جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫پژوهش حاضر با استفاده از آموزه‌هاي قرآني، روايي و فقهي به بررسي اين موضوع مي‌پردازد که: مقتضيات زمان تا چه حد بر ميزان و نحوه اجراي حدود و ديات تأثير دارد و با توجّه به ماهيت ديه و حد، اقتضائات زمان درباره آن ها چگونه است؟ اين نوشتار در سه فصل تدوين شده است. فصل اوّل کلّيات و مفاهيم پژوهش، مانندِ معناشناسي مجازات، حدود، ديات و مقتضيات از منظر لغت و اصطلاح فقهي و حقوقي و فرهنگ قرآن و روايات را بررسي کرده، جايگاه مقتضيات زمان در تشريح احکام الهي، تابع بودن احکام از مصالح و مفاسد واقعي، درک ملاک‌هاي احکام توسّط عقل، جايگاه مقتضيات زمان در دوره پيامبر اکرم(، خلفا، ائمّه معصومين( و فقهاي معاصر را بيان مي‌کند. در فصل دوم سيره پيامبر اسلام و ائمّه معصومين( و ديدگاه آنان درباره تأثير مقتضيات زمان در تشريع حدود، مانندِ اجراي حدّ زنا و حد شُرب خَمر، حدّ محاربه از منظر فقها با توجّه به مقتضيات زمان و مکان و تأثير مقتضيات زمان در اجراي حدود، سيره پيامبر اسلام، خلفاي سه گانه، اميرالمؤمنين علي( در اين باره، روش آنان در اجراي حدود در صورت توبه مجرم و شرايط خاصّ وي و عفو مجرمان در شرايطي ويژه توسّط آنان شرح شده است. فصل سوم به تأثير مقتضيات زمان در تشريع ديات و اجراي آن، پيشينه تاريخي ديه، مقتضيات زمان و منابع تشريع ديه، مقتضيات زمان و تشريع خسارت مازاد بر ديه، مقتضيات زمان و اجراي ديه از منظر فقهاي اماميه و مذاهب اربعه اهل سنّت، مقتضيات زمان و ديه عاقله و شرايط تحقّق عاقله و ديدگاه‌هاي فقيهان شيعه و اهل سنّت در اين باره اختصاص دارد.