دانست. یکی از مهم‌ترین مسائلی که در کشورهای این منطقه همواره مورد مناقشه بوده ، جایگاه دین در جامعه و سیاست بوده است. این پژوهش به دنبال پاسخ‌گویی به این سوال است که ریشه‌های اسلام‌گرایی در تاجیکستان و نوع تلقی آن‌ها از رابط دین و سیاست چیست؟ پاسخ یا فرضیه‌ای که در این پژوهش مورد آزمون قرارگرفته این است که به نظر می‌رسد جنبش‌های اسلام گرایی تاجیکستان متاثر از عوامل جامعه شناختی و سیاسی است و در تلقی آنها دین و سیاست دو مقوله منفک و متمایز نیستند و مرزهای متداخلی دارند. بر اساس یافته های پژوهش اسلام گرای در این کشور تحت تاثیر عوامل داخلی از قبیل نابرابری های حاکم بر جامعه و تبعیضات و مشکلات اقتصادی و همزمان با توسعه آگاهی های دینی،حضورمداوم و موثر حزب نهضت اسلامی و عوامل بیرونی از قبیل کمک های کشور عربستان ، ایران ،پاکستان،ترکیه و افغانستان می باشد.پس از فروپاشی اتحاد شوروی و استقلال این کشور علیرغم جو خفقانی که وجود داشته هنوز دین و سیاست دو مقوله منفک و متمایز از هم نیستند و مرزهای متداخلی با هم دارند این در حالی است که ساختارهای سیاسی رسمی کشور تاجیکستان یک ساختار غیر دینی و سکولار می باشد.