جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

---

‫پايان نامه حاضر در صدد پاسخ به اين پرسش است که آيا اطاعت از خدا و دينداري، آزادي انسان را نقض يا محدود مي‌کند يا اين که نه تنها ناقض‌آزادي نيست بلکه آزادي به معناي واقعي مي‌تواند وسيله مناسبي براي عبوديت حقيقي حق تعالي محسوب گردد؟ به همين منظور نويسنده با مروري کوتاه در مقوله ليبراليسم به معناي غربي آن، مضّرات تفکرات ليبراليستي و منافات اين نوع تفکر و تلّقي از آزادي را با اطاعت و بندگي خداوند تبيين کرده است. وي در فصل اوّل تعريفي از ليبراليسم، آزادي و اقسام ليبراليسم و پيامدهاي آن ارائه کرده و مباني ليبراليسم، مانند انسان‌گرايي (اومانيسم)، فردگرايي و عقل‌گرايي افراطي را وارسيده است. آن گاه در فصل دوم به بررسي تفاوت آزادي درتفکر اسلامي و غربي پرداخته و آزادي را از ديدگاه اين دو مکتب تعريف کرده است. از نظر او آزادي در مکتب اسلام يعني شخص بتواند ضمن مطالعه دقيق مسايل و جهان‌بيني اسلام، تمام ارکان آن را شناساني وحتّي در صورت عدم اِتقان آن را نقد کند. امّا در صورت پذيرش عقايد و احکام اسلام همراه با آزادي کامل و تحقيق علمي و موشکافانه بايد به لوازم اين اعتقاد و تحقيق آزادانه علمي عمل کند. ولي آزادي در مکتب هاي غربي به معناي ولنگاري و نپذيرفتن دين، يا هرگونه قيد و بندي براي انسان است. در فصل سوم نويسنده با اشاره به مفهوم اطاعت از خدا و ضمن بيان معناي لغوي و اصطلاحي اطاعت، رابطه بين عبد و مولا، مفهوم خدا و عبوديت او، معناي دين و جايگاه آن درعصر جديد، فطري بودن تدين و وضعيت دين در جوامع مختلف بشري امروز، نقش خدا در زندگي فردي و اجتماعي و آثار خداپرستي در ابعاد مختلف زندگي انسان را تبيين کرده است. در فصل چهارم و پاياني نگارنده مباحثي تطبيقي از ديدگاه هاي مکتب هاي ليبراليستي و اسلام در باره آثار خداپرستي و لزوم اطاعت از خدا ارائه کرده و نتايج تفکرات ليبراليستي در جوامع بشري کنوني را بررسيده است. از نظر وي آزادي انسان، هرگز نمي‌تواند مطلق و بي قيد و شرط باشد؛ زيرا او از لِحاظ وجودي، موجودي وابسته به خداوند متعال بوده، آزادي اش نيز همچون ديگر شئون وجودي اش محدود و مقيد به قوانين تکويني و تشريعي ترسيم شده توسّط پروردگار است، و انسان نمي‌تواند در عمل کردن يا نکردن به تکاليف خويش در برابر اين مقّررات آزادانه عمل کند. وي آزادي واقعي و حقيقي آدمي را فقط در پرتو اطاعت از خدا و بندگي خالصانه او قابل تحّقق مي‌داند و خداجويي، خداشناسي، خداپرستي و دينداري را فطري همه انسان ها برشمرده و اطاعت از خدا را براي بشرتکويني و واجب شرعي و عقلي مي‌داند که انحراف از آن، خاستگاه همه گرفتاري‌هاي بشر محسوب مي‌شود.