جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫معادن از ثروتهاي اساسي است که نقش ارزندهاي در توليدات اقتصادي و تأثير نيازهاي گوناگون انسان دارد. به همين جهت، در فقه و حقوق، احکامي در مورد مالکيت، حقوق مالي، خسارات ناشي از فعاليتهاي معدني، مقررات مربوط به استخراج و... بيان شده است. اين تحقيق در سه فصل، به احکام معادن در فقه جعفري و حنفي و حقوق ايران و افغانستان به صورت تطبيقي پرداخته است. مشهور فقهاي اماميه، معادن را در اصل از انفال( ملک دولت اسلامي) و تملکپذير براي اشخاص خصوصي ميدانند. کشور ايران به دليل سرشار بودن از مواهب طبيعي و معادن بزرگ خدادادي، مقررات فراواني براي معادن دارد. به طور کلي از منظر قوانين ايران، به ويژه بر اساس اصل 44و 45 قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران، امروزه معادن مادر و بزرگ، از زمر? مباحات اوليه و از سيطر? مالکيت خصوصي بيرون رفته و در حوزه مالکيت دولت قرار گرفته است. به خصوص طبق ماد? 2 قانون، معادن ايران عمدتاً از موضوع تملک افراد خارج شده است. قانون افغانستان براي نشان دادن ذخاير طبيعي، از واژه «مترال» و فقه حنفي از واژ? «رکار» استفاده کرده است. فقهاي حنفي معتقدند که مالکيت معادن از مالکيت زمين پيروي ميکند و هر گاه شخصي مالک زمين گردد، مالک تمام اجزاي آن خواهد بود؛ در نتيجه، معدن در ملک خصوصي و مملوک صاحب آن زمين است. اما اينکه حق دولت در معادن موجود در زمين مباح چگونه و چه اندازه است، حنفيان براي انواع معادن(که معادن را به سه نوع ذوبپدير، ذوبناپذير و مايع تقسيم ميکنند)، قوانين متفاوتي قرار ميدهند. با اين وجود، قانون مدني افغانستان تمام طبقات معادن را ملک خاص حکومت معرفي نموده است. بنابراين، ميان قوانين معادن ايران و افغانستان دست کم از دو جهت تفاوت است: 1. قانون افغانستان از آغاز تمام انواع و طبقات معادن را ملک دولت معرفي کرده است. 2. معاهدات بينالمللي بر قوانين ملي معادن افغانستان ترجيح داده شده است.

كتاب حاضر يكي از آثار قابل توجه پلنتينگا است كه با وجود حجم اندك، حاوي مطالب بديع و درخور توجهي است. اين كتاب حاصل سخنراني وي در سال 1980 در قالب سلسله سخنراني‌هاي سالانه‌اي است كه در دانشگاه ماركت در بزرگداشت توماس آموئيني برگزار مي‌شود. محور اصلي كتاب را بحثي درباره الهيات فلسفي تشكيل مي‌دهد و نويسنده به عنوان يك فيلسوف تحليلي قرن بيستمي وارد بحث شده است.

‫نوشتار حاضر، از منظري فقهي و حقوقي (قانوني) به بررسي مسؤوليت‌هاي شرعي و قانوني افراد در قبال مسأله جهاني سازي (جهاني شدن) مي‌پردازد. نويسنده سعي دارد با توجه به تأثير گسترده مسأله جهاني سازي بر جوامع اسلامي، تکليف مسلمانان را در قبال رويارويي با اين مقوله بيان کرده و نقش علماي اسلامي را در روشن کردن افکار مردم در اين زمينه برجسته سازد. وي در شش فصل به ابعاد اين موضوع پرداخته است. نگارنده در فصل اول اهميت فهم ديدگاه‌هاي شرعي و قانوني در اين موضوع را بررسيده و تاريخچه عمل به شرع و قانون را ارائه مي‌دهد. وي در فصل دوم از نوشتار خود ضمن بيان معناي فرد و جامعه در شريعت اسلام و قوانين موضوعه، از منظري قرآني نيز مفهوم فرد و جامعه را بررسيده و مصاديقي از معناي فرد و جامعه در قانون و شريعت اسلامي ارائه کرده است. او در فصل سوم به تبيين معناي مسؤوليت شرعي و قانوني پرداخته و معاني مختلف آن را در علوم مختلف اسلامي، نصوص قرآني، فقهي، روايي، دولتي (قوانين داخلي)، قوانين بين‌المللي و مفاد اين مسؤوليت‌ها را شرح مي‌دهد. نويسنده در فصل چهارم با اشاره به تعاريف مختلف جهاني سازي و تعريف اين واژه از جنبه‌هاي گوناگون و تبعاتي که براي فرد و جامعه دارد، ويژگي‌هاي آن را بررسي مي‌نمايد. او در فصل پنجم از لحاظ اقتصادي، سياسي، تکنولوژي، اجتماعي، رسانه‌اي فرهنگي، علمي، تجارت و دين و مذهب به مقوله جهاني سازي نگريسته و آثار آن را در اين عرصه‌ها بازمي‌گويد. وي تبعات مثبت و منفي را در عرصه‌هاي مذکور بيان کرده و آمادگي و مسؤوليت‌هاي افراد مختلف به ويژه علما را در اين زمينه منعکس مي‌سازد. نگارنده در ادامه کشف جوانب و ابعاد گوناگون آن و مواجهه معقول و منطقي در قبال اين پديده را بررسيده و معتقد است که با مسؤوليت‌پذيري شرعي و قانوني مي‌توانيم جهاني سازي را مديريت و تهديدها را به فرصت تبديل کنيم.

