جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مقاله حاضر اقتباسی است از یک سخنرانی که در همایش «فرهنگ فرانسه در قرن بیستم» در دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران در اربیهشت 1388 برگزار شد.در این مقاله مولف به معرفی لئون بلوا، یکی از چهره های ادبیات در آغاز قرن بیستم می پردازد که طلایه دار و ملهم ادبیات کاتولیکی در طول قرن بیستم در کشور فرانسه است. این نویسنده در زمره یکی از برجسته ترین و پرنفوذترین پایه گذاران این جریان ادبی محسوب می شود. مولف در تحلیل و بررسی برخی از ابعاد آثار این نویسنده به ویژه مطالبی که برای خوانندگان ایرانی شایان توجه است، نظراتی درباره ماندگاری ادبی و تاثیر افکار لئون بلوا ایراد می دارد و دلایل اهمیت آثار او را در دنیای امروز مطرح می سازد.

در این نوشتار، نهضت عاشورا از منظر جامعه شناختی تحلیل گردیده است. در این تحلیل بیش از هر چیز، خطبه‏های خود امام مورد توجه واقع شده است. از سخنان امام حسین علیه‏السلام برمی‏آید که چهار عامل مهم در شکل‏گیری نهضت عاشورا مورد توجه قرار گرفته است. 1) در هم ریختن مرز میان عزت و ذلت، یعنی در عصر اموی مرز میان عزّت و ذلّت برای افراد جامعه در هم ریخته بود و امام برای تبیین کامل مقوله‏ی عزت، قیام نمودند. 2) در هم ریختگی معیارهای حق و باطل، یعنی حضرت می‏خواهند بیان کنند، که حرکت ما برای این است که نشان دهیم حق در محاق رفته و باطل بر روی کار آمده. 3) جابجایی الگوها، که به عنوان عامل مهم دیگر در حرکت عاشورا نقش آفرینی می‏کند. 4) عدم نزاهت قدرت، یعنی امام می‏خواهند تبیین کنند که اگر قدرت در دست افراد غیر منزه قرار بگیرد، اسباب ستمگری و استبداد پیشگی خواهد بود و حال آنکه حدّ اعلای قدرت، طهارت است. در ادامه این تحلیل، به این نکته اشاره شده که حرکت امام، حرکتی آگاهانه بوده و امام می‏دانسته که بنی امیه کفر را ترویج نمی‏کنند، اما اسلامی را ترویج می‏کنند که نتیجه‏اش بدتر از ترویج کفر است. دلیل آن هم بازگشت به مسأله‏ی قدرت دارد، یعنی اگر قدرت در دست افراد فاسدی باشد، مانند این است که سمّی را آهسته آهسته به سیستم جامعه وارد می‏کند و همه‏ی جامعه را به تباهی می‏کشد. در پایان به این نکته به صورتی جدی پرداخته شده که امام حسین علیه‏السلام مرد عمل بودند و همین هم رمز موفقیت امام بوده و درسی که ما از آن شخصیت نورانی می‏گیریم و باید سیستم حاکمیت آن را عمل نماید، همین نکته است.