جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫اين پژوهش، با رويکردي تطبيقي بين فقه اماميه و فقه مذاهب چهارگانه اهل سنت، احکام متعة الحج طواف النسا و افاضه را در سه فصل، بيان کرده و موارد اختلاف و اتفاق نظر فقهاي شيعه و اهل سنت را در اين باره منعکس نموده است. در فصل اول، ابتدا کليات تحقيق، مانند واژه‌هاي حج، طواف و متعه شرح داده شده و پس از ترسيم پيشينه‌اي از اعمال و مناسک حج قبل از اسلام و در ميان اديان آسماني، اهميت حج از بعد اخلاقي، سياسي، فرهنگي و اقتصادي بيان شده و اهميت آن در قرآن و روايات تبيين گرديده است. شرايط وجوب حج از ديدگاه شيعه و اهل سنت، مفهوم و معيار استطاعت در وجوب حج نزد فقه فريقين و انواع و ارکان حج از نظر فقه اماميه و مذاهب چهارگانه اهل سنت، از ديگر مندرجات فصل اول مي‌باشد. در فصل دوم، ضمن بيان احکام متعه الحج در آيه‌هاي قرآن و روايات؛ حج تمتّع به عنوان سنتي ابدي در روايات قلمداد شده و عمره‌هاي پيامبر اسلام و حجة الوداع (حج تمتع) آن حضرت به عنوان اهميت متعة الحج مطرح گرديده است. بررسي اقوال و ديدگاه‌هاي فقهاي فريقين در متعة الحج و مشروعيت آن، نقد توجيهاتي که از سوي فقهاي مذاهب چهارگانه اهل سنت در تحريم متعه حج ذکر شده و تبيين احکام و شرايط متعة الحج منطق بر ديدگاه‌هاي فقه اماميه از ديگر مطالب فصل دوم مي‌باشند. در فصل سوم، انواع طواف از منظر فقه فريقين و دلايل وجوب طواف نساء، طواف افاضه و ساير واجبات و مستحبات طواف، همراه با ديدگاه‌هاي فقهاي فريقين ارائه گرديده است. در اين زمينه نگارنده ابتدا پيشينه‌اي از طواف در دوره‌هاي قبل از اسلام را ارائه نموده و سپس طواف پيامبران قبل از پيامبر اسلام(، مانند طواف حضرت ابراهيم(، اقسام طواف (طواف نسا، طواف افاضه، طواف وداع) و دلايل وجوب آن‌ها را از روايات، طبق ديدگاه‌هاي فقهي شيعه اماميه مطرح کرده و در ادامه، مبطلات طواف و نماز طواف از ديدگاه فقه فريقين و دقت در اداي انجام نماز طواف و کيفيت اجراي طواف از منظر آنان را بررسي نموده است.

هرچند گفتمان ولایت فقیه از دهه‏هاى پیش از انقلاب در متون فقهى به کار رفته است، اما این حضرت امام رضى‏الله‏عنه بود که براى نخستین بار توانست حکومتى بر پایه ایده ولایت فقیه پایه‏ریزى کند و آن را بنیان نهد. جایگاه ولى فقیه در نظام سیاسى بعد از انقلاب و قلمرو اختیارات وى از مباحث چالش برانگیزى بود که از ابتداى پیروزى انقلاب در محافل علمى و دانشگاهى مطرح شد و در تدوین و تصویب قانون اساسى نیز به یکى از بحثهاى مهم تبدیل گشت. مهمترین مقوله در این باب، اختیارات گسترده ولى فقیه است که گاهى در قالب صدور احکام حکومتى ظاهر مى‏شود. امرى که هر از چند گاهى به بحث داغ و روز کشور تبدیل مى‏شود و نهمین دوره انتخابات ریاست جمهورى نیز از آن بى‏نصیب نماند. همین ضرورتها، نگارنده را بر آن داشت تا احکام حکومتى را در دو محور فقه و قانون اساسى به بحث گذاشته و به اندازه توان و بضاعت علمى خویش، پرده ابهام را از این مسأله مهم کنار زند.

---