‫مثنوى معنوى كه بزرگترين اثر تعليمى در مبانى عرفان به حساب مى‏آيد، سرشار از انواع مختلف كاربردهاى قرآنى وحديثى‏ست. ديدگاه جلال‏الدين مولوى، شاعر عارف قرن هفتم، به اين دو مقوله از مذهب را مى‏توان به دو گونه متفاوت تقسيم‏بندى كرد. در يك گونه مولوى با هنرمندى تمام وبا استفاده از تمثيلات وتشبيهات محسوس به شرح وتبيين پيام آيه يا حديث مى‏پردازد. كه در اين حالت آنچه مى‏گويد با روح كلى مذهب مطابق است. وما آن را »تبيينات هنرى« مولوى در مثنوى ناميده‏ايم. اما در گونه ديگر، او با تمسك به قرآن وحديث، به شرح وبيان اصول اعتقادات صوفيه وويژگى‏هاى طريقت مورد پسند خويش مى‏پردازد. كه در اين صورت، آيه وحديث در كارگاه خيال وعاطفه هنرمند او تغيير شكل پيدا كرده وبه مقصود مورد نظر او برگردانده شده است. به طورى كه ديگر پيام آن آيه وحديث، با روح كلى مذهب نمى‏خواند، بلكه به رنگ ذهنيت گوينده مثنوى در آمده است. وما اين گونه از كاربرد قرآن وحديث در مثنوى را »برخورد هنرى« مولوى ناميده‏ايم؛ امرى كه اساساً جوهره وحقيقت تصوف است، وراى همه ظواهر اقوال بزرگان آن. تصوف حاصل برخورد هنرى كردن با مذهب است. همان طور كه »صوفى« به هر آنچه خوش داشته باشد، مى‏پردازد؛ از گزاره‏هاى مذهبى نيز هر كدام را كه مطابقت بيشترى با ذوق او دارد اخذ مى‏كند. واز درون آيات وروايات، آن چيزى را كه موافق مشرب وسليقه شخصى اوست، بيرون مى‏كشد. چه مطلبى كه بيان مى‏كند، با كليّت دين بخواند يا نخواند. در مثنوى مولوى نيز در كنار همه تبيينات زيبا وخارق‏العاده مولوى از گزاره‏هاى مذهبى، تأويلات و برخوردهاى هنرى فراوانى نيز با آيه و حديث وجود دارد، كه نبايد نايده انگاشته شود.

گسترش بیش از حد وب، نیازِ بر سامانه‌های بازیابی اطلاعات را بیش از پیش نموده‌است. یکی از این دست سامانه‌ها، که تحقیقات بسیاری را معطوف خود نموده‌است، موتور‌های جستجو هستند. رشدِ نماییِ استفاده از موتور‌های جستجو در میان کاربران وب به‌اندازه‌ای است که بسیاری حتی در انجام کار‌های روزمره، استفاد از آن را در اولویت قرار می‌دهند. این میزان رشد نمایان‌گر نیاز بر تمرکز بیش از پیش بر توسعه موتور‌های جستجویی با قابلیت بیشتر در پاسخگویی به نیاز کاربران است. ازجمله نیاز‌های مهم کاربران، بازیابی صفحاتِ وب مبتی بر دامنه خاص، جستجوی دقیق‌تر، ارائه رهنمون‌های مناسب و رتبه‌بندی کارآمد صفحات وب است. این نیاز‌ها درطی تحقیقاتِ جامع منجر به معرفی مفاهیم معنایی در موتور‌های جستجو شده‌است. امروزه تمرکز بسیاری از توسعه‌دهندگان موتور‌های جستجو، مهاجرت از موتور‌های جستجوی نحوی خود به‌سمت موتور‌های جستجوی معنایی است. بیان انجام این مهاجرت در کلام ساده بوده و پیاده‌سازی آن نیاز به ممارست فراوان دارد. از جمله مشکلات موجود استخراج دانش دامنه‌ای و مبتنی بر زبانی است که موتور‌های جستجو با آن روبرو هستند.این پایان‌نامه آغاز نگرشی در جهت توسعه موتور‌های جستجوی معنایی به زبان فارسی در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات است. بر اساس معماری ارائه‌شده برای موتور جستجوی معنایی خود، دو رویکرد مورد توجه بوده‌است. در بخش نخست از این پایان‌نامه مکانیزم خزش متمرکز مورد توجه بوده‌است. خزش‌گر یکی از مهم‌ترین و شکننده‌ترین مولفه هر موتور جستجو است که وظیفه استخراج صفحات وب به‌منظور استفاده‌های آتی، همانند یادگیری هست‌شناسی و ساخت شاخص، را بر‌عهده دارد. در این میان مکانیزم خزش متمرکز جدیدی ارائه و مورد ارزیابی قرار گرفت. در بخش دوم، یادگیری هست‌شناسی به‌عنوان زیربنای موتور‌های جستجوی معنایی مورد تحقیق و بررسی قرار گرفت. یادگیری هست‌شناسی در صفحاتِ حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات به زبان فارسی با مشکلات و نقیصه‌هایی همراه بوده که این نقیصه‌ها مورد بررسی قرار گرفته و لزوم پیاده‌سازی نرم‌افزار‌هایی در این باب به چالش کشیده‌شده‌است. بنابر الگوریتم‌های یادگیری هست‌شناسی مورد استفاده، مهم‌ترین نقطه ضعف در این حوزه عدم وجود نرم‌افزار‌هایی مناسب پردازش زبان طبیعی به زبان فارسی است.