جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫چکيده : پايان نامه حاضر، با رويکردي تطبيقي و مقارنه‌اي، ديدگاه‌هاي اجتماعي در تفسير في ظلال القرآن سيدمحمد قطب و تفسير نمونه آيت‌الله ناصر مکارم شيرازي به عنوان نماينده و مصاديقي از تفاسير اهل سنت و تفاسير شيعه اماميه را مقايسه کرده و نحوه بحث درباره گرايش اجتماعي در قرآن را از منظر اين دو تفسير بيان مي‌کند. نويسنده، روش تفسير اجتماعي قرآن را از ديدگاه تفاسير شيعه و اهل سنت با ذکر نمونه‌هايي از اين تفاسير را به تصوير کشيده و روش بحث در مسايل اجتماعي قرآن را از ديدگاه سيدمحمد قطب و آيت‌الله ناصر مکارم شيرازي تبيين مي‌سازد. وي در چهار فصل به اين مسأله پرداخته است. در فصل اول ابتدا تعريف تفسير از بُعد لغوي و اصطلاحي مطرح کرده، سپس با تعريف تفسير اجتماعي، ضرورت تطبيق دادن تفاسير قرآني با واقعيات اجتماعي عصر کنوني را بررسيده و ادله جواز تفسير اجتماعي قرآن، تاريخچه اين نوع تفسير، عوامل پيدايي تفسير اجتماعي با توجه به تغيير و تحولات علمي و اجتماعي جهان و اهميت اين نوع تفسير را بيان مي‌نمايد. او در ادامه به روش‌هاي مختلف پرداختن به تفسير اجتماعي با ذکر نمونه‌هايي چند از آن همت گمارده و مباني تفسير اجتماعي، مانند مرجع قرار دادن نصوص ديني، داشتن قدرت اجتهاد در زمينه آيات اجتماعي قرآن و داشتن درک صحيح از مسايل اجتماعي را بررسي کرده است. در فصل دوم نخست از شخصيت علمي و تفسيري آيت‌الله ناصر مکارم شيرازي سخن گفته، سپس روش تفسيري ايشان را در تفسير اجتماعي با توجه به مفاد تفسير نمونه شرح مي‌دهد. در فصل سوم نيز همچون: فصل پيشين ابتدا به معرفي سيدمحمد قطب، مؤلف تفسير في ظلال القرآن و افکار و انديشه‌هاي قرآني وي پرداخته، سپس روش تفسير اجتماعي ايشان در تفسيرش را باز مي‌گويد. نويسنده، مباني تفسيري و اجتماعي موجود در دو تفسير نمونه و في ظلال القرآن را با يکديگر مقايسه و روش فکري نويسندگان اين تفاسير و استفاده کردن از عقل و روش عقلي در تفسير قرآن توسط آنان را بيان مي‌کند. در فصل چهارم به صورت مقارنه‌اي، ديدگاه‌هاي مشترک در تفسير اجتماعي دو تفسير مذکور مطرح گرديده و پرداختن به اموري همچون: وحدت اسلامي، حکومت اسلامي، حق حاکميت، مسايل مهم سياسي- اجتماعي اسلام و اوضاع اجتماعي عصر کنوني در تفسيرهاي مزبور برجسته شده است.