جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نویسنده در این نوشتار به تحلیل شرایط تاریخی پس از رحلت پیامبر اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله پرداخته و دوره‏ی شکوه‏مند نبوی را ترسیمی کوتاه نموده و رحلت جان‏گداز پیامبر گرامی اسلام را به عنوان یک تراژدی غم‏بار تاریخی مطرح نموده و سپس دگردیسی تاریخی پس از رحلت آن پیامبر بزرگ را ترسیم نموده است. پیش بینی پیامبر در حاکمیت فاجران را تصویر کرده است که دقیقا پس از رحلت پیامبر، مفاسد گوناگونی از بالای هرم حاکمیت به سطح توده‏های اجتماعی سرایت کرده و حاکمیت کانون مفاسدی گشته است که همه چیز را در معرض هجوم بی امان خود قرار داده است. حاکمیت بنی امیه، حاکمیت یک حزب خطرناک تاریخی است، بخشش‏های بی قاعده، بی توجهی به وضعیت توده‏های اجتماعی، فساد دربار اموی، حاکمیت رعب و وحشت بر جامعه از جمله انحرافات سطح حاکمیت است. اما در سطح توده‏های اجتماعی، انحراف در مفهوم اطاعت، انحراف در برداشت از کلمه‏ی بیعت، فقدان ارتباط با رهبری دینی و مردمی، همه و همه دست به دست هم داده‏اند و مردمی فاقد قدرت درک و تحلیل و ارزیابی را پدید آورده‏اند، مردمی که به سرعت تحت تأثیر قرار گرفته و به بیراهه می‏روند. بیراهه روی در این اوضاع، یک قاعده‏ی تراژیک شده که حسین بن علی و یاران بزرگش رقم می‏خورد و عاشورا، بسان مدرسه‏ی عزّت و شکوه دینی تجلی می‏نماید. شیوه‏ی برخورد امام با چنان وضعیتی، نمی‏تواند نشستن در کرسی تدریس و یا خروج از عراق و یا شیوه‏ی سکوت و انزوا باشد، بلکه بهترین و مناسب‏ترین شیوه که همان اقدام انقلابی و مقدس است که در راه آن استقبال از شهادت، شیوه‏ی مردان و زنانی مجاهد و نستوه می‏گردد و بدین‏سان یک رسالت بزرگ تاریخی توسط حسین بن علی و یاران بزرگوارش به انجام می‏رسد.

---

‫اين نوشتار به تحقيق درباره خسارت‌هاي زايد بر ديه از منظر فقه و حقوق اسلامي پرداخته که از مسائل مستحدثه در فقه است و در دعاوي حقوقي و رفع منازعات اهميت بالايي دارد. نويسنده در چهار فصل دلايل نفي و اثبات حکم خسارت‌هاي زايد بر ديه را در فقه و حقوق بررسي نموده و احکام و شرايط ضمان و مستندات آن و ابعاد مختلف مسأله را تبيين کرده است. در فصل اول، مفاهيم و کليات تحقيق مطرح شده و مفهوم لغوي، اصطلاحي و فقهي واژه‌هايي مانند ضمان، مسئوليت مدني و تفاوت آن با مسئوليت کيفري، خسارت و انواع آن، ديه و مفهوم آن، پيشينه تاريخي آن، ماهيت کيفري و مدني ديه و معناي خسارت‌هاي زائد بر ديه از منظري فقهي و حقوقي بيان گرديده است. در فصل دوم، ديدگاه‌هاي مبتني بر عدم ضمان خسارت‌هاي زائد بر ديه با توجه به روايات باب ديه و استدلال‌هاي ممکن بر عدم ضمان و سکوت روايات از بيان ضمان و دلالت برخي از روايات بر عدم ضمان در فرض مذکور تبيين شده است. در فصل سوم، ادله ضمان خسارت زائد بر ديه (مباني مسئوليت) و دلايل خاص مبتني بر ضمان مانند سيره عقلا، روايات ضمان جاني نسبت به بخشي از هزينه‌هاي درماني، دليل عقلي (حسن و قبح عقلي و شرعي) و دلايل عام مربوط به آن مانند قاعده اتلاف، قاعده تسبيب و قاعده لاضرر بررسي و شرح شده و رأي مختار نگارنده ارائه شده است. در فصل چهارم، قلمرو ضمان در خسارت‌هاي زائد بر ديه و همچنين خسارت‌هاي مادي مانند معالجه و درمان، خسارت از کار افتادگي و هزينه‌هاي دادرسي و ضرورهاي معنوي ناشي از خسارت‌هاي زايد بر ديه از منظري فقهي و حقوقي بررسي شده و ادله مربوط به هر يک از آن ها با توجه به مسائل مستحدثه و روز تبيين گرديده است.