جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫در اين پژوهش بر اساس آموزه‌هاي ديني و رواني، راه علاج و کنترل بيماري‌هاي روحي و رواني را بيان مي‌کند. نويسنده مي‌کوشد با استفاده از ديدگاه‌هاي علماي اخلاق به تحليل حالات نَفس و روح انساني و آفات و آسيب‌هاي پيش روي آن پرداخته و دستورهاي قرآن کريم، روايات معصومين(ع) و دانش روان‌شناسي براي آرامش رواني و حرکت روح به سوي سلامت را واکاوي کند. نويسنده درچهار فصل به اين موضوع پرداخته است. فصل اوّل به بررسي خصوصيات انسان و حالات نفساني او مي‌پردازد و ابعاد مادّي و روحي انسان و اميال دروني، سلوکي و انفعالي او را بررسي کرده و ويژگي‌هاي يک انسان سالم از لِحاظ روحي، استفاده از علم النَفس اسلامي و خصوصيّت هاي انسان غير سالم از جنبه رواني را بيان مي‌کند. در فصل دوم نويسنده عوامل اختلال روح و روان آدمي را بررسيده است و از منظري اجتماعي و جامعه‌شناختي به آن مي‌پردازد. وي با همين هدف به عامل وراثت و محيط اجتماعي در سلامت يا بيماري رواني افراد اشاره کرده و به آسيب‌شناسي اجتماعي و فردي اين قبيل بيماري‌ها مبادرت مي‌ورزد. در فصل سوم ديدگاه انديش مندان اخلاقي و پژوهشگران علم‌النَفس در باره منشأ بيماري‌هاي رواني را مطرح کرده و انواع بيماري‌هاي فردي، اجتماعي، ديني و عضوي و نيز مشخّصات آن ها را از لِحاظ باليني، نوع عملکرد افراد بيان مي‌کند. در فصل چهارم مباني مختلف صحّت روح و روان در آموزه‌هاي اسلامي و راه‌هاي علاج بيماري‌هاي روحي، علايم بيماري قلب و بازگرداندن آن به حالت طبيعي و سلامت بررسي شده است. نويسنده به رابطه دين با سلامت روحي و رواني اشاره کرده و دستورهاي آيات و روايات در اين زمينه را شرح مي‌دهد.

---

‫آداب و رسوم، زيرمجموعه فرهنگ است، و توسعه و رشد يک جامعه به ارتقاي سطح فرهنگ و خصوصاً آداب و رسوم آن جامعه بستگي دارد. پژوهش حاضر با روش توصيفي و تحليلي، و با تکيه بر آموزه‌هاي اسلامي، به نقد و بررسي آداب و رسوم هزاره‌ها در کشور افغانستان پرداخته است. هزاره‌ها يکي از چهار قوم بزرگ در افغانستان هستند که پيرو مذهب تشيع بوده و به زبان فارسي سخن مي‌گويند. اعتقاد عميق هزاره‌ها به آموزه‌هاي اسلامي، سبب گرديده تا بسياري از آداب و رسوم آنان در هنگام شادي و عزاداري، رويکرد اسلامي داشته باشد، اما نمي‌توان انکار کرد که برخي از اين آداب نيز به‌مرور زمان، در تضاد با احکام و آموزه‌هاي ديني قرار گرفته است، به‌عنوان نمونه، پول گرفتن پدر دختر در برابر دخترش که با فردي ازدواج مي‌کند، از ديدگاه اسلام مردود است. در زمينه عزاداري نيز هزاره‌ها آداب شايسته‌اي را بر اساس آموزه‌هاي اعتقادي خود انجام مي‌دهند، که نمونه بارز آن برگزاري مراسم عزا در ماه محرم و صفر، و نيز هنگام مرگ خويشان و بستگان است. اما به‌مرور زمان برخي هنجارهاي عزاداري، از حالت عادي خارج گرديده و جنبه‌هاي منفي آن کاملاً آشکار شده است؛ که مي‌توان به شيوه عزاداري ماه محرم در بعضي از مناطق اشاره کرد که با سخنان يا اعمال خرافي همراه گشته است. همچنين مخارج سنگيني که در روز هفتم و چهلم درگذشت يکي از اقوام بر دوش صاحب عزا تحميل مي‌گردد، از مصاديق بارز اسراف بوده و مغاير احکام و دستورات ديني است. هزاره‌ها در غيرشادي و عزاداري نيز آداب و مراسمي دارند که بسياري از آن‌ها مانند آموزش، غذا خوردن و روابط اجتماعي، مبتني بر آموزه‌هاي اسلامي است. اما مواردي نيز يافت مي‌شود که مانند رابطه پير و مريد و دست‌بوسي، يا عدم رعايت حجاب زنان در روستاها، با احکام اسلامي سازگاري ندارد.