جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫نقش برجسته تفکر در نظام اخلاقي و تربيتي اسلام دست‌مايه نويسنده براي نگارش اين تحقيق شده است. وي در اين تحقيق با توجه به ابعاد مختلف تفکر عقلاني، تفکر عاطفي و تفکر رفتاري، به آثار تفکر و تعقل و جايگاه آن در نظام تربيتي و اخلاقي اسلام پرداخته و موانع تفکر صحيح را بيان نموده است. نويسنده در فصل اول به بيان کليات تحقيق پرداخته و مباحثي مانند حقيقت و اهميت تفکر، معناي لغوي و اصطلاحي تفکر، واژه‌هاي مترادف تفکر، انواع تفکر، متعلقات تفکر و اهميت و ارزش تفکر در دين اسلام را بررسي نموده است. در فصول بعدي اين نوشتار، نگارنده ابعاد مختلف فکري، عاطفي و عملي، آثار تفکر در تربيت اخلاقي انسان، همچون: تهذيب نفس، توجه به حکمت بلاها، ياد کردن مرگ، عفو کردن ديگران هنگام قدرت و آثار ايجابي معرفت مانند توجه کردن به آثار و عواقب گناه، وارد کردن اخلاص در عمل و تبديل کردن علم به عمل و مثبت کردن نيات و اهداف را بيان نموده است. در ادامه، آثار معنوي تفکر به ويژه توبه و تجديد نظر در رفتار و نيز به موانع تفکر از بُعد فکري، عاطفي و عملي پرداخته و عوامل خارجي و داخلي غفلت (نقطه مقابل تفکر) را از منظري قرآني و روايي شرح مي‌دهد. نويسنده معتقد است جمود فکري، سوءظن، پيروي از هواي نفس، طولاني کردن آرزوها، کبر و غرور، تعصب، حسد، پرخوري، پرخوابي، محيط اجتماعي فاسد و منحرف، خانواده و دوستان ناباب از عوامل مهم داخلي و خارجي غفلت و عدم تفکر به شمار مي‌رود. نگارنده در پايان راه‌کارهاي جلوگيري از موانع فهم و تفکر صحيح را ذکر مي‌کند و مي‌کوشد از بعدي فکري، عاطفي و عملي، راه‌کارهاي مواجهه با موانع تفکر صحيح به ويژه داشتن انضباط فکري و روحي، مديريت کردن وقت، شب زنده‌داري، فاصله گرفتن از محيط‌هاي نامناسب فکري و اجتماعي و ايجاد تعادل و توازن در امور مختلف مادي و معنوي زندگي را بررسي نمايد.