جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫علي(ع) تنها امام معصوم از ميان ائمه اطهار( است که توانست در شرايط بسيار حساس و نابسامان آن روزگار، زمام حکومت را به‌دست گيرد. بدون ترديد، يکي از مسايل عصر او دشمن‌شناسي، شيوه رفتار با مخالفان، سياست‌ها و راه‌کارها جهت حل مشکلات به‌وجود آمده بود، که اين پژوهش به علل و زمينه‌هاي مخالفت‌ها، گونه‌هاي مخالفين، شيوه‌هاي مخالفان، و برخورد امام با مخالفان در ابعاد مختلف، از ديدگاه نهج البلاغه پرداخته است. با رحلت پيامبر(ص) ، علي(ع) به‌مدت بيست و پنج سال خانه‌نشين شد، و پس از آن خلافت ظاهري را به‌دست گرفت. امام علي(ع) در دوران خلافت خود، با مخالفان جدي مواجه شد که زمينه‌هاي مخالفت آنان از زمان پيامبر اسلام شکل گرفته بود و به‌تدريج در دوران بيست و پنج سال، با فاصله گرفتن جامعه اسلامي از سيره پيامبر(ص) ، و جايگزيني معيارهاي جاهلي و قومي به جاي ارزش‌هاي ديني، رقابت، کينه، حسادت، کژانديشي و جمود فکري در ميان آنان رشد کرده، و امام را از رسيدن به اهداف خود که احياي سنت پيامبر بود باز مي‌داشت. رياست‌خواهي و دنياپرستي برخي مسلمانان، و همچنين زراندوزي و بخشش‌هاي بي‌شمار برخي خلفاي پيشين، مسلمانان را از پذيرش عدالت علوي ناتوان ساخته بود، به‌گونه‌اي که حکومت عدالت‌محور علي(ع) را برنمي‌تابيدند. اصحاب جمل، معاويه، و خوارج، گروه‌هاي مخالفي بودند که بيشتر با بهانه‌جويي، امتيازخواهي، تطميع فرماندهان، توطئه‌چيني، جنگ رواني و براندازي، مخالفت خود را ابراز مي‌کردند، و عاقبت، زمينه شهادت امام را مهيا ساختند. شيوه حکيمانه امام(، در نخستين گام، مدارا با بيعت‌ستيزان، بيعت‌گريزان و بيعت‌شکنان بود؛ سپس از طريق مکاتبه، اعزام سفير يا مذاکره مستقيم، سعي در هدايت مخالفان داشت. با وجود اين‌که مخالفان بارها به امام( اهانت کردند، اما آن حضرت، مصالح اسلام را فداي مصالح فردي نمي‌کرد، و شکيبايي پيشه مي‌نمود. اما پس از اتمام حجت، و دادن پند و اندرز، و تبيين موقعيت خود، به مبارزه با آنان پرداخت.

‫در رساله حاضر طى شش فصل اسرائيليات يا منقولات يهود در تفسير قرآن كريم بررسى شدهاست. عنوانهاى اين فصلها به اين قرار است: فصل اوّل، دانش تفسير، روشها و منابع، ويژگيها و ضعفها؛ فصل دوم، رابطه قرآن با كتابهاى آسمانى پيشين؛ فصل سوم، اسرائيليات، پيدايش، زمينهها و انگيزهها؛ فصل چهارم، شناسايى عناصر و چهرههاى پديدآورنده اسرائيليات؛ فصل پنجم، نقد و بررسى دلايل پذيرش يا عدم پذيرش روايات اهل كتاب؛ فصل ششم، نقد و بررسى اسرائيليات در تفاسير (با تأكيد بر آرا و نظريات برخى از مفسران اهل سنت و شيعه)."