جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫پژوهش حاضر به تبيين اين مطلب مي‌پردازد که: آيا استصحاب يک اصل عملي محرز بوده، يا از امارات ظني معتبر است و طريقي براي کشف حکم واقعي محسوب مي‌شود؟ نويسنده براي پاسخ مناسب به اين پرسش، تحقيق خويش را در سه فصل تنظيم و ابعاد مختلف استصحاب را بررسي کرده است. در فصل اول ضمن بيان تاريخچه استدلال کردن فقها به اصل استصحاب و شکل‌گيري آن در قالب يکي از اصول عمليه در حالت شک در تکليف و مکلف به، طريقه کشف اين اصل از روايات و همچنين دليل عقلي مبتني بر آن را بيان مي‌کند. سپس به تشريح معناي لغوي و اصطلاحي استصحاب پرداخته، تعاريف فقهايي مانند تفتازاني، ابن نجيم، فاضل توني، شيخ مرتضي انصاري و آخوند خراساني را از اين اصل ارائه مي‌دهد. آن گاه مباني حجيت استصحاب و نسبت آن با حکم ظاهري و واقعي، امارات و اصول و حجيت مجعولاتي مثل امارات و اصول عمليه که استصحاب نيز يکي از آن‌هاست، به صورت مبسوط از منظر اصوليان معاصر از اماميه همچون: آيت‌الله خويي، شهيد سيدمحمدباقر صدر، شيخ مرتضي انصاري و آخوند خراساني بررسي شده است. فصل دوم به ميزان اعتبار اصل استصحاب اختصاص دارد و ادله عقلي مستقل و غيرمستقل در اثبات مشروعيت استصحاب و نيز چند روايت صحيح در اين زمينه شرح داده مي‌شود. در فصل سوم ابتدا معناي جعل از لحاظ لغوي و اصطلاحي مطرح شده، سپس دليل‌هاي اعتبار اصل استصحاب به عنوان يکي از امارات يا اصول مجعول (قرار دادن شک به منزله يقين) و نوع اعتبار آن از منظر عقلا و سيره آنان تبيين گرديده است.