جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پایان نامه حاضر درباره بررسی آداب و رسوم اجتماعی موجود در کتاب دارابنامه مولانا محمد بیغمی نویسنده قرن نهم هجری تدوین شده است.به گفته ذبیح الله صفا در جلد اول کتاب دارابنامه، درباره مولانا بیغمی اطلاعات زیادی در دست نیست اما از قرائن موجود در کتاب می‌توان فهمید که او از قصاصانقرن نهم بوده‌ است. وی داستان کهنه ای را که مسلما مربوط به پیش از اسلام و بازمانده از هیئت قدیم بود را از حفظ داشت و در حضور جمع می‌خواند و " محمود دفترخان" آن را می‌نوشت و به این ترتیب کتاب دارابنامه ،که در اصل باید "فیروزشاه نامه" یا "کارنامه فیروز شاه پسر داراب"نامیده شود، به وجود آمد.یقینا مو لانا محمد بیغمی خود نیز این داستان را از قصاصان دیگر گرفته بود که ایشاننیز سینه به سینه از پیشینیان خود این داستان قدیمی را آموخته بودند.درباره محتوای داستان باید گفت داراب پسر بهمن پسر اسفندیار پسر گشتاسب از جمله پادشاهان پایانی سلسله داستانی کیانی است که درباره او از ادبیات پهلوی به بعد داستان‌هایی مشهوری نقل شده که از آن جمله می‌توان به داستان "دارا و بت زرین" که گویا به زبان عربی بوده‌است، اشاره کرد.این داراب که در داستان‌های ملی ما پسر بهمن و همای چهرزاد است، پدر دارای دارایان آخرین پادشاه کیانی بود، لیکن در این کتابفرزندش "فیروز شاه" نامیده می‌شودکه پادشاهی جهانگشا است که داستان حول او زندگی وی می‌چرخد.با توجه به تاثیر متقابل ادبیات و جامعه بر یکدیگر بویژه اثرگذاری تحولات اجتماعی بر ادبیات داستانی،که خود برشی از زندگی اجتماعی است در این پایان نامه کوشش شده آداب و رسوم اجتماعی مطرح شده در دارابنامه بیغمی، بدقت استخراج و دسته بندی شود تا از این طریق بخشی از آداب و رسوم رایج در عصر نویسنده برای خوانندگان مشخص شود. براساس محتوای داستان، آدابی که در این پژوهش استخراج شده‌اند؛ عبارتنداز: آداب جنگاوری، نامه نگاری، مذهبی، شکار , عزاداری ، مرگ و میر ، سفر، اسارت ، طالع بینی ، احترام ، پذیرایی از مهمان ، مجالس بزم ، دربار ، عروسی و ازدواج ، کشور گشایی و علوم غریبه و در پایان هم نتیجه گیری مباحث ارائه شده است.

شناخت پدیده مشروعیت سیاسی در این پژوهش، بدنبال تشریح و کالبد شکافی مشروعیت سیاسی ، در مبانی مشروعیت سیاسی اندیشه محقق ثانی در چهارچوب مفهومی مشروعیت ، ناشی از هماهنگی ‏عقیدتی و ارزشی میان شهروندان و حکومت‌کنندگان است، به‌گونه‌ای‌که این هماهنگی اطاعت را آسان می‌کند، دولت را از کاربرد زور و تهدید به منظور تأمین فرمان‌برداری، بی‌نیاز می‌سازد. ازاین‌رو، پژوهش فرا رو در پی تأمین پاسخی برای این پرسشها است که: مشروعیت سیاسی از منظر پدیدار شناسی در اندیشه محقق ٍثانی چگونه قابل فهم و تبیین است؟ و میزان قرابت آن با نظر پیشنهادی امام خمینی چگونه است؟ برای پاسخ به این پرسشها، محقق با استفاده از روش کتابخانه‌ای ابتدا دیدگاه‌ها و نظرات علمای اسلامی اعم از اهل سنت و تشیع را در عصر غیبت(عج) درباره مبانی مشروعیت شرح می‌دهد، به طوری که براساس نظر تشیع حاکمیت مطلق خداوند خالق هستی که ملک مطلق جهان هستی است می باشد و هیچ نیروی دیگری بر جهان حاکمیت ندارد، مگر آنکه خداوند به دیگری چنین اختیار و حقی را اعطا نماید و ولایت و حاکمیت بر بندگان را به او واگذار کند. بر اساس این دیدگاه، در جهان بینی توحیدی حق زعامت و زمامداریجامعه منوط به حاکمیت الهی مطلق است و کسانی حق اجرای احکام و قضاوت و داوری دارند که از طرف خداوند منصوب و ماذون هستند و آنها در پرتو نصب و جعل الهی اقدام به اجرا و تنفیذ احکام می نمایند و قوانین الهی را که دارای وصف کمال و جامعیت هستند را در جامعه حاکم می گردانند. و در نظر اهل سنت، حکومت دینی مبتنی بر اندیشه خلافت و عدم نصب الهی و نبود اشتراط و اعتبار عصمت در حاکم قرار دارد و تعیین خلیفه یک امر مدنی فرض شده که صرفاً به خود مردم واگذار شده است.در عصر غیبت (عج) متفکران و فقهای شیعی بر اساس اصول حاکم بر اندیشه های سیاسی در اسلام، بادقت نظر به اصول عدالت و توسعه جامعه اسلامی و استفاده از روش گفتمان سازى در حوزه اندیشه سیاسى و روش فهم مکانیزم اجتهاد در مکتب شیعه و فضاى حاکم بر استنباط احکام اسلامى به تبیین و نظریه ولایت فقیه که در آن مشروعیت سیاسی به صورت سلسله مراتب عمودی از طرف خداوند به پیامبر اسلام حضرت محمد(ص) و ائمه معصومین(ع) و از آنها به فقیه جامع الشرایط در جامعه خویش، می‌پردازند. براین اساس نویسنده به این نتیجه می‌رسد که مبنای مشروعیت سیاسی ونظام اجتماعی و جهانی شکل گرفته بر پایه اندیشه محقق ثانی وامام خمینی (ره)، مبتنی بر جهان بینی توحیدی است که اندیشه توحیدی را در سراسر هستی حاکم می داند و حاکمیت را اولاً و بالذات مربوط و منحصر به خداوند متعال می داند که خداوند خالق و مالک تمام موجودات و ارض و سماوات است. حکومت و حاکمیت در عصر غیبت امام زمان(عج) مبتنی بر مصلحت نظر و اندیشه مجتهد جامع الشرایط که قرابت بیشتری با اندیشه حکومت مردم‌سالاری دینی انقلاب اسلامی ایران( امام خمینی)، جمع میانعقلانیت، مقبولیت، قانونیت و حقانیت است. از این رو برای تحقق اندیشه سیاسی اسلام در قرن حاضرتوسط امام خمینی (ره) ، اولین حکومت شیعی (مبتنی بر اندیشه ولایت فقیه) دراین عصر به صورت نظام جمهوری اسلامی (مردم سالاری دینی) ، که سیاست را از لحاظ شرعی در قالب حداکثری آن یعنی شرعی بودن سیاست (یا عین هم بودن) و در قالب حداقلی یعنی عدم مغایرت سیاست با شریعت جستجو می‌کند، پی ریزی گردید.واژگان کلیدی: مبانی ، مشروعیت سیاسی ، عقلانیت سیاسی ، مقبولیت سیاسی، پدیدار شناسی سیاست ، محقق ثانی، امام خمینی.