جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

زیورآلات از مهم ترین وسایلی هستند که بشر میل به آراستن خود را همواره توسط آن ارضا نموده است. یکی از مهم ترین نوع زیورآلات،انگشتری ها هستند که اغلب علاوه بر جنبه ی زینتی وجه کاربردی نیز داشته است و اطلاعات باارزشی از دوره هایی که مورد استفاده قرار می گرفته اند در اختیار ما قرار می دهند. یکی از کاربردی ترین نوع انگشترها «مهرانگشتری ها» می باشند، مهرها به سبب اطلاعات زیادی که از فرهنگ،آداب و رسوم گذشتگان ارائه می دهند،همواره مورد توجه محققان و پژوهشگران قرار گرفته اند. در واقع همراه شدن مهر و انگشتری با هم یکی از تلاش های بشرجهت حفظ و صیانت از هویّت خویش می باشد. در این پژوهش جنبه های کاربردی گوناگون انگشتری ها اعم از اجتماعی،سیاسی و فرهنگی و نیز ارتباط نوع سنگ و جنس مهرانگشتری ها با باورهای اسلامی و همچنین ارتباط نقوش مهرانگشترها با نوع کارکردشان،ارتباط سجع مهرانگشتری ها با شخص دارنده ی آن و نحوه ی طراحی و ساخت مهرانگشتری ها در دوران اسلامی با تأکید بر دوره ی قاجار بررسی گردیده است. بدین منظور از طریق تحقیقات میدانی و کتابخانه ای نمونه هایی از مهرانگشتری های دوره ی قاجار جمع آوریو مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است و از نتایج حاصلهچنان برآمده که بواقع انگشتری ها علاوه بر نقش زینتی کارکردهای دیگری نیز داشته اند و از دوران پیش از اسلام اعتقادات و باورهای خاصی در خصوص جنس انگشتری و سنگ بکار رفته در مهرانگشترها وجود داشته، این عقاید با ورود دین اسلام متروک نگردیده، بلکه در دوره ی اسلامی اعتقادات مذهبی درباره ی جنس و نوع نگین مهرانگشتری تشدید نیز شده است. همچنین نقوش حک شده بر انگشتری ها نشان دهنده ی کارکرد آن بوده و این نقوش دردوره ی قبل از اسلام تصویری بوده که بعد از اسلام نوشتاری گردیده است. سجع مهرانگشتری ها نشان دهنده ی نوع شخصیت دارنده ی مهر بوده و درگروه بندی جامعه ی قاجاری، هر فردی مهرِ مخصوص به خود داشته، بطوری که سجع مهرانگشتری نشان دهنده ی هویّت دارنده ی آن بوده است. از سوی دیگر در روند تحولی ساخت مهر انگشتری ها طراحی و ساخت آنها نیز تحت تأثیر عوامل مختلف تغییر کرده، بطوری که در هر دوره سنت جدیدی در ساخت مهرانگشتری ها به وجود آمده است.

---

‫اين نوشتار از منظري فقهي به تشريح ديدگاه‌هاي فقه اماميه و فقه حنفيه درباره ايجاد روابط خانوادگي با کفار به وسيله ازدواج و غير آن، که مورد نياز عده‌اي از مسلمانان مخصوصاً ساکنان کشورهاي غربي است، مي‌پردازد و اختلاف و اتفاق نظر فقيهان مربوط را در اين زمينه منعکس مي‌سازد. نويسنده مي‌کوشد طي چهار فصل بر اساس اين مذاهب فقهي، تمام ضوابط مباحث مربوط به خانواده خصوصاٌ موضوع ازدواج در فقه اسلامي را در مسايل و روابط خانوادگي و ازدواج با کفار بيان کند. وي در فصل اول از تحقيق خود ابتدا به بررسي مفهوم لغوي و اصطلاحي رابطه، خانواده و کفر و سپس اجمالاً به معرفي مکتب فقهي اماميه و حنفيه مي‌پردازد و اصول حاکم بر فقه و تأليفات مهم فقهي آنان را برمي‌شمارد. او در ادامه کلياتي از قواعد فقهي مربوط به کفار و ايجاد رابطه با آنان بر اساس قاعده نفي سبيل، قاعده اصلاح، قاعده عدل و احسان و حقوق متقابل آنان را ارائه مي‌دهد. در فصل دوم دليل‌هاي برقراري ارتباط با کفار و مشروعيت آن بر اساس ضوابط شرعي از ديدگاه مکتب فقهي اماميه، ادله قرآني و روايي جواز ازدواج مرد مسلمان با زن کافر، وجوب نفقه و ساير حقوق اين زن مانند ارث، مهر و...، حقوق فرزندان و احکام آن‌ها و ساير معاشرت‌هاي خانوادگي در چنين ازدواجي بيان مي‌شود. نگارنده در همين زمينه احکام وقف، احکام وصيت، حکم خوردني‌هاي و قرباني‌هاي صورت گرفته توسط کفار، مسأله حضانت فرزند و عدم جواز ازدواج مرد کافر با زن مسلمان در مکتب فقهي اماميه را بررسي مي‌کند. در فصل سوم تمام موضوعات مذکور در ايجاد روابط خانوادگي با کفار به وسيله ازدواج در فقه حنفيه نيز بيان گرديده و ادله آنان از کتاب و سنت نقل مي‌گردد. فصل چهارم به موارد اختلاف و اشتراک نظر آنان در موضوع ازدواج، روابط خانوادگي با کفار، و حقوق و وظايف متقابل اعضاي خانواده نسبت به هم در چنين خانواده‌اي اختصاص دارد.