جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫این پژوهش بر آن است که دیدگاه قرآن کریم را در مورد «¬مدیریت خانواده» تبیین نماید، مدیریت خانواده در قرآن کریم با عنوان قوامیت یاد شده، به همین دلیل آیه 34 سوره مبارکه نساء (الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلىَ النِّسَاءِ...) که مطرح کننده این قوامیت است محور نوشتار حاضر قرار گرفته و مشخص می-شود که قوامیت به معنای ایستادگی بر امور، کارها و نیازهای زن است. عده¬ای از مفسران معتقدند که حکم آیه قوامیت عمومیت دارد و شامل همه مردان و زنان جامعه می-شود ولی برخی دیگر بر این باور هستند که حکم این آیه فقط مخصوص خانواده و روابط زن و شوهر است که در این پژوهش ثابت می¬شود دیدگاه دوم صحیح است و می¬توان گفت که این مدیریت دارای دو رکن اصلی است یکی قوامیت که در رابطه زوجیت مطرح است و دیگری ولایت که در رابطه پدر و فرزندی مطرح می¬شود. در این نوشتار تاکید می¬شود که قوامیت مرد در خانواده طبیعی و فطری است، به عبارتی این مسئولیت مرد به دلیل برتری جنس مرد بر جنس زن از نظر انسانیت نیست بلکه تفاوت در شرایط جسمی و روحی آن دو باعث تفاوت در وظایف و نقش¬های آن¬ها می¬شود و بدون شک در این تقسیم وظایف،از سوی شارع مقدس مصلحت زن و مرد در نظر گرفته شده است. البته از دیدگاه قرآن کریم مرد در صورتی می¬تواند قوام بر خانواده شود که شرایط خاصی را داشته باشد. می¬توان دیدگاه¬های مفسران در مورد نحوه مدیریت مرد بر زن در خانواده را به طور کلی به دو دیدگاه تقسیم کرد که عده¬ای قوامیت مرد را ولایتی همچون سلطه والی بر رعیت می¬دانند و معتقدند که به حکم آیه قوامیت، مردان در همه امور بر زنان تسلطی مطلق دارند و عده¬ای دیگر از مفسران قوامیت شوهر بر زن در خانواده را به مراقبت نیکو از زنان و انجام امور آنان می¬دانند و به عبارتی معتقدند که مردان باید برای حفظ مصالح خانواده تلاش کنند و فقط در آن مواردی که عملکرد زن مغایر با دستورات دین و مصلحت خانواده است او را محدود کنند و مراحلی را که در آیه قوامیت برای اصلاح چنین زنانی بیان شده به ترتیب انجام دهند، بعد از بررسی دقیق آیات و روایات این نتیجه به دست آمد که دیدگاه دوم صحیح¬تر است. با استناد به آیات و روایات ثابت می¬شود که این مسئولیت، قابل انتقال از مرد به زن نیست ولی در مواردی که مرد شرایط لازم برای مدیریت خانواده را ندارد، قوامیت او ساقط می¬شود. طبق آیات قرآن و روایات، پدر با وجود شرایطی بر فرزند خود ولایت دارد یعنی مسئول اداره امور معاش، تربیت، ¬¬تحصیل، پرورش معنوی و ازدواج فرزند است. بعد از بررسی ارکان مدیریت، توضیح اقسام مدیریت آمده که شامل ابعاد مختلف تربیتی، اقتصادی، آموزشی، بهداشتی و ... می¬شود. بخشی از آسیب¬هایی که مدیریت خانواده را تضعیف می¬کند بررسی شده¬اند و روشن شد که عمده این آسیب¬ها و مشکلات خانوادگی به دلیل عدم توجه به آموزه¬های دین مبین اسلام و قرآن کریم در این مسائل است بنابراین تنها راه حل این بحران¬ها نیز عمل به دستورات دین در این زمینه است. واژگان کلیدی: مدیریت، خانواده، قرآن، قوامیت، ولایت، آسیب¬شناسی

هدف تحقیق : هدف از مطالعه حاضر توصیف تجربیات والدین سالمند از داشتن فرزند معلول ذهنی می باشد.روش بررسی : این مطالعه کیفی با استفاده از روش فنومنولوژی به توصیف تجربیات سالمندان دارای فرزند معلول ذهنی می پردازد. شرکت کنندگان با استفاده از انتخاب هدفمند برگزیده شدند و با آنان مصاحبه بدون ساختار انجام گرفت. این مصاحبه ها تا رسیدن به اشباع داده ها، ادامه یافت. داده ها با روش 7 مرحله ای کلایزی آنالیزشدند. معانی استخراج شده در قالب خوشه مضامینی سازمان دهی شد که منتج به مضامین اصلی گردید. سپس این مفاهیم به صورت یک شرح جامع نوشته شد که شامل توصیف تجربه داشتن فرزند معلول ذهنی توسط سالمند می باشد. خلاصه این توصیف به صورت ساختار اصلی پدیده ارائه گردیده است . یافته ها: 4 مضمون اصلی که از یافته ها حاصل گردید به شرح زیر می باشد: "تلخکامی" های تجربه شده توسط والدین سالمند دارای فرزند معلول ذهنی،"دلبستگی" ، "معنویت تجربه شده" ،"رضایت از حمایت". علاوه بر مشکلاتی که همه والدین بطور معمول ممکن است با آن مواجه شوند، والدین سالمند دارای فرزند معلول ذهنی رنج ها و تلخی های زیادی را تجربه نموده اند. آنان اگرچه سختی های زیادی را در زندگیداشته اند ولی فرزند معلول را مقصر و عامل آن نمی دانند. آنها بیشتر عدم حمایت های اجتماعی موثر را به عنوان علت مشکلات معرفی می کنند. در این مطالعه شواهدی دال براینکه انسجام و روابط خانوادگی به علت حضور مددجو متزلزل شده است بدست نیامد .از طرف دیگر یک وابستگی عاطفی مشخص بین والدین و مددجو وجود دارد. والدین از سویی به این واقعیت توجه دارند که مددجو نمی تواند زندگی مستقل داشته باشد و از سویی دیگر کمبود حمایت های اجتماعی را حس می کنند و خود را تنها مراقبت کننده از مددجو می یابند. این وضعیت موجب نگرانی شدید آنها از آینده مددجو بعد از فوت والدین می گردد. والدین عمدتاً دارای دیدگاه معنوی می باشند به صورتی که حضور مددجو را خواست خداوند می دانندو هنگام مواجهه با مشکلات به خداوند توکل می کنند.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه می تواند به محققین در بررسی بیشتر نیازها و درخواست های سالمندان دارای فرزند معلول ذهنی کمک نماید. توصیه می شود، فرایند حمایت ها ازخانواده های این گروه از سالمندان مورد بررسی دقیق تری قرار گیرد. همچنین فرایند کمک به این سالمندان در کنار آمدن با مشکلات، از طریق افزایش باور های معنوی ، می تواند موضوع یک مطالعه جداگانه با رویکرد گراندد تئوری باشد.