جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫به عقیده‌ی شیعه‌ی امامیه، رأس هرم حکومت اسلامی، مسندی است که با حضور معصومین: مجالی برای تصدّی غیر آنان نمی‌گذارند. ولی در عصر غیبت، این مسند به نص معصومین: در اختیار فقیه جامع الشرایط است؛ که نیابت عام از طرف آنان دارد، و تنها راه کشف مصداق نیابت، آگاهی کامل به اوصاف و خصوصیاتی است که در فقه اسلامی، نایب باید دارای آن باشد، این پژوهش، عهده‌دار بیان دو وصف بسیار مهم از این شرایط شده که در بین فقیهان مورد توجه قرار گرفته است، این دو وصف عبارت است از علم به احکام اسلامی در حدّ اجتهاد؛ یعنی اولاً وی فقیه باشد و ثانیاً میزان فقاهت و اجتهاد وی، اجتهاد مطلق باشد، اگر چه به عقیده‌ی بعضی فقیهان ولی فقیه باید اعلم فقیهان عصر خویش باشد، ولی نتیجه‌ی این تحقیق آن است، که فقاهت در مرتبت اجتهاد مطلق شرط ولایت است و دلیلی بر اعلمیت ولی فقیه موجود نیست. ثالثاً از آن جا که ولی فقیه صاحب تصرفاتی در جان، مال و آبروی مردم است، لازم است به وصفی متصف شود که او را از لغزیدن به ورطه‌ی گناه باز دارد، از این رو شرط است که وی عادل باشد تا از جاده‌ی شریعت منحرف نشود، پس زمامدار جامعه‌ی اسلامی لازم است از نظر علمی مجتهد مطلق و از حیث اخلاقی مجتهد عادل باشد تا هم دین را بشناسد و هم خویش را از گناه باز دارد. كليد واژه: ولایت فقیه، حکومت اسلامی، شرایط حاکم اسلامی، اعلمیت، عدالت.

---