جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫در اين نوشتار با توجّه به شبهه هاي پديد آمده در زمينه نصف بودن ديه زن نسبت به مرد و شبهه نابرابري آن ها در حقوق انساني و اقتصادي در اسلام، از منظري فقهي و حقوقي به اين موضوع از منظر فقه اماميه و فقه اهل سنّت پرداخته شده، علّت تفاوت ديه آنان در آموزه‌هاي فقهي اسلام واکاوي و به شبهه هاي موجود در تبعيض بر ضدّ حقوق زنان و بي‌عدالتي به آن ها پاسخ داده شده است. نويسنده در سه فصل ضمن بررسي ديدگاه‌هاي فقهي فريقين درباره تفاوت ديه زن و مرد در اسلام، به حکمت و فلسفه آن نيز اشاراتي نموده است. در فصل اوّل وي کلّياتي در زمينه مفهوم لغوي و اصطلاحي ديه و لغات و اصطلاحات مترادف آن مطرح کرده و با بررسي معناي ديه در اصطلاح فقهاي مذاهب شيعه و اهل سنّت، سِيري تاريخي از اين موضوع را در قبل و بعد از اسلام و جوامع بشري مختلف ارائه کرده و ضمن تبيين نمودهاي ديه نزدِ ملل ابتدايي و قبل از اسلام، مانندِ دوران باستاني مشرق زمين و مغرب زمين به بررسي ماهيت حقوقي ديات پرداخته، مفهوم مجازات در حقوق مدني را بيان مي‌کند. ماهيت کيفري و مسؤوليّت مدني ديه، ارکان حقوقي مربوط به ديه و ديدگاه حقوقدانان درباره ماهيت جزا و مجازات بودن ديه، بيان ماهيت فقهي ديه و ماهيت ديه خطايي، ديه در جنايت شبه عمد و عمدي از نظر فقهاي مذاهب اسلامي، از ديگر مندرجات اين فصل محسوب مي‌شود. در فصل دوم ديدگاه‌هاي فقهي فريقين در زمينه تفاوت ديه زن و مرد مطرح شده و تفاوت ديه آنان در نَفس، اعضا و جنين همراه با ذکر ادلّه فقهي از طرف فقهاي شيعه و اهل سنّت به صورت جداگانه آمده است. در فصل سوم حکمت و فلسفه تفاوت ديه زن و مرد بيان شده و تفاوت‌ها و اشتراک هاي طبيعي زن و مرد، مشترکات و تفاوت‌هاي زن و مرد در هويّت انساني، روحي، عاطفي، عقلي، موقعيت اجتماعي و اقتصادي آنان و قوّت و ضعف زن و مرد در برخي امور در اين زمينه مطرح شده و نگارنده چُنين نتيجه مي‌گيرد که با توجّه به فشار اقتصادي مردان، دو برابر شدن ديه آنان نسبت به زنان نَه تنها تبعيض نيست، بکله عين عدالت است.

‫نويسنده در اين نوشتار به بررسي زندگي و ابعاد شخصيت حضرت موسي( از ديدگاه قرآن کريم و آموزه‌هاي تورات پرداخته و بين دو آموزه قرآن و تورات، شخصيت و منزلت و جايگاه آن حضرت را مقايسه کرده است. در فصل اول، پس از بيان روش قرآن و تورات در قصه‌پردازي؛ تعريف قصه و ويژگي‌هاي آن از ديدگاه قرآن و عهدين (تورات و انجيل) مشخص گرديده است. آن گاه با رويکرد مقايسه اي روش قرآن کريم و تورات (عهد قديم) در مورد زندگي و شخصيت حضرت موسي(، ترسيم گرديده و بر اساس تحليل صورت گرفته، روش تورات اسطوره پردازي و روش قرآن کريم بيان حقايق زندگي حضرت موسي( عنوان شده است. در فصل دوم، ابتدا قصه‌هاي قرآن کريم از زندگاني حضرت موسي( از زمان ولادت ايشان تا دوران نبوت وي بيان شده و در ادامه تربيت موسي در دربار فرعون، خروج موسي از مصر و ورود وي به شهر مدين، ازدواج وي با دختر حضرت شعيب، آغاز بعثت وي و مواجهه او با فرعون و فرعونيان ترسيم گرديده است. تبيين و بررسي گوشه‌هايي از معجزات حضرت موسي(، بيان برگي از کتاب جنايات فرعون نسبت به بني‌اسرائيل، داستان موسي و خضر و نجات قوم بني‌اسرائيل از دست فرعون از ديدگاه قرآن کريم، از ديگر مطالب فصل دوم مي باشد. فصل سوم، به قصه‌پردازي تورات از شخصيت و زندگي حضرت موسي( و نيز به بررسي گوشه‌هايي از زندگاني موسي( از زمان ولادت، بعثت، مواجهه او با فرعون، مقابله موسي و هارون با فرعون، خروج بني‌اسرائيل با موسي از مصر، پرستش گوساله توسط بني‌اسرائيل در غيبت موسي( و در نهايت وفات ايشان از ديدگاه آموزه‌هاي تورات، اختصاص دارد. در فصل چهارم، ديدگاه قرآن کريم و ديدگاه تورات در زمينه زندگي و شخصيت حضرت موسي( مقايسه شده و موارد اشتراک و اختلاف بين اين دو ديدگاه مشخص گرديده است. در همين جهت نگارنده به تحريف تورات در بيان مسائل غيرواقعي از زندگي حضرت موسي و داستان قوم بني‌اسرائيل اشاره کرده و درس‌ها و عبرت‌هاي اخلاقي و اجتماعي از داستان حضرت موسي( را بيان نموده است